Tasodifiy hikoya: LAZZAT ONLARI. Sayt userlar. By UNDISPUTED. 2-qism
Davomi. Jonibek va Dinush ehtiros og'ushida birovni uyida ekanliklarini ham unutib qo'yishdi. Ular ...davomi
Davomi. Jonibek va Dinush ehtiros og'ushida birovni uyida ekanliklarini ham unutib qo'yishdi. Ular ...davomi
Библиотека | Boshqalar | Marsga Xujum Rey Bredberi romani
топишолса. Оилавий ракеталар Ойга учишга мўлжал¬ланган, Марсга эмас. Бизнинг бир омадимиз келди-да, бу ерга учиб келишда.
— Сиз ракетани қаердан олган эдингиз? — шивирлаб сўради Тимоти; қолган икки болакай олдинга чопиб кетишганди.
— Мен уни яшириб қўйган эдим. Йигирма йил яширдим, Тим. Яширдим-у, ҳеч қачон асқотмаса керак деб ўйладим. Уруш бошланганда давлатга топшириб юборишим керак эди, лекин мен ҳам доим Марс ҳақида ўйлардим...
— Сайр ҳақида ҳам!...
— Ҳа-да! Лекин бу гап иккаламизнинг орамизда қолсин. Ернинг умри битаётганини кўрдим-да, мен сўнгги дақиқани кута бошладим ! — йўлга ҳозирлик кўра бошладим. Берт Эдвардс ҳам бир кемани яшириб қўйганди, борди-ю, кимдир бизни йўлдан уришга ҳаракат қилгудек бўлса, баравар учишни мўлжаллаб қўйгандик.
— Сиз нега уни портлатиб юбордингиз, дада?
— Ҳеч қачон қайтиб кетмаслигимиз учун, ҳеч қачон. Ёмон одамлар бир кун келиб Марсда пайдо бўлиб қолсалар, бизнинг бу ердалигимизни билмасликлари учун шундай қилдим.
— Шунинг учун ҳам сира осмондан кўз олмас экансиз-да?
— Албатта, бу аҳмоқлик. Ҳеч ким бизни таъқиб этолмайди. Ҳеч нимада учиб келиша олмайди улар. Мен ҳаддан ташқари эҳтиёткорман, ҳамма гап шунда.
Майкл югуриб қайтиб келди.
— Дадажон, ростданам бу шаҳар бизникими?
— Бутун сайёра бизга қарашли, болаларим. Бутунлай ва бутунисича.
Уларнинг номлари энди қуйидагича эди — Қирлар ва дўнгликлар Қироли, Асосийлардан энг Биринчиси, Кўзга Ташланиб Турувчи Барча Кенгликлар Ҳукмдори, Бегуноҳ Монархлар ва Президентлар, — бутун олам ҳукмдори деган гапнинг мағзини чақишга ҳаракат қилиш, ахир бу қанчалик кўп нарса — бутун олам-а!
Ҳавоси сийрак Марс атмосферасида тез қоронғи чўкмоқда эди. Отилиб турган фаввора ёнидаги майдонда оиласини қолдириб, ота қайиққа борди ва баҳайбат қўлларида бир қучоқ қоғозни кўтариб қайтиб келди.
Ташландиқ ҳовлида у китобларни бир жойга уйди-да, ёқиб юборди. Улар исингани гулхан атрофига чўнқайиб ўтирганча кулар эдилар, Тимоти эса олов ямлай бошлаганда саҳифаларнинг ҳурккан ҳайвонлардай сакрашларини томоша қиларди. Қоғозлар қария терисидай бужмаяр, аланга ҳар томондан қуршаб келиб, сўзлар сафини тобора қисиб келар эди.
“Давлат облигациялари; 1999 йилги Тижорат статистикаси; Диний хурофот¬лар, эссе; Ҳарбий таъминот ҳақидаги фан; Панамерика бирлиги муаммолари, 1998 йил 3 июлдаги Биржа ахбороти; Ҳарбий тўплам...”
Ота айнан мана шу мақсадда атайлаб шу китобларни кўтариб келган эди. Мана, гулхан олдида ўтириб, у ҳузур қилиб бирин-кетин китобларни оловга ташлар ва гап нимадалигини болаларга уқдирар эди.
— Энди у-бу ҳақда ўйлайдиган вақтингиз келди. Эҳтимол, мен сизларни бундан қайтарганимда ноҳақ бўлгандирман. Билмадим, сизлар қанча нарсани тушунасизлар, аммо мен сизларга ҳамма нарсани очиқ айтишим керак, шундан юздан бирини англаб ололсангиз ҳам катта гап.
У бир варақ қоғозни оловга ташлади.
— Мен ҳаёт тарзини ёқаяпман — бу ҳозир Ер юзидан куйдириб йўқотишаётган ҳаёт тарзининг ўзидир. Сиёсатчига ўхшаб гапираётган бўлсам, мени маъзур тутасизлар, ахир мен штатнинг собиқ губернаториман-да. Мен ҳалол одам эдим ва шунинг учун мени ёмон кўришарди. Бирон-бир жўяли иш қилиш учун Ердаги ҳаёт сира тўғри келмас эди. Фан ҳаддан ташқари тез ва ҳаддан ташқари узоқ илгарилаб кетганди ва одамлар машиналар ўрмони ичида адашиб қолган эдилар, улар худди болалардай эрмакбоп нарсалар, бошқотирма механизмлар, вертолётлар, ракеталар билан андармон бўлиб қолгандилар. Керакли нарса билан ишлари йўқ эди, нуқул янгидан-янги машиналарни ўйлаб топар эдилар, уларни қандай бошқаришни хаёлларига ҳам келтирмасдилар. Урушлар тобора вайронгар бўлиб кетаверди ва охири Ернинг бошига етди. Радионинг жим бўлиб қолгани шундан. Бизнинг қочиб келганимиз шундан. Тағин ҳам омадимиз бор экан. Бошқа битта ҳам ракета қолмади. Биз асло балиқ тутгани келмаганимизни билиш вақти келди. Мен галга солавердим, айтмасдим... Ер ҳалок бўлган. Сайёралараро алоқалар янгиланишидан олдин — агар улар янгилана олса — асрлар ўтар. Ўшандаги ҳаёт тарзи ўзининг яроқсизлигини кўрсатди ва ўзини ўзи бўғиб ўлдирди. Сизлар энди-энди яшай бошлаяпсизлар. То ўзлаштириб олмагунингизча мен булар барчасини сизларга кунда такрор¬лайвераман...
Гулханга яна қоғозларни ташлаш учун у гапдан тўхтади.
— Энди бизлар ёлғизмиз. Бизлар ва яна икки-уч кундан кейин учиб келадиган бир ҳовуч одамлар. Ҳаммасини бошидан бошлашга шу кифоя. Ердаги ҳамма нарса устига хоч қўйиш ва янги йўлдан бориш учун шу етарли...
Отанинг гапини тасдиқлагандек олов ёрқинроқ алангаланди. Ҳамма қоғозлар ёниб бўлганди, фақат битта қоғоз қолганди. Ернинг барча қонун ва динлари ҳализамон шамол учириб кетадиган майда иссиқ кулга айланганди.
Тимоти дадаси гулханга ташлаган сўнгги вараққа қаради. Жаҳон харитаси... У буралди, оловдан жингиртоб бўлди, кулга айланди ва тунги қора капалакдай учиб кетди. Тимоти юзини ўгирди.
— Энди мен сизларга марсликларни кўрсатаман, — деди ота. — Қани, туринглар. Сен ҳам, Алиса.
Ота унинг қўлидан тутди.
Майкл йиғлаб юборди, дадаси уни бағрига олди-да, олиб кетди. Харобазорлар ёнидан ўтиб, улар пастга, канал томонга йўл олишди.
Канал. Бу ерга эртага ё бириси куни қайиқда уларнинг бўлажак хотинлари — дада ва ойилари билан қувноқ қизчалари келишади.
Тун бостириб келди, кўкка юлдузлар сочилди. Аммо Тимоти Ерни топа олмади. У ботиб кетганди. Буни ўйламасдан бўлармиди...
Харобазорлар орасида ҳаққуш қичқирарди. Ота яна тилга кирди:
— Онангиз билан мен устозларингиз бўлишга уриниб кўрамиз. Бу қўлимиздан келишига ишонаман... Бизлар анча нарсани кўришга ва бошдан кечиришга улгурдик. Бу саёҳатни биз анча олдин, сизлар ҳали дунёга келмаган пайтларда ўйлаб қўйгандик. Урушлар бўлмаганида ҳам биз, эҳтимол, барибир Марсга учиб келар, шу ерда ўзимизча яшаб, ўз ҳаёт тарзимизни яратган бўлардик. Марсни ҳам заҳарлаш учун Ер тамаддунига юз йил керак бўларди. Энди-ку, албатта...
Улар каналга етиб келишди. У узун, тўғри, совуқ бўлиб, унинг муздек ойнасида тун акс этиб турарди.
— Мен ҳар доим марсликни жуда-жуда кўришни хоҳлаб келардим, — деди Майкл. — Қани улар, дада? Сиз ваъда бергандингиз-ку.
— Ана улар, қара, — жавоб берди ота. У Майклни елкасига ўтқазди-да, пастни кўрсатди.
Марсликлар! Тимотининг вужуди титраб кетди.
Марсликлар. Канал ичида. Сув юзида Тимоти, Майкл, Роберт, она ва отанинг акслари кўриниб турарди.
Шовуллаётган сув ичидан марсликлар уларга унсиз узоқ, узоқ қараб қолишди...
— Сиз ракетани қаердан олган эдингиз? — шивирлаб сўради Тимоти; қолган икки болакай олдинга чопиб кетишганди.
— Мен уни яшириб қўйган эдим. Йигирма йил яширдим, Тим. Яширдим-у, ҳеч қачон асқотмаса керак деб ўйладим. Уруш бошланганда давлатга топшириб юборишим керак эди, лекин мен ҳам доим Марс ҳақида ўйлардим...
— Сайр ҳақида ҳам!...
— Ҳа-да! Лекин бу гап иккаламизнинг орамизда қолсин. Ернинг умри битаётганини кўрдим-да, мен сўнгги дақиқани кута бошладим ! — йўлга ҳозирлик кўра бошладим. Берт Эдвардс ҳам бир кемани яшириб қўйганди, борди-ю, кимдир бизни йўлдан уришга ҳаракат қилгудек бўлса, баравар учишни мўлжаллаб қўйгандик.
— Сиз нега уни портлатиб юбордингиз, дада?
— Ҳеч қачон қайтиб кетмаслигимиз учун, ҳеч қачон. Ёмон одамлар бир кун келиб Марсда пайдо бўлиб қолсалар, бизнинг бу ердалигимизни билмасликлари учун шундай қилдим.
— Шунинг учун ҳам сира осмондан кўз олмас экансиз-да?
— Албатта, бу аҳмоқлик. Ҳеч ким бизни таъқиб этолмайди. Ҳеч нимада учиб келиша олмайди улар. Мен ҳаддан ташқари эҳтиёткорман, ҳамма гап шунда.
Майкл югуриб қайтиб келди.
— Дадажон, ростданам бу шаҳар бизникими?
— Бутун сайёра бизга қарашли, болаларим. Бутунлай ва бутунисича.
Уларнинг номлари энди қуйидагича эди — Қирлар ва дўнгликлар Қироли, Асосийлардан энг Биринчиси, Кўзга Ташланиб Турувчи Барча Кенгликлар Ҳукмдори, Бегуноҳ Монархлар ва Президентлар, — бутун олам ҳукмдори деган гапнинг мағзини чақишга ҳаракат қилиш, ахир бу қанчалик кўп нарса — бутун олам-а!
Ҳавоси сийрак Марс атмосферасида тез қоронғи чўкмоқда эди. Отилиб турган фаввора ёнидаги майдонда оиласини қолдириб, ота қайиққа борди ва баҳайбат қўлларида бир қучоқ қоғозни кўтариб қайтиб келди.
Ташландиқ ҳовлида у китобларни бир жойга уйди-да, ёқиб юборди. Улар исингани гулхан атрофига чўнқайиб ўтирганча кулар эдилар, Тимоти эса олов ямлай бошлаганда саҳифаларнинг ҳурккан ҳайвонлардай сакрашларини томоша қиларди. Қоғозлар қария терисидай бужмаяр, аланга ҳар томондан қуршаб келиб, сўзлар сафини тобора қисиб келар эди.
“Давлат облигациялари; 1999 йилги Тижорат статистикаси; Диний хурофот¬лар, эссе; Ҳарбий таъминот ҳақидаги фан; Панамерика бирлиги муаммолари, 1998 йил 3 июлдаги Биржа ахбороти; Ҳарбий тўплам...”
Ота айнан мана шу мақсадда атайлаб шу китобларни кўтариб келган эди. Мана, гулхан олдида ўтириб, у ҳузур қилиб бирин-кетин китобларни оловга ташлар ва гап нимадалигини болаларга уқдирар эди.
— Энди у-бу ҳақда ўйлайдиган вақтингиз келди. Эҳтимол, мен сизларни бундан қайтарганимда ноҳақ бўлгандирман. Билмадим, сизлар қанча нарсани тушунасизлар, аммо мен сизларга ҳамма нарсани очиқ айтишим керак, шундан юздан бирини англаб ололсангиз ҳам катта гап.
У бир варақ қоғозни оловга ташлади.
— Мен ҳаёт тарзини ёқаяпман — бу ҳозир Ер юзидан куйдириб йўқотишаётган ҳаёт тарзининг ўзидир. Сиёсатчига ўхшаб гапираётган бўлсам, мени маъзур тутасизлар, ахир мен штатнинг собиқ губернаториман-да. Мен ҳалол одам эдим ва шунинг учун мени ёмон кўришарди. Бирон-бир жўяли иш қилиш учун Ердаги ҳаёт сира тўғри келмас эди. Фан ҳаддан ташқари тез ва ҳаддан ташқари узоқ илгарилаб кетганди ва одамлар машиналар ўрмони ичида адашиб қолган эдилар, улар худди болалардай эрмакбоп нарсалар, бошқотирма механизмлар, вертолётлар, ракеталар билан андармон бўлиб қолгандилар. Керакли нарса билан ишлари йўқ эди, нуқул янгидан-янги машиналарни ўйлаб топар эдилар, уларни қандай бошқаришни хаёлларига ҳам келтирмасдилар. Урушлар тобора вайронгар бўлиб кетаверди ва охири Ернинг бошига етди. Радионинг жим бўлиб қолгани шундан. Бизнинг қочиб келганимиз шундан. Тағин ҳам омадимиз бор экан. Бошқа битта ҳам ракета қолмади. Биз асло балиқ тутгани келмаганимизни билиш вақти келди. Мен галга солавердим, айтмасдим... Ер ҳалок бўлган. Сайёралараро алоқалар янгиланишидан олдин — агар улар янгилана олса — асрлар ўтар. Ўшандаги ҳаёт тарзи ўзининг яроқсизлигини кўрсатди ва ўзини ўзи бўғиб ўлдирди. Сизлар энди-энди яшай бошлаяпсизлар. То ўзлаштириб олмагунингизча мен булар барчасини сизларга кунда такрор¬лайвераман...
Гулханга яна қоғозларни ташлаш учун у гапдан тўхтади.
— Энди бизлар ёлғизмиз. Бизлар ва яна икки-уч кундан кейин учиб келадиган бир ҳовуч одамлар. Ҳаммасини бошидан бошлашга шу кифоя. Ердаги ҳамма нарса устига хоч қўйиш ва янги йўлдан бориш учун шу етарли...
Отанинг гапини тасдиқлагандек олов ёрқинроқ алангаланди. Ҳамма қоғозлар ёниб бўлганди, фақат битта қоғоз қолганди. Ернинг барча қонун ва динлари ҳализамон шамол учириб кетадиган майда иссиқ кулга айланганди.
Тимоти дадаси гулханга ташлаган сўнгги вараққа қаради. Жаҳон харитаси... У буралди, оловдан жингиртоб бўлди, кулга айланди ва тунги қора капалакдай учиб кетди. Тимоти юзини ўгирди.
— Энди мен сизларга марсликларни кўрсатаман, — деди ота. — Қани, туринглар. Сен ҳам, Алиса.
Ота унинг қўлидан тутди.
Майкл йиғлаб юборди, дадаси уни бағрига олди-да, олиб кетди. Харобазорлар ёнидан ўтиб, улар пастга, канал томонга йўл олишди.
Канал. Бу ерга эртага ё бириси куни қайиқда уларнинг бўлажак хотинлари — дада ва ойилари билан қувноқ қизчалари келишади.
Тун бостириб келди, кўкка юлдузлар сочилди. Аммо Тимоти Ерни топа олмади. У ботиб кетганди. Буни ўйламасдан бўлармиди...
Харобазорлар орасида ҳаққуш қичқирарди. Ота яна тилга кирди:
— Онангиз билан мен устозларингиз бўлишга уриниб кўрамиз. Бу қўлимиздан келишига ишонаман... Бизлар анча нарсани кўришга ва бошдан кечиришга улгурдик. Бу саёҳатни биз анча олдин, сизлар ҳали дунёга келмаган пайтларда ўйлаб қўйгандик. Урушлар бўлмаганида ҳам биз, эҳтимол, барибир Марсга учиб келар, шу ерда ўзимизча яшаб, ўз ҳаёт тарзимизни яратган бўлардик. Марсни ҳам заҳарлаш учун Ер тамаддунига юз йил керак бўларди. Энди-ку, албатта...
Улар каналга етиб келишди. У узун, тўғри, совуқ бўлиб, унинг муздек ойнасида тун акс этиб турарди.
— Мен ҳар доим марсликни жуда-жуда кўришни хоҳлаб келардим, — деди Майкл. — Қани улар, дада? Сиз ваъда бергандингиз-ку.
— Ана улар, қара, — жавоб берди ота. У Майклни елкасига ўтқазди-да, пастни кўрсатди.
Марсликлар! Тимотининг вужуди титраб кетди.
Марсликлар. Канал ичида. Сув юзида Тимоти, Майкл, Роберт, она ва отанинг акслари кўриниб турарди.
Шовуллаётган сув ичидан марсликлар уларга унсиз узоқ, узоқ қараб қолишди...