Tasodifiy hikoya: Любовь исторические
Қизил рўмолча ( Шержон аксарликдан телба бўлиб қайтди. -Бошига нимадир урилган, - дейишди қўшнилар. -Йўқ, парашюти очилмай қопти. -Ундаймай, у кимнингдир ишқида... куйган эди. «Деди-деди» бўлди, чин сабабини ҳеч ким билмади. Шержонни ўзи айтмади, ҳол сўраган одамга тиржайиб қараб тураверди. Ҳеч қачон гапирмади. Она куйди, ёнди... кўникди. -Тўнғичимнинг пешонаси шу экан. Унга асраган сандиқ тўла сарполарим... укасига насиб экан. Шержонимга барибир биров қизини бермайди. Ҳа, бермас эди...davomi

oʻylab, kuyib-yonib oʻtaman, o, Kokua!»

Keave qanday odamligini endi tushunib olgandirsiz. U oʻzining «Yarqiroq Uy»ida bir umr begʻam-betashvish yashashi mumkin edi, bedavo dardga chalinganidan hech kim xabar topmasdi. Ammo Kokuadan ayrilganidan keyin bu hayotning nima qizigʻi bor unga! U yana, kasalligini yashirib, Kokuaga uylanishi ham mumkin edi, koʻpchilik shunday qilgan boʻlardi ham, chunki ular chirkin qalb egalaridir. Biroq Keave qizni mard erkaklarga xos fidoyilik bilan sevadi, uning hayotini xatarga qoʻyishni, diliga ozor yetkazishni hatto xa-yoliga ham keltirolmaydi.

Shu zaylda oʻtirar ekan, vaqt yarim tundan oshgan paytida Keave birdaniga shishani eslab qoldi. Keyin uyning orqa ayvoniga oʻtib, uning soʻrovi bilan shisha ichidagi shayton oʻzini koʻrsatgan kunni xotirasida tiklashga urina boshladi. Keave oʻsha kunni koʻz oldiga keltirdi va ayni paytda tomirlarida yugurayotgan qon muzlab qolgandek tuyuldi.

«Bu shisha – dahshatli narsa, – deb oʻylardi u, – shayton ham, jahannam alangasida abadiy yonish ham dahshat. Biroq, bu dardi bedavodan forigʻ boʻlishim va Kokuaga uylanishim uchun boshqa qanday yoʻl bor, axir? Nachora, modomiki, shu uy uchungina shaytonga bogʻlanib qolishdan choʻchimagan ekanman, Kokuaga yetish yoʻlida uning xizmatidan yana bir bor foydalansam nima boʻlibdi?»

Shu lahzada Keave «Nuh kemasi» aynan ertaga Gonoluluga qaytishini eslab qoldi.

«Darhol Gonoluluga yoʻl olishim va Lokakani izlab topishim kerak, – deb oʻyladi u. – Endi bor-yoʻq umidim ana shu shishadan. Bir vaqtlari undan qutulishni qanchalik xohlagan boʻlsam, uni yana qoʻlga olishni shunchalik xohlayman».

Keave shu kecha mijja qoqmay chiqdi, ertalab tomogʻidan biron luqma oʻtmadi. U shosha-pisha Kianoga maktub yozdi va otga minib, togʻ soʻqmogʻi boʻylab, ajdodlar xoki yotgan qoyani aylanib oʻtib, pastga – kema keladigan joyga tushib bordi. Yomgʻir yogʻar, ot yoʻrtib borar, Keave esa gʻorlarning qop-qorongʻi ogʻziga tikilar ekan, ichkarida qaygʻu-alam nimaligini bilmay, abadiy uyquga ketgan marhumlarga havas qilardi. Atigi bir kungina avval shu yerdan shod-masrur holda ot choptirib oʻtganini eslar va bunga ishongisi kelmasdi.

Keave ana shu xayollar bilan Xookenaga yetib bordi, u yerda esa odatdagidek, paroxod kelishini kutib olgani har tomondan odam toʻplangan edi. Hamma doʻkon oldidagi bostirma ostiga joylashgan, oʻzaro hazil-huzul qilib, yangiliklardan gaplashib oʻtirishardi. Yuragini it tirnayotgan Keavegina gap-soʻzlarga aralashmas, boshqalar qatori oʻtirgan koʻyi tomlarni yuvayotgan yomgʻirga, qoyalar oraligʻida qaynab yotgan toʻlqinlarga tikilar, ahyon-ahyonda ogʻir-ogʻir xoʻrsinib qoʻyardi.
– «Yarqiroq Uy»da yashovchi Keavening bugun mashqi pastroq, – deya oʻzaro shivirlashardi odamlar. Nachora, chindan ham shunday, boshqacha boʻlishi mumkin ham emasdi.

Shundan soʻng paroxod keldi va Keave qayiqda unga yetib oldi. Kemaning quyruq qismi xaole – oq tanlilarga toʻla, ular oʻz odatlari boʻyicha vulqon otilishini tomosha qilgani kelishgan. Palubaning oʻrta qismiga kanaklar[6] tiqilib ketgan, tumshuq qismi esa Xilodan keltirilayotgan yovvoyi buqalar va Kayudan olingan otlar bilan band.

Gʻam-gʻussadan ezilgan Keave hech kimga aralashmay bir chekkada oʻtirar, sohilda Kianoning uyi qachon koʻrinishini kutardi. Mana, shundoqqina dengiz qirgʻogʻida, qop-qora qoyalar oraligʻida, kokos palmalari soyasidagi uy koʻrindi. Eshik oldida esa uzoqdan xuddi kapalakdek boʻlib qizil yubka koʻzga tashlanar, u baayni haqiqiy kapalakdek uchib qoʻnar, tinmay parvoz qilar edi.
– O, qalbim sohibasi! – deya xitob qildi Keave. – Senga yetishish yoʻlida men iymonimni sotishga ham tayyorman!

Tez orada kech kirdi, kayutalarda chiroqlar yoqilib, xaole[7] oʻz odatlariga koʻra viski ichib, qarta oʻynashga kirishdi. Keave esa butun tunni va ertasiga paroxod Maun va Molokaini aylanib oʻtar ekan, butun kunni ham palubani kezib oʻtkazdi. Bir yerda tinch oʻtirolmas, qafasga tushib qolgan qoplon misoli bezovtalanib, oʻzini qayerga qoʻyishni bilmasdi.

Qosh qoraygan mahalda ular Olmos Burundan oʻtib, Gonolulu gavaniga kirib borishdi. Keave yoʻlovchilar olomoni bilan birgalikda sohilga tushdi va shu zahotiyoq Lopakani izlashga kirishdi. Biroq ma’lum boʻlishicha, Lopaka shxuna sotib olib – bunaqa chiroylisi butun orollarda yoʻq emish! – qayergadir olis safarga: Pola-polagami yoki Kaxnikigami, joʻnab ketibdi. Endi uni topish amrimahol edi.

Shu oʻrinda Keave Lopakaning bir doʻsti – shu shaharda yashovchi sarkorni (ismini aytmay qoʻya qolay) eslab qolib, oʻshani surishtira boshladi. Unga aytishlaricha, bu odam birdaniga nihoyatda boyib ketibdi va oʻziga Vaykini sohilidan chiroyli bir yangi uy sotib olibdi. Bu xabar Keaveni oʻylantirib qoʻydi va u izvosh yollab, oʻsha uyni izlab ketdi.

Uy ham, bogʻ ham yap-yangi, endigina barpo qilingani yaqqol koʻrinib turar, uy egasi ham mamnun-shod qiyofada edi.
– Xoʻsh, xizmat? – deb soʻradi u.
– Siz Lopakaning doʻstisiz, – dedi Keave, – u esa mendan bir narsani sotib olgandi. Oʻsha narsani izlab topishimda menga yordam berarsiz, degan umidda keluvdim.

Uy egasining chehrasi shu zahotiyoq tundlashdi.
– Mister Keave, – dedi u. – Oʻzimni ovsarlikka solib, gap nima haqida borayotganini bilmayotgandek koʻrsatmay qoʻya qolay. Bu ish gʻoyat shubhali va oxiri baxayr boʻlmasligi aniq, faqat, ishoning, men aniq bir narsa aytolmayman, lekin ayrim narsalarni taxmin qilishim mumkin. Menimcha, ba’zi joylardan soʻrab-surishtirib, qoʻshimcha narsalarni bilib olishingiz mumkin, deb oʻylayman.

U shunday deb Keavega bir odamning nomini aytdi, keling, uni ham oshkor etmay qoʻya qolaylik. U yogʻiga shu zaylda ketaverdi, Keave Xudoning bergan kuni bir odamdan ikkinchisiga borar, u esa oʻz navbatida yana boshqasiga yoʻllar edi. U hamma joyda yangi liboslarni va yangi ekipajlarni, chiroyli yangi uylarni va bagʻoyat baxtli odamlarni uchratardi. Biroq Keave nima ish bilan kelganini aytgan zahotiyoq bu odamlarning shodon chehrasini goʻyo koʻlanka qoplab olgandek boʻlardi.

«Shishaning iziga tushganim aniq, – deb oʻylardi Keave. – Mana shu boyliklarning bari – shaytonning tuhfasi, bu odamlarning mamnun qiyofasi esa ular xohlagan narsalarini qoʻlga kiritgach, la’nati shishadan eson-omon qutulib olganlaridan dalolat beradi. Qachonki rangpar chehrani uchratsam va ogʻir xoʻrsinishlarni eshitsam, ana oʻshandagina maqsadimga yaqinlashgan boʻlaman».

Va nihoyat, Keaveni Beritaniya-stritda yashovchi oq tanli bir odamning uyiga yoʻllashdi. Keave u yerga yetib borganida kechki ovqat mahali boʻlib qolgandi. Bu joyda ham u odatdagidek yangi uyni, yangi bogʻni, elektr chiroqlaridan charogʻon derazalarni koʻrdi. Biroq uy egasi chiqib kelganida Keavening yuragi orqasiga tortib ketdi, chunki uning qarshisida koʻzlari kirtayib, ich-ichiga tushgan, sochlari parishon, rangi murdanikidek oppoq bir oʻsmir turardi. Uning qiyofasi boshdan-oyoq xuddi oʻlimga hukm qilingan odamning qiyofasini eslatardi.

«Shisha shu yerdaligi aniq», – deb oʻyladi Keave va bu odamning oldida oʻz niyatini