Tasodifiy hikoya: YANGANING QORA QILMISHI...
YANGANING QORA QILMISHI, yohud CHINORGA OSILGAN JASAD... Hayot nima o'zi? Hayot to'...davomi
YANGANING QORA QILMISHI, yohud CHINORGA OSILGAN JASAD... Hayot nima o'zi? Hayot to'...davomi
Библиотека | Boshqalar | Tuzoq 9 (kamolov)
бирдек тобелигини ўз кўзи билан кўрганидан кейин Семён: “Сал енгил тортсам керак” , деб ўйлаган эди. Йўқ, барибир кўнгли жойига тушавермади. Нимадандир безовталанарди у. Лекин ўша безовта қилаётган нарса нима эканлигини излаб топол масди. Бироз ўтганидан кейин эса топди. Бу Анжеланинг ёнида йўқпиги эди. У қайси буюмга қарамасин, ҳаммаси Анжелани эслатаверди. Шунда Семён “Аччиқни аччиқ кесар” мақолига амал қилиб, йигитларидан бирига ёшгина, ниҳоятда гўзал қиз топиб келишни буюрди ҳамда диванга ўтирди-ю, кўзини юмди. Бир соатга яқин вақт ўтганидан кейин буйруқни
бажаришга кетган йигит ниҳоятда соҳибжамол бир қизни етаклаб келди. Уни кўриб Семённинг юзида табассум пайдо бўлди.
— Юр, — деди бирдан қизнинг қўлидан ушлаб, ётоғи томон етаклар экан.
— Қаёққа? — деди жилмайиб турган сариқ сочли
гўзал.
— Сенга бир нарса кўрсатаман. Қиз индамайгина унинг орқасидан эргашди. Улар ётоққа киришганларидан кейин Семён қизга обдон тикилди. Худди маймунни томоша қилаётган одамдай ҳали
у ёғидан ўтиб қаради, ҳали бу ёғидан.
— Исминг нима? — дея сўради ниҳоят томоша
жонига текканидан кейин.
— Оля, — жавоб қилди қиз Семённинг қилиғидан бироз қизариб.
— Яхши. Неча ёшдасан?
— Ўн еттида.
— Бунисиям яхши. Ҳамма томонлама мос келасан. Қани, Оля, бир ечиниб юбор-чи! К,из Семённинг саволларидан буткул довдираб қолганди. Қалтираганча аввал юбкасини, сўнг коф тасини ечди. Кейин рўпарасидаги эркакка қараб тураверди. Эркак эса яна бояги аҳволда уни томоша қилиб чиқ/ди. Сўнфа стол тортмасидан пичоқ олдида, қизга яқинлашиб келди. Оля унинг қўлидаги пичоқни кўриб адойи тамом бўлди. Кўзидан ёш оқа бошлади. Семён эса ҳеч бир шошилмасдан унинг устида қолган “латта-путталар”нинг ипларини астасекинлик билан кесиб ташлади.
— Энди ёт! — деди Семён паст, аммо таҳдидли овозда. Буткул жони ҳалқумига келган қиз қўрқаписа орқасига тисарилиб, икки кишилик каравотга ўтирди.
— Ақлли қиз экансан, — деди эркак пичоқни
ўқталган кўйи Оляга яқинлашиб.
— Керакмас! — деди қиз кўзидан ёши дув-дув оқиб.
— Керак! — деди Семён вишиллаб ва зарб билан пичоқни осмонга кўтарган эди:
— А-а-а! — дея бақириб юборган қиз бир думалаб
тўшакнинг нариги бошига ўтиб кетди. Семён бирдан қаҳ-қаҳ отиб кулиб юборди.
— Зўр бўлди! — деди у пичоқни орқасига отиб
юбориб, — менга сенинг қилиқларинг ёкди. Агар қочмаганингда, сени чавақлаб ташлаган бўлардим. Энди кийимларингни кий-да, менинг ёнимга ўтир. Мен сен билан узоқ суҳбатлашмоқчиман. Қиз тезда унинг айтганини бажарди. Семён қизнинг сочини силаганча анча вақт ўтирди. Сўнг:
— Эркаклар билан юрганмисан? — дея сўради Олядан.
К,из бошини қимирлатиб “Ҳа” ишорасини қилди.
— Кўпи биланми?
— Йўқ, иккитаси билан. Бири мен тўққизинчида ўқиётганимда алдаб қўйган. Иккинчисини эса ёқтириб қолгандим, — деди қиз мунгли овозда.
— Ҳозир у қаерда?
— Билмайман.
— Индамай қолавердингми?
— Нимаям қилардим? Катта шаҳарнинг қайси бурчагидан излайман уни?
— Менам йўқотиб қўйдим. Осонгина. Яна ўз қўлим
билан, — деди энди Семён сўлиш олиб, — ўзимнинг аблаҳлигим сабаб бўлди ҳаммасига. Ҳаётда шунақаси ҳам бўлиб гураркан. Оля, сен унинг ўрнини босоласанми?
— Билмадим, — деди қиз ерга қараб.
— Менга турмушга чиқсанг, биласанми, қандай яшайсан? Билмайсан.
— Орзуларим нима бўлади?
— Қанақа орзу? — деди кулиб Семён. — Орзуга бало борми? Ўзи нимани орзу қилгандинг?
— Актриса бўлишни. Ундан кейин модельер бўлардим.
— Агар мен бир марта куф-суф қилсам, бир ҳафтага қолмасдан Россия сени танийдиган бўлади.
— Ростданми?! — деди қувончи ичига сигмай Оля.
— Лекин мен куф-суф қилмайман-да. Мен сендақаларга умуман ишонмайман-да. Мен Анжелага ишонардим. У куч ада тўғри келган одам “юр” , деса кетавермасди. Албатта, авваллари. Ҳозир бўлса уям кетади. Сен бўлсанг, ҳали йигирмага ҳам кирмасдан эркакларнинг олди га тушиб олиб югуряцсан. Айт, шу инсофданми? Инсофдан эмас. Сен югурмаслигинг керак эди. Сен мен юборган одамнинг юзига тупуришинг керак эди. Ўшанда мен сенга ишонган бўлардим. Севиб эркалардим. Афсус, энди ундай қилолмайман. Ҳаққим йуқ. Кўрдингми, дарров қанча гуноҳларга ботиб қолдинг! — деди Семён. У гапирган сайин асабийлашаётган, гаплари кескинлашаётган эди. Худди об-ҳавога ўхшаб бирдан бир юз саксон даражага ўзгариб кетаётган эркакнинг муддаоси нима эканлигига Оля тушунмаётганди. Қўрқув уни я на ўз исканжасига олди.
— Энди кет, — деди Семён, — сен мен ўйлаган қизлардан эмас экансан. Оля ўрнидан сакраб турди-да, шошилганча эшик томонга йўналди. У чиқиб кетгач,
Семён чўзилиб ётди-да, Анжелани, уни илк бор учратганини хаёл сурди. Шу пайтгача у: “ Биронта одамни ҳам севмайман”, дея ўйлар эди. Ҳозир эса ҳақиқатан ҳам Анжеласиз яшолмаслигига амин бўлди. У орадан икки соат ўтиб пастга тушдш Тўртта
йигитини чақириб, уларга зудлик билан Ўзбекистонга учишларини ва Рустам билан Анжелани топишларини, ўша ёқнинг ўзидаёқ Анжелани ерга кўмишларини, Рустам ни эса оёгини ерга теккизмасдан олиб келишларини буюрди.
* * *
Бўрибой чол уйга кирганидан кейин юраги чим
этди. У бирдан қўлини кўкраги устига қўйди. “Шу пайтгача, — дея хаёлидан ўтказди у, — чидаб келдинг. Энди ўйинингни бошладингми? Яна озгина шошмай тур. Мен болам ни бир кўрай, кейин ишламай қолсанг ҳам майлига”. Унинг боши ҳам айлангандай бўлди. Шу боис, секин кўрпачага ўтирди. Ва ҳар эҳтимолга қарши, калимасини қайтарди. Кампир чоли уйга кириб кетган идан кейин унинг
орқасидан қараб қолган эди. Шу боис, у чолининг кўкрагини ушлаганча ўтираётганини дераза ойнаси орқали кўрди.
— Равшан! — дея бирдан бақирди ўзининг уйи
томон кетаётган ўғлига, — чоп, отангнинг орқасидан бор. Бир нима бўп қолганга ўхшайди! Равшан жойида тўхтаб, бироз гарангсиб турди-да,
кейин отаси кирган уйга югурди. У уйга кириб борганида, Бўрибой чол кўкрагини ушлаганча шифтга қараб ётарди.
— Ота, сизга нима бўлди? — деди Равшан шошиб.
— Озгина, — деди Бўрибой чол, унинг овози ниҳоятда нимжон чикди, — тобим қочганга ўхшайди. Дўхтир-пўхтир чақирмасанг бўлмайдиганга ўхшайди. Укангни кўрсам армоним йўқ эди. Равшаннинг юраги орқасига тортиб кетди. У бирдан отасининг ёнига чўккалаб ўтирди.
— Ота, — деди қўрқа-писа, — ундай деманг. Сиз кўп яшайсиз ҳали. Невараларингизнинг тўйини кўрасиз.
— Равшан болам, кўзим етмай қолди. Сен бориб Маъруф дўхтирди айтиб кел, тезроқ бўл. Энангни бу ёққа айтиб юбор, — Бўрибой чол кўзини юмди.Равшан ўрнидан турди-ю, ташқарига югурди. Ҳовлига чиқиши билан:
— Эна, Баҳром! — дея бақирди, — тезроқ отамди олдига киринглар! Мен дўхтирга бориб келай! Кутилмаган шовқинни эшитган кенжа ўғил Баҳром, унинг хотини,
Равшаннинг бола-чақаси ҳовлига югуриб чиқишди. Ҳамма гарангсиб қолганди. Нима рўй бераётганлигини билмасдан гаранг эдилар улар. Энасининг шошганча ҳассасига суяниб уйга кетаётган и ни кўрган Баҳром:
— Нима бўлди, эна? — дея сўради ваҳимадан қорачикдари кенгайиб.
— Отанг, отангнинг олдига чоп! — деди кампир ўғлига қарамасдан ҳам. Ака-уканинг хотинлари бирпасда ҳовлида шунчалик шовқин қилиб юборишдики, ҳатто қўшнилар ҳам: “Нима бўлаяптийкин?” деган ўйда югуриб келишди. Равшан Маъруф дўхтирни бошлаб келганида
бажаришга кетган йигит ниҳоятда соҳибжамол бир қизни етаклаб келди. Уни кўриб Семённинг юзида табассум пайдо бўлди.
— Юр, — деди бирдан қизнинг қўлидан ушлаб, ётоғи томон етаклар экан.
— Қаёққа? — деди жилмайиб турган сариқ сочли
гўзал.
— Сенга бир нарса кўрсатаман. Қиз индамайгина унинг орқасидан эргашди. Улар ётоққа киришганларидан кейин Семён қизга обдон тикилди. Худди маймунни томоша қилаётган одамдай ҳали
у ёғидан ўтиб қаради, ҳали бу ёғидан.
— Исминг нима? — дея сўради ниҳоят томоша
жонига текканидан кейин.
— Оля, — жавоб қилди қиз Семённинг қилиғидан бироз қизариб.
— Яхши. Неча ёшдасан?
— Ўн еттида.
— Бунисиям яхши. Ҳамма томонлама мос келасан. Қани, Оля, бир ечиниб юбор-чи! К,из Семённинг саволларидан буткул довдираб қолганди. Қалтираганча аввал юбкасини, сўнг коф тасини ечди. Кейин рўпарасидаги эркакка қараб тураверди. Эркак эса яна бояги аҳволда уни томоша қилиб чиқ/ди. Сўнфа стол тортмасидан пичоқ олдида, қизга яқинлашиб келди. Оля унинг қўлидаги пичоқни кўриб адойи тамом бўлди. Кўзидан ёш оқа бошлади. Семён эса ҳеч бир шошилмасдан унинг устида қолган “латта-путталар”нинг ипларини астасекинлик билан кесиб ташлади.
— Энди ёт! — деди Семён паст, аммо таҳдидли овозда. Буткул жони ҳалқумига келган қиз қўрқаписа орқасига тисарилиб, икки кишилик каравотга ўтирди.
— Ақлли қиз экансан, — деди эркак пичоқни
ўқталган кўйи Оляга яқинлашиб.
— Керакмас! — деди қиз кўзидан ёши дув-дув оқиб.
— Керак! — деди Семён вишиллаб ва зарб билан пичоқни осмонга кўтарган эди:
— А-а-а! — дея бақириб юборган қиз бир думалаб
тўшакнинг нариги бошига ўтиб кетди. Семён бирдан қаҳ-қаҳ отиб кулиб юборди.
— Зўр бўлди! — деди у пичоқни орқасига отиб
юбориб, — менга сенинг қилиқларинг ёкди. Агар қочмаганингда, сени чавақлаб ташлаган бўлардим. Энди кийимларингни кий-да, менинг ёнимга ўтир. Мен сен билан узоқ суҳбатлашмоқчиман. Қиз тезда унинг айтганини бажарди. Семён қизнинг сочини силаганча анча вақт ўтирди. Сўнг:
— Эркаклар билан юрганмисан? — дея сўради Олядан.
К,из бошини қимирлатиб “Ҳа” ишорасини қилди.
— Кўпи биланми?
— Йўқ, иккитаси билан. Бири мен тўққизинчида ўқиётганимда алдаб қўйган. Иккинчисини эса ёқтириб қолгандим, — деди қиз мунгли овозда.
— Ҳозир у қаерда?
— Билмайман.
— Индамай қолавердингми?
— Нимаям қилардим? Катта шаҳарнинг қайси бурчагидан излайман уни?
— Менам йўқотиб қўйдим. Осонгина. Яна ўз қўлим
билан, — деди энди Семён сўлиш олиб, — ўзимнинг аблаҳлигим сабаб бўлди ҳаммасига. Ҳаётда шунақаси ҳам бўлиб гураркан. Оля, сен унинг ўрнини босоласанми?
— Билмадим, — деди қиз ерга қараб.
— Менга турмушга чиқсанг, биласанми, қандай яшайсан? Билмайсан.
— Орзуларим нима бўлади?
— Қанақа орзу? — деди кулиб Семён. — Орзуга бало борми? Ўзи нимани орзу қилгандинг?
— Актриса бўлишни. Ундан кейин модельер бўлардим.
— Агар мен бир марта куф-суф қилсам, бир ҳафтага қолмасдан Россия сени танийдиган бўлади.
— Ростданми?! — деди қувончи ичига сигмай Оля.
— Лекин мен куф-суф қилмайман-да. Мен сендақаларга умуман ишонмайман-да. Мен Анжелага ишонардим. У куч ада тўғри келган одам “юр” , деса кетавермасди. Албатта, авваллари. Ҳозир бўлса уям кетади. Сен бўлсанг, ҳали йигирмага ҳам кирмасдан эркакларнинг олди га тушиб олиб югуряцсан. Айт, шу инсофданми? Инсофдан эмас. Сен югурмаслигинг керак эди. Сен мен юборган одамнинг юзига тупуришинг керак эди. Ўшанда мен сенга ишонган бўлардим. Севиб эркалардим. Афсус, энди ундай қилолмайман. Ҳаққим йуқ. Кўрдингми, дарров қанча гуноҳларга ботиб қолдинг! — деди Семён. У гапирган сайин асабийлашаётган, гаплари кескинлашаётган эди. Худди об-ҳавога ўхшаб бирдан бир юз саксон даражага ўзгариб кетаётган эркакнинг муддаоси нима эканлигига Оля тушунмаётганди. Қўрқув уни я на ўз исканжасига олди.
— Энди кет, — деди Семён, — сен мен ўйлаган қизлардан эмас экансан. Оля ўрнидан сакраб турди-да, шошилганча эшик томонга йўналди. У чиқиб кетгач,
Семён чўзилиб ётди-да, Анжелани, уни илк бор учратганини хаёл сурди. Шу пайтгача у: “ Биронта одамни ҳам севмайман”, дея ўйлар эди. Ҳозир эса ҳақиқатан ҳам Анжеласиз яшолмаслигига амин бўлди. У орадан икки соат ўтиб пастга тушдш Тўртта
йигитини чақириб, уларга зудлик билан Ўзбекистонга учишларини ва Рустам билан Анжелани топишларини, ўша ёқнинг ўзидаёқ Анжелани ерга кўмишларини, Рустам ни эса оёгини ерга теккизмасдан олиб келишларини буюрди.
* * *
Бўрибой чол уйга кирганидан кейин юраги чим
этди. У бирдан қўлини кўкраги устига қўйди. “Шу пайтгача, — дея хаёлидан ўтказди у, — чидаб келдинг. Энди ўйинингни бошладингми? Яна озгина шошмай тур. Мен болам ни бир кўрай, кейин ишламай қолсанг ҳам майлига”. Унинг боши ҳам айлангандай бўлди. Шу боис, секин кўрпачага ўтирди. Ва ҳар эҳтимолга қарши, калимасини қайтарди. Кампир чоли уйга кириб кетган идан кейин унинг
орқасидан қараб қолган эди. Шу боис, у чолининг кўкрагини ушлаганча ўтираётганини дераза ойнаси орқали кўрди.
— Равшан! — дея бирдан бақирди ўзининг уйи
томон кетаётган ўғлига, — чоп, отангнинг орқасидан бор. Бир нима бўп қолганга ўхшайди! Равшан жойида тўхтаб, бироз гарангсиб турди-да,
кейин отаси кирган уйга югурди. У уйга кириб борганида, Бўрибой чол кўкрагини ушлаганча шифтга қараб ётарди.
— Ота, сизга нима бўлди? — деди Равшан шошиб.
— Озгина, — деди Бўрибой чол, унинг овози ниҳоятда нимжон чикди, — тобим қочганга ўхшайди. Дўхтир-пўхтир чақирмасанг бўлмайдиганга ўхшайди. Укангни кўрсам армоним йўқ эди. Равшаннинг юраги орқасига тортиб кетди. У бирдан отасининг ёнига чўккалаб ўтирди.
— Ота, — деди қўрқа-писа, — ундай деманг. Сиз кўп яшайсиз ҳали. Невараларингизнинг тўйини кўрасиз.
— Равшан болам, кўзим етмай қолди. Сен бориб Маъруф дўхтирди айтиб кел, тезроқ бўл. Энангни бу ёққа айтиб юбор, — Бўрибой чол кўзини юмди.Равшан ўрнидан турди-ю, ташқарига югурди. Ҳовлига чиқиши билан:
— Эна, Баҳром! — дея бақирди, — тезроқ отамди олдига киринглар! Мен дўхтирга бориб келай! Кутилмаган шовқинни эшитган кенжа ўғил Баҳром, унинг хотини,
Равшаннинг бола-чақаси ҳовлига югуриб чиқишди. Ҳамма гарангсиб қолганди. Нима рўй бераётганлигини билмасдан гаранг эдилар улар. Энасининг шошганча ҳассасига суяниб уйга кетаётган и ни кўрган Баҳром:
— Нима бўлди, эна? — дея сўради ваҳимадан қорачикдари кенгайиб.
— Отанг, отангнинг олдига чоп! — деди кампир ўғлига қарамасдан ҳам. Ака-уканинг хотинлари бирпасда ҳовлида шунчалик шовқин қилиб юборишдики, ҳатто қўшнилар ҳам: “Нима бўлаяптийкин?” деган ўйда югуриб келишди. Равшан Маъруф дўхтирни бошлаб келганида