Tasodifiy hikoya: KUTILMAGANDA
Salom,bir voqeani aytib bermoqchiman. Hullas men Toshkentda öqirdim va kvartira izlab yurib bir opan...davomi

йўқ, — деди сезиларли асабийлашиб.
— Қўйсанг-чи, — деди Шодиёр кулиб. — Гапини қаранглар, ҳатто, учрашувга ҳам чиқмаганмиш. Сен кўр-кўрона уйланиб кетаверадиганлар тоифасидан эмассан. Аниқ, ўша дўмбоқчангни яхшилаб чиғириғингдан ўтқазгансан. Ким билади балки...
Шодиёр гапини тугатмади. Унинг муғомбирона иршайиши нима демоқчилигини билдириб бўлганди.
Сардорнинг бундан баттар жаҳли чиқди:
— Ҳаддингдан ошма. Бундай хулоса чиқаришга нима ҳақинг бор, — дея ўрнидан туриб кетди.
— Ўзингни бос ошна, — деди Шерали. — Нега ғазабланасан? Шундай ёш қизни илинтирган экансан, қаддингни ур. Бунинг нимаси ёмон?
— Бас!!!
Сардор ортиқ ошналари билан гаплашгиси ҳам келмай, шартта жўнади. Ўртоқлари унинг ортидан хай-хайлаганча қолаверди.
Мана, шу воқеа Сардорнинг кўнглини вайрон қилганди. Ана энди шу кайфиятда илк учрашувга чиқиши керак. Кўпчилик бундай учрашувни ҳаяжон билан қаршилайди. Аммо афтидан Сардорга бундай туйғу насиб қилмайдиган кўринади.

*****

Мавлуда алланечук қўрқувга қоришиқли ҳаяжонда, бўлажак турмуш ўртоғи бўлиши мумкин бўлган йигит билан илк учрашувга чиқди. Унда шарм ва уят шунчалик кучли эдики Сардорнинг юзига ҳам тик қарай олмасди. Шу боис, йигитнинг тунд чеҳрасини дархол пайқамади. Бир пас зўраки суҳбатдан сўнг Сардорнинг томдан тараша тушгандек:
— Отанг намунча сени узатишга шошилди ҳайронман, — дейиши қизнинг бошига муздек сув қуйгандек бўлди. Сардорга ярқ этиб боқди.
Унинг саволомуз нигоҳига йигит дош беролмагандек кўзларини олиб қочди. Лекин овозидаги совуқ оҳанг заррача сўнмади:
— Бутун қишлоқда иккимиз ҳақда бўҳтон, ғийбат юрганини биларсан. Мен бунақа тарзда: гап-сўз остида уйланишни истамагандим. Кимга қарасам, қўлини бегиз қилиб кўрсатаётгандек, устимдан кулаётгандек.
Орага бир пас оғир сукут чўмди. Кейин Сардор деди:
— Мен барибир ҳайронман, намунча даданг сени узатишга шошилмаса... Ахир, энди ўн бешга киргансан!?
Бу сўзнинг такрор айтилиши хунук маъно касб этди. Қизнинг кўнглига ҳанжардек ботди. Мавлуда ҳамма гап-сўзларга чидаганди. Аммо бу гап эндиликда бўлғуси умр йўлдошининг оғзидан жаранглаши ҳазм қилиб бўлмас хол эди. Қизнинг кўзларига ёш қалқди...
...Мавлудаинг илк учрашуви мана шунда дилхира кечди. Ярим тунгача ухлолмай йиғлаб чиқди. Сардорнинг хайрлашув олдидан “Мен сенга уйланишга мажбур эмасман. Лекин энди уйланмасам қишлоқда баттар бадном бўласан” — дегани хаёлида тинмай чарҳ урди.
Шу топда Мавлуданинг ғам-ғуссаси мурғаккина юраги учун жуда улкан юк эди. У буни кўтара олишга қодир эмасди. Ҳамма ноҳақ бўҳтон “гап-сўз”лар йиғилиб, унинг хотирасида қайта ва қайта жонланаверди... Мавлуда олдинда ўзи учун порлоқ йўлни кўрмади. Фақат биргина йўл қолгандек эди. Бу эса йўл эмас, мудҳиш хато эди...

*****

Бутун қишлоқда даҳшатли хабар тарқалди. “Шамсиддин аканинг қизи ўзини осиб қўйибди.” “Бояқиш тунда жонига қасд қилибди...”
Ҳамма таъзияга шошилди. Пешин пайти майитни олиб чиқишди. Шамсиддин ака йиғлайвериб холдан тойганди. Хотинининг эса ахволи унданда баттар. Таъзияга келган борки, уларга кучли ачиниш билан боқарди.
Аммо вазиятнинг энг аянчлиси шундан иборат эдики, куни кеча тухмат, ғийбат чиққан оғизларда эндиликда ўзга сўзлар айланарди. “Эссиз, гулдек қиз эди-я”, “Турмушга чиқишга ҳам улгурмай, бокира кетди, аттанг!”

Янгича ҳаёт.
Эрининг борган сари кўп пул топа бошлаши Майсарани босар тусарини билмай қолишига сабаб бўлди. ҳа, Майсара эри бойиган сари ўзгара бошлади. Атрофдагиларга менсимай назар ташлайдиган, ўзини ошкора такаббурона тутадиган одат чиқарди. Маҳалладош аёллар аро ҳар ой бир марта ўтказиладиган гап гаштакларда эса ҳеч кимга гап бермайдиган бўлиб қолди. Эри эмас ўзи пул топаётгандек мақтангани мақтанган.ҳар гал рўзғоридаги бирор янгиликни айтмаса кўнгли жойига тушмасди. Бу гал ҳам шундай бўлди.
-Кўрган бўлсаларинг эски Нексиямизни сотиб,яп-янги Ласетти олдик.-деди кеккайиб.
-Сизга ҳавасим келаяпти.-ялтоқланганча гап қўшди маҳалладош аёл Нигора.-Шокир ака борган сари ишбилармон бўлиб бораяпти. Бизникини эса Худо урган. ҳатто отасидан қолган эски уловини ҳам тайинли таъмирлаб минолмайди.
-Бизникини эса умуман техникага хаваси йўқ.-гапга қўшилди Муслима опа дегани.-Биз ҳам одамларга ўхшаб машина олиб минсак бўлмайдими десам, “машинани нима кераги бор. Ана кўча тўла машина,қўлингни сал силкитсанг бира тўла тўрттаси олдингга келиб тўхтайди” дегани деган.
Бу гаплардан Майсаранинг баттар кўкраги керилди:
-Менга қолса эски Нексиямизни ҳам соттирмоқчи эмасдим.Дадасига уёқ бу ёққа оддий ишларга хайдаб юрасиз дегандим, э нима қиласан эски аравани. Яқинда “Каптива” олсак Ласеттимиз шунақа оддий ишларга яраб қолади деди.
Бу гаплар бир уй хотин ҳалажни янада лол қолдирди.
Кейинги гаштакда Майсарахон яна бир ўз маиший ҳаётидаги янгиликлардан гап бошлади.
-Уйимиздаги эски туски уй жихозларини сотаяпмиз.
-Эе,нега?.
-Янгисини харид қилдик. ҳўжайин куни кеча уйга бир камаз мебил гарнитур туширтирди. ҳаммаси чет элники.Шу боис эскиларидан тезроқ уйни бўшатмоқчимиз. Оладиганлар бўлса арзонроқ қилиб берамиз....
-Уйингизга борганимда кўргандим-деди Муслима опа.-жихозларингиз жа эски эмас. Агар сотадиган бўлсангиз мен оламан.
-Мен ҳам....
-Менга эса диван керак.- аёллар бозорда тургандек чуғирлашиб қолишди.
******************
Майсарахонни бу галги зиёфатга қанақа янгилик билан кириб келиши ҳаммага аниқ эди.Уни эри билан шаҳарга кўчиб кетаётгани бутун қишлоққа овоза бўлиб бўлганди.
Шу боис бу сафарги гаштакда Майсарахон саволларга кўмилиб кетди.
-Шаҳарчага кўчиб кетаяпсизмикан?....
-Эрингиз янги уй сотиб олибдимикан?...
-Энди бир ойда бир ўтқазиладиган гап-гаштакка келолмайсизми?...
Майсарахон жилмайиб жавоб берди:
-ҳа, уйни ҳам янгиладик. Яқинда кўчиб кетамиз. Янгича ҳаёт бошлаймиз. Лекин хотирларинг жам бўлсин. ҳар ой бир бора сизларнинг зиёфатингизга келиб кетишга вақт топарман.
Аёллар бу гапдан мамнун бўлишди. Шундан сўнг Майсарахон яна алламбалоларни гапириб анча вақтгача мақтаниб ўтирди.
**********************
Кутилмаганда хунук хабар тарқалди. Майсарахон икки боласини олиб ҳозир қишлоқдаги эски уйига қайтиб келганмиш. Кайфияти ёмон,ҳатто яқинлари билан ҳам дилдан сўҳбатлашмай қўйганмиш. Шу боисми навбатдаги гаштакка қатнашмади ҳам.
Гаштак иштирокчиларига эса бу суҳбат учун энг долзарб мавзу бўлди:
-Эшитдиларингми,Майсарахон қайтиб келибди.-Гап бошлади Муслима опа.-У куни кўрдим,бояқиш жуда тушкун,хафа кўринади.
-ҳа.-тасдиқлади Нигораой.-кайфияти чатоқ уни. Эшитишимча эридан ажрашибди. Маълум бўлишича Шокир бойвачча бошқасига уйланганмиш.
-Чатоқ бўпти-ку.-гапга қўшилди яна бир аёл.-Майсарахон қандай эри билан фахрланарди-я....
Орага оний жимлик чўкди. Шу онда диярли ҳамманинг кўнглидан бир хил ўй кечди “Майсаранинг эри аввал машинасини кейин уйини ва ниҳоят хотинни ҳам янгилабдида” бироқ ҳеч ким буни тилга кўчиришга ботинмади. Зеро, шусиз ҳам масала ойдек равшан эди.