Taqdir Qasosi(Siryozni Yigitdan)
Добавил: | Siryozni (09.07.2019 / 10:58) |
Рейтинг: | (1) |
Прочтений: | 25052 |
Комментарии: | 10 |
Olima dugonasi, Umida bilan eng oldi qatorda, yonma yon o`tirgancha berilib domlaning so`zlarini eshitar edi.
Umida biqiniga sal turtib pichirlab gap boshladi:
- Oli man hayronman, rektir qarindoshing emasmi?
- Yo`q!
- Qarindoshing bo`lmasa! Nega senga yaxshi mumila qiladi?
- Yo`g`aaa nega qarindoshim bo`lsin. Shunchaki o`zlariga yaqin olsalar kerakda!
- Aldama. San pismiq yana qarindosh ekaningni sir tutib yurgan bo`lma, oying ham kelganda huddi qadirdonday iliq gaplashgan edi!
- Kantirak masalasida, yordam berganlar. Aslida o`zimiz tomondan chiqgan inson. Rahmatli dadamni tanir ekanlar. Balki shungadur! -dedi.
- Ha, shundaymi.
- Pichir-pichirlar to`xtatilsin... -domla bir humrayib Umidaga qarab qo`ygach darsni davom ettirdi.
- Umi tishshsh... darsga qaraylik, bo`lmasa domla quvib chiqaradi.
Dars tugab endi eshikdan chiqayotgan edilar. Huddi boyaga suxbatni eshitganday qarshilarida rektir paydo bo`ldi. Yigit-qizlar salom berishdi. Rektir alik olgach:
- Olimaxon haliroq xonamga kiring. -dedi.
- Ho`p. -dedi Olima. Rektir ketgach, Umida yana Olimani biqiniga yengil turtdi.
- San pismiq aytmayabsan, rektir sani amiking yoki tog`ang?!
- Qaniydiya amakim bo`lsa. Lekin juda yaxshi inson! -dedi rektirni orqasidan qarab qolar ekan...
Darslar tugagandan keyin hamma tashqariga shoshildi. Olima esa rektirni xonasi tomonga.
Uch bor eshikni qoqdi.
- Kiring eshik ochiq... ichkaridan rektirdi ovozi keldi.
- Assalomu a`laykum. Olima ochiq chehra bilan ichkariga kirdi.
- Olima kel qizim marhamat o`tir! rektir kursiga ishora qildi. Olima kursiga o`tirar ekan, mamnun jilmayib qo`ydi.
- Ho`sh qizim o`qishlar charchatib qo`ymayabdimi?
- Yo`q yaxshi!
- Onangizni uyaltirib qo`ymaysanmi?
- Yo`g` xudo holasa unday bo`lmaydi.
- Uyaltirmada, ahir onangga vada berganman. Mana bugun kantirakingni, o`z yonimdan to`lab qo`ydim. -dedi rektir.
- Rahmat. -dedi Olima biroz hijolat bo`lib, bir vaqtni o`zida hursandligi ko`zida namayon edi.
- Shuni aytib qo`yay degandim. Endi boraqol. -dedi.
- Yana bir bor rahmat! -dedida o`rnidan turdi.
- Haya, Olimaxon...
- Labbay domla.
- Bir iltimosim bor edi.
- Qanday? Olima asta joyiga o`tirdi.
- Osh damlashni bilasanmi?
- Ha albatta!
- Bugun bir og`aynim bilan do`ppidakkina osh qilib o`tirmoqchi edik. Albatta voqting bo`lmasa mayl, shartmas! -dedi rektir. Ammo ijobiy javob olishiga ishonchi komil edi.
Olima bir sonya o`yga toldi. Ammo rektir ko`z oynagi ostidan qarab turganini ko`rgach asta jilmaydi.
- Bajonidil damlab beraman, qachonga qayerda?
- Shu bugun vaqting bo`ladimi?
- Albatta!
- Bo`lmasa tashqarida kutib turgin, man hozir chiqaman!
Olima tashqariga chiqganda dugonasi Umida kutib turardi.
- Umi kutib turibsanmi?
- Ha.
- Ketavermabsanda, man Sobit aka bilan ketaman. -dedi. Ammo dugonasi no to`g`ri hayolga borishidan hadiksib gapni o`ngladi. - Bugun tog`amlarnikiga boraman.
- Tog`ang?!
- Dugonajon endi berkitib nima qildim. Sobit aka oyimning o`gay akasi bo`ladilar-u.
- O`gayligi uchun berkitib yurganmiding?
- Ha dugonajon faqat hechkimga aytma ho`p.
- Voy pismig`ee shundo qarindoshing bor ekanu... Ha mayli keyin gaplashamiz. -dedida Umida yolg`iz o`zi yotoqxonaga ketdi.
Dugonasini aldashga aldadiyu ammo, o`zi o`ylanib qoldi. Bu gap rektirni qulog`iga yetib borsa, uyalib qolmasmikinman deb.
Rektir chiqib keldi, Olimini ko`rgach mashinasiga ishora qildi.
- Qani mashinaga o`tir.
Mashinaga o`tirishdi, rektir har doyim ketadigan tomonga emas, mutloqo boshqa tarafga rulni burdi.
- Kechirasiz domla!
- Domla demasdan Sobit aka deyaqol, ahir institutda emasmiz-ku.
- Sobit aka, adashmasam uyiz boshqa tarafda edi?
- Kivartiram bor. -dedi ammo Olima sal tashvishga tushayotganini sezdi. -Nozik mehmon bo`lsa yaxshi kutib olishimiz kerakda. -dedi.
- Ha...
- Avval bozarga tushamiz! -dedi Sobit...
* * * * *
Sabit qo`lida sumka ko`tarib ikkinchi qavatga ko`tarilib borardi. Uning ortidan Olima ham.
Eshikni ochgach, ichkariga ishora qildi.
- Qani marhamat ichkari kir.
Olima ichkariga kirar ekan, atrofga bir qarab oldi. Juda chiroyli, dit bilan jixozlangan. Ikki xonali kivartira.
- Kulbayi-vayronam yoqdimi?
- Ha!
- Kiyimlaringni mana-bu xonada alishtirib olishing mumkun. -Sobit yotoqxonani ko`rsatib, o`zi oshxonaga o`tdi.
Olima sumkasi, engnidagi kastumchasini o`sha yerga qo`yib qaytib chiqdi.
- Mana-bu fartuk, mana pichiq, ana qozon. San oshni boshlayver man narigi xonada dasturxon tuzayman.
- Qo`yavering o`zim Sobit aka!
- Bekor o`tirgandan ko`ra, san buni o`ylama oshni boshla. -dedi va oshxonadan chiqib ketdi...
Oradan ancha vaqt o`tgach, Olima oshxodan chiqdi. Narigi xonada, ikki kishilik chiroyli dasturxon tuzalgan. Sobit esa telvizirga tikilgancha, aroq ichib o`tirar edi.
- Sobit aka!
- Ha...
- Osh bo`ldi, mehmoningiz kelmadiku?
- Telifon qildi, bugun kelolmas ekan!
- Iyaa... Unda man ketsam maylimi?
- Qayoqqa?
- Yotoqxonaga.
- Oshni o`zim yeymanmi! -deb Olima tarafga bir qarab qo`ydi. - Saniyam qorning ochgandur?
- Yo`q to`qman.
- Yolg`on gapirasana. Bor suzib chiq bugun san mehmonimsan. Mehmonni och qaytarish odobdan emas...
Olima oshxonaga kirib oshni suzib chiqdi. Rosti o`zi ham juda ochiqqan edi. Ortiqcha etiroz bildirmay, stulga o`tirdi. Sobit oshni yeyishdan avval, qadahga aroq quydi.
- Ichasanmi? -dedi Olimga qarab.
- Yo`q!
- Unda sani sog`lig`ing uchun. -dedida qadahni ko`tardi.
So`ng oshdan ikki qoshiq og`ziga soldi.
- Ooo`o` qo`ling dard ko`rmasin, pazanda ekansan. Eplik qizga o`xshaysan!
- Rahmat... -dedi Olima maqtovdan boshi osmonga yetdi.
Sobit yana qadaxga aroq quyib qadaxni tepaga ko`tardi:
- San uchun. Go`zalligin oldida bosh egaman. San bilan bir dasturxon atrofida o`tirish man uchun sharaf. -dedida qadaxni ko`tardi. Olima bu g`alati qadax so`zidan keyin, yeyayotgan ovqati tomog`iga tiqilib, piyoladagi choydan xo`pladi...
Sobit ikki, uch bor qadax so`zi aytish boxonasida Olimaga xushomat qilardi. Olima bo`lsa, kutmagan insondan bo`layotgan xushomatlardan yuzi qizargan bir ahvolda uyalib o`tirar. Bir vaqtni o`zida Sobitni aljirashlaridan xavotirga tusha boshlagan edi.
Birdan tizzalariga Sobitni oyog`i teyganini sezdi. Avvaliga kayfi borligi uchun beyhosdan tegib ketdi deb o`yladi. Ikkinchi martasi oyog`lari orasiga, soniga teyganidan keyin Sobit atayin qilayotganini tushundi va o`rnidan turdi.
- Sobit aka endi man ketaqolay.
- Qayoqqa ketasan, man bilan qol..!
- Sobit aka siz... -dediyu uni fikri buzulayotgani sezib tezda xonadan chiqdi. Sumkasi va kastumchasini olish uchun yotoqxonaga kirganda ortidan Sobir kirdi va eshikni berkitdi.
Olima Sobitni ko`zlarida, yonayotgan xirs alangasini ko`rgach qo`rqib ketdi.
- Mani qo`yvoring iltimos!
- Yo`q, jonim san iltimos qilma buyur nima qilay. Pul, mashina istagan narsangni muxayyo qilaman. Faqat maniki bo`lsang bas. Ho`p degin jonim ho`pde!
Sobit asta Olimga yaqinlashdi.
Olima, xammasini endi tushunganday bo`ldi. Bir yilgi kantirakti, inistitutga kirib olishida yordam bergani. Qizim deb qilayotgan
Umida biqiniga sal turtib pichirlab gap boshladi:
- Oli man hayronman, rektir qarindoshing emasmi?
- Yo`q!
- Qarindoshing bo`lmasa! Nega senga yaxshi mumila qiladi?
- Yo`g`aaa nega qarindoshim bo`lsin. Shunchaki o`zlariga yaqin olsalar kerakda!
- Aldama. San pismiq yana qarindosh ekaningni sir tutib yurgan bo`lma, oying ham kelganda huddi qadirdonday iliq gaplashgan edi!
- Kantirak masalasida, yordam berganlar. Aslida o`zimiz tomondan chiqgan inson. Rahmatli dadamni tanir ekanlar. Balki shungadur! -dedi.
- Ha, shundaymi.
- Pichir-pichirlar to`xtatilsin... -domla bir humrayib Umidaga qarab qo`ygach darsni davom ettirdi.
- Umi tishshsh... darsga qaraylik, bo`lmasa domla quvib chiqaradi.
Dars tugab endi eshikdan chiqayotgan edilar. Huddi boyaga suxbatni eshitganday qarshilarida rektir paydo bo`ldi. Yigit-qizlar salom berishdi. Rektir alik olgach:
- Olimaxon haliroq xonamga kiring. -dedi.
- Ho`p. -dedi Olima. Rektir ketgach, Umida yana Olimani biqiniga yengil turtdi.
- San pismiq aytmayabsan, rektir sani amiking yoki tog`ang?!
- Qaniydiya amakim bo`lsa. Lekin juda yaxshi inson! -dedi rektirni orqasidan qarab qolar ekan...
Darslar tugagandan keyin hamma tashqariga shoshildi. Olima esa rektirni xonasi tomonga.
Uch bor eshikni qoqdi.
- Kiring eshik ochiq... ichkaridan rektirdi ovozi keldi.
- Assalomu a`laykum. Olima ochiq chehra bilan ichkariga kirdi.
- Olima kel qizim marhamat o`tir! rektir kursiga ishora qildi. Olima kursiga o`tirar ekan, mamnun jilmayib qo`ydi.
- Ho`sh qizim o`qishlar charchatib qo`ymayabdimi?
- Yo`q yaxshi!
- Onangizni uyaltirib qo`ymaysanmi?
- Yo`g` xudo holasa unday bo`lmaydi.
- Uyaltirmada, ahir onangga vada berganman. Mana bugun kantirakingni, o`z yonimdan to`lab qo`ydim. -dedi rektir.
- Rahmat. -dedi Olima biroz hijolat bo`lib, bir vaqtni o`zida hursandligi ko`zida namayon edi.
- Shuni aytib qo`yay degandim. Endi boraqol. -dedi.
- Yana bir bor rahmat! -dedida o`rnidan turdi.
- Haya, Olimaxon...
- Labbay domla.
- Bir iltimosim bor edi.
- Qanday? Olima asta joyiga o`tirdi.
- Osh damlashni bilasanmi?
- Ha albatta!
- Bugun bir og`aynim bilan do`ppidakkina osh qilib o`tirmoqchi edik. Albatta voqting bo`lmasa mayl, shartmas! -dedi rektir. Ammo ijobiy javob olishiga ishonchi komil edi.
Olima bir sonya o`yga toldi. Ammo rektir ko`z oynagi ostidan qarab turganini ko`rgach asta jilmaydi.
- Bajonidil damlab beraman, qachonga qayerda?
- Shu bugun vaqting bo`ladimi?
- Albatta!
- Bo`lmasa tashqarida kutib turgin, man hozir chiqaman!
Olima tashqariga chiqganda dugonasi Umida kutib turardi.
- Umi kutib turibsanmi?
- Ha.
- Ketavermabsanda, man Sobit aka bilan ketaman. -dedi. Ammo dugonasi no to`g`ri hayolga borishidan hadiksib gapni o`ngladi. - Bugun tog`amlarnikiga boraman.
- Tog`ang?!
- Dugonajon endi berkitib nima qildim. Sobit aka oyimning o`gay akasi bo`ladilar-u.
- O`gayligi uchun berkitib yurganmiding?
- Ha dugonajon faqat hechkimga aytma ho`p.
- Voy pismig`ee shundo qarindoshing bor ekanu... Ha mayli keyin gaplashamiz. -dedida Umida yolg`iz o`zi yotoqxonaga ketdi.
Dugonasini aldashga aldadiyu ammo, o`zi o`ylanib qoldi. Bu gap rektirni qulog`iga yetib borsa, uyalib qolmasmikinman deb.
Rektir chiqib keldi, Olimini ko`rgach mashinasiga ishora qildi.
- Qani mashinaga o`tir.
Mashinaga o`tirishdi, rektir har doyim ketadigan tomonga emas, mutloqo boshqa tarafga rulni burdi.
- Kechirasiz domla!
- Domla demasdan Sobit aka deyaqol, ahir institutda emasmiz-ku.
- Sobit aka, adashmasam uyiz boshqa tarafda edi?
- Kivartiram bor. -dedi ammo Olima sal tashvishga tushayotganini sezdi. -Nozik mehmon bo`lsa yaxshi kutib olishimiz kerakda. -dedi.
- Ha...
- Avval bozarga tushamiz! -dedi Sobit...
* * * * *
Sabit qo`lida sumka ko`tarib ikkinchi qavatga ko`tarilib borardi. Uning ortidan Olima ham.
Eshikni ochgach, ichkariga ishora qildi.
- Qani marhamat ichkari kir.
Olima ichkariga kirar ekan, atrofga bir qarab oldi. Juda chiroyli, dit bilan jixozlangan. Ikki xonali kivartira.
- Kulbayi-vayronam yoqdimi?
- Ha!
- Kiyimlaringni mana-bu xonada alishtirib olishing mumkun. -Sobit yotoqxonani ko`rsatib, o`zi oshxonaga o`tdi.
Olima sumkasi, engnidagi kastumchasini o`sha yerga qo`yib qaytib chiqdi.
- Mana-bu fartuk, mana pichiq, ana qozon. San oshni boshlayver man narigi xonada dasturxon tuzayman.
- Qo`yavering o`zim Sobit aka!
- Bekor o`tirgandan ko`ra, san buni o`ylama oshni boshla. -dedi va oshxonadan chiqib ketdi...
Oradan ancha vaqt o`tgach, Olima oshxodan chiqdi. Narigi xonada, ikki kishilik chiroyli dasturxon tuzalgan. Sobit esa telvizirga tikilgancha, aroq ichib o`tirar edi.
- Sobit aka!
- Ha...
- Osh bo`ldi, mehmoningiz kelmadiku?
- Telifon qildi, bugun kelolmas ekan!
- Iyaa... Unda man ketsam maylimi?
- Qayoqqa?
- Yotoqxonaga.
- Oshni o`zim yeymanmi! -deb Olima tarafga bir qarab qo`ydi. - Saniyam qorning ochgandur?
- Yo`q to`qman.
- Yolg`on gapirasana. Bor suzib chiq bugun san mehmonimsan. Mehmonni och qaytarish odobdan emas...
Olima oshxonaga kirib oshni suzib chiqdi. Rosti o`zi ham juda ochiqqan edi. Ortiqcha etiroz bildirmay, stulga o`tirdi. Sobit oshni yeyishdan avval, qadahga aroq quydi.
- Ichasanmi? -dedi Olimga qarab.
- Yo`q!
- Unda sani sog`lig`ing uchun. -dedida qadahni ko`tardi.
So`ng oshdan ikki qoshiq og`ziga soldi.
- Ooo`o` qo`ling dard ko`rmasin, pazanda ekansan. Eplik qizga o`xshaysan!
- Rahmat... -dedi Olima maqtovdan boshi osmonga yetdi.
Sobit yana qadaxga aroq quyib qadaxni tepaga ko`tardi:
- San uchun. Go`zalligin oldida bosh egaman. San bilan bir dasturxon atrofida o`tirish man uchun sharaf. -dedida qadaxni ko`tardi. Olima bu g`alati qadax so`zidan keyin, yeyayotgan ovqati tomog`iga tiqilib, piyoladagi choydan xo`pladi...
Sobit ikki, uch bor qadax so`zi aytish boxonasida Olimaga xushomat qilardi. Olima bo`lsa, kutmagan insondan bo`layotgan xushomatlardan yuzi qizargan bir ahvolda uyalib o`tirar. Bir vaqtni o`zida Sobitni aljirashlaridan xavotirga tusha boshlagan edi.
Birdan tizzalariga Sobitni oyog`i teyganini sezdi. Avvaliga kayfi borligi uchun beyhosdan tegib ketdi deb o`yladi. Ikkinchi martasi oyog`lari orasiga, soniga teyganidan keyin Sobit atayin qilayotganini tushundi va o`rnidan turdi.
- Sobit aka endi man ketaqolay.
- Qayoqqa ketasan, man bilan qol..!
- Sobit aka siz... -dediyu uni fikri buzulayotgani sezib tezda xonadan chiqdi. Sumkasi va kastumchasini olish uchun yotoqxonaga kirganda ortidan Sobir kirdi va eshikni berkitdi.
Olima Sobitni ko`zlarida, yonayotgan xirs alangasini ko`rgach qo`rqib ketdi.
- Mani qo`yvoring iltimos!
- Yo`q, jonim san iltimos qilma buyur nima qilay. Pul, mashina istagan narsangni muxayyo qilaman. Faqat maniki bo`lsang bas. Ho`p degin jonim ho`pde!
Sobit asta Olimga yaqinlashdi.
Olima, xammasini endi tushunganday bo`ldi. Bir yilgi kantirakti, inistitutga kirib olishida yordam bergani. Qizim deb qilayotgan