Tasodifiy hikoya: ona-bola (insent)2-qism
Boshida aytganimdek dadam polikilinikada Teraevt bo'lib ishlardi.Tasodifni qarangi yangi oyim Feruza...davomi
Boshida aytganimdek dadam polikilinikada Teraevt bo'lib ishlardi.Tasodifni qarangi yangi oyim Feruza...davomi
Библиотека | Boshqalar | Muttahamning parvozi (II- qism)
haydab, chorrahada turgan politsiyachini urib ketishiga sal qoldi. Shundan soʻng u kapalagi uchib ketgap Nikodimga jilmayib qarab qoʻydi-da, tezlikni yanada oshirdi. Bir necha minutdan soʻng ular zastavaga yetib borishdi. Shu yerdan yaqinda asfal't yotqizilgan oʻqday shosse boshlanardi. Lyalya tezlikni bir yuz yigirma kilometrga yetkazdi.
— Yaxshimi?
— Yoʻq, — deya rostiga koʻchdi Dizma,
— Nega?
— Juda tez ketyapmiz, nafas qaytyapti...
Dyalya tezlikni bir oz pasaytirdi.
— Sizniki tejlikni yamon koʻradi?
— Ha, yomon koʻraman.
Lyalya kulib yubordi.
— Men esa juda yaxshi koʻradi... Oʻtgan yili Myunxendagi avtomobil' poygada meniki tejlik uchun ikkinshi mukofot olgan, ushanda men...
Shu payt bir narsa qattiq qarsillab ketdi. Lyalya tormozni bosgan edi, mashina yoʻl chetida toʻxtadi.
— Nima boʻldi?
— Ichak yorildi! — xonim kula-kula mashinadan sakrab tushdi. — Qani, yordam bering!
Nikodim zapas gʻildirakni oʻrnatishga yordamlashib yubordi. Ular joylaridan qoʻzgʻalishgan zahoti Lyalya bijillay boshladi:
— Shin ursin! Koshim kyuzimga tushdi!
Nikodim xaxolab kulib yubordi.
— Kiprigingizmi? Lyalya jahl bilan dedi:
— Boringe! Baribir emasmi. Marhamat, karab, tujatib koʻying; Meniki qoʻl iflosh.
Nikodnm uning koʻziga qaradi. Chindan ham uzun kiprik tolasi qovogʻining ostiga qayrilib qolgan ekan.
U toʻgʻrilab qoʻyish uchun qoʻl choʻzgan edi, Lyalya uning bilagiga urdi:
— Nega koʻlingij bilan, sizda ham koʻl iflosh!
— Nima bilan toʻgʻrilay boʻlmasa? — soʻradi ajablanib Nikodim.
— Ah, shunday aklli odam — shunday tentyak! Labingij bilan!
Nikodim kulib yubordi.
— Shunaqa deng, boʻpti, bosh ustiga.
U labini bir necha bor grafinyaning titrab turgan qovogʻiga tegizdi.
— Qalay, yaxshi boʻldimi?
Lyalya bosh irgʻadi.
— U koʻzim yakshi boʻldi, endi boshqasini.
— Iye! Boshqa koʻzingizga ham kiprik qadaldimi?
— Hoziycha kadalgani yoʻq, lekin keyin qadalishishi mumkin. — Shunday deya Lyalya Nikodimga yuzini tutdi. Dizma unga engashdi, keyin ular oʻpisha boshlashdi.
— Yoqdimi?
— Ha.
— Unday boʻlsa, ketdik!
Lyalya bir sakrab, mashinaga chiqdi.
— Qani utiring! Utiring!
Avtomobil' shitob bilan joyidan qoʻzgʻaldi.
«Jin ursin! — deya xayolidan oʻtkazdi Dizma. — Bu xotinlar kishini tiriklayin yutib yuborishdan ham toyyishmaydi».
Ular butazorni kesib oʻtishgach, yoʻlda ketayotgan boshqa bir mashinaga yetib olishdi. Lyalya fransuzchalab allanima deb qichqirdi. Mashinada oʻtirgan ikki yosh qiz unga quvnoq javob qilishdi. Mashinalar birpas yonma-yon ketdi, qizlar bilan Dizma bir-birlarini koʻzdan kechirishdi. Chamasi, qizlarning ikkovi ham koʻhlikkina edi; unday desa, buni aniq aytib ham boʻlmasdi, chunki qizlarning yuzini shoferlar taqadigan koʻzoynak toʻsib turardi.
— Ular kim? — soʻradi Nikodim Lyalyadan.
— Panna Iks bilan panna Igrek, — deya javob qildi qiqirlab kulgancha grafinya.
— Tushunmadim.
— Tushunishning hojati yoʻq. Hamma narshani tushunish nima kerak? Hali oʻzingizniki koʻradi.
— Ular ham siznikiga ketishyaptimi?
— Aha!
— Demak, u yerda koʻp odam boʻlar ekan-da?
— O, yoʻq! Sizniki jyuda sinchkov ekan. Koʻrasiz. Aytdim-ku— kutilmagan sovgʻa deb.
Dizma zardasi qaynab, shubhalana boshladi. Shungacha Nikodim Konespol'skaya meni eri yoʻqligi uchungina amlokiga olib ketyapti, deb oʻylagandi: koʻzga qadalgan kiprik voqeasi shundan dalolat berib turgandek edi. Endi ma’lum boʻlishicha, u yerda boshqa odamlar ham boʻlar ekan...
Chindan ham ular shossedan ikki chetiga ihota butalari oʻtkazilib, chiroyli qilib qirqib qoʻyilgan yoʻlga burilishganida, Dizma uy oldida bir necha avtomobil' turganini koʻrib qoldi.
Ayvondagi toʻqima kreslolarda xonimlar oʻtirishardi. Avtomobil' toʻxtagan zahoti ular uy bekasini olqishlab, ayvondan pastga yugurib tushishdi-da, Dizmani qiziqib koʻzdan kechira boshlashdi. Bir talay ayollar orasida yolgʻiz qolgan Nikodim oʻzini yoʻqotib qoʻydi.
— Kuchli odam deganlari shunaqa boʻlar ekan-da! — dedi qichqirib yuz-koʻzini boʻyagan malla soch xonim.
Dizma hurpayib, indamay ta’zim qildi. Uy bekasi mehmonlardan kechirim soʻradi-da, kiyimini almashtirish uchun ichkariga kirib ketdi. Xonimlar Nikodimni qurshab olishdi.
— Pan Nikodim, siz Gʻarb udumining muxlisimisiz? — deya soʻradi jiddiy ohangda miqtidan kelgan qora soch juvon.
Dizma unga ajablannb qaradi.
— Nima demoqchiligingizni tushunmadim?
— Tortinmay gapiravering, — deya uni tinchitdi koʻzlari xayolchan boqadigan nimjongina qiz, — bu yerga faqat sirdosh ayollar yigʻilgan.
«Ish rasvo, — xayolidan kechirdi Dizma, — ular meni mazax qilishyapti».
— Biz faqat sizning qaysi cherkov tarafdori ekanligingizni bilmaymiz, — deya gap qotdi qora soch juvon. — Siz qay birini ma’qul koʻrasiz — oq cherkovnimi yoki qora cherkovnimi?
— Men katolikman, — dedi Dizma bir zum ikkilanib turgach.
Ayollar kulib yuborishganini koʻrib Dizma battar kalovlanib qoldi. Dilida u Qonespol'skayaning gapiga koʻnib, bu yerga kelgani uchun oʻzini rosa koyidi.
— Ah, pan rais, — deya xitob qildi sochlari boʻyalgan xonim, — siz juda gʻalati odam ekansiz! Nahotki har bir kuchli odam, ayollar oliy mavzuda fikr yuritishga qodir emas, deb oʻylasa?
— Siz sir boy berishni yomon koʻrar ekansiz.
— Sira ham unday emas, men faqat sizlar nimani nazarda tutayotganingiznn tushunolmayapman.
— Xoʻp, yaxshi, — dedi bir oz shashtidan tushib qora soch juvon, — boʻlmasa bizga bir narsani ayting, panna Rena, — shunday deya u rangpar qizga ishora qildi, — panna Rena samoviy flyuidlarga yaxshi oʻtkazgich boʻla oladimi?
Nikodim panna Renaga bir qarab qoʻydi-da, yelkasini qisdi.
— Men qayoqdan bilay?
— Tushunaman, lekin harqalay fikringizni ayting-chi?
— Agar yoʻlni yaxshi bilsa, ehtimol, boʻlishi mumkin.
Oraga sukunat tushdi. Xonimlar oʻylanib qolishdn.
— Siz ezoterik yoʻlni nazarda tutyapsizmi? — soʻradi qora soch juvon.
— Ha, — dedi tavakkaliga Nikodim, u uyga qaytgan zahotim lugʻatga qarab, bu la’nati ezoterik yoʻl qayoqqa olib borishini bilib qoʻyay, deb diliga tugib qoʻydi.
Bu orada ular yoʻlda quvib oʻtishgan qizlarning avtomobili yetib keldi. Nikodim ulardan kattasining ismi Ivonna, kichiginiki Mariyettaligini, familiyalari esa Charskaya ekanligini bilib oldi. Qizlar kiyimlarini almashtirish uchun shu zahoti ichkariga kirib ketishdi.
— Juda yoqimtoy qizlar, — dedi sochi boʻyalgan xonim. — Menimcha, Mariyetta ajoyib medium3 boʻlishi mumkin. Uning nozik didi xotirjamligi bilan qoʻshilib, gʻoyat sezgir amal'gama hosil etadi. Shunday emasmi, pan rais?
— Ha, albatta.
— U bilan bir tajriba oʻtkazmaysizmi, — deya xiralik qilaverdi sochi boʻyalgan xonim. — Mening sezishimcha, sizning irodangiz oʻz-oʻzini bilishning spiral' reaksiyasini osongina yengishi kerak. Ta’sir qilish imperativi — qanday istasangiz shunday aytaveringu — sub’ekt yoki ob’ektning oʻzida hatto toʻrtinchi darajada ham namoyon boʻlmagan oliy kuch qatlamlariga oʻz ta’sirini bemalol koʻrsatishi mumkin. Faqat intuitsiyagina...
Xayriyat, shu payt Konespol'skaya kirib keldi-yu, Dizma peshanasidagi terni artib
— Yaxshimi?
— Yoʻq, — deya rostiga koʻchdi Dizma,
— Nega?
— Juda tez ketyapmiz, nafas qaytyapti...
Dyalya tezlikni bir oz pasaytirdi.
— Sizniki tejlikni yamon koʻradi?
— Ha, yomon koʻraman.
Lyalya kulib yubordi.
— Men esa juda yaxshi koʻradi... Oʻtgan yili Myunxendagi avtomobil' poygada meniki tejlik uchun ikkinshi mukofot olgan, ushanda men...
Shu payt bir narsa qattiq qarsillab ketdi. Lyalya tormozni bosgan edi, mashina yoʻl chetida toʻxtadi.
— Nima boʻldi?
— Ichak yorildi! — xonim kula-kula mashinadan sakrab tushdi. — Qani, yordam bering!
Nikodim zapas gʻildirakni oʻrnatishga yordamlashib yubordi. Ular joylaridan qoʻzgʻalishgan zahoti Lyalya bijillay boshladi:
— Shin ursin! Koshim kyuzimga tushdi!
Nikodim xaxolab kulib yubordi.
— Kiprigingizmi? Lyalya jahl bilan dedi:
— Boringe! Baribir emasmi. Marhamat, karab, tujatib koʻying; Meniki qoʻl iflosh.
Nikodnm uning koʻziga qaradi. Chindan ham uzun kiprik tolasi qovogʻining ostiga qayrilib qolgan ekan.
U toʻgʻrilab qoʻyish uchun qoʻl choʻzgan edi, Lyalya uning bilagiga urdi:
— Nega koʻlingij bilan, sizda ham koʻl iflosh!
— Nima bilan toʻgʻrilay boʻlmasa? — soʻradi ajablanib Nikodim.
— Ah, shunday aklli odam — shunday tentyak! Labingij bilan!
Nikodim kulib yubordi.
— Shunaqa deng, boʻpti, bosh ustiga.
U labini bir necha bor grafinyaning titrab turgan qovogʻiga tegizdi.
— Qalay, yaxshi boʻldimi?
Lyalya bosh irgʻadi.
— U koʻzim yakshi boʻldi, endi boshqasini.
— Iye! Boshqa koʻzingizga ham kiprik qadaldimi?
— Hoziycha kadalgani yoʻq, lekin keyin qadalishishi mumkin. — Shunday deya Lyalya Nikodimga yuzini tutdi. Dizma unga engashdi, keyin ular oʻpisha boshlashdi.
— Yoqdimi?
— Ha.
— Unday boʻlsa, ketdik!
Lyalya bir sakrab, mashinaga chiqdi.
— Qani utiring! Utiring!
Avtomobil' shitob bilan joyidan qoʻzgʻaldi.
«Jin ursin! — deya xayolidan oʻtkazdi Dizma. — Bu xotinlar kishini tiriklayin yutib yuborishdan ham toyyishmaydi».
Ular butazorni kesib oʻtishgach, yoʻlda ketayotgan boshqa bir mashinaga yetib olishdi. Lyalya fransuzchalab allanima deb qichqirdi. Mashinada oʻtirgan ikki yosh qiz unga quvnoq javob qilishdi. Mashinalar birpas yonma-yon ketdi, qizlar bilan Dizma bir-birlarini koʻzdan kechirishdi. Chamasi, qizlarning ikkovi ham koʻhlikkina edi; unday desa, buni aniq aytib ham boʻlmasdi, chunki qizlarning yuzini shoferlar taqadigan koʻzoynak toʻsib turardi.
— Ular kim? — soʻradi Nikodim Lyalyadan.
— Panna Iks bilan panna Igrek, — deya javob qildi qiqirlab kulgancha grafinya.
— Tushunmadim.
— Tushunishning hojati yoʻq. Hamma narshani tushunish nima kerak? Hali oʻzingizniki koʻradi.
— Ular ham siznikiga ketishyaptimi?
— Aha!
— Demak, u yerda koʻp odam boʻlar ekan-da?
— O, yoʻq! Sizniki jyuda sinchkov ekan. Koʻrasiz. Aytdim-ku— kutilmagan sovgʻa deb.
Dizma zardasi qaynab, shubhalana boshladi. Shungacha Nikodim Konespol'skaya meni eri yoʻqligi uchungina amlokiga olib ketyapti, deb oʻylagandi: koʻzga qadalgan kiprik voqeasi shundan dalolat berib turgandek edi. Endi ma’lum boʻlishicha, u yerda boshqa odamlar ham boʻlar ekan...
Chindan ham ular shossedan ikki chetiga ihota butalari oʻtkazilib, chiroyli qilib qirqib qoʻyilgan yoʻlga burilishganida, Dizma uy oldida bir necha avtomobil' turganini koʻrib qoldi.
Ayvondagi toʻqima kreslolarda xonimlar oʻtirishardi. Avtomobil' toʻxtagan zahoti ular uy bekasini olqishlab, ayvondan pastga yugurib tushishdi-da, Dizmani qiziqib koʻzdan kechira boshlashdi. Bir talay ayollar orasida yolgʻiz qolgan Nikodim oʻzini yoʻqotib qoʻydi.
— Kuchli odam deganlari shunaqa boʻlar ekan-da! — dedi qichqirib yuz-koʻzini boʻyagan malla soch xonim.
Dizma hurpayib, indamay ta’zim qildi. Uy bekasi mehmonlardan kechirim soʻradi-da, kiyimini almashtirish uchun ichkariga kirib ketdi. Xonimlar Nikodimni qurshab olishdi.
— Pan Nikodim, siz Gʻarb udumining muxlisimisiz? — deya soʻradi jiddiy ohangda miqtidan kelgan qora soch juvon.
Dizma unga ajablannb qaradi.
— Nima demoqchiligingizni tushunmadim?
— Tortinmay gapiravering, — deya uni tinchitdi koʻzlari xayolchan boqadigan nimjongina qiz, — bu yerga faqat sirdosh ayollar yigʻilgan.
«Ish rasvo, — xayolidan kechirdi Dizma, — ular meni mazax qilishyapti».
— Biz faqat sizning qaysi cherkov tarafdori ekanligingizni bilmaymiz, — deya gap qotdi qora soch juvon. — Siz qay birini ma’qul koʻrasiz — oq cherkovnimi yoki qora cherkovnimi?
— Men katolikman, — dedi Dizma bir zum ikkilanib turgach.
Ayollar kulib yuborishganini koʻrib Dizma battar kalovlanib qoldi. Dilida u Qonespol'skayaning gapiga koʻnib, bu yerga kelgani uchun oʻzini rosa koyidi.
— Ah, pan rais, — deya xitob qildi sochlari boʻyalgan xonim, — siz juda gʻalati odam ekansiz! Nahotki har bir kuchli odam, ayollar oliy mavzuda fikr yuritishga qodir emas, deb oʻylasa?
— Siz sir boy berishni yomon koʻrar ekansiz.
— Sira ham unday emas, men faqat sizlar nimani nazarda tutayotganingiznn tushunolmayapman.
— Xoʻp, yaxshi, — dedi bir oz shashtidan tushib qora soch juvon, — boʻlmasa bizga bir narsani ayting, panna Rena, — shunday deya u rangpar qizga ishora qildi, — panna Rena samoviy flyuidlarga yaxshi oʻtkazgich boʻla oladimi?
Nikodim panna Renaga bir qarab qoʻydi-da, yelkasini qisdi.
— Men qayoqdan bilay?
— Tushunaman, lekin harqalay fikringizni ayting-chi?
— Agar yoʻlni yaxshi bilsa, ehtimol, boʻlishi mumkin.
Oraga sukunat tushdi. Xonimlar oʻylanib qolishdn.
— Siz ezoterik yoʻlni nazarda tutyapsizmi? — soʻradi qora soch juvon.
— Ha, — dedi tavakkaliga Nikodim, u uyga qaytgan zahotim lugʻatga qarab, bu la’nati ezoterik yoʻl qayoqqa olib borishini bilib qoʻyay, deb diliga tugib qoʻydi.
Bu orada ular yoʻlda quvib oʻtishgan qizlarning avtomobili yetib keldi. Nikodim ulardan kattasining ismi Ivonna, kichiginiki Mariyettaligini, familiyalari esa Charskaya ekanligini bilib oldi. Qizlar kiyimlarini almashtirish uchun shu zahoti ichkariga kirib ketishdi.
— Juda yoqimtoy qizlar, — dedi sochi boʻyalgan xonim. — Menimcha, Mariyetta ajoyib medium3 boʻlishi mumkin. Uning nozik didi xotirjamligi bilan qoʻshilib, gʻoyat sezgir amal'gama hosil etadi. Shunday emasmi, pan rais?
— Ha, albatta.
— U bilan bir tajriba oʻtkazmaysizmi, — deya xiralik qilaverdi sochi boʻyalgan xonim. — Mening sezishimcha, sizning irodangiz oʻz-oʻzini bilishning spiral' reaksiyasini osongina yengishi kerak. Ta’sir qilish imperativi — qanday istasangiz shunday aytaveringu — sub’ekt yoki ob’ektning oʻzida hatto toʻrtinchi darajada ham namoyon boʻlmagan oliy kuch qatlamlariga oʻz ta’sirini bemalol koʻrsatishi mumkin. Faqat intuitsiyagina...
Xayriyat, shu payt Konespol'skaya kirib keldi-yu, Dizma peshanasidagi terni artib