Tasodifiy hikoya: Jovobsiz sevgim
Mani ismim Abdug'offorxon Marg'ilonlikman, ozimi bowimdan otgan voqeani yozyabman. Bundan 5 yil oldi...davomi
Mani ismim Abdug'offorxon Marg'ilonlikman, ozimi bowimdan otgan voqeani yozyabman. Bundan 5 yil oldi...davomi
Adashgan avtobus 5 (kamolov)
Добавил: | (((kamolov))) (27.07.2017 / 00:02) |
Рейтинг: | (0) |
Прочтений: | 44042 |
Комментарии: | 7 |
– Э, йўқ, тушунмадинг.
– Ҳаммасининг қўйнига бирдан кириб чиқолмайсан-ку.
– Сен билан биз асосий раҳбарларни жазолаймиз. Уларни итдай ичиришга ҳаракат қилишимиз керак. Иложи бўлса, бошқа қизларгаям бу ҳақида айтиш керакмикан?
– Нима учун?
– Қочамиз!
– Нима?!
– Эшитганинг.
– Соқчилар бору.
– Уларни йигитларга топширамиз. Бирдан ҳужум уюштиришади.
– Отиб ташлашади-ку!
– Таваккал қиламиз. Пешонаси ярқирагани ўлмай бу ердан қутулиб кетади. Наилож, уруш қурбонсиз бўлмайди.
– Нима, биз улар билан уришамизми?
– Жа соддасан-да, Хумор, қара, булар қанча юртдошларимизни азоблашаяпти. Бизлар ҳам адашганмиз. Йигитларимизни қара, бари келишган, девқомат. Улар ҳам адашишган. Нима, бундай хўрланмай, ўз юртимизда бирор ишлар қилишса бўлмасмиди?! Нима бўлса ҳам сен билан биз уларниям, ўзимизниям қутқаришимиз керак.
– Ҳа, тўғри айтасан. Худо хоҳласа, шу ердан эсон-омон қутулиб кета олсам, бу юртларни елкамни чуқури кўрсин. Борибоқ худодан мени кечиришини сўраб, беш вақт намоз ўқий бошлайман.
– Аввал даволанишимиз керак, – деди Шамсия.
– Эмне, сиздер аурумисиздер? – тўсатдан сўради ўзига келиб қолган Айбике.
– Э йўқ, ҳалиги... – дея тараддудланди Хумора.
– Менда ўсимта бор, – деди Шамсия Хуморага маъноли қараб.
– Менда саратон, – деди Хумора жўнгина.
– Мени эжем ауруб жатыр. Ул ададын қабар алгени барам, – деди Айбике кўзлари жиққа ёшга тўлиб.
– Қўй, йиғлама. Бу кунлар ҳам ўтиб кетади. Ҳали кўрасан, қутулиб кетамиз.
– Ойингнинг олдига тезроқ боришни истасанг, бизга ёрдам бер, – деди Шамсия.
– Қандай жардем?
– Бирга келган йигитларимизга хабар етказасан.
– Яхшиси, Зайни билан Жўшқин биз билан учрашсин.
– Қашан? Қайге?
– Тунда биз бандмиз-ку.
– Ҳозир бориб шу ерга чақирса-чи?
– Яхши бўларди. Бора оласанми, Айбике?
Айбике шарт ўрнидан турди. Қочиб қутулишга бўлган умид гўё қизга қанот бағишлаганди. Апил-тапил кийинди-да, ташқарига чиқди. Шамсия ҳайрон қараб қолди ва кулиб қўйди:
– Анавини қара, ким уни ҳозиргина калтак еган, дейди?
Ҳадемай Зайни билан Жўшқин кириб келишди. Қизлар ўз ўринларида пешоналарини боғлаб, худди беморлардай ётишарди.
– Ҳа, тинчликми? Нима, сизларниям дўппослашдими?
– Дўппослашса майли эди. Ҳар ёғимиз дабдала, – деб қўйди Шамсия пичинг қилиб.
– Нега чақирдинглар? – сўради Зайни бир оз жаҳли чиқиб.
Шунда Хумора уч кундан кейин Гогонинг туғилган куни экани ва шу муносабат билан қочишни уюштириш мумкинлигини тушунтирди.
– Биз бу ёқдан ҳужумга ўтамиз, сизлар у ёқдан, – деди Шамсия.
– Яхши. Зўр ўйлабсизлар, қизлар. Мен санаб чиқдим, қуролланган ўн тўрт соқчи бор. Одамлар қийналиб кетишибди, сал ишорани кутишаяпти.
– Тушунарли. Келишдик бўлмаса, – деди Зайни совуққина.
– Айбике орқали хабарлашиб турамиз.
– Ёзма равишда бўлса яхши бўларди.
– Хуллас, кенгашиб, фикрларингни айтинглар.
– Келишдик. Кетдик, Жўшқин. Бу ерда кўп қолмайлик.
– Яхши қолинглар, қизлар.
– Эҳ, шундай йигитларимизнинг қадрига етмабмиз-да, дугон, – деб қўйди Шамсия ҳазил қилиб.
Йигитлар қизариб-бўзариб чиқиб кетишди. Аммо баракдан чиқишлари билан бошлиқларнинг ўткир нигоҳига дуч келишди.
– Сенлар бу ерда нима қилиб юрибсанлар?!
– Қизларимизни мазаларини қочириб қўйибсизлар-ку. Энди уларни эр олмайди.
Назоратчи деразадан қараб, "ҳа, буларми?" дегандек кулиб қўйди.
– Бор жойларингга тез! Бу ерда бошқа кўрмай! – дея ўшқирди.
– Бизга нонни кўпроқ беринглар, тўймаяпмиз, – деди Зайни атайин.
– Хўп-хўп, айтаман. Жўналаринг!
Орадан икки кун ўтди. Зайни билан Жўшқин Шамсияга учрашиб келишаётиб яна Гогога дуч келишди.
– Ҳа, нима қилиб юрибсанлар?
– Тўймаябмиз, овқат беринг, – деди Зайни.
Гогонинг жаҳли чиқди.
– Сенларнинг ғаминг фақат овқат ейиш экан-да-а? – деди ижирғаниб.
– Ахир бугун байрам-ку, хўжайин, – деди Зайни кулиб.
– А? Қанақа байрам?
– Туғилган кунингиз!
Гого соқчилар томон ҳайронлик билан нигоҳ ташлаб олди.
– Қаердан биласан?
– Эрталаб хўрознинг қичқириши бошқача эди. Кайфиятингиз яхши.
– Ҳаҳ! – деб юборди Гого ва хохолаб кулиб юборди.
– Оббо сен-ей! Яхши-яхши. Хўш, паловни ким қилиб беради?
– Мен.
– Хўп... Қирқ кишига тайёрлай оласанми?
– Ўн кило гуруч ҳеч гапмас. Керак бўлса, юз килони ҳам эплайман.
– Оббо сен-ей! Бўлмаса бундоқ қиламиз, қирқ килони ишчилар учун, ўн килони меҳмонлар учун алоҳида тайёрлайсан. Келишдикми?
– Келишдик. Фақат менга уч-тўрт ёрдамчи керак.
– Хоҳлаган одамингни олавер.
– Қозон бошига бир-икки шиша ароқ ҳам берарсиз.
– Оббо айёр-ей! – деб қўйди бошлиқ кўрсаткич бармоғини нуқиб.
– Соғлиғингиз учун олмасак бўлмайди-да, хўжайин.
– Бўпти, газагига Кларани юбораман, адабингни беради. Ошхонага боравер, – деди у ва нари кетди.
Зайни севиниб кетди. Бугун палов бўлишини эшитган кўпчилик ишчиларнинг кайфияти кўтарилди. Кўпларнинг палов емаганига бир неча йил бўлганди.
– Клара дегани ким бўлди экан-а, Жўшқин? – деб сўради у шеригидан.
– Ким бўларди, ҳалиги "қисиқ кўз"да. Энангни кўрасан энди.
– Уҳ! – деб қўйди Зайни муштумини сиқиб. – Мана шу қиз бир қўлимга тушса эди, дабдаласини чиқазган бўлардим.
– У "чёрний пояс", ҳазиллаша кўрма.
– Мен унга ҳали "пояси"ни кўрсатиб қўяман.
– Режамизни бузиб қўйма тағин.
– Ҳа-ҳа, яхши эслатдинг. Аввал уни тинчитиш керак. Бўлмаса, ўнтамиз ҳам бас келолмаймиз.
– Ақлни ишлат. Ошхонага Айбикени, кейин анави сомсапаз, ошпаз акаларни чақириб ол. Яна чаққонроқ Садирни ҳам. Ёдингда бўлсин, – деди у у ёқ-бу ёққа қараб олиб, – тунги соат ўн иккида...
– Тушунарли, қоринниям яхшилаб тўйдириб олишимиз керак, олис йўл! – деди Зайни ва ўнг қўлининг беш панжасини Жўшқиннинг беш панжасига уриб қўйди-да, Айбике, Садир, Халил ва Хидирни ёнига чорлади.
* * *
Ўша куни тутқунларга илк бор ош берилди. Юрт таомини кўриб ва қорни тўйиб баъзилар кўзларига ёш ҳам олди.
Паловдан мамнун бўлган Гого ошхонага бир яшик ароқ жўнатдириб, таомдан соқчиларга ҳам элтиб беришни буюрди. Бу айни муддао эди. Садир зудлик билан янгиликни Жўшқинга етказди. Жўшқин бақувват-бақувват йигитларни ажратди-да, уларга нима қилиш кераклигини тушунтирди.
Топшириқ шундай эди: "Ошхонадан юборишди. Бошлиқнинг соғлиғига қиттай олар экансиз", деб бир патнисга ош, газак, бир шиша ароқ, стакан ва қошиқ олиб борилади. Соқчи қуролини қўйиб, уни ейишга тушганида пайт пойлаб ортидан (ёки вазиятга кўра) бошига тошмайдалагич болға билан уриб, беҳуш қилинади. Сўнгра уст-бошларини кийиб, қуролини олиб, ўрнига турилади. Тунги соат 12:00 да навбат алмашгани борган соқчи ҳам гаровга олинади. Аммо буйруқ бўлмагунича қуролдан фойдаланилмайди. Асирлар бошқа йигитлар томонидан боғлаб ташланади. Сўнгра эгалланган қуроллардан фойдаланиб, Гогонинг бошқа одамлари бир-бир қўлга олинади. Охирги ҳужум соат 12:00 да соқчилар алмашган пайтда катта залга уюштирилади. Сўнгра барча асирлар боғланиб, бир жойга қамаб қўйилади-да, одамлар машиналарга чиқарилиб, йўлга тушилади.
Режа айтишга осон эди. Аввало баъзи соқчилар "Кел, сен ҳам мен билан қиттай ол", "Бўпти, қўйиб кетавер, жўна!" дейдиганлари ҳам, "Тўхтаб тур, идишни олиб кетасан", деб қуролини қўймай, борган йигитни рўпарасига ўтқазиб қўйганлари ҳам бўлди. Жўшқин мана шундай ҳолатни ҳам
– Ҳаммасининг қўйнига бирдан кириб чиқолмайсан-ку.
– Сен билан биз асосий раҳбарларни жазолаймиз. Уларни итдай ичиришга ҳаракат қилишимиз керак. Иложи бўлса, бошқа қизларгаям бу ҳақида айтиш керакмикан?
– Нима учун?
– Қочамиз!
– Нима?!
– Эшитганинг.
– Соқчилар бору.
– Уларни йигитларга топширамиз. Бирдан ҳужум уюштиришади.
– Отиб ташлашади-ку!
– Таваккал қиламиз. Пешонаси ярқирагани ўлмай бу ердан қутулиб кетади. Наилож, уруш қурбонсиз бўлмайди.
– Нима, биз улар билан уришамизми?
– Жа соддасан-да, Хумор, қара, булар қанча юртдошларимизни азоблашаяпти. Бизлар ҳам адашганмиз. Йигитларимизни қара, бари келишган, девқомат. Улар ҳам адашишган. Нима, бундай хўрланмай, ўз юртимизда бирор ишлар қилишса бўлмасмиди?! Нима бўлса ҳам сен билан биз уларниям, ўзимизниям қутқаришимиз керак.
– Ҳа, тўғри айтасан. Худо хоҳласа, шу ердан эсон-омон қутулиб кета олсам, бу юртларни елкамни чуқури кўрсин. Борибоқ худодан мени кечиришини сўраб, беш вақт намоз ўқий бошлайман.
– Аввал даволанишимиз керак, – деди Шамсия.
– Эмне, сиздер аурумисиздер? – тўсатдан сўради ўзига келиб қолган Айбике.
– Э йўқ, ҳалиги... – дея тараддудланди Хумора.
– Менда ўсимта бор, – деди Шамсия Хуморага маъноли қараб.
– Менда саратон, – деди Хумора жўнгина.
– Мени эжем ауруб жатыр. Ул ададын қабар алгени барам, – деди Айбике кўзлари жиққа ёшга тўлиб.
– Қўй, йиғлама. Бу кунлар ҳам ўтиб кетади. Ҳали кўрасан, қутулиб кетамиз.
– Ойингнинг олдига тезроқ боришни истасанг, бизга ёрдам бер, – деди Шамсия.
– Қандай жардем?
– Бирга келган йигитларимизга хабар етказасан.
– Яхшиси, Зайни билан Жўшқин биз билан учрашсин.
– Қашан? Қайге?
– Тунда биз бандмиз-ку.
– Ҳозир бориб шу ерга чақирса-чи?
– Яхши бўларди. Бора оласанми, Айбике?
Айбике шарт ўрнидан турди. Қочиб қутулишга бўлган умид гўё қизга қанот бағишлаганди. Апил-тапил кийинди-да, ташқарига чиқди. Шамсия ҳайрон қараб қолди ва кулиб қўйди:
– Анавини қара, ким уни ҳозиргина калтак еган, дейди?
Ҳадемай Зайни билан Жўшқин кириб келишди. Қизлар ўз ўринларида пешоналарини боғлаб, худди беморлардай ётишарди.
– Ҳа, тинчликми? Нима, сизларниям дўппослашдими?
– Дўппослашса майли эди. Ҳар ёғимиз дабдала, – деб қўйди Шамсия пичинг қилиб.
– Нега чақирдинглар? – сўради Зайни бир оз жаҳли чиқиб.
Шунда Хумора уч кундан кейин Гогонинг туғилган куни экани ва шу муносабат билан қочишни уюштириш мумкинлигини тушунтирди.
– Биз бу ёқдан ҳужумга ўтамиз, сизлар у ёқдан, – деди Шамсия.
– Яхши. Зўр ўйлабсизлар, қизлар. Мен санаб чиқдим, қуролланган ўн тўрт соқчи бор. Одамлар қийналиб кетишибди, сал ишорани кутишаяпти.
– Тушунарли. Келишдик бўлмаса, – деди Зайни совуққина.
– Айбике орқали хабарлашиб турамиз.
– Ёзма равишда бўлса яхши бўларди.
– Хуллас, кенгашиб, фикрларингни айтинглар.
– Келишдик. Кетдик, Жўшқин. Бу ерда кўп қолмайлик.
– Яхши қолинглар, қизлар.
– Эҳ, шундай йигитларимизнинг қадрига етмабмиз-да, дугон, – деб қўйди Шамсия ҳазил қилиб.
Йигитлар қизариб-бўзариб чиқиб кетишди. Аммо баракдан чиқишлари билан бошлиқларнинг ўткир нигоҳига дуч келишди.
– Сенлар бу ерда нима қилиб юрибсанлар?!
– Қизларимизни мазаларини қочириб қўйибсизлар-ку. Энди уларни эр олмайди.
Назоратчи деразадан қараб, "ҳа, буларми?" дегандек кулиб қўйди.
– Бор жойларингга тез! Бу ерда бошқа кўрмай! – дея ўшқирди.
– Бизга нонни кўпроқ беринглар, тўймаяпмиз, – деди Зайни атайин.
– Хўп-хўп, айтаман. Жўналаринг!
Орадан икки кун ўтди. Зайни билан Жўшқин Шамсияга учрашиб келишаётиб яна Гогога дуч келишди.
– Ҳа, нима қилиб юрибсанлар?
– Тўймаябмиз, овқат беринг, – деди Зайни.
Гогонинг жаҳли чиқди.
– Сенларнинг ғаминг фақат овқат ейиш экан-да-а? – деди ижирғаниб.
– Ахир бугун байрам-ку, хўжайин, – деди Зайни кулиб.
– А? Қанақа байрам?
– Туғилган кунингиз!
Гого соқчилар томон ҳайронлик билан нигоҳ ташлаб олди.
– Қаердан биласан?
– Эрталаб хўрознинг қичқириши бошқача эди. Кайфиятингиз яхши.
– Ҳаҳ! – деб юборди Гого ва хохолаб кулиб юборди.
– Оббо сен-ей! Яхши-яхши. Хўш, паловни ким қилиб беради?
– Мен.
– Хўп... Қирқ кишига тайёрлай оласанми?
– Ўн кило гуруч ҳеч гапмас. Керак бўлса, юз килони ҳам эплайман.
– Оббо сен-ей! Бўлмаса бундоқ қиламиз, қирқ килони ишчилар учун, ўн килони меҳмонлар учун алоҳида тайёрлайсан. Келишдикми?
– Келишдик. Фақат менга уч-тўрт ёрдамчи керак.
– Хоҳлаган одамингни олавер.
– Қозон бошига бир-икки шиша ароқ ҳам берарсиз.
– Оббо айёр-ей! – деб қўйди бошлиқ кўрсаткич бармоғини нуқиб.
– Соғлиғингиз учун олмасак бўлмайди-да, хўжайин.
– Бўпти, газагига Кларани юбораман, адабингни беради. Ошхонага боравер, – деди у ва нари кетди.
Зайни севиниб кетди. Бугун палов бўлишини эшитган кўпчилик ишчиларнинг кайфияти кўтарилди. Кўпларнинг палов емаганига бир неча йил бўлганди.
– Клара дегани ким бўлди экан-а, Жўшқин? – деб сўради у шеригидан.
– Ким бўларди, ҳалиги "қисиқ кўз"да. Энангни кўрасан энди.
– Уҳ! – деб қўйди Зайни муштумини сиқиб. – Мана шу қиз бир қўлимга тушса эди, дабдаласини чиқазган бўлардим.
– У "чёрний пояс", ҳазиллаша кўрма.
– Мен унга ҳали "пояси"ни кўрсатиб қўяман.
– Режамизни бузиб қўйма тағин.
– Ҳа-ҳа, яхши эслатдинг. Аввал уни тинчитиш керак. Бўлмаса, ўнтамиз ҳам бас келолмаймиз.
– Ақлни ишлат. Ошхонага Айбикени, кейин анави сомсапаз, ошпаз акаларни чақириб ол. Яна чаққонроқ Садирни ҳам. Ёдингда бўлсин, – деди у у ёқ-бу ёққа қараб олиб, – тунги соат ўн иккида...
– Тушунарли, қоринниям яхшилаб тўйдириб олишимиз керак, олис йўл! – деди Зайни ва ўнг қўлининг беш панжасини Жўшқиннинг беш панжасига уриб қўйди-да, Айбике, Садир, Халил ва Хидирни ёнига чорлади.
* * *
Ўша куни тутқунларга илк бор ош берилди. Юрт таомини кўриб ва қорни тўйиб баъзилар кўзларига ёш ҳам олди.
Паловдан мамнун бўлган Гого ошхонага бир яшик ароқ жўнатдириб, таомдан соқчиларга ҳам элтиб беришни буюрди. Бу айни муддао эди. Садир зудлик билан янгиликни Жўшқинга етказди. Жўшқин бақувват-бақувват йигитларни ажратди-да, уларга нима қилиш кераклигини тушунтирди.
Топшириқ шундай эди: "Ошхонадан юборишди. Бошлиқнинг соғлиғига қиттай олар экансиз", деб бир патнисга ош, газак, бир шиша ароқ, стакан ва қошиқ олиб борилади. Соқчи қуролини қўйиб, уни ейишга тушганида пайт пойлаб ортидан (ёки вазиятга кўра) бошига тошмайдалагич болға билан уриб, беҳуш қилинади. Сўнгра уст-бошларини кийиб, қуролини олиб, ўрнига турилади. Тунги соат 12:00 да навбат алмашгани борган соқчи ҳам гаровга олинади. Аммо буйруқ бўлмагунича қуролдан фойдаланилмайди. Асирлар бошқа йигитлар томонидан боғлаб ташланади. Сўнгра эгалланган қуроллардан фойдаланиб, Гогонинг бошқа одамлари бир-бир қўлга олинади. Охирги ҳужум соат 12:00 да соқчилар алмашган пайтда катта залга уюштирилади. Сўнгра барча асирлар боғланиб, бир жойга қамаб қўйилади-да, одамлар машиналарга чиқарилиб, йўлга тушилади.
Режа айтишга осон эди. Аввало баъзи соқчилар "Кел, сен ҳам мен билан қиттай ол", "Бўпти, қўйиб кетавер, жўна!" дейдиганлари ҳам, "Тўхтаб тур, идишни олиб кетасан", деб қуролини қўймай, борган йигитни рўпарасига ўтқазиб қўйганлари ҳам бўлди. Жўшқин мана шундай ҳолатни ҳам