Библиотека | Qarindoshlar (Insent) | Unutilmas Lahzalar (Tanlovga)
tushmagan yigitning xolini tasavvur qilib ko'ring...
Shoxrux ichkariga kirdi, kirdi-yu ko'ngli ag'darilib tushayozdi, bu xolatni payqagan qiz qoshlarini chimirib, kesatiq ohangda gap boshladi.
-iya, Assalomalekum, o'xxo', kimsan Shoxrux Mirzayevichni o'zlari, bizday g'aribning kulbasiga tashrif buyuribdilarda-a? Bu yoqqa kelishingizga nima majbur qildi? Ariza yozdim, telizi tashab keldim, eha, esim qursin zaryadnigi esdan chiqibdi-yu, hoz olib chiqib beraman.
-qanaqa zaryadnik, nima ustimdan kulvosanmi?
-nega ustidan kulaman?
-nega ketib qolding? Shunchalar osonmi? Bir og'iz xayr deb ketib qolurasanmi?
-man sizga etganman, yana bir marta ichsangiz qaytib qoramni ham ko'rmis diganman, siz ham shunga ko'ngansiz. Siz vadezda turolmadiz lekin men vadamda turaman. Agar gapingiz tugagan bo'lsa, iltimos, keting xoz oyim bn adamlar kelib qoladi, ungacha man bularga qarab qo'yishim kerak. Siz bn gaplashib, torishgani esa ortiqcha vaqtim yo'q.
-xo'p, boshqa umuman ichmiman, chin so'zim, ahir sansiz yashay olmasligimni, sani qanchalar sevishimni bilasn-ku, to'g'rimi?
-buni vaqtliroq o'ylash kerak edi, qoching divoman sizga.
-yo'q, mayli unday bo'lsa senga qarashganim bo'lsin nima qilish kerak, qayerni tozalash kerak? Qiz bolaga yarashmidi mol tagini tozalab yurish dedi-yu molxona ichkarisiga kirib nimadir qilmoqchi bo'lgandek yengini shimara boshladi. Bu xolatdan Durdona kulib yubordi, uning kulgusi shu qadar samimiy ediki uni ko'rgan Shoxrux shunday qizni xafa qilib qo'yganidan o'zini yomon ko'rib keta boshlagandi.
-eee, boringe, siz eplolmisiz bunaqa ishlarni, bu sizga stolga o'tirib olib xujjat titkilash emas. - dedi Durdona yasama jiddiylik bn.
-iye, mani kim deb o'ylavossan, bilsen mani bobomni bobosi cho'pon bo'lgan ekan, chundingmi?
-ajab bo'pti, hayriyat bobongizni bobosi ekan
-nima qilish kerak aytaver
-mayli o'zingizdan ko'ring unda, mana bu go'nglarni anavi zambarg'altakka solingda xuv anavi bog'dagi daraxtlar tagiga og'darib chiqas, zora shunda aqlingiz kirib qolsa.
Gapni kotta gapirishga gapirib qo'ydi-yu bu yog'iga nima qilishni o'ylayotgan Shoxrux ishni nimadan boshlashni bilmay qoldi, balki bu sevgi sinovidir deb o'ylab qoldi ichida, nima bo'lsa bo'ldi dedi-da ishga kirishdi. Ishlaganda ham zo'r hafsala bn chin yurakdan ishladi. Kunning qoq o'rtasi tashqarida quyosh qizdirib turibdi. Bir necha soat og'ir mehnatdan so'ng ishni yakunlagan Shoxrux holsizlanganicha devor panisiga o'tirib oldi.
Shu payt oldida bankada choy ko'targanicha Durdona paydo bo'ldiyu barcha charchoqlar unut bo'lgandek bo'ldi.
Yana o'sha shirali ovozi bn sekin gap boshladi.
-charchab qolmadingizmi?
O'zi oyoqda zo'rg'a turgan bo'lishiga qaramay sir boy bergisi kelmagan Shoxrux qo'lidagi mushaklarga ishora qilib so'z qotdi:
-heh, shuyam ish bo'ptimi? Mushaklarni ko'rvosanmi? Bundan xam og'ir ish qilaverganidan shunaqa shishib ketgan, bir necha zambar narsani tashish menga cho't emasku.
-haaa, unda yaxshi, men sizni charchab qoldingizmikan depman, unday bo'lsa men xozir ketmon olib kelaman, kecha adamlar mana shu yerni chopib chiqishim kerak deyotgan edilar, ularni ishi yengillashadigan bo'ldi.
Bu gaplardan so'ng Shoxruxni ko'zlari kosasidan chiqib ketadigandek kottalashib ketdi. Yuziga yasama tabassum yugurtirib o'zini so'ka boshladi...
O'sha kuni Shoxrux rosa ishladi, qizning oldida aybini yuvmoqlik un chin dildan ishladi. Bu orada qizning ota-onasi ham yetib kelishdi. Bog'da mehnat qilayotgan yigitni ko'rib hayron bo'lgan Karimjon aka sekin asta uning oldiga keldi. Unga obdan razm soldi. Oyog'ida dastlab oppoq bo'lgan biroq ish qilaverganidan tuproqqa qorishib ketib rangi ham loyqa ranga bo'yalib ketgan krasofka, ustida terdan suv bo'lib ketgan futbolka, ko'rinishidan mardikorga o'xshamasdi, tuppa tuzuk yigit.
-xormang o'g'lim, charchamayapsizmi? -dedi Karimjon aka og'zidagi nosini daraxt tagiga tuflab
-iye, assalomalekum, salomat bo'ling amaki, yaxshimisiz?
-yaxshi rahmat, bu tanimayroq turibmanda o'g'lim, kimsiz? Ko'rinishingizdan mardikorlik qilib yurgan bolaga o'xshamaysizov!
-ha, manmi? Man Durdonaxonning ishxonadagi Boshliqlari bo'laman, bugun ishga chiqishmaganiga nima bo'ldi ekan deb xabar olgani kelsam javlon urib mehnat qilayotgan ekanlar, shunga man ham o'z hissamni qo'shib qo'yey deb ishga kirishib ketaverdimda deb o'ta samimiylik bn gapirar ekan Shoxruxni yuzida kulgu o'ynardi.
Yigitning gapini oxirigacha eshitdimi, yo'qmi, biroq Durdonani boshlig'iman degan gapdan keyin Karimjon akani ko'zlar yaraqlab ochilib ketdi, nodon qizini koyib Shoxrux qo'lidagi ketmonga yopishdi.
-iye, Shoxruxjon sizmisiz? Voy o'g'lim nega bunaqa ketmon ishlab yuribsiz? Ex nodon qiz-a, qandoq bo'ldi bu yog'i, yuring-yuring bu yoqqa, o'zimam etima bunaqa bashang kiyingan yigit nima qilib agarotda ketmon chopib yuribdi deb...
Bunday xijolatli vaziyatdan boshi aylanib qolgan Karimjon aka nima qilarini bilmay qoldi, bunday hijolatli vaziyatdan qanday qilib chiqishga o'ylanib qoldi. Shoxruxni yerdan chiqarib yuz qo'lini yuvdirib ketaman deyishiga qaramasdan kechki ovqatga olib qoldi...
Bu orada Manzuraxonim ham kelib qoldi, u dastlab yigitni tanimadi.
Kechkiqurunga Karimjon akani topshirig'i bn ajoyib osh qilindi.
-bu kishini tanidingmi? Deb savol nigohi bn qaradi Karimjon aka Xotiniga.
Manzuraxonim esa umrida birinchi marta ko'rib turishiga qaramay, sir boy bergisi kelmadi:
-bu kishi, Shoxruxbek, Durdonani xo'jayini, o'sha kotta Restoranni egasi.
Manzuraxon ichib turgan qaynoqqina choyiga tiqildi va qattiq-qattiq yo'talib oldi, tanimaganidan xijolat tortib biroz uyaldi ham.
-voy, voy o'lmasam, tanimaganimni qarang-a, o'zi yaxshimisiz o'g'lim, ota-onayiz yaxshimilar?
-ha rahmat, bugun Durdonaxon ishga chiqmagan edilar shunga bir habar olay degandimda. Dedi Shoxrux yonginasida o'tirgan Durdonaga ko'z qirini tashlab.
-bugun singlim o'g'lini uylagan edi shunga to'yga ketgan edik, uyda hech kim yo'q mol-xollarga qarab turar deb Durdonani qorovul qilib qoldirgan edik-da, javob so'ragin didiyu. Voy sizni ham ovora qilib qo'yibdi-da dedi biroz hijolat bo'lgancha qizining yelkasiga ohista mushtlab.
Ovora qilish ham gapmi? Dedi Karimboy aka jiddiy ohangda.
Qizingni nima qilganidan habaring bormi?
-voy o'lmasam yana nima qilipti bu qiz tushmagur deya qiziga yuzlandi Manzuraxon
-bugun qizing ishga chiqmagan ekan, baraka topgur Shoxruxjon nega ishga chiqmaganini sababini so'ragani kelgan ekan, bu Shoxruxjonni agarotga kirgazib yer choptiribdi.
-voy, sho'riiim, ha Durdonaya, Durdona bu nima qilganing boshing toshdan bo'lgur! Deb qizining yelkasidan chimdim oldi, Durdona esa bir silkindi- yu ko'zlarini suzib, uzun kipriklarini pirpiratib gap boshladi.
-voy men nima qilibman, man etim voy qo'yuring unaqa ishlar sizga yarashmidi didim o'zlari qo'yarda qo'ymay ishga kirishib ketdilar, boshlig'imiz shunaqa mehnatkash insonlarda, deb Shoxruxga kulib qarab qo'ydi. Uning bu qarashi yigitni jodulab qo'ygandek bo'ldi.
Yanachi dedi qiz erkalik
Shoxrux ichkariga kirdi, kirdi-yu ko'ngli ag'darilib tushayozdi, bu xolatni payqagan qiz qoshlarini chimirib, kesatiq ohangda gap boshladi.
-iya, Assalomalekum, o'xxo', kimsan Shoxrux Mirzayevichni o'zlari, bizday g'aribning kulbasiga tashrif buyuribdilarda-a? Bu yoqqa kelishingizga nima majbur qildi? Ariza yozdim, telizi tashab keldim, eha, esim qursin zaryadnigi esdan chiqibdi-yu, hoz olib chiqib beraman.
-qanaqa zaryadnik, nima ustimdan kulvosanmi?
-nega ustidan kulaman?
-nega ketib qolding? Shunchalar osonmi? Bir og'iz xayr deb ketib qolurasanmi?
-man sizga etganman, yana bir marta ichsangiz qaytib qoramni ham ko'rmis diganman, siz ham shunga ko'ngansiz. Siz vadezda turolmadiz lekin men vadamda turaman. Agar gapingiz tugagan bo'lsa, iltimos, keting xoz oyim bn adamlar kelib qoladi, ungacha man bularga qarab qo'yishim kerak. Siz bn gaplashib, torishgani esa ortiqcha vaqtim yo'q.
-xo'p, boshqa umuman ichmiman, chin so'zim, ahir sansiz yashay olmasligimni, sani qanchalar sevishimni bilasn-ku, to'g'rimi?
-buni vaqtliroq o'ylash kerak edi, qoching divoman sizga.
-yo'q, mayli unday bo'lsa senga qarashganim bo'lsin nima qilish kerak, qayerni tozalash kerak? Qiz bolaga yarashmidi mol tagini tozalab yurish dedi-yu molxona ichkarisiga kirib nimadir qilmoqchi bo'lgandek yengini shimara boshladi. Bu xolatdan Durdona kulib yubordi, uning kulgusi shu qadar samimiy ediki uni ko'rgan Shoxrux shunday qizni xafa qilib qo'yganidan o'zini yomon ko'rib keta boshlagandi.
-eee, boringe, siz eplolmisiz bunaqa ishlarni, bu sizga stolga o'tirib olib xujjat titkilash emas. - dedi Durdona yasama jiddiylik bn.
-iye, mani kim deb o'ylavossan, bilsen mani bobomni bobosi cho'pon bo'lgan ekan, chundingmi?
-ajab bo'pti, hayriyat bobongizni bobosi ekan
-nima qilish kerak aytaver
-mayli o'zingizdan ko'ring unda, mana bu go'nglarni anavi zambarg'altakka solingda xuv anavi bog'dagi daraxtlar tagiga og'darib chiqas, zora shunda aqlingiz kirib qolsa.
Gapni kotta gapirishga gapirib qo'ydi-yu bu yog'iga nima qilishni o'ylayotgan Shoxrux ishni nimadan boshlashni bilmay qoldi, balki bu sevgi sinovidir deb o'ylab qoldi ichida, nima bo'lsa bo'ldi dedi-da ishga kirishdi. Ishlaganda ham zo'r hafsala bn chin yurakdan ishladi. Kunning qoq o'rtasi tashqarida quyosh qizdirib turibdi. Bir necha soat og'ir mehnatdan so'ng ishni yakunlagan Shoxrux holsizlanganicha devor panisiga o'tirib oldi.
Shu payt oldida bankada choy ko'targanicha Durdona paydo bo'ldiyu barcha charchoqlar unut bo'lgandek bo'ldi.
Yana o'sha shirali ovozi bn sekin gap boshladi.
-charchab qolmadingizmi?
O'zi oyoqda zo'rg'a turgan bo'lishiga qaramay sir boy bergisi kelmagan Shoxrux qo'lidagi mushaklarga ishora qilib so'z qotdi:
-heh, shuyam ish bo'ptimi? Mushaklarni ko'rvosanmi? Bundan xam og'ir ish qilaverganidan shunaqa shishib ketgan, bir necha zambar narsani tashish menga cho't emasku.
-haaa, unda yaxshi, men sizni charchab qoldingizmikan depman, unday bo'lsa men xozir ketmon olib kelaman, kecha adamlar mana shu yerni chopib chiqishim kerak deyotgan edilar, ularni ishi yengillashadigan bo'ldi.
Bu gaplardan so'ng Shoxruxni ko'zlari kosasidan chiqib ketadigandek kottalashib ketdi. Yuziga yasama tabassum yugurtirib o'zini so'ka boshladi...
O'sha kuni Shoxrux rosa ishladi, qizning oldida aybini yuvmoqlik un chin dildan ishladi. Bu orada qizning ota-onasi ham yetib kelishdi. Bog'da mehnat qilayotgan yigitni ko'rib hayron bo'lgan Karimjon aka sekin asta uning oldiga keldi. Unga obdan razm soldi. Oyog'ida dastlab oppoq bo'lgan biroq ish qilaverganidan tuproqqa qorishib ketib rangi ham loyqa ranga bo'yalib ketgan krasofka, ustida terdan suv bo'lib ketgan futbolka, ko'rinishidan mardikorga o'xshamasdi, tuppa tuzuk yigit.
-xormang o'g'lim, charchamayapsizmi? -dedi Karimjon aka og'zidagi nosini daraxt tagiga tuflab
-iye, assalomalekum, salomat bo'ling amaki, yaxshimisiz?
-yaxshi rahmat, bu tanimayroq turibmanda o'g'lim, kimsiz? Ko'rinishingizdan mardikorlik qilib yurgan bolaga o'xshamaysizov!
-ha, manmi? Man Durdonaxonning ishxonadagi Boshliqlari bo'laman, bugun ishga chiqishmaganiga nima bo'ldi ekan deb xabar olgani kelsam javlon urib mehnat qilayotgan ekanlar, shunga man ham o'z hissamni qo'shib qo'yey deb ishga kirishib ketaverdimda deb o'ta samimiylik bn gapirar ekan Shoxruxni yuzida kulgu o'ynardi.
Yigitning gapini oxirigacha eshitdimi, yo'qmi, biroq Durdonani boshlig'iman degan gapdan keyin Karimjon akani ko'zlar yaraqlab ochilib ketdi, nodon qizini koyib Shoxrux qo'lidagi ketmonga yopishdi.
-iye, Shoxruxjon sizmisiz? Voy o'g'lim nega bunaqa ketmon ishlab yuribsiz? Ex nodon qiz-a, qandoq bo'ldi bu yog'i, yuring-yuring bu yoqqa, o'zimam etima bunaqa bashang kiyingan yigit nima qilib agarotda ketmon chopib yuribdi deb...
Bunday xijolatli vaziyatdan boshi aylanib qolgan Karimjon aka nima qilarini bilmay qoldi, bunday hijolatli vaziyatdan qanday qilib chiqishga o'ylanib qoldi. Shoxruxni yerdan chiqarib yuz qo'lini yuvdirib ketaman deyishiga qaramasdan kechki ovqatga olib qoldi...
Bu orada Manzuraxonim ham kelib qoldi, u dastlab yigitni tanimadi.
Kechkiqurunga Karimjon akani topshirig'i bn ajoyib osh qilindi.
-bu kishini tanidingmi? Deb savol nigohi bn qaradi Karimjon aka Xotiniga.
Manzuraxonim esa umrida birinchi marta ko'rib turishiga qaramay, sir boy bergisi kelmadi:
-bu kishi, Shoxruxbek, Durdonani xo'jayini, o'sha kotta Restoranni egasi.
Manzuraxon ichib turgan qaynoqqina choyiga tiqildi va qattiq-qattiq yo'talib oldi, tanimaganidan xijolat tortib biroz uyaldi ham.
-voy, voy o'lmasam, tanimaganimni qarang-a, o'zi yaxshimisiz o'g'lim, ota-onayiz yaxshimilar?
-ha rahmat, bugun Durdonaxon ishga chiqmagan edilar shunga bir habar olay degandimda. Dedi Shoxrux yonginasida o'tirgan Durdonaga ko'z qirini tashlab.
-bugun singlim o'g'lini uylagan edi shunga to'yga ketgan edik, uyda hech kim yo'q mol-xollarga qarab turar deb Durdonani qorovul qilib qoldirgan edik-da, javob so'ragin didiyu. Voy sizni ham ovora qilib qo'yibdi-da dedi biroz hijolat bo'lgancha qizining yelkasiga ohista mushtlab.
Ovora qilish ham gapmi? Dedi Karimboy aka jiddiy ohangda.
Qizingni nima qilganidan habaring bormi?
-voy o'lmasam yana nima qilipti bu qiz tushmagur deya qiziga yuzlandi Manzuraxon
-bugun qizing ishga chiqmagan ekan, baraka topgur Shoxruxjon nega ishga chiqmaganini sababini so'ragani kelgan ekan, bu Shoxruxjonni agarotga kirgazib yer choptiribdi.
-voy, sho'riiim, ha Durdonaya, Durdona bu nima qilganing boshing toshdan bo'lgur! Deb qizining yelkasidan chimdim oldi, Durdona esa bir silkindi- yu ko'zlarini suzib, uzun kipriklarini pirpiratib gap boshladi.
-voy men nima qilibman, man etim voy qo'yuring unaqa ishlar sizga yarashmidi didim o'zlari qo'yarda qo'ymay ishga kirishib ketdilar, boshlig'imiz shunaqa mehnatkash insonlarda, deb Shoxruxga kulib qarab qo'ydi. Uning bu qarashi yigitni jodulab qo'ygandek bo'ldi.
Yanachi dedi qiz erkalik