Tasodifiy hikoya: Менхам савол берай лекин пайнет 5000
Менхам савол ташай зора SMD бу саволим шикарар бари-бир хикояларим чикмаяптику хуллас Савол: Киз у н...davomi

qoʻllarini bukib, ogʻir xoʻrsindi.
— Qanday xoʻrlik, qanday isnod! Men ana shu tuban, ana shu toʻpori odam bilan sensirab gaplashishim va bu ham yetmaganday, shu zehni past nusxaga ingliz tilini oʻrgatishim kerak! Uning kalla suyagini qarang, axir bu maymunning kalla suyagi-ku!

Dizma oʻrnidan turdi-da, soatiga qarab, dedi:
— Hay mayli, salomat boʻl!
— Ketyapsizmi?.. Yana birpas oʻtiring, boʻlmasam yolgʻiz oʻzim zerikib ketaman.
— Endi yolgʻiz qolib zerikmaysan. Seni shu bugunoq Tvorkiga joʻnataman.

Ponimirskiy karavotdan sakrab turdi-da, qalt-qalt titraganicha Nikodimning yoniga yugurib keldi. — Yoʻq, yoʻq! Men hammasiga roziman.
— Rozimisan?
— Ha.
— Tilingni tiyib yurasanmi?
— Ha.
— Menga ingliz tilini oʻrgatasaimi?
— Oʻrgataman.
— Mana bu boshqa gap. Endi meni ismimnn aytib chaqiraver.
— Isming esimda yoʻq!.. Qandaydir ahmoqona ism edi.
— Nikodim;
— Xoʻp yaxshi... Nikodim.
— Demak, biz endi oshnamiz-a?
— Nima? Nima?
— Demak, tilimiz bir-a?
— Ha, ha, tilimiz bir.
— Qani, Jorj, qoʻlingni ber. Hozircha xayr!

Ular qoʻl siqishdi-da, Dizma chiqib ketdi. Ponimirskiy gilamga oʻtirib olib, nimagaligini oʻzi ham bilmay qotib-qotib kula boshladi. Nihoyat, xizmatkorni chaqirdi:
— Antoniy! Antoniy! Antoniy!

Eshik ochilib, xizmatkor kirib kelgan edi, Ponimirskiy unga musht oʻqtalib, qichqira ketdi:
— Nega mendan yashirding?!
— Nimani yashiribman, panich?
— Singlimning erga tegayotganini-da! Qari eshak!.. Qani boʻl, tezroq narsalarni yigʻishtir.
— Yigʻishtir deysizmi? Nega endi, panich?
— Biz koʻchyapmiz. ..
— Qayoqqa?
— Uyga.

22-bob
Kelin bilan kuyov Koborovoga kelgach, ikki kundan soʻng u yerga Kshepitskiy ham yetib keldi — u oʻz boshligʻining ba’zi ishlari bilan Varshavada tutilib qolgan eda.

Kshepitskiy ishga qizgʻin kirishib ketdi: davlatga shpal yetkazib berish lozim boʻlib, bahorgi ishlar ham koʻz-quloq boʻlib turishni talab qilardi. Shu boisdan ham u Nikodim bilan Ninaga uncha koʻp vaqt ajratolmasdi, Darvoqe, ular buning uchun xafa ham emasdi. Nina bilan Nikodim kunlarini vaqtchogʻlik bilan oʻtkazishmoqda edi: ular qayiqda suzishar, avtomobilda sayr qilishar, ot minib dala kezishar va bil'yard oʻynashar edi.

Nina oʻzini juda baxtiyor his etardi. Toʻgʻri, ba’zan uning dilida gumonsirashga oʻxshash bir narsa iaydo boʻlardi, biroq u Nikodimning barcha nuqsonlarinn buyuk odamning tentakligiga yoʻyib qoʻya qolardi. Nihoyat, uning eridan minnatdor boʻladigan tomoni ham koʻn edi! Agar kunduz kuni u ba’zan oʻylanib qolsa, qosh qorayib, tun tushishi bilan hammasini unutardi qoʻyardi. Qalbining qa’rida uzoq vaqt mudrab yotgan hissiyot endi Ninaning a’zoyi badaiiga yoyilib, uning asosiy oʻy-xayoliga aylangan edi.

Kelin bilan kuyov kunlarini shod-xurram oʻtkazishardi, shu boisdan ham ularning totuvgina umr kechirishlari oʻz-oʻzidan ma’lum boʻlib qolgan edi.

Faqat ikki oydan keyingina ular qoʻshni pomeshchiklarnikiga borib, ular bilan tanishish va oʻz uylarida mehmon qabul qilish haqida oʻylay boshlashdi. Boz ustiga yozda pani Pshelenskaya bilan varshavalik boshqa mehmonlarning kelishi kutilmoqda edi.

Nikodim talaygina vaqtini ma’lumotini oshirish uchun mutolaa qilish bilan oʻtkazardi: u, yolgʻiz oʻzi yoki Ponimirskiy bilan birga kutubxonada qamalib olib, kitob oʻqirdi. U bu ishni istar-istamas qilsa-da, biroq kitob oʻqish va chet tillarni bilishning naqadar foydali ekanligini yaxshi tushunardi.

Kechki ovqat mahali u ba’zan oʻrni kelganda oʻqigan kitoblari haqida gapirib qoʻyardi, soʻzlarining suhbatdoshlariga qanday ta’sir qilishini zimdan kuzatib, u yoki bu yozuvchining dunyoqarashi toʻgʻrisida safsata sotardi. Faqat Ninagina emas, hatto Kshepitskiy ham uning gapiga odob bilan quloq solishardi. Koʻp oʻtmay Koborovodagilar Nikodim kutubxonaga qamalib olgan paytlarida, pan pomeshchik ilmiy ish bilan shugʻullanyaptilar, deydigan boʻlib qolishdi.

Ora-sira Dizma ekinzor va fabrikalarni borib koʻrardi. Xoʻjalikni boshqarish tashvishlari Kshepitskiyning zimmasiga yuklangan edi. Daromadning kundan-kun oʻsib borishi yangi boshqaruvchining ishni doʻndirib bajarayotganidan dalolat berib turardi.

Jorj Ponimirskiy tez kunda yangi sharoitga koʻnikib ketdi. U Nikodimning norozi boʻlishiga oʻrin qoldirmay, oʻzini kiroyi odamdek tutardi. Toʻgʻri, ba’zan biror narsaga shama qilib, istehzo bilan kulib qoʻyar, biroq kuyovning bir xoʻmrayishi bilan darhol pisib qolardi. Singlisi bilan u deyarli gaplashmasdi. Jorj avvaldan Ninani yoqtirmas edi. Boz ustiga u ayollarning fikrlay olish qobiliyatini tan olmasdi. U uzoq vaqt mahrum boʻlgan erkinlikdan lazzatlanib yurardi: ot minib sayr qilar, hatto avtomobil' ham haydar edi. Dizma dilida, zora biror falokatga yoʻliqib gumdon boʻlsa, degan umid bilan uning mashina haydashiga ruxsat bergan edi.

Biroq doim tentaklik qilib yuradigan Jorj oʻz jonini saqlash masalasiga kelganda juda ehtiyotkor boʻlib qolardi. Uning beozor telbaligi tez kunda tevarak-atrofdagi qishloqlarda anchagina latifalar toʻqilishiga sabab boʻldi.

Jorj Kshepitskiy bilan doim gerdayib muomala qilardi. U boshqaruvchi bilan ikki barmogʻini uzatib salomlashar va agar Kshepitskiy unga «janob oliylari», deya murojaat qilmasa, savoliga mutlaqo javob bermay qoʻya qolardi. Kshepitskiy uning bu qiligʻidan kulib, Jorjdan sira xafa boʻlmasdi.
— Gʻalati yigit, — derdi u, — qiliqlarini koʻrsam, doim kulgim qistaydi. Qishloqda shunaqa ermak ham kerak boʻlarkan. Ilgari qirollar nima sababdan saroyda masxaraboz saqlashganini endi tushundim.
— Jin ursin uni! — deya toʻngʻillardi Dizma.

Bu orada Varshavadagi eski doʻstlardan tashvishli xabarlar kela boshladi.

Iqtisodiy krizis kundan-kun zoʻrayib borardi. Tez kunda u Koborovoga ham oʻz ta’sirini koʻrsatdi.

Qogʻoz fabrikasi va taxta tilish zavodi faqat davlat buyurtmalari bilan ishlamoqda edi. Iqtisodiy inqiroz Dizmaning manfaatlariga ham yomon ta’sir qildi. Biroq baxtiga Kshepitskiyning uddaburonligi va davlat buyurtmalari tufayli hamon durustgina daromad olinayotgandi. Qoʻshni pomeshchiklarga nisbat qilinganda Dizma Qorundek badavlat koʻrinardi. Boyoqishlarning ishlari kundan-kun chappasiga ketmoqda edi. Ahvol shu darajaga borib yetdiki, oʻttizga yaqin yer-mulk kim oshdi savdosiga qoʻyib sotilishi e’lon qilindi.

Darvoqe, boshqa yoqlarda ham ish bundan yaxshi emasdi. Ziroatchilar sun’iy oʻgʻitlar ishlatmay qoʻyishdi, sarf-xarajatlarini juda cheklashdi. Boz ustiga har tarafdan, koʻpgina pomeshchiklar omborlardagi davlat bankasining mulki hisoblangan gʻallani sota boshlaganligi haqida mish-mishlar tarqala boshladi. Shu boisdan banka obligatsiyalarining narxi juda tushib ketdi. Obligatsiya egalari orasida vahima koʻtarildi. Savdo va birjadagi turgʻunlik, sanoatdagi inqiroz soliq toʻlovchilarning qurbsizligi dahshatli xavfga aylandi. Gazetalar sinish, korxonalarning yopilishi, ish tashlash, bud-shudidan, ishidan ayrilgan koʻplab kishilarning oʻz-oʻzini oʻldirishi haqidagʻi xabarlarga toʻlib ketgan edi.

Mamlakatda norozilik avjiga chiqa boshladi.

Hokimiyatni oʻz qoʻliga olib,