Tasodifiy hikoya: QAYNOPA
BU TO'QIMA HIKOYA. HAYOTTA BO'MAGAN. Men yoshligimdan köcha körib katta böldim. 15 yoshimdan foxiwax...davomi

кета бошлади. Шаҳар нур ва жазираманинг қудратли қуюнидан яшнаб кетди. У бир квадрат мил кенгликдаги гулханга айланди.
— Бунақасини коинотда кўриш мумкин, холос. Бу машъал ракетани мистер Хетэуэй ва оиласи ҳузурига олиб келади.
У уйига қайтиб келди; юраги тез-тез ва оғриқли урар эди.
— Кўраяпсизми? — у баланд кўтарилган қўлида чанг босган шишани ушлаб олганди. — Мен мана бу шаробни атайлаб мана шу тун учун асраб қўйгандим. Вақт-соати билан кимдир бизни топиб олишини билар эдим! Шу қувончли он учун кўтарайлик!
У бешта қадаҳни тўлдирди.
— Ҳа, озмунча вақт ўтмади... — Ўз қадаҳига кўзларини тикиб қараганча, яна гап қотди у. — Уруш бошланган кун эсингиздами? Йигирма йил ва етти ой муқаддам. Барча ракеталарни Марсдан уйга чақириб олинганди. Сэм, мен ва болалар эса барчамиз бу вақтда тоғда эдик, қадимшунослик билан машғул эдик, марсликларнинг қадимги жарроҳлигини ўрганаётган эдик. Биз отларни ўлгудек қилиб чоптирганимиз эсингдами? Барибир ҳам роса бир ҳафтага кечиккан эдик. Шаҳар ҳувиллаб қолганди. Америка дабдала бўлганди, қолганларни кутиб ҳам ўтирмай, ракеталар битта қолмай кетиб қолгани эсингдами, а, эсингдами? Кейин қарасакки, қолганлар фақат биз бўлган эканмиз, эсингдами? Эй, худойим, қанча йиллар ўтибди-я! Сизларсиз мен чидай олмасдим. Сизларсиз мен ўзимни ўлдириб қўйган бўлардим. Сизлар туфайли шунча кутишга чидаб келдим. Келинг, сизлар учун ичайлик. — У қадаҳни кўтарди. — Бизнинг узоқ муддатли кутганимиз учун ичайлик.
У шаробни сипқорди, хотини, иккала қизи ва ўғли қадаҳларни лабларига олиб боришди. Шароб тўртталовининг ҳам ияклари тагидан жилдираб оқиб туша бошлади.

Тонгга яқин шаҳардан қолган ҳамма нарсани шамол катта-катта юмшоқ қора лахтакларга айлантириб, денгиз туби бўйлаб сочиб юборди. Ёнғин ўчди, бироқ мақсадга эришилган эди. Осмондаги қизил доғ катталаша бошлади.
Тош кулба ичида қовурилган занжабил кулчасининг тотли ҳиди тарала бошлади. Хетэуэй кириб келганида хотини стол устига янги нонли қайноқ қолипни қўймоқда эди. Қизлари қаттиқ супурги билан яланғоч тош-полни ҳафсала билан супурар, ўғли эса, кумуш идишларни ювар эди.
— Биз уларга шоҳона нонушта тайёрлаймиз; — Хетэуэй шодон кулди. — Энг аъло либосларингизни кийиб олинглар! У шошиб томорқасидан улкан темир сарой томон ўтди. Бу ерда музлатгич ва унча катта бўлмаган электростанция бўлиб, уларни шу яқин йилларда таъмирдан чиқарган ва бўш вақтларида соатларни, телефонларни, магнитофонларни моҳирона таъмирлаган ингичка, қалтироқ бармоқлари билан ҳаммасини жой-жойига қўйиб чиққан эди. Саройда у яратган талай буюмлар қалашиб ётарди, жумладан нима иш қилишини ҳатто ўзи ҳам билмайдиган, мутлақо ғалати ускуналар ҳам бор эди.
У музлатгич ичидан дуккакли донлар ва йигирма йил аввалги қулупнай солинган қиров босган оппоқ қутиларни олди. “Бу ёққа чиқ, бадбахт”, — деди-да, музлаган жўжани суғурди.
Ракета қўнганда ҳавони ҳар хил пазандалик таомлар ҳиди тутиб кетганди.
Худди ёш боладек Хетэуэй нишабликдан пастга қараб чопди. Кўкрагида қаттиқ оғриқ сезиб, у таққа тўхтади. Нариги тошга бориб ўтирди ва энди нафасини ростлашни хаёлига ҳам келтирмай, олға чопиб кетди.
У чўққа айланган ракетадан кўтарилган қайноқ ҳовур ичида тўхтади. Люк очилди. У ердан бир одам мўралади.
Хетэуэй кафтини пешонасига қўйиб, узоқ қараб турди ва охири деди:
— Капитан Уайлдер!
— Ким бу? — сўради Уайлдер. У пастга сакраб тушди ва чолга қараганча қотиб қолди. Сўнг қўлини узатди. — Ёпирай, бу Хетэуэй-ку.
— Мутлақо тўғри, бу менман.
— Хетэуэй менинг биринчи экипажимдан, Тўртинчи экспедициямдан.
Улар бир-бирларига диққат билан разм сола бошлашди.
— Кўришганимизга ҳам анча бўлди, капитан.
— Жуда кўп бўлди. Сизни кўрганимдан хурсандман.
— Мен қариб қолдим, — деди Хетэуэй соддадилларча.
— Мен ҳам энди ёш эмасман. Йигирма йил саргардон кездим: Юпитер, Сатурн, Нептун...
— Бўлмаса-чи, сизнинг Марсни мустамлака қилишингизга халақит бермаслигингиз учун унвонингизни кўтаришган деб эшитдим. — Чол атрофга аланглади. — Сиз нуқул саёҳатларда бўлиб, эҳтимол, ҳатто нималар бўлганидан ҳам бехабардирсиз...
— Айтмасангиз ҳам биламан, — жавоб берди Уайлдер. — Биз Марс атрофини икки марта айланиб ўтдик. Сиздан ташқари Уолдер Грипп деган яна бир одамни тополдик, холос, бу ердан ўн минг мил нарида. Уни ўзимиз билан олиб келмоқчи бўлган эдик, бироқ у кўнмади. Биз учиб кетганимизда, у йўл ўртасида арғимчоқда трубка чекиб ўтирарди, орқамиздан қўл силтаб қолди. Марс ўлган, бутунлай ўлган, ҳатто марсликлар ҳам қолмаган. Ер қалай?
— Сиздан ортиқ ҳеч нарса билмайман. Гоҳ-гоҳ Ер радиосини тутиб қоламан, элас-элас эшитилади. Лекин ҳар гал қандайдир бегона тилда. Мен эса чет тилларидан, афсуски, битта лотин тилини биламан. Баъзи сўзларни англаб етаман. Нима бўлганда ҳам Ернинг катта қисмида одам қирилиб кетган, уруш эса ҳали ҳам давом этаяпти. Сиз ўша ёққа учиб кетаяпсизми, командир?
— Ҳа. Ўзингиздан қолар гап йўқ, ўз кўзим билан кўриб, ишонсам дейман. Орамизда радио алоқаси йўқ-да, масофа ҳаддан ташқари катта. У ёқда нима бўлишидан қатъи назар, биз Ерга учиб кетаяпмиз.
— Мени ҳам олиб оласизларми?
Капитан бир лаҳза тараддудланди.
— Э-ҳа, бўлмаса-чи, бу ерда хотинингиз ҳам бор-а, эсимда, эсимда. Бизлар, янглишмасам, йигирма беш йил бурун кўришган эдик, тўғрими? Сизлар Биринчи Шаҳарни қурганларингизда, сиз хизматни ташлаб, уни ўзингиз билан ердан олиб олган эдингиз. Болаларингиз ҳам бор эди...
— Ўғил ва икки қиз...
— Ҳа, ҳа, эслаяпман. Улар шу ердами?
— Кулбамизда, ҳов анови тепалик устида. Биз сизларга ажойиб нонушта тайёрлаб қўйганмиз, келасизларми?
— Меҳмонни атои худо дейдилар, мистер Хетэуэй. — Капитан Уайлдер ракета томонга ўгирилди. — Кемадан тушинглар!

Улар қияликдан тепага қараб боришарди. — Хетэуэй ва капитан Уайлдер, уларнинг ортидан яна йигирмата одам, кема экипажи, эрталабки салқин ҳаводан чуқур-чуқур нафас олар эдилар. Қуёш чиқди, ҳаво очиқ эди.
— Спэндер эсингиздами, капитан?
— Уни эсдан чиқариб бўларканми?..
— Йилда бир марта унинг қабри ёнидан ўтишимга тўғри келади. Охири гўё у хоҳлагандек бўлди. У бизнинг бу ерга қўнишимизга қарши эди. Энди ҳамма бу ерни ташлаб кетганидан боши осмонга етган бўлса, ажаб эмас.
— Анови-чи... Оти нима эди? Паркхилл, Сэм Паркхилл, унга нима бўлади?
— Сосискахона очиб олган.
— Ановинга ўхшаб-а...
— Бир ҳафтадан кейин эса уруш бошланиб қолди ва у Ерга қайтиб кетди. — Хетэуэй бирдан юрагини чангаллаганча тошга ўтириб қолди. — Кечирасиз. Ҳаяжонланиб кетдим. Шунча йиллар ўтиб, бирдан сизни учратиб қолганим. Бироз нафасимни ростлаб олай.
Унинг юраги қинидан чиқиб кетаётгандек ҳис қилмоқда эди ўзини. У томирини ушлаб кўрди. Расво...
— Бизда врач бор, — деди Уайлдер. — Хафа бўлманг, Хетэуэй, биламан, сиз ўзингиз врачсиз, лекин барибир бизнинг врач билан маслаҳатлашиб кўрамиз...
Докторни чақиришди.
— Ҳозир ўтиб кетади. — Ишонч билан деди Хетэуэй. — Бу бари кутишдан, ҳаяжондан.
У бўғилиб, лаблари кўкарди.
— Биласизми, — деди у врач унинг кўкрагига стетоскоп қўйганида. — Шунча йиллар мобайнида мен гўё бугунги кун учун яшагандекман. Энди эса, сиз шу ердалигингизда мени Ерга олиб кетгани