Tasodifiy hikoya: Odnoklassnikdagi tanishuv. 1-qism. Muallif: Касперский
Kollejni tamomlab Diplomni olishim bn Toshkentga poyezda bilet oldim. Men xam bir baxtimni sinab kör...davomi

soʻnggi soʻzlarni ta’kidlab ayti-da, xaxolab kulib yubordi.
— Ha, albatta, kasbdosh, — deya tasdiqladi taraddudlanib Dizma. Buni eshitib, Ponimirskiyning yanada vaqti chogʻ boʻlib ketdi.
— Biz faqat Oksford va London haqida gaplashdik, — dedi u kulishda davom etib. — U yerda rosa shoʻxlik qilardik-da, oʻziyam. Oradan shuncha yil oʻtgach, sof ingliz nutqini eshitish menga qanchalik lazzat bagʻishlaganini tasavvur ham qilolmaysan, jonginam...

U barmoqlarining uchini Nikodimning yelkasiga tekkizib soʻradi:
— Isn’t it? Old boy?

Dizmaning chakka tomirlari oʻynab ketdi. U oʻylana-oʻylana, — xudoga ming qatla shukur! — nihoyat ba’zan notarius Vinderning oʻgʻli Liskov kiborlari orasida ishlatadigan yagona inglizcha soʻzni esladi:
— Yes!

Bu javobdan Ponimirskiyning boshi osmonga yetdi. Shu payt Nina Nikodimning sarosimaga tushganini sezib, qaytish vaqti boʻlganini aytdi. Unga Nikodim doʻstining ahvolini koʻrib ezilib ketgandek tuyuldi. Uning baxtiga, akasi Dizmani ortiq tutib turmadi va boshqa tentaklik qilmay xayrlasha qoldi.
— Boyoqish Jorj! U juda oʻzgarib ketibdimi? — deya soʻradi Nina ular xiyobondan ketishar ekan.
— Yoʻq, unchalik emas. Ehtimol, hali tuzalib ketar...
— Qoshkiydi... uning kasali sizga qanday yomon ta’sir qilganini sezdim. Sizni uni oldiga boshlab borib bekor qildim shekilli.
— Nega endi?
— Bilasizmi, pan Nikodim, yaxshisi, uning oldiga boshqa bormang... balki, bu narsa unga zarar qilar. Vrachlar, odamlar bilan uchrashsa; asabiylashadi, shu boisdan hayajonlanmagani ma’qul, deyishgan edi.
— Siz nimani istasangiz, shu-da.
— Men hech pnmani istamayman, — deya Nikodimning yelkasiga suykaldi Nina. — Sizga aytdim-qoʻydim. Siz esa, imonim komilki, qanday yoʻl ma’qul boʻlsa, shunday yoʻl tutasiz.

Soʻngra u oʻz qalbida gul ochgan bahor haqida, hozirgi voqeadan koʻz yumib, uni tezda unutiladigan qisqa tush deb hisoblash lozimligi toʻgʻrisida gap ochdi. Shundan keyin Dizmadan oʻz fikriga qoʻshilishni talab qildi. Nikodim ham oʻylab oʻtirmay uning gapiga qoʻshilib qoʻya qoldi.

9-bob
Kunlar ketidan kunlar bir zaylda oʻtib borardi, Koborovoda oʻrnashib olgan Dizma xuddi oʻz uyidagidek yallo qilib yurardi. Toʻgʻri, u Ninaning eridan ajralmaguncha unga sodiq qolajagini aytib sarkashlik qilishidan bir oz xafa edi. Biroq Nikodim bundan aziyat chekmasdi. Dizma bir narsaga jon-jahdi bilan yopishish u yoqda tursin, hatto hafsalasiz bir odam edi.

Dizmaning ishtahasi yaxshi boʻlib, har kuni toʻyib uxlardi. U kunlarini bekorchilikda oʻtkazar va bundan dimogʻi chogʻ boʻlib, ancha toʻlishgan, tez-tez tevarak-atrofda sayr qilib yurganidan oftobda qoraygan edi. Avvaliga u ot minib yurdi, ammo otda silkinib yurish joniga tekkach, piyoda sayr qila boshladi. U yana bir bor taxta tilish zavodi, qogʻoz fabrikasi va tegirmonga borib, xoʻjalikni koʻzdan kechirib chiqdi. U oʻzi qiziqqan barcha narsalarni xizmatchilardan bilib olardi; ular Dizmaning kichkina odam emasligini yaxshi bilganlaridai uni koʻrishgan zahoti boshdaridan shapkalarini olib ta’zim qilishardi. Dizmani hamma izzat-hurmat qilardi, siylardi.

Uiing tinchligini faqat Kasyagina buzib turardi.

Toʻgʻri, Nikodimdan ham koʻproq Ninaning jigʻiga tegish uchun janjal chiqarardi. Bir kuni nonushta mahali u Dizmaning har bir soʻzini masxara qilaverib haddidan oshgan edi, Nikodim chidab turolmay toʻngʻilladp:
— Siz knm bilan gaplashayotganingizni unutib qoʻyayapsiz!
— Menga barnbir, — deya yelkasini qisdi Kasya. — Axir siz Eron shohi emassiz-ku. yoki mania grandiosa ga mubtalo boʻlganmisiz?

Dizma qiziing gapini tushunmadi-yu, biroq Niianing yuzi oʻzgarib ketganligidan, buning haqorat ekanini payqadi. U qip-qizarib, bor kuchi bilan stolga musht tushirdi.
— Oʻchir ovozingni, mishiqi! — deya oʻshqirdi u.

Stol ustidagi idish-tozoqlar jaranglab, ikkala xonim taxta boʻlib qoldi.

Bir zumdan soʻng dokaday oqarib ketgan Kasya chapchib oʻrnidan turdi-da, xonadan yugurib chiqib ketdi. Nina bir ogʻiz ham gapirmadi, lekin uning yuzidan ham qoʻrqqani, ham ma’qullagani sezilib turardi.

Bu keskin chora vaqtincha oʻz kuchini koʻrsatdi. Shu kundan boshlab Kasya Nikodimga piching qilmay qoʻydi, biroq uning koʻzlarida doim nafrat uchqunlanib turardi. Bu uchqun kundan-kun kuchayib bir kun emas, bir kun alangaga aylanishi muqarrar edi.

Yakshanba kunlaridan birida, ertalab ularning ikkovi ham kutmagan bir paytda shu alanga gurilladi.

Kunitskiy oʻz kabinetida lshlab oʻtirardi. Nina kostelga ibodat qilgani ketgan edi. Nikodim uning buduari da oʻrnashib olib, fotosuratlar yopishtirilgan al'bomni tomosha qila boshladi.

Shu payt buduarga Kasya kirib qoldi. U bir qarashdayoq Nikodim uning ataylab Nina uchun olgan rasmlari qoʻyilgan al'bomni ushlab oʻtirganini nayqadi.
— Bering bu yoqqa, bu mening suratlarim! — deya qichqirdi u va al'bomni tortib olmoqchi boʻldi.
— Sekinroq gapirishning iloji yoʻqmi?! — dedi jerkib Dizma.

Chiqib ketmoqchi boʻlib turgan Kasya Nikodimning gapini eshitib, taqqa toʻxtadi. U Dizma tomon oʻgirildi-da, bir zum indamay turdi. Qizning vajohatini koʻrib Nikodim, hozir ura boshlasa kerak, deb oʻyladi va hatto qoʻllari bilan yuzini yashirmoqchi ham boʻldi. Shu bilan birga u bu qaltirab turgan qizni mahkam quchoqlab, uning yonib turgan koʻzlaridan, titrayotgan lablaridan oʻpmoqchi ham boʻldi. Biroq shu payt bu lablardan uzib, oʻyib oluvchi zaharli soʻzlar otilib chiqa boshladi:
— Bu razillik! Razillik! Siz ablah ekansiz! Uning nomusini bulgʻabsiz! Siz otamning oilasiga suv ilondek kirib, keyin xotinini yoʻldan urdingiz. Agar darhol bu yerdan joʻnamasangiz, men sizni qamchi bilan itdek savalayman. Sizning jamiyatdagi mavqeingiz, aloqalaringizga tupurdim! Tushundingizmi? Ehtimol, bu narsalar otamga yoqar, lekin menga emas! Yaxshilikcha, tezroq joʻnang bu yerdan!

Kasya borgan sayin qattiqroq baqirardi. Uydagi barcha xonalarning eshigi ochiq boʻlib, chamasi, uning tovushi Kunitskiyning ham qulogʻiga yetib borgan edi. Gʻazabdan oʻzini yoʻqotib qoʻygan Kasya uning tez-tez tashlangan mayda qadamlarini eshitmay qoldi. Koʻrinishidan juda xotirjam boʻlgan bu qizning bunday joʻsh-xurujga kelishidan dovdirab qolgan Nikodim ham cholning qanday yetib kelganini payqamadi.
— Kasya, marhamat qilib, bu yerdan chiqib ket, — dedi u sekingina.

Qosya joyidan qoʻzgʻalmay turaverdi.
— Chkqib ket deyapman senga, — deya takrorladi chol yanada pastroq tovush bilan, — kabinetimga borgin-da, meni kutib tur.

Qunitskiy xotirjamlik bilan gapirar, biroq uningʻ soʻzlarida qandaydir e’tiroz bildirib boʻlmaydigan kuch sezilardi. Kasya yelkasini qisdi-yu, lekin buyruqii bajarishga majbur boʻldi.
— Nima gap oʻzi? — soʻradi Kunitskiy Dizmadan.
— Nima gap oʻzi? — xuddi aks sadoday takrorladi Dizma. — Qizingiz menga uyingizdan joʻnab qolishni buyurdi, eng yomon soʻzlar bilan hakorat qildi. U mendan nima istayapti, buni bir xudoning oʻzi biladi, lekin meni haydasanglar, men ketaman, ammo qaytib kelmayman. Anovi... yogʻoch, shpallaringiz esa... Ulardan umidingizni uzishingiz mumkin, chunki men...

Kunitskiy