Tasodifiy hikoya: Birinchi hikoyam 2
Kech tushgach yulga chiqdim bita kola bn baunti oldim u chiqdi ancha uzgarib ketibdi ochiq kiyinvoga...davomi
Kech tushgach yulga chiqdim bita kola bn baunti oldim u chiqdi ancha uzgarib ketibdi ochiq kiyinvoga...davomi
Robinzon Kruzo... (turnir uchun)
Добавил: | Egoiste (22.05.2016 / 13:07) |
Рейтинг: | (0) |
Прочтений: | 26942 |
Комментарии: | Комментарии закрыты |
-MAJNUN- vs Egoiste
Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ
Bahor. Aprel oyi. Yomg'irlar mavsumi.
Tun qarida kemamiz chayqalib suzib borardi. Kemadagilarga faqatgina dengiz shovqini, shamolning ayovsiz g'uvillashi va momaqaldiroqning gumburlashi eshitilar edi. Yaqin-yaqinlarda chaqnayotgan chaqmoqlar, bir lahzaga hamma yoqni yoritib yuborardi. Men esa, shu jalada ham kapitanning buyrug'ini sözsiz bajarayotgan kema ishchilarni kuzatar edim.
-Yelkanlarni kötar Hyorli.
-Nimaa?
-Yelkanni kötar, jin ursin!
-Hop böladi kapitan!
-hoy, sen! Anavilarni tryumga olib tush!
-Hop böladi.
Yelkan haqidagi buyruq, meni biroz chöchitib, kapitan oldiga shoshildim.
-Kapitan kechirasiz, yelkanlar kötarilsa dengiz örtasida qolib ketamiz!
-Aql örgatmang Kruzo! Yelkanlarni yig'ishtirmasak ag'darilib ketishimiz aniq.
-Yaqin atrofdagi orollardan biriga yetib olishimiz kerak, vaqtdan ham yutardik!
-Yaqin atrofda orol yöq! Eng yaqini "Villi" oroli. U ham turgan joyimizdan sakkiz chaqirim uzoqlikda.
-Menimcha adashyabsiz kapitan!
-Nimaga tayanib bunday deyabsiz janob Kruzo?
-Chunki, yigirma daqiqa oldin osmonda qushlar bor edi. Kölsangiz kerak?!
-Hösh!
-Bu qushlar - kaltaqanotlilar turkumiga kiradi. Bu turkumga kiruvchi qushlar, daraxtlarda kun kechirishadi. Ular uzog'i bilan besh chaqirim masofani uchib öta olishadi.
-Keyinchi?!
-Bu degani yaqin atrofda, yaqin ikki-uch chaqirim joy oralig'ida orol mavjud.
Kapitan sabr bilan menga tikilib turgan közlarini g'azabga töldirdi. Uzun etakli kostyumi ichidan bir qog'oz parcha chiqarib, mening kökragimga zarda bilan qöydi.
-Mana ushlang janob Kruzo! Savollaringiz kamayib qolar! -u shunday deb mendan uzoqlashdi.
Qölimdagi qog'oz parcha esa, xarita ekan. Yomg'irdan berkitib, biroz pinjimga oldimda, köz yugurtirdim. U aytkanidek, biz quruqliklardan holi joyda ekanmiz. Ammo, ilmiy nazariyalarga tayanadigan bölsam, yaqin örtada quruqlik mavjud edi.
Shamol kuchayib qölimdigi xarita va boshimdagi shlyapa uchib ketdi. Ushlab qololmadim. Kema oldingidan ham qattiqroq chayqala boshladi. Yomg'ir emas, haqiqiy sel yog'ar edi. Bu yetmaganidek, shamol natijasida paydo bölgan tölqinlar, shiddat bilan kema devorlariga urilardi. Palubada ortiq qolish xavfliligini anglab, ichkariga yöl oldim.
Kuchli chayqalish yuz berib, sirpanchiqdan yiqilib tushdim.
-Hammasi joyidami Ser?
-Ha ha, joyida. Ichkariga kiraveringlar!
Shu payt kapitanning baland ovozi eshitildi.
-Hamma tryumgaa!
Ustunga suyanib, özimni önglab olgandim. Ammo, kema tinmay chayqalishi bois, yurish imkoni kamroq edi. Arqonning biriga tayanib yura boshladim. Tryum eshigi va ustun örtasi, ya'ni bösh joyda qolib ketdim. Arqon orqali muvozanatni arang ushlab turganimda, ortimdan kuchli tölqin urilganini sezdim...
Og'zimdagi allaqanday taxir mazadan hushimga keldim. Köz oldimda quruqlik, og'zim töla qum! Qumni tuflab tashlab, qaddimni rostladim. Atrof jimjit, kemamiz körinmaydi. Uyoq, buyoqqa yurib kördim, topa olmadim. Vahimani chetga surib, ötgan ishlarni birma-bir esladim. Daxshatli tundagi chayqalishlardan söng, kema ag'darilib ketgan bölsa kerak. Lekin qolganlar qani? Kema ham, qoldiqlari ham, hech narsa yöqku! Qumga tölgan poyafzalimni ham qoqib, sohil böylab yura boshladim. Har tugul, chöntagimdagi kompas joyida ekan. Chöntaklarimni tekshirayotib, taxminan ellik qadamlar narida yotgan shlyapaga közim tushdi. Meni shlyapamku! Kecha tunda uchib ketgandi. Shlyapa olayotib, nariroqda yotgan qog'oz parchasiga közim tushdi. Bu kechagi xarita edi. Uni olib, qum ustiga kattaroq qilib ochdim. Kechagi belgilangan joy va kompasga qarab, qayerda ekanligimni aniqladim. Aql bovar qilmaydi. Xaritaning körsatishi böyicha, men suv ustida turgan ekanman. Demak, kechagi taxminlarim tög'ri chiqibdi. Bu ösha men aytgan orol. Körinishidan uncha kattaga ham öxshamasdi. Yaramas kapitan aytganimni qilganda shunday bölmasmidi. Hammamiz shu yerda bölarmidik. Endi esa, tushunishim böyicha orolda bir özim. Shak-shubhasiz ölib ketamanku. Kemalar ötuvchi yöl ham uzoqda ekan. Vahimani yig'ishtirib, mulohaza qilishga kirishdim. Bir amallab uch kun chidasam, meni olib ketishadi. Ha! Aynan shunday. Hozir esa, kemalar ötganida közga körinishi uchun tayinliroq biror nima yasashim kerak. Daraxt shoxlaridan sindira boshladim. Bir butun qilib uyib qöydim. Kattaroq shapaloqbargli ösimliklardan terib keldim. Shoxlarni baquvvatini qumga aylantirib qoqdim. U shoxlarning yonidan chiqqan shoxlarga örtacha shoxlarni qöyib, ustiga "x"simon qilib, kichik shoxlarni taxladim. Ustiga barglarni qöygandim, uycha tayyor böldi. Uycha tagiga kirib, soyada biroz dam oldim. Taxminan ikki soat ötdi. Kema tugul, dengizda biror özgarish bölmagach, chaylamdan chiqdim. Örmon tomon yurdim. Kimdur bormikan. Unchalik qalin örmon emas ekan. Anchagacha kirsam ham, sohil körinib turaverdi. Qandaydir buloq yoniga yetib keldim. Buloqdan töyib suv ichib oldim. Irmog'i böylab borsam, odamni kömmaydigan kichik suv yig'ilgan joyga duch keldim. Ichi töla qarichday-qarichday baliqlar suzib yurardi. Deyarli bir kundan beri tuz totmaganim tufayli, baliqlarga yopishdim. Ularni sohilga olib chiqib, qanday pishirish haqida qayg'ura boshladim. Kitoblarda yozilishi böyicha, qora xolli toshlar özidan uchqun chiqarar edi. Shuni eslab, buloq tarafga yöl oldim. Buloqdan teparoqda kichik qoya joylashgan bölib, tagida har xil tosh va xarsanglar sochilib yotardi. Qölimga siqqancha kötarib, sohilga tashidm. Ming bir urinishda, kichik xaslarni yoqib olov hosil qildim. Chala pishgan bölsa ham, ikki baliqni paqqos tushurdim. Bugungi ishlar ruhan va jismonan qattiq charchatgani uchun, tezda uyquga ketdim. Dengiz shovqinidan erta tongda közimni ochdim. Ne umidlar bilan kunni boshladim. Ming afsuslar bölsinki, bugun ham kechagidek hol takrorlanib, qosh qorayguncha dengizda hech qanday zog' körinmadi. Balki, öshanda tryumda qolganimda, hozi kemada bölarmidim?! Endi bu hayollarni foydasi yöq edi. Taqdirga tan berdim. Bu yerda qancha qolib ketaman, buni bilmayman. Shuning uchun ham, bu orolning sharoitiga moslashishim kerak. To meni kimdur izlab yoki topib kelgunicha, tirik qolishimning yagona yöli shu. Shularni dilimga tugib uyquga ketdim.
Uyg'onishim bilanoq ishga kirishdim. Dastlab, katta bir daraxt pöstlog'iga, bu orolga tushgan kunimni tayoqcha shaklida belgi qilib, yozib qöydim. Bu yerga payshanba kuni suvda oqib kelgan edim. Belgilab bölgach, özim uchun tuzukroq chayla qurishga kirishdim. "Laomi" nomli ösimlik novdalarini bir-biriga bog'lab, arqonlar töqiy boshladim. Arqonlar yordamida shoxlarni shoxlarga ulab, bejirim bir chayla yasadim. Tushlik uchun baliq göshtini toshda maydalab, pashtet tayyorladim. Daraxtdagi mevalardan ezib, nordon bölsa ham sharbat ichdim. Hullas, borgan sari yovvoyi tabiatning, özgacha sharoitiga moslashib borardim...
Oradan ikki oy ötdi. Haftaning Juma kuni. Badanimga tushgan yomg'ir tomchilaridan közimni ochdim. Obbo, yana chaylaga kirmay uhlab qolibman. Yugurib chaylaga kirdim. Qirg'ovul göshtidan biroz chöqilab, tomorqa tomon shoshildim. Tomorqamdagi
Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ Ξ
Bahor. Aprel oyi. Yomg'irlar mavsumi.
Tun qarida kemamiz chayqalib suzib borardi. Kemadagilarga faqatgina dengiz shovqini, shamolning ayovsiz g'uvillashi va momaqaldiroqning gumburlashi eshitilar edi. Yaqin-yaqinlarda chaqnayotgan chaqmoqlar, bir lahzaga hamma yoqni yoritib yuborardi. Men esa, shu jalada ham kapitanning buyrug'ini sözsiz bajarayotgan kema ishchilarni kuzatar edim.
-Yelkanlarni kötar Hyorli.
-Nimaa?
-Yelkanni kötar, jin ursin!
-Hop böladi kapitan!
-hoy, sen! Anavilarni tryumga olib tush!
-Hop böladi.
Yelkan haqidagi buyruq, meni biroz chöchitib, kapitan oldiga shoshildim.
-Kapitan kechirasiz, yelkanlar kötarilsa dengiz örtasida qolib ketamiz!
-Aql örgatmang Kruzo! Yelkanlarni yig'ishtirmasak ag'darilib ketishimiz aniq.
-Yaqin atrofdagi orollardan biriga yetib olishimiz kerak, vaqtdan ham yutardik!
-Yaqin atrofda orol yöq! Eng yaqini "Villi" oroli. U ham turgan joyimizdan sakkiz chaqirim uzoqlikda.
-Menimcha adashyabsiz kapitan!
-Nimaga tayanib bunday deyabsiz janob Kruzo?
-Chunki, yigirma daqiqa oldin osmonda qushlar bor edi. Kölsangiz kerak?!
-Hösh!
-Bu qushlar - kaltaqanotlilar turkumiga kiradi. Bu turkumga kiruvchi qushlar, daraxtlarda kun kechirishadi. Ular uzog'i bilan besh chaqirim masofani uchib öta olishadi.
-Keyinchi?!
-Bu degani yaqin atrofda, yaqin ikki-uch chaqirim joy oralig'ida orol mavjud.
Kapitan sabr bilan menga tikilib turgan közlarini g'azabga töldirdi. Uzun etakli kostyumi ichidan bir qog'oz parcha chiqarib, mening kökragimga zarda bilan qöydi.
-Mana ushlang janob Kruzo! Savollaringiz kamayib qolar! -u shunday deb mendan uzoqlashdi.
Qölimdagi qog'oz parcha esa, xarita ekan. Yomg'irdan berkitib, biroz pinjimga oldimda, köz yugurtirdim. U aytkanidek, biz quruqliklardan holi joyda ekanmiz. Ammo, ilmiy nazariyalarga tayanadigan bölsam, yaqin örtada quruqlik mavjud edi.
Shamol kuchayib qölimdigi xarita va boshimdagi shlyapa uchib ketdi. Ushlab qololmadim. Kema oldingidan ham qattiqroq chayqala boshladi. Yomg'ir emas, haqiqiy sel yog'ar edi. Bu yetmaganidek, shamol natijasida paydo bölgan tölqinlar, shiddat bilan kema devorlariga urilardi. Palubada ortiq qolish xavfliligini anglab, ichkariga yöl oldim.
Kuchli chayqalish yuz berib, sirpanchiqdan yiqilib tushdim.
-Hammasi joyidami Ser?
-Ha ha, joyida. Ichkariga kiraveringlar!
Shu payt kapitanning baland ovozi eshitildi.
-Hamma tryumgaa!
Ustunga suyanib, özimni önglab olgandim. Ammo, kema tinmay chayqalishi bois, yurish imkoni kamroq edi. Arqonning biriga tayanib yura boshladim. Tryum eshigi va ustun örtasi, ya'ni bösh joyda qolib ketdim. Arqon orqali muvozanatni arang ushlab turganimda, ortimdan kuchli tölqin urilganini sezdim...
Og'zimdagi allaqanday taxir mazadan hushimga keldim. Köz oldimda quruqlik, og'zim töla qum! Qumni tuflab tashlab, qaddimni rostladim. Atrof jimjit, kemamiz körinmaydi. Uyoq, buyoqqa yurib kördim, topa olmadim. Vahimani chetga surib, ötgan ishlarni birma-bir esladim. Daxshatli tundagi chayqalishlardan söng, kema ag'darilib ketgan bölsa kerak. Lekin qolganlar qani? Kema ham, qoldiqlari ham, hech narsa yöqku! Qumga tölgan poyafzalimni ham qoqib, sohil böylab yura boshladim. Har tugul, chöntagimdagi kompas joyida ekan. Chöntaklarimni tekshirayotib, taxminan ellik qadamlar narida yotgan shlyapaga közim tushdi. Meni shlyapamku! Kecha tunda uchib ketgandi. Shlyapa olayotib, nariroqda yotgan qog'oz parchasiga közim tushdi. Bu kechagi xarita edi. Uni olib, qum ustiga kattaroq qilib ochdim. Kechagi belgilangan joy va kompasga qarab, qayerda ekanligimni aniqladim. Aql bovar qilmaydi. Xaritaning körsatishi böyicha, men suv ustida turgan ekanman. Demak, kechagi taxminlarim tög'ri chiqibdi. Bu ösha men aytgan orol. Körinishidan uncha kattaga ham öxshamasdi. Yaramas kapitan aytganimni qilganda shunday bölmasmidi. Hammamiz shu yerda bölarmidik. Endi esa, tushunishim böyicha orolda bir özim. Shak-shubhasiz ölib ketamanku. Kemalar ötuvchi yöl ham uzoqda ekan. Vahimani yig'ishtirib, mulohaza qilishga kirishdim. Bir amallab uch kun chidasam, meni olib ketishadi. Ha! Aynan shunday. Hozir esa, kemalar ötganida közga körinishi uchun tayinliroq biror nima yasashim kerak. Daraxt shoxlaridan sindira boshladim. Bir butun qilib uyib qöydim. Kattaroq shapaloqbargli ösimliklardan terib keldim. Shoxlarni baquvvatini qumga aylantirib qoqdim. U shoxlarning yonidan chiqqan shoxlarga örtacha shoxlarni qöyib, ustiga "x"simon qilib, kichik shoxlarni taxladim. Ustiga barglarni qöygandim, uycha tayyor böldi. Uycha tagiga kirib, soyada biroz dam oldim. Taxminan ikki soat ötdi. Kema tugul, dengizda biror özgarish bölmagach, chaylamdan chiqdim. Örmon tomon yurdim. Kimdur bormikan. Unchalik qalin örmon emas ekan. Anchagacha kirsam ham, sohil körinib turaverdi. Qandaydir buloq yoniga yetib keldim. Buloqdan töyib suv ichib oldim. Irmog'i böylab borsam, odamni kömmaydigan kichik suv yig'ilgan joyga duch keldim. Ichi töla qarichday-qarichday baliqlar suzib yurardi. Deyarli bir kundan beri tuz totmaganim tufayli, baliqlarga yopishdim. Ularni sohilga olib chiqib, qanday pishirish haqida qayg'ura boshladim. Kitoblarda yozilishi böyicha, qora xolli toshlar özidan uchqun chiqarar edi. Shuni eslab, buloq tarafga yöl oldim. Buloqdan teparoqda kichik qoya joylashgan bölib, tagida har xil tosh va xarsanglar sochilib yotardi. Qölimga siqqancha kötarib, sohilga tashidm. Ming bir urinishda, kichik xaslarni yoqib olov hosil qildim. Chala pishgan bölsa ham, ikki baliqni paqqos tushurdim. Bugungi ishlar ruhan va jismonan qattiq charchatgani uchun, tezda uyquga ketdim. Dengiz shovqinidan erta tongda közimni ochdim. Ne umidlar bilan kunni boshladim. Ming afsuslar bölsinki, bugun ham kechagidek hol takrorlanib, qosh qorayguncha dengizda hech qanday zog' körinmadi. Balki, öshanda tryumda qolganimda, hozi kemada bölarmidim?! Endi bu hayollarni foydasi yöq edi. Taqdirga tan berdim. Bu yerda qancha qolib ketaman, buni bilmayman. Shuning uchun ham, bu orolning sharoitiga moslashishim kerak. To meni kimdur izlab yoki topib kelgunicha, tirik qolishimning yagona yöli shu. Shularni dilimga tugib uyquga ketdim.
Uyg'onishim bilanoq ishga kirishdim. Dastlab, katta bir daraxt pöstlog'iga, bu orolga tushgan kunimni tayoqcha shaklida belgi qilib, yozib qöydim. Bu yerga payshanba kuni suvda oqib kelgan edim. Belgilab bölgach, özim uchun tuzukroq chayla qurishga kirishdim. "Laomi" nomli ösimlik novdalarini bir-biriga bog'lab, arqonlar töqiy boshladim. Arqonlar yordamida shoxlarni shoxlarga ulab, bejirim bir chayla yasadim. Tushlik uchun baliq göshtini toshda maydalab, pashtet tayyorladim. Daraxtdagi mevalardan ezib, nordon bölsa ham sharbat ichdim. Hullas, borgan sari yovvoyi tabiatning, özgacha sharoitiga moslashib borardim...
Oradan ikki oy ötdi. Haftaning Juma kuni. Badanimga tushgan yomg'ir tomchilaridan közimni ochdim. Obbo, yana chaylaga kirmay uhlab qolibman. Yugurib chaylaga kirdim. Qirg'ovul göshtidan biroz chöqilab, tomorqa tomon shoshildim. Tomorqamdagi