Tasodifiy hikoya: Hozircha bu "Asar"-ga nom topolmadim!
Musobaqa sabab tezro va qisqaro yozildi......davomi

ketayotib noxush gap eshitdi “Qishloqqa o’g’ri oralabdi, palonchini qishga g’amlagan bug’doyi yo’qolibdi!!!” Hamma biri biridan gumonda axir shuncha vaqtdan beri birovning ninasi ham yo’qolmagandiku?! Odamlar ehtiyot shart qilib itlarini qo’yib yuboradigan, kechalari ko’chada izg’igan begonani ko’rishsa darhol jandarmni – qishloq posbonini chaqiradigan bo’lishdi.
Havo ham sovub qolgan endi biror boshpana topmasa bo’lmasligini sezgan yigit birovdan joy so’rashga iymandi, kel biznikida tur deb iltifot qilguvchi ham topilmadi. Qunishibgina eski joyida yotib qoldi. Ko’zlarini ochganda kechaoqshom tom o’rnida xizmat qilgan qayrag’ochning oltin barglari yerga gilam , usti boshi jiqqa xo’l bo’lganidan kechasi yomg’ir yoqqanini bildi. Shu tariqa ikki kun o’tdi. Oxiri o’rnidan turishga ham holi qolmadi, bir amallab gandiraklagancha tanish bog’ko’cha tomon yura ketdi. Sovuq qotgandek tishlarini taqqillatgancha qadam tashlar, issig’ining ta’siridan fikrlari ham chalkash edi. Yodida qolgani maktabdan yugurib chiqqan ikkita tanish bolaning “Savob amaki, tobingiz yo’qmi?” degan so’zlar bo’ldi.
----
“Jismonan baquvvat ekanu, lekin sovuqda ko’p qolibdida sho’rlik. Shamollashdan qishgacha sog’ayib ketadi inshoolloh” hamshira issiq o’ringa yotqizilgan yigitga qarab diqqat bilan nazar tashlay boshladi. Soch-soqoli o’sib ketgan shu sababmi ko’rinishidan yoshini ulg’aytirib ko’rsatadi, aslida kelishgan bardam qomatidan hali o’ttizga chiqamagan navqiron yigitligini bilsa bo’ladi; yonidan chiqqan buyumlari ham egasiga nisbatan qiziqishlarni oshiradi: allaqanday arabcha yozuvli bir nechta muhr urilgan titilib ketgan hujjat qozog’ozi, xatga o’xshagan qog’ozlar bilan to’lgan bir kichik qopcha bilan ko’hna zamonlarga xos gerbsimon naqshli tamg’ali oltin uzuk – o’g’irlab olgan balki…
Qizning hayollarini yigitning alahlashi bo’ldi. Tuni bilan takrorlagan so’zlari yana lablaridan chiqa boshladi: “Umar to’xta! Granataaaa… nega bunday qilding? Ko’zingni och…” O’z ovozidan cho’chib uyg’ongan yigit ko’zlarini olaytirgancha xonaga nazar tashlay boshladi.
- Ko’chada yiqilib qoldingiz. Issig’ingz zo’r edi… Dori darmondan keyin ancha tushdi. O’zingizni qanday his qilyapsiz? – doimiy erkalovchi biroz hasta tovushi bilan yigitni yana ham cho’chitib yuborishdan qo’rqqandek sekingina gap boshladi qiz.
- Men tuzukman, narsalarim qani? – o’ziga xos sergaklik bilan surishtirdi yigit.
- Hozir sut bilan non keltiraman, ovqatlanib olishingiz kerak. – noroziroq ohangda javob berdi qiz.
O’rnidan dast turishga intilgan yigitning ko’zlari tindi, holsizgina o’ringa cho’kkalab qoldi.
- Mana oqibati, siz yota turing.
----
Bir haftalik parvarishdan keyin yigit endi ancha o’ziga kelib qoldi. Dastlabki kunlarda nuqul ketshim kerak deb tixirlik qildi lekin hamshiraning kampirdan o’zim xabar olib turibman degan so’zlaridan so’ng bosilib qoldi. Shu kunlar davomida qizni yana ham ajablantiradigan hodisalar yuz berdi. Xat savodsiz ko’ringan bu yigit bag’oyatda ilmi va farosatli chiqib qoldi: gazeta o’qib turgan doktorbeydan mumkin bo’lsa “Independence” degan fransuzcha gazetani uzatib yuborsangiz deb qolsa bo’ladimi?! Qo’liga tutqazilgan gazetani katta qiziqish va diqqat bilan o’qib chiqdi. Keyin hamshiraning iltimosi bilan soch soqolini ham oldirdi. Eskiroq bo’lsa ham doktor bergan shim va ko’ylakni kiygach u tuqqan onasi ham taniy olmas darajada o’zgardi – xuddik loy orasidan dur topilgandek. Kiyinib bo’lib oynaga qaragan yigit yuzida hech kim tushuna olmagan sukunat balqdi. Xuddiki o’tmish voqealarini eslab quvongan, lekin g’ayrioddiy mahzun chehra.
- Hamshira xonim. - bir kuni tongda hali hech kim uyg’onmagan ovloq paytda qizning xonasi eshigini taqqilatdi yigit.
- Men hozir… Biror yordam kerakmi? Yana tobingiz qochdimi? – eshikni ochgan qiz yigitga xayron qolgancha termulib qoldi. Yigit yana eski tuskularini topib kiyib olgan xuddiki hozir jo’naydiganga o’xshab turardi. – Ketmoqchimisiz?!
- Ha shunday, hamma hammasi uchun rahmat. Men kasalxona haqini hozir to’lay olmayman, shu sabab sizlarning oldingizda juda hijolatdaman. Lekin o’n kunga qolmay qaytaman – barisini to’layman ishoning.
- Hech narsa kerakmas sizdan. Faqat iltimos o’zingiz haqida aytib keting – kimsiz aslida? Ismingiz nima? Umar kim? Deyarli har kecha shularni takrorladingiz…
- Unda sizni bog’chaga taklif qilaman, bu yerda gaplashib turishimiz noqulay. – o’ychangina eshikka qarab yurdi yigit. Ortiqdan qiz ham choodrasini yopingacha hamroh bo’ldi.
---
“Mening asl ismim leytenant Ali Nizomiddin, Sevda xonim. Izmirda qadimdan beri ko’pgina yer-suvlarga egalik qiladigan poshsholardanmiz. Maktabni tamomlab sulolamiz ananasiga aylangan harbiy bilim yurtida o’qidim, keyin shu sohada ish boshladim. Bizning polkimizni urushga safariga jo’natilishi to’g’risida farmoyish berilganda butun yigitlar shodlikdan osmonlarga sakradik. Polk kapitani yordamchisi sifatida barchani yo’l tadorigiga undadim. Hammasi qoni qaynoq, o’t olov shunqorlar edi. Ayniqsa, do’stim Umar. Ko’tarinki kayfiyatda janggohga kirib bordik. Lekin birinchi kunning o’zidayoq biz tuymoqchi bo’lgan zafar nashidasi aslida qon va o’lim hidi ekanligini angladim. Dastlabki haftaning o’zida o’nga yaqin safdoshlarimni tuproqqa qo’ydim. Ularning oilasiga halok bo’lganlari haqidagi xatlarni yozib jo’natish mening vazifam edi. Yangi qurbonlar to’g’risidagi yozishmalarni tamomlab shtab deb atalgan chodirdan chiqdim. Umar tamaki tutib gap boshladi “Bir haftada o’zgardi hammasi, ertaga kimni navbati ekana?” Jimgina men ham o’rab cheka boshladim. “Bilasanmi Ali, armiyadan qahramon bo’lib qaytaman deb uydan chiqib ketganman. Mana endi tirik qaytsam ham mayli edi deb o’tiribman. Sho’rlik onamni bir o’zini qoldirib kelganman…”
Ertasiga ham indiniga ham shu tahlitda kunlar o’tdi. Oldinga siljiganimiz sari safimiz qisqaradi. Razvedkaga chiqish to’g’risida buyruq keldi. Kapitan og’ir yaralanib gospitalga jo’natilgani uchun endi qo’monqonlik o’zimga qolgandi. Umar bilan ikki askarni hamroh qilib dushman istehkomlari tomon pisib bordik. Ularni kuzata turib bizdan yaxshi ahvolda emasliklariga amin bo’ldim. Kerakli ma’lumotlarni to’plab ortga qayta boshladik, birdan hamma yoqdan qarsillagan o’q tovushlari jaranglab ketdi. “Qo’lga tushdik! Hamma ortga” tezlikdan bergan buyrug’imni bir yigit eshitmadi, ko’ksini changallagancha yuz tuban yiqildi. Uch kishi bir amallab dushmandan qochishga tutindik. Ko’p uzoqqa ketmay ikkinchi askar ham yer tishladi. Umar ikkimiz qurshovda qolganimizni angladim. Pana joy qidirib ariq o’zaniga yashrindik. Dushman askarlari orasida tiriklayin qo’lga olinsin degan buyruq yangradi, demak ular orasida ofitser - qo’mondon bor. Yaqinlashib kelayotganlarga qarata dam badam o’q uzamiz. Bir mahal o’ra labida portlash bo’ldi, ular bizni asir olisholmasliklariga ko’zlari yetdi shekilli endi granatalar bilan hujumga o’tishdi. Ustimizga tinmay tuproq sochilar, nima bo’layotganini anglay olmay qoldik. Qandaydir qo’l meni itarib yubordi, yiqila turib Umarning oyoqlari ostidagi granata ustiga