Tasodifiy hikoya: mani xayotim
mani ismim komola yowim 20da man 6zimi xayotimi yozyapman man 6qiwdan keyin uyda yolgiz qolardim opo...davomi

hali.
— Bundan tashvish qilmay qoʻya qol. Bu yogʻi mening ishim.
— Sud bor! — dedi yana qizishib Kunitskiy. Shu payt dahlizda qoʻngʻiroq jiringlab qoldi.
— Sud bilan qoʻrqitmoqchi boʻladi-ya, hayvon! — Dizma polga tupurdi-da, eshikni ochish uchun chiqib ketdi.
— Ablah, voy ablah-ey! — Kunitskiy qopqonga tushgan tulkidek xonada u yoqdan-bu yoqqa zir yugurardi. — Hoziroq prokuror oldiga, politsiyaga boraman...

Biroq chol hech qayoqqa borolmadi, eshik ochilib, xonaga politsiya serjanti bilan jinoiy qidiruv xizmatining grajdancha kiyingan ikki agenti kirib keldi.
— Leon Kunitskiy yoki Kunik siz boʻlasizmi? — deya quruqqina qilib soʻradi serjant.
— Ha, men Kunitskiy boʻlaman.
— Siz qamoqqa olindingiz. Kiyining-da, biz bilan yuring.
— Men-a? Qamoqqa olindingiz? Nima sababdan? Bu anglashilmovchilik boʻlsa kerak.
— Hech qanday anglashilmovchilik yoʻq. Mana sizni qamoqqa olish haqidagi order.
— Nega, nega endi?
— Bunisi bilan ishim yoʻq, — deya yelkasini qisdi serjant, — buni sizga jinoiy qidiruv boʻlimida aytib berishadi. Qani, ketdik! Qurolingiz bormi?
— Yoʻq.
— Uni tintinglar.

Agentlar Kunitskiyning choʻntaklarini tintib koʻrishdi. Qurol chindan ham yoʻq ekan.
— Qani, ketdik! Sizni bezovta qilganimiz uchun bizni kechirasiz, pan rais, shunday buyruq olgan edik. Xayr.
— Buyruqni bajarish kerak, albatta, — dedi Dizma. — Yaxshi boringlar.

Qunitskiy oʻgirilib, yana bir nima demoqchi boʻldi, biroq agent uni bir turtgan edi, chol bir zumda tashqariga otilib chiqdi.

Nikodim boʻshab qolgan dahlizda uzoq turib turdi. Nihoyat oynaga qarab, sochlarini siladi-da, yemakxonaga qaytib kirdi. Stolga dasturxon yozilgai boʻlib, nonushta keltirib qoʻyilgandi, Dizma esa uni unutib qoʻygandi. Nikodim qorni juda ochganligini faqat endi payqadi. Kofe sovib qolgan ekan, unga shakar solgan edi, erimadi. Nikodim bufetdan aroq toʻla grafinni olib, tarelkasiga vetchina, kolbasa va buzoq goʻshti soldi-da, nonushta qilishga tushdi.
— Chamasi, peshanamga moʻ’tabar odam boʻlib oʻlish yozilgan koʻrinadi, — dedi oʻziga oʻzi Nikodim uchinchi qadahni qoʻliga olar ekan. — Sizning salomatligingiz uchun, pan rais.

Shivalab yogʻayotgan yomgʻir deraza oynasiga chirsillab urilardi, tashqari esa gʻira-shira edi.

15-bob
Dizma general Yajinovskiyni yoqtirmasligining sababi bor edi: generalning koʻzlari doim istehzo bilan boqardi, u odamlar bilan quruq muomala qilardi. Ammo Nikodimga eng yoqmagan tomoni generalning Terkovskiy bilan doʻstligi edi. Bir necha bor taklif qilinganiga qaramay, Nikodim Yajinovskiylar xonadonidan oʻzini opqochib yurdi. Biroq bu gal borishga majbur boʻldi — general, agar pan rais bu gal ham biznikiga qadam raijida qilmasalar, buni haqorat deb tushunaman, deya ochiqdan-ochiq aytgan edi, Darvoqe, Dizma Terkovskiyning shu kunlarda Jegestovda ekanligi va shu boisdan ham Yajinovskiynikiga borishi dargumonligini yaxshi bilardi.

Aslida Diamaning Terkovskiydan oʻzini tortib yurishigʻa hech qanday asos yoʻq edi. U dilida Terkovskiyga nisbatan hech qanday xusumat sezmasdi, biroq, ular ashaddiy dushman, degan mish-mish keng tarqalgan boʻlib, barcha shu gapni takrorlayvergach, oxir-oqibatda Nikodimning oʻzi ham bunga ishonib qolgandi. Terkovskiy ham, oʻz navbatida, unga sovuq va hatto bir oz adovat bilan muomala qilardi. Dizmaning baxtiga, uning mavqei ancha mustahkam boʻlib, Terkovskiy buni inobatga olmay iloji yoʻq edi. Nikodimning Terkovskiy balan yaqinlashishdan oʻzini olib qochishga yana bitta sabab bor edi. «Rohiba» xonimlarningʻ shama qilishlariga koʻra, kabinet boshligʻi boʻlgan bu baqaloqning «sirdan voqif boʻlganlar» bilan aloqasi boʻlib, Nikodim bu jamoatdan ancha xavfsirab yurardi.

Yajinovskiylar bankiga yaqin boʻlgan Vil'chaya koʻchasida istiqomat qilishardi, shuning uchun ham Dizma u yerga piyoda joʻnadi. Chamasi, mehmonlar koʻp edi — darvoza oldida yigirmaga yaqin avtomobil' yigʻilib qolgandi. Dahlizda pal'tolar uyulib yotardi, xonalardan kulgi va gangur-gungur tovushlar eshitilib turardi.

General va uning rafiqasi Dizmani samimiy kutib olishdi-da, mehmonxonaga boshlab kirishdi. Xuddi shu payt u yerda hamma jimib, yoʻgʻon bilaklari yalangʻoch xoʻppa semiz bir xonim royal' yoniga oʻtirgan edi. Dizma beixtiyor eshik oldida toʻxtab, tanishlarining salomiga bosh irgʻab javob berishga majbur boʻldi. U hatto kimga ta’zim qilayotganini durustroq ilgʻay olmadi ham.

Nikodimning koʻzi hammadan oldin qora frak qiygan erkaklar orasida turgan Terkovskiyga tushdi.
— Obbo, lan’ati kelibdi-da! — deya toʻngʻilladi oʻzicha Dizma royalning ilk sadolari yangrayotganda.

Nikodim Terkovskiy bilan yuzma-yuz toʻqnashib qolmaslik uchun undan oʻzini opqochib yurishga ahd qildi. Bunday gavjum mehmonxonada buning unchalik qiyin joyi yoʻq edi, boz ustiga u bilan uchrashishga Terkovskiying ham tobi boʻlmasa kerak.

Biroq Terkovskiy odamlar orasidan oʻtib, oʻziga tomon kelayotganini koʻrgach, Nikodim hayratdan ogʻzi ochilib qoldi. Terkovskiy Dizma bilan salomlashib, uning qultigʻidan tutdi-da:
— Yuring, chekib kelamiz, — deya shivirladi.

Ikki arbob salondan oʻtib borishar ekan, mehmonlarning bari ulardan koʻzini uzmay turardi. Ular generalning kabinetiga kirishdi.

Terkovskiy choʻntagidan katta oltin portsigar chiqarib, Nikodimga papiros tutdi-yu, goʻyo hech gap boʻlmaganday dedi:
— Sizni koʻrmaganimgayam ancha boʻldi-da, azizim pan Dizma...

Bunday muomalani sira kutmagan Dizma suhbatdoshiga gumonsirab indamay qarab turaverdi.
— Sogʻligʻingiz qalay? — deya davom etdi baqaloq. — Men esa olti hafta dam olganimdan soʻng oʻzimni juda yaxshi his etyapman. Ishonasizmi, pan rais, naq yetti kilo ozibman. Durust, a?
— Yomon emas, — dedi Dizma.
— Dam olish-juda yaxshi narsa-da! — Muhit oʻzgaradi... Yangi tanishlar, yangi taassurot, yangicha hayot...
— Siz Jegestovda boʻldingizmi? — deya soʻradi Nikodim biror narsa deyish uchun.
— Ha. Juda maza qildim-da. Mehmonxonada royal' tinimsiz gumburlardi. Qoʻshni xonada bridj oʻyini avjiga chiqqan boʻlib, ahyon-ahyonda u yerdan qimorbozlarning gangur-gungur gaplari quloqqa chalinardi. Terkovskiyning boʻgʻiq tovushi xuddi koʻksini yopib turgan oppoq manishkasi ostidan eshitilayotgandek tuyulardi. Uning baliqnikiga oʻxshash mitti koʻzlari yogʻ bosgan qovoqlari orasida xiragina miltirar, semiz va kalta barmoqlari esa qahrabo mundshtugini asta silab turardi.

«Bu iblisga nima kerak oʻzi?» — deya oʻylardi boshi qotib kolgai Dizma.
— Bilasizmi, pan rais, — deya davom etdi Terkovskiy, — men u yerda sizniig eski tanishingiz — notarius Vinder bilan tanishish sharafiga muyassar boʻldim. Juda dilkash odam ekan.

Terkovskiy Dizmaga sinchkovlik bilan tikilganicha jimib qoldi.

Uning gapini yaxshi eshitolmay qolgan Nikodim qayga soʻradi:
— Nima dedingiz?
— Sizning eski tanishingizni uchratib qoldim, deyapman.

Nikodim tishini tishiga bosdi.
— Kim ekan u?
— Pan Vinder. Juda dilkash odam ekan!
— Kimni? Vinderni deysizmi?.. Eslolmayapman.

Nikodim jon-jahdi bilan Terkovskiyning koʻziga tikildi.
— Notarius Vinderni nahot eslolmasangiz?!