Tasodifiy hikoya: MEN QUSHNIMDI ZURLADIM (1.qism)
Asalomu alaykum meni ismim. Jonibek Bu voqiyaga 3. Kun buldi. Kechasi urtoqlarim telifon qilib qoldi...davomi

saraklatib, boʻlmaydi, dedi.
— Shundaymi? Ha, mayli, — dedi Bayyardo San Roman. — Endi mendan oxirgi muruvvatingni ayamay, besh daqiqa shu yerda kutib oʻtir.

Chindan ham besh daqiqa oʻtar-oʻtmas, u kumush uqali charm xaltasini koʻtarib, kiborlar majlisgohiga qaytib keldi, xaltadan oʻn bogʻlam pul oldi-da, stolga qoʻydi: har bir bogʻlami ming pesodan boʻlgan pullarga Davlat bankining muhri bosilgan, qogʻozi shildiroq belbogʻchalar bilan oʻralgan edi. Ana shu voqeadan soʻng ikki oy oʻtib, bechora Ksius qazo qildi. «Uyi uning boshini sdi, — dedi menga doktor Dionisio Iguaran. — Ksius oramizdagi eng sogʻlom odam edi, ammo men uning koʻksiga quloq tutib, yuragida koʻzyoshlar qulqullayotganini, paymonasi alamu iztirob yigʻisiga toʻlganini sezdim».

Ksius oʻtgan-ketganni odamlar esga solmasin deb, uyini bor-budi bilan sotdi, pullarni asrash uchun birorta sandiqcha ham olib qolmadi. Bayyardo San Romandan pullarni asta-sekin toʻlab borishni oʻtindi, xolos.

Anxela Vikarioning qiz emasligini birorta inson gapirish tugul hayoligayam keltirmagandi. Uning biror yigitni saylab, pinhoni soʻzlashib yurganini ham hech kimsa koʻrmagan, zotan, u onasining chizgan chizigʻidan chiqmay oʻsgan — buni hamma bilardi. Toʻydan ikki oy oldin, kelin-kuyov boʻlajak istiqomatgohlarini koʻrishga ketayotganlarida, Pura Vikario qizini Bayyardo San Romanga qoʻshib yolgʻiz yuborishdan qoʻrqib, toʻgʻrirogʻi, Anxelaning ismatini saqlash niyatida, koʻr eri bilan ularni kuzatib borgan edi. «Men tangriga yo jonimni ol, yo oʻzimni oʻldirmoqqa yetadigan iroda ato et, deb rosa yolvordim, — dedi menga Anxela Vikario. — Ammo u soʻzimga quloq solmadi». Anxela rostdanam rosa qiynalgan, ich-etini yeyayotgan dardni onasiga ochib, nopoklik iztirobidan kutulmoqni istagan, biroq bu xususda anavi — daricha yonida qogʻozgul yasab oʻtiradigan sirdosh dugonalariga aytganda, oʻsha shaytonning urgʻochilari bechora sitamkashni toʻgʻri yoʻldan qaytarishgan. «Men ularning ra’yiga qarshi borolmadim, — dedi Anxela Vikario menga. — Ikkoviyam bildirlab-bidirlab es-hushimni oldi, bunday holda erkak zotini aldab-ishontirish usullarini oʻz tajribalaridan gapirib, axiri soʻzlariga kiritdilar. Ular Anxelani avrab, qizlarning barchasi bolaligidayoq, tasodifan, oʻziyam sezmagan holda ismatidan ayrilib qoladi, deya ishontirishdi. Yana: har qanaqa oʻjar erkak ham, agar kelinning juvon chiqqanini boshqa biror kimsa bilmasa, nochorlikdan murosaga keladi, yopigʻliq qozon yopigʻligicha qolaveradi, deyishdi. Nihoyat, koʻpchilik yigitlar birinchi kecha hayajondan oʻzini yoʻqotib qoʻyadi va kelin bilan qoʻshilgach, nima ish qilib qoʻyganini bilmaydi, oqibatni idrok etadigan ahvolda ham boʻlmaydi, deb sodda Anxelaning aqlini oʻgʻirlashdi. «Choyshabda dogʻ bormi, bas, ularga shuning oʻzi kifoya», deya miyasiga quyishdi. Xullas, ikki iblissheva dugonasi dunyodagi ma’lum barcha makru gʻarazdan Anxelani voqif etishdi, oxir-oqibat kelin ilk kechani risoladagiday oʻtkazadigan, jimo fursatida oʻzini qizday tutadigan, nahorda turib, bokiralik ramzi — dogʻli choyshabni oftobga yoyadigan boʻldi.

Ana shunday umidu gʻarazli xayol bilan u turmushga chikdi. Bayyardo San Roman esa, baxtimni topdim, men uni oʻz boyligim va mavqeim ta’sirida qoʻlga kiritdim; bir dangʻillama toʻy qilayki, butun el ogʻzini lang ochib qolsin, deya oʻylar, miyasida toʻyni dabdabayu as’asa bilan oʻtkazish xususidagi tentakona xayollar gʻujgʻon oʻynar edi. Yepiskop keladigan kunni eshitgach, toʻyni oʻsha ulugʻ ayyomga qoldirib, hazratning oʻziga nikoh oʻqittirmoqchi boʻldi, lekin Anxela Vikario bunga koʻnmadi. Anxela Vikario buning asl sababini menga ayon etib: «Rostini aytganda, faqat xoʻrozning tojidan shoʻrva qaynatib ichadigan, soʻngra parrandaning qolgan qismini butunicha kiroʻraga tashlab yuboradigan kimsaning fatvosini olishdan irim qildim», dedi. Yepiskopning oq fotihasisiz ham toʻy joʻnashib, biram shohona tus olib ketdiki, oxir-oqibat bazmu tantana toʻs-toʻpolonga aylandi, Bayyardo San Roman ham bosh-uchini yoʻqotib qoʻydi, xullas, butun shahar ahli oyoqqa turgan qiyomat bir ayyom boʻldi.

Bu safar general Petronio San Roman uy ichi bilan birga Milliy majlis vakillariga qarashli bayram kemasida keldi; toʻy tugaguncha kemani langargohga zanjir-lab qoʻyishdi. Generalni kuzatib allaqancha ma’muru mansabdorlar ham tashrif buyurishgan edi, ular azbaroyi koʻpligidan, olomon orasiga qoʻshilib, bilinmay ketdi. Toʻyonalar ham behad-behisob edi, shahardagi tashlandiq elektrostansiya binosini supurib-sidirib, sovgʻa-salomlarning eng koʻrimlilarini oʻsha joyga qoʻyishdi, qolganlarini Ksiusning sobiq goʻshasiga joʻnatishdi, u yerda kelin-kuyovni kutib olish uchun taraddud avjida edi. Kuyovga tepasi ochiladigan avtomobil' toʻsna qilishdi, mashinaning biqiniga boʻrtma harflar bilan Bayyardo San Roman nomi yozilgan edi. Kelinga mehmondorchilikda yigirma toʻrt kishiga yetadigan oltin qoshigʻu sanchqi sovgʻa etildi. Bazmga bir guruh raqqoslar va ikki guruh mashshoqlar chaqirilgandi, mashshoqlar mahalliy havaskorlar bilan soz chalib, talashib-tortishib, raqs tushishib rosa bazmni qizdirishdi, bu orada oliyshon toʻyning darang-durungini olisdan eshitgan daydi garmonchiyu nogʻorachilar ham yetib kelishib, shovqin-suronni yana bir parda koʻtarishdi.

Vikariolar uyi behasham, oddiygina edi: devori gʻishtdan urilgan, tomi xurmo shoxlari bilan yopilgan, tomida ikkita tuynuk boʻlib, yanvarda uchib kelgan qaldirgʻochlar in solardi. Oynavand ayvondagi gultuvaklarga qoʻyilgan gullar toʻrt fasl mobaynida bark urib, yashnab turar, nariroqda — choqqina ichkari hovlidagi mevali daraxtlar tagida esa tovuqlar qaqaqlab, nasibasini terib yurar edi. Tashqari hovliga aka-uka egizaklar choʻchqaxona qurgan, uning yonida choʻchqa boʻgʻizlanadigan «muqaddas tosh», goʻsht chopiladigan kundalar koʻzga tashlanadi — Ponsio Vikarioning koʻzi ojizlanib, dunyo mehnatidan qutulgach, qora qozonni qaynatadigan, oilaga daromad beradigan asosiy manba shu yer boʻlib qolgan. Butun ishni Pedro Vikario oʻz qoʻliga olgandi, u harbiy xizmatga ketgach, sallohlih va qassoblik anjomlari Pabloga qoldi.

Uylar tangu tor, yotib-turishgagina yarardi, kelinning opalari toʻyning bunchalik kattalashib ketganidan oʻzlarini yoʻqotib, qoʻshnilarning uyini soʻramoqchi ham boʻlishdi. «Opalarimning farosatsizligini qaraya-ya, — dedi menga Anxela Vikario ularni yozgʻirib, — la’nati Plasido Lineroning uyini soʻraymiz deb turishgandi, otam bu gapdan xabar topib, qizlarimnipg toʻyi mana shu katalakda oʻtadi, xohlashmasa, katta koʻcha, menga desa bir umr ersiz oʻtirishsin, deb soʻkib beribdi». Uy egasi boʻyogʻi ustidan yana sariqqa boʻyalgan, devoridagi yoriqlar suvab-tekislangan, xonalarping poli tuzatilib, yangitdan boʻyalgan, xullas, xonadon dabdabali toʻy-tomoshaga mos bir holatga keltirilgan edi. Egizaklar tashqari hovlidan hayvonlarni boshqa joyga koʻchirishdi, choʻchqaxonani ohaklab, supurib-sidirishdi, shunda ham bari bir joy tor edi. Oxiri Bayyardo San Romanning maslahatiga amal qilishib, atrofdagi taxta devorlarni oʻrnidan koʻchirib,