Tasodifiy hikoya: Тоблантирган синов.. ( copyrithed by Блекстар)
Assalomaleykum aziz saytdoshlar avvaldan bu xikoyalar ko'chirilganligiga etiboringizni qaratmoqchima...davomi
Assalomaleykum aziz saytdoshlar avvaldan bu xikoyalar ko'chirilganligiga etiboringizni qaratmoqchima...davomi
Библиотека | Zo`rlashlar | Oshkora qotillik qissasi (qissa)
Pablo Vikario ukasini zaharlashganiga amin edi. «Suv boʻlib ketaverdim, — dedi menga Pablo Vikario. Bu anavi turklar ning ishi, degan oʻy xayolimda charx uraverdi». Bu muddat mobaynida axlatchelak ikki marta toʻkib kelingan, bundan tashqari, soqchi Pablo Vikarioni olti marta dorugʻa hojatxonasiga olib borgap. Polkovnik Aponte uni aynan xalajoyda yiqillab oʻtirgan alpozda uchratgan, tepasida soqchi miltiq ushlab turardi; javobgarning ichi sharillab ketayotganini koʻrib, mahbuslarning zaharlanish borasidagi davolarida jon bor ekan, deb oʻylagan u. Biroq sallohnipg faqat suv ichib, uyidan onasi Pura Vikario joʻnatgan nimaiki bor, hammasini aralashtirib yeyaverganini eshitgach, bu fikridan qaytgan. Bandining nafsi buzuqligidan gʻashi kelgan polkovnik Agyunts ularni maxsus soqchilar Rioachadagi gʻaroyib turmaga olib ketmagunicha oʻz uyida, qattiq nazorat ostida saqlashni buyurgan.
Aka-uka Vikariolar dilidagi qoʻrquv koʻchadagilar vahimasi bilan bir xil edi. Arablar oʻch olishmaydi, deb hech kim kafolat berolmasdi, lekin ikkov suiqasdchidan boshqa biror inson zahar haqida gapirgan ham, oʻylagan ham emasdi. Xaloyiq fikricha, arablar shom tushgan zahoti tuynukdan kerosin shisha otib, qamoqdagi egizaklarni turma-purmasi bilan yondirib yuborishi lozim edi. Biroq bu shunchaki mahobat edi, xolos.
Arablar jamoasining barchasi tinchlikparvar boʻlib, ular asr avvalida Karib dengizi sohillaridagi uzoq-yaqin shahru qishloqlarga koʻchib kelib, joylashib qolish-gan va asosan bozorlarda rang-barang matolar, mayda-chuyda attorlik buyumlarini sotib kun kechirishardi. Bari ahil, mehnatkash edi, katoliklar mazxabiga e’tiqod eti-shardi. Arab jamoasidagilar faqat oʻz hamqavmlariga qiz berib-qiz olishar, yetishtirgan donlarini oʻzlari sotishar, hovlilarida qoʻy boqishar, bogʻchalarida xushboʻy togʻrayhonu baqlajonlar oʻstirishar edi, ularning birdan-bir qusuri — qartavozlikka ruju qoʻyishgani edi, xolos. Ota-bobolar ona yurtlarida oʻrganishgani — arab tili shevasida soʻzlashishar, uni ikkinchi avlod ham buzmay saqlagan, ammo uchinchi avlod — nabiralar, bundan Sant'yago Nasar mustasno, ota-bobolarining arabcha kalomini eshitib, ularga ispancha javob qaytarishga odatlanishgan edi. Ana shu yuvosh arablarning birdan junbushga kelishiga va sallohlarning jinoyati vajidan bizdan oʻch olishiga aql bovar qilmasdi. Shuningdek, vaqtida obroʻli, jangari odamlar yetishib chiqqan va ularning bir nechtasi qotillikda, mayxonayu qovoqxonalarda mushtumzoʻrlikda nom qozongan, endilikda ancha popugi pasayib qolgan Plasida Linero urugʻlarining qasos istashi ham imkondan horijdagi bir hol boʻlib, bu xususdayam hech kim xavotir olmasdi.
Uzunquloq gaplardan koʻngli gʻashlangan polkovnik Aponte atrofdagi har bir arab xonadoniga kirib, ular bilan soʻzlashib, bu gal endi toʻgʻri xulosa chiqardi. U har bir ahli arabning ruhi choʻkkanini va bagʻoyat gʻam chekayotganini, mehroblarida aza nishoni borligini, koʻplarining yerga oʻtirib olib, koʻz yoshi toʻka-toʻka marxumning arvoxini yodlab qaygʻurayotganini koʻrdi, illo, biror kimsaning xun olish niyatida ekanini payqamadi. Suiqasd xususidagi ertalabki shov-shuvu dahshatli gapsoʻzlar alangasi ancha pasaygan, hatto qotillar ham, buyogʻiga janjal koʻtarilsayam mushtlashuvdan nariga oʻtmaydi, deb oʻylashardi. Bundan tashqari, yuz yoshlik kampirsho Suseme Abdul qizi egizaklarga achchiq ermon va yoki sachratqi bargi qaynatmasini ichirish kerakligini aytibdi, bu dorilarni ichgach, Pablo Vikarioning ich ketari taqqa toʻxtadi va aksincha, bu Pedro Vikarioning boʻshalishiga yordam berdi. Soʻngra Pedro Vikarioni mudroq bosdi, yurakburugʻidan qutulgan Pablo Vikario esa, joni oromu osudalik topib, uch kundan soʻng ilk bor koʻzi ilindi. Shahar hokimi Purisima Vikarioni farzandlari bilan xayrlashmoqqa ertalabki soat uchda hibsxonaga olib kirganida, ona oʻgʻillarini ana shu ahvolda koʻrdi.
Polkovnik Apontening taklifiga koʻra, Vikariolar oilasi — hatto katta qizlari va ikkovishshg eri ham shaharni tark etishdi, hech kimga bildirmay joʻnab kolishdi; biz esa, oʻsha kuni oʻlarday charchagan, Sant'yago Nasarni dafn etgan, mutlaqo koʻz yummagan edik. Shahar hokimining aytishicha, Vikariolar bu yerdagi gʻalvalar tinib, alamzadalar hovuridan tushmagunicha kaytmasligi lozim edi. Pura Vikario sharmandai sharmisor qizining betidagi koʻkargan dogʻ-dugʻlar koʻrinmasin deb unga roʻmol oʻratib qoʻydi, soʻngra, soʻyilgan xushtoriga aza tutyapti deb oʻylashmasin, deya xavotirlapib, qiziping vujudini qizil, yaltiroq kiyimlarga burkab tashladi. Pura Vikario joʻnab ketishdan avval padar Amadorni yoʻqlab, undan oʻgʻillarini turmaga borib koʻrishini, tavba qildirishini oʻtingan, ammo Pedro Vikario bunga koʻnmagan, tavba qiladigan gunohlari yoʻqligiga birodarini ham inontirgan. Mahbuslar yolgʻiz qolishgan; Rioachadagi qamoqda olib ketiladigan kuni salloxlar ancha oʻzlarini tutib, hushyor tortishgach, xotirjamlik bilan haq ekanliklarini ta’kidlashar, urugʻlarimiz ta’qibdan qoʻrqib kechasi joʻnashgan, biz bunday sharmisorlikdan or kilamiz, bizni kunduzi, ochiq-oydin olib ketishsin, deya talab etishar edi. Ularning otasi shu kunlarda qazo qildi. «Otaginam gʻam-gʻussadan kuyib oʻldi», dedi menga Anxela Vikario. Birodarlar turmadan ozod boʻlishgach, Rioachada muqim yashab qolishdi, oila a’zolari kun kechirayotgan Manauradan bu yer bir kunlik yoʻl edi.
Pablo Vikario otasining doʻkonida zargarlik hunarini' egallagandi, Rioachada shu ishning boshini tutib, anchagina oyoqqa turib oldi, Prudensiya Kotes unga tegish maqsadida shu yoqqa keldi. Pedro Vikarioning muhabbatda ham, kasbu korda ham omadi yurishmadi, oʻsha voqealardan uch yil oʻtgach, u yana harbiy xizmatga bordi, katta serjantlik unvoniga ham yetishdi; kunlarning birida uning soqchilar boʻlinmasi buzuq xotinlar haqidagi qoʻshiqni aytganicha partizanlar egallagan oʻrmon ichkarisiga kirib ketib kolib, birortasiyam qaytib chiqmadi. Xaloyiqning gap-soʻziga qaraganda, oʻsha mash’um hodisaning birinchi va yagona qurboni Bayyardo San Roman edi. Aytishlaricha, bu fojianing boshqa ishtirokchilari cheklariga ne tushgan — oʻshanga chidab berishdi, qismatlari neniki taqozo etsa, shuni amalga oshirishdi. Sant'yago Nasar sharmandalikning asl sifatida xun toʻladi, jonidan ayrildi, aka-uka Vikariolar chin yigit ekanliklarini isbotlashdi va singillari sha’nidagi dogʻni yuvib tashlashdi. Bor-budidan mosuvo boʻlgan odam birgina Bayyardo San Roman edi. Odamlar, «bechora Bayyardo», deya koʻp yillar unga achinib yurishdi. Oʻsha qonli ayyomdan soʻng, oy tutilgan shanba oqshomiga qadar, u biror inson zotining esiga kelmagan, Ksius shahar hokimiga tushida sotib yuborgan uyining tepasida bir yonar-qush uchib yurganini, oʻsha qushni xotinining hissatalab arvohi boʻlsa kerak, deb oʻylaganini aytganida, polkovnik Aponte peshonasiga shapatilagan va birdan anavi shoʻrlikni xotirlagan:
— E, xomkalla! — deya xitob qilgan u. — Bechorani mutlaqo unutib qoʻyipman-a, qarang-a!
U soqchi mirshab bilan birgalikda balandlikdagi uyga yetib borgach, uy oldida tepasi ochiq turgan avtomobilni
Aka-uka Vikariolar dilidagi qoʻrquv koʻchadagilar vahimasi bilan bir xil edi. Arablar oʻch olishmaydi, deb hech kim kafolat berolmasdi, lekin ikkov suiqasdchidan boshqa biror inson zahar haqida gapirgan ham, oʻylagan ham emasdi. Xaloyiq fikricha, arablar shom tushgan zahoti tuynukdan kerosin shisha otib, qamoqdagi egizaklarni turma-purmasi bilan yondirib yuborishi lozim edi. Biroq bu shunchaki mahobat edi, xolos.
Arablar jamoasining barchasi tinchlikparvar boʻlib, ular asr avvalida Karib dengizi sohillaridagi uzoq-yaqin shahru qishloqlarga koʻchib kelib, joylashib qolish-gan va asosan bozorlarda rang-barang matolar, mayda-chuyda attorlik buyumlarini sotib kun kechirishardi. Bari ahil, mehnatkash edi, katoliklar mazxabiga e’tiqod eti-shardi. Arab jamoasidagilar faqat oʻz hamqavmlariga qiz berib-qiz olishar, yetishtirgan donlarini oʻzlari sotishar, hovlilarida qoʻy boqishar, bogʻchalarida xushboʻy togʻrayhonu baqlajonlar oʻstirishar edi, ularning birdan-bir qusuri — qartavozlikka ruju qoʻyishgani edi, xolos. Ota-bobolar ona yurtlarida oʻrganishgani — arab tili shevasida soʻzlashishar, uni ikkinchi avlod ham buzmay saqlagan, ammo uchinchi avlod — nabiralar, bundan Sant'yago Nasar mustasno, ota-bobolarining arabcha kalomini eshitib, ularga ispancha javob qaytarishga odatlanishgan edi. Ana shu yuvosh arablarning birdan junbushga kelishiga va sallohlarning jinoyati vajidan bizdan oʻch olishiga aql bovar qilmasdi. Shuningdek, vaqtida obroʻli, jangari odamlar yetishib chiqqan va ularning bir nechtasi qotillikda, mayxonayu qovoqxonalarda mushtumzoʻrlikda nom qozongan, endilikda ancha popugi pasayib qolgan Plasida Linero urugʻlarining qasos istashi ham imkondan horijdagi bir hol boʻlib, bu xususdayam hech kim xavotir olmasdi.
Uzunquloq gaplardan koʻngli gʻashlangan polkovnik Aponte atrofdagi har bir arab xonadoniga kirib, ular bilan soʻzlashib, bu gal endi toʻgʻri xulosa chiqardi. U har bir ahli arabning ruhi choʻkkanini va bagʻoyat gʻam chekayotganini, mehroblarida aza nishoni borligini, koʻplarining yerga oʻtirib olib, koʻz yoshi toʻka-toʻka marxumning arvoxini yodlab qaygʻurayotganini koʻrdi, illo, biror kimsaning xun olish niyatida ekanini payqamadi. Suiqasd xususidagi ertalabki shov-shuvu dahshatli gapsoʻzlar alangasi ancha pasaygan, hatto qotillar ham, buyogʻiga janjal koʻtarilsayam mushtlashuvdan nariga oʻtmaydi, deb oʻylashardi. Bundan tashqari, yuz yoshlik kampirsho Suseme Abdul qizi egizaklarga achchiq ermon va yoki sachratqi bargi qaynatmasini ichirish kerakligini aytibdi, bu dorilarni ichgach, Pablo Vikarioning ich ketari taqqa toʻxtadi va aksincha, bu Pedro Vikarioning boʻshalishiga yordam berdi. Soʻngra Pedro Vikarioni mudroq bosdi, yurakburugʻidan qutulgan Pablo Vikario esa, joni oromu osudalik topib, uch kundan soʻng ilk bor koʻzi ilindi. Shahar hokimi Purisima Vikarioni farzandlari bilan xayrlashmoqqa ertalabki soat uchda hibsxonaga olib kirganida, ona oʻgʻillarini ana shu ahvolda koʻrdi.
Polkovnik Apontening taklifiga koʻra, Vikariolar oilasi — hatto katta qizlari va ikkovishshg eri ham shaharni tark etishdi, hech kimga bildirmay joʻnab kolishdi; biz esa, oʻsha kuni oʻlarday charchagan, Sant'yago Nasarni dafn etgan, mutlaqo koʻz yummagan edik. Shahar hokimining aytishicha, Vikariolar bu yerdagi gʻalvalar tinib, alamzadalar hovuridan tushmagunicha kaytmasligi lozim edi. Pura Vikario sharmandai sharmisor qizining betidagi koʻkargan dogʻ-dugʻlar koʻrinmasin deb unga roʻmol oʻratib qoʻydi, soʻngra, soʻyilgan xushtoriga aza tutyapti deb oʻylashmasin, deya xavotirlapib, qiziping vujudini qizil, yaltiroq kiyimlarga burkab tashladi. Pura Vikario joʻnab ketishdan avval padar Amadorni yoʻqlab, undan oʻgʻillarini turmaga borib koʻrishini, tavba qildirishini oʻtingan, ammo Pedro Vikario bunga koʻnmagan, tavba qiladigan gunohlari yoʻqligiga birodarini ham inontirgan. Mahbuslar yolgʻiz qolishgan; Rioachadagi qamoqda olib ketiladigan kuni salloxlar ancha oʻzlarini tutib, hushyor tortishgach, xotirjamlik bilan haq ekanliklarini ta’kidlashar, urugʻlarimiz ta’qibdan qoʻrqib kechasi joʻnashgan, biz bunday sharmisorlikdan or kilamiz, bizni kunduzi, ochiq-oydin olib ketishsin, deya talab etishar edi. Ularning otasi shu kunlarda qazo qildi. «Otaginam gʻam-gʻussadan kuyib oʻldi», dedi menga Anxela Vikario. Birodarlar turmadan ozod boʻlishgach, Rioachada muqim yashab qolishdi, oila a’zolari kun kechirayotgan Manauradan bu yer bir kunlik yoʻl edi.
Pablo Vikario otasining doʻkonida zargarlik hunarini' egallagandi, Rioachada shu ishning boshini tutib, anchagina oyoqqa turib oldi, Prudensiya Kotes unga tegish maqsadida shu yoqqa keldi. Pedro Vikarioning muhabbatda ham, kasbu korda ham omadi yurishmadi, oʻsha voqealardan uch yil oʻtgach, u yana harbiy xizmatga bordi, katta serjantlik unvoniga ham yetishdi; kunlarning birida uning soqchilar boʻlinmasi buzuq xotinlar haqidagi qoʻshiqni aytganicha partizanlar egallagan oʻrmon ichkarisiga kirib ketib kolib, birortasiyam qaytib chiqmadi. Xaloyiqning gap-soʻziga qaraganda, oʻsha mash’um hodisaning birinchi va yagona qurboni Bayyardo San Roman edi. Aytishlaricha, bu fojianing boshqa ishtirokchilari cheklariga ne tushgan — oʻshanga chidab berishdi, qismatlari neniki taqozo etsa, shuni amalga oshirishdi. Sant'yago Nasar sharmandalikning asl sifatida xun toʻladi, jonidan ayrildi, aka-uka Vikariolar chin yigit ekanliklarini isbotlashdi va singillari sha’nidagi dogʻni yuvib tashlashdi. Bor-budidan mosuvo boʻlgan odam birgina Bayyardo San Roman edi. Odamlar, «bechora Bayyardo», deya koʻp yillar unga achinib yurishdi. Oʻsha qonli ayyomdan soʻng, oy tutilgan shanba oqshomiga qadar, u biror inson zotining esiga kelmagan, Ksius shahar hokimiga tushida sotib yuborgan uyining tepasida bir yonar-qush uchib yurganini, oʻsha qushni xotinining hissatalab arvohi boʻlsa kerak, deb oʻylaganini aytganida, polkovnik Aponte peshonasiga shapatilagan va birdan anavi shoʻrlikni xotirlagan:
— E, xomkalla! — deya xitob qilgan u. — Bechorani mutlaqo unutib qoʻyipman-a, qarang-a!
U soqchi mirshab bilan birgalikda balandlikdagi uyga yetib borgach, uy oldida tepasi ochiq turgan avtomobilni