Tasodifiy hikoya: Назира
Ҳаммага Салом. Мен ўзимни бошимдан ўтганини айтиб бермоқчиман. Бир куни ўзимизни туман марказида, солиқни олдида сегарет чекиб тургандим, ёши 25 ларда, чиройли қомати бор, уй кийимида бўлган аёлча олдимга келиб телефонингизни бериб турасизми деб сўради. Мен унга қараб майли деб телефонни узатдим, у кимгадир телефон қилиб гаплашаолмасдан қайтариб берди ва мендан квартира қўядиган танишингиз борми деб сўради. Унга қараб хаёлим бузилди ва исмиини сўрадим, Назира деди. Мен бу ерда билмайман аммо...davomi

hezlangancha jaxl bilan javob qaytardi.
- Xoy jo’jaxo’roz hali o’qituvchilarga bo’yin cho’zadigan bo’lib qoldingmi? Tan ol mana shu “cho’loq” bilan qilgansanlar. O’zi sendaylarga o’qish ham xayf. – Orif malim baqira ketdi.
- Bas! – oraga tushdi direktor, - Orif aka, oshirib yuboryapsiz. Qani Sanjar, sen nima deysan: tan olasanmi?
- Meni aybim yo’q, – ko’zlaridagi yosh o’rnini o’z ustozining xaqorati sabab g’azab olovi egallagan Sanjar pichirlagancha gapira boshladi, - Agar bizga o’qish xayf bo’lsa o’zlaringga buyirsin o’qishlaring. Xudoga soldim senlarni.
Oqsoqlangancha sinf eshigini qarsillatib yopib chiqib ketgan Sanjarning ketidan Adham yugurdi:
- Jo’rajon, to’xta. Ular adashishdi, hali ko’rasan yanglishishgan...
Uyiga kelgach xonasiga qamalib olib uzoq yig’ladi: Agar otam bo’lganda bunday tuhmat qilishmasdi, agar oyog’im sog’ bo’lganda bunchalar haqorat qilishmasdi...
Bir hafta o’qishga bormadi, bu orada hamma sinfdoshlari va ustozlari kelib rosa uzr aytishdi – yana o’qishga qaytishini so’rashdi. Lekin yuragida qolgan alam o’ti so’nay demasdi. Oxiri eng mehriboni ustozi Lobar muallima kelgach rozi bo’ldi:
- Sanjarjon, sen hali o’qib yaxshi inson bo’lishing kerak. O’zing aqilli bolasanku arzimagan narsalarni deb kelajagingni barbod qilma...
O’qishga ham chiqdi, ammo endi avvalgi joyida emas eng orqadagi partada do’sti Adham bilan o’tira boshladi. Darslarda qanchalik to’g’ri javob bergani bilan uchdan baland baho qo’yilmayotganidan bu narsalarda kimlarningdir qo’li borligini fahmlagach bariga qo’l siltadi. Endi faqat algebra va geometriyani o’qir qolgan fanlardan daftar ham tutmasdi. Doskaga chiqib qadrdon uch bahosini olgach joyida o’tirgach dars tugashini kutadigan bo’ldi. Darsdan chiqishi bilan do’sti Adham bilan Adhamning otasi usta Roziq amakiga yordamlashgani bora boshladi. Shu tariqa asta sekinlik bilan duradgorlik sirlarini puxta o’rgana bordi.
***
Oradan 4 yil o’tdi. 11 yil davomida qadrdon uyga aylangan maktabni tamomlab katta hayotga qadam qo’yayotgan yoshlarning bugun rasman so’ngi o’quvchilik bazmi – bitiruv kechasi. Barcha shodon barcha quvnoq, ketma ket bir biridan chiroyli qadah so’lari aytiladi, tilaklar bildiriladi…
Bir chekkada bularning barchasini maroq bilan kuzatib o’tirgan doimiy jismoniy mehnat natijasida toblangan qomati kelishgan Sanjarning oldiga Malohat tezgina yurib keldi.
- Sanjar, senda gapim bor edi.
Sanjar ayt nima deysan degandek qizga qoshlarini chimirgancha boqdi.
- O’sha kuni… 7-sinfdaligimizdagi voqea tasodif edi. Men shunchaki yanglishib pulni seni kitobing orasiga qo’ygan edim. – yolg’on gaplaridan ovozi titragancha so’z boshladi Malohat. – Meni kechira olasanmi?
Asli voea tafsilotlari quyidagicha edi: Nargiza bilan doim birga o’tirishni xohlagan Malohat sinfxonada hech kim yo’q paytida Sanjarning kitoblari orasiga pulni yashirib qo’yadi va keyingi ko’rsatgan tomoshasi orqali niyatiga erishadi.
Bularning barchasi uyushtirilgan tuhmat ekanligini allaqachon bilib bo’lgan Sanjar javobni qisqagina qildi:
- Iltimos bugungi kayfiyatimni ham rasvo qilma…
***
To’rt yil davomida usta Roziq amakidan duradgorlikni o’rgangan Sanjarga usta oq fotiha berib alohida Usta qilib chiqardi. Mehmatdan qochmaydigan yigit o’z kasbini san’at darajasiga yetkazdi. U qurgan va bezak bergan inshoatlar butun viloyatga dong’i ketdi. Topish tutishi ham yomon emas: otasidan qolgan uyni tamirlab yoniga ikki qavatli dang’illama uy soldi, mashina oldi. Endi uni ilgarigidek Sanjar “oqsoq” emas Usta Sanjar deya atay boshlashdi. Ko’chada bekorchilikni kasb qilgan dangasalarga o’rnak qilib ko’rsatishadigan bo’lishdi. Faqat… faqat bir narsasi kam edi. Ko’chadagi bekrchilarda o’z tengini topib topib. Onasi bilan qo’shni xola qaysi uyga sovchilikka borishmasin yo’q degan javob bilan qaytishar edi. Rozilik berganlar ham bo’ldi, ammo qizlar bilan uchrashgan Sanjar ularning ko’zida o’zi izlagan mehrni emas balki achinish va shafqatni tuydi. Shu sabab ularga ham unamadi.
***
Sanjar va usta sheriklari mana yana yangi bir uyni qurib tugatishyapti. Faqat peshtoq va shiftni bezash ishlari qolgan. Buyurtmachining og’zi qulog’ida – bunaqa tez va samarali buning ustiga sifatli ish qiladigan ustalarni birinchi ko’rishi edi.
Uy peshtoqidagi ishni yakunlayotgan Sanjarning ko’zi qo’shni hovlida supada kitob varaqlab o’trigan suluv qizga tushdi. Qiziq qo’lidagi qanday kitob ekan, xuddi ichiga kirib ketgandek o’rnidan qo’zg’almasdan bir soatdan beri o’qib o’tiribdi. Shu mahal qizga yaqin kelib allanarsalarni suhbatlashgan yigit (chamasi akasi bo’lsa kerak) harakatlaridangina sabab nimadaligini fahmladi: singlisini qo’llarida dast ko’targan yigit uni uyga olib kirib ketdi. Demak qizning oyoqlari shol…
Sanjarning esa halovati yo’qoldi. Har soat qo’shni hovliga mo’ralaydigan odat chiqardi. Gohida qizning mahzun ammo shirali ovozda qo’shiq aytganini eshitib qolardi. Oxir bir kun yigit qo’lga tushdi. Yana qizni poylab devordan boqqan edi hamki shunoq devor ostidan ovoz keldi:
- Assalomu aleykum, kimni qidiryapsiz? - shaddod qizlarga xos muloyim bu ovoz yigitni gangitib qo’ydi.
- Vaa..ley-kum. Hech kimni, shunchaki devor tekshiryapman: tekismi yo’qmi! – g’o’ldiragan ovozda o’zi bilmagan holda bir narsalar deb qo’ygan yigitni aravachada o’tirgan qizning sho’x kulgusi o’ziga qaytardi.
- Devor tekisku. Sizni bilaman – siz duradgor usta Sanjarsiz. Bir oydan beri shu yerda ishlayabsiz.
- Ha shunday. – tavba demak meni avvaldan kuzatib yurgan yigitning ichidan shu o’ylar o’tdi.
- Menga yordam berolmaysizmi? – o’ziga yarashgan erkalanish va mayin ovozda iltimos qildi qiz.
- Bemalol, agar yordamim tegsa xursand bo’laman.
- Kitob o’qiydigan lavhim yaxshi ochilmayapti, shuni sozlab bering.
- Mayli. Bu yoqqa uzatingchi. – devor tepasidan engashgancha qo’lini uzatdi Sanjar. Pastdan turib qiz tutib turgan lavhni olgach gap arzimagan sabab ekanligini – atiga bir ikki daqiqada sozlash mumkinligini sezgan Sanjarning qiz bilan yana suhbatlashgisi, qayta qayta ohu ko’zlariga boqqisi keldi.
- Ertaga ertalabgacha sozlab beraman. Kechirasiz aytarli tanishmadik ham: ismingiz nima? – uyalganidan qizargancha so’radi yigit.
- Dilorom. – ismi jismiga mos har qanday odam yuziga boqsa dili orom oladigan – ko’ngli taskin topadigan qiz javob berdi…
Sanjar qizni hayratda qoldirish uchun ertalabgacha tinmay mehnat qildi: bezaklarsiz oddiy bir taxta bo’lagini eslatuvchi oddiy lavhni eng nozik va bejirim naqshlar bilan bezadi.
Yigitning bu tuhfasidan boshi osmon qadar yetgan qizning ko’nglida ham qandaydir samimiy va go’zal tuyg’ular kurtak oa boshladi. Ammo hammaga ma’lum bir sabab bu kurtaklarga ayoz misol rahna solardi – shu holatida shunday kelishgan (to’g’ri uning ham oyog’ida nuqsoni bor, lekin o’zi qadam tashlab yura oladi) yigitga munosibmi?!
Kundan kunga yoshlar qalbida muhabbat atalmish bir dard avj oldi. Bu yigitni qanchalar ruhlantirsa, qizni shunchalar shubha gumonlarga tashlardi: qilayotgan ishi to’g’rimi – balki yigitni ham o’zini ham aldayotgandur.
Lekin ishini tugatib