Tasodifiy hikoya: ...::: FARXOD VA SHIRIN :::... (Tanlov uchun.)
...::: FARXOD VA SHIRIN :::... Farxod yangi beznesmenlardan ammo 3, 4 safardan buyon ishlari yu...davomi
...::: FARXOD VA SHIRIN :::... Farxod yangi beznesmenlardan ammo 3, 4 safardan buyon ishlari yu...davomi
Библиотека | Boshqalar | Shaytoniy shisha
birga kayf-safo qildi. Keyin ular ekipaj yollab, shahar tashqarisiga yoʻl olishdi va u yerda ziyofatni yana davom ettirishdi. Biroq Keave xotini uyda gʻam-tashvishda ezilib oʻtirgan bir paytda oʻzi yallo qilib yurganini unuta olmas, bundan behad iztirob chekardi. U xotini haqligini yurak-yuragidan his etib turar, lekin shuni tushungani uchun ham bor alamini ichkilikdan olishga urinardi.
Ularning davrasida bir keksa xaole, nihoyatda pastkash va qoʻpol bir odam ham bor edi. Bir paytlari u kit ovlovchi kemada botsman boʻlib xizmat qilgan, keyin daydi-sayoqlik bilan kun kechirgan, soʻngra oltin konlarida omadini sinab koʻrgan, turmada ham oʻtirib chiqqan edi. Yuragi qora, ogʻzi shaloq bu kimsa ichkilikka mukkasidan ketgan, boshqalarni ham ichirishga urinar, Keaveni hadeb ichishga qistayverardi. Tez orada davradagilarning birontasida ham sariq chaqa qolmadi.
– Menga qara! – dedi u shunda Keavega. – Sen axir boy-badavlatsan-ku, oʻzing doim maqtanib yurasan. Har xil hunar koʻrsatadigan shishang bor, axir!
– Ha, – dedi Keave, – men boy-badavlatman. Hozir uyga borib xotinimdan pul olaman, negaki pul uning qoʻlida turadi.
– Gʻirt ahmoq ekansan-u, oshna, – dedi botsman. – Qaysi tentak pulni xotin kishiga ishonib berib qoʻyadi! Ularning bari xiyonatkor, makkor, oqar suvdek beqaror-ku, axir. Sen ham xotiningga doimo koʻz-quloq boʻlib yurishing kerak.
Bu soʻzlar Keavening yuragiga zaharli nishdek sanchildi, mastligida boshi gʻuvillab, hamma narsa ayqash-uyqash boʻlib ketdi.
«Balki u chindanam menga xiyonat qilar, qayerdan bilib oʻtiribman? – deb oʻyladi u. – Men najot topganimda suyunish oʻrniga ku-yunishiga balo bormi boʻlmasa? Biroq bunaqa qiliq-nayranglari menga oʻtmaydi, unga koʻrsatib qoʻyaman hali. Hozir toʻgʻri boraman-da, naq jinoyat ustida qoʻlga tushiraman!»
Keave mana shu gumon-shubhalarda shaharga qaytdi, botsmanga uni muyulishda, qadimgi qoʻrgʻon yonida kutib turishni buyurdi va oʻzi uyiga qarab yoʻl oldi. Bu orada kech kirgan, derazalarda chiroqlar koʻrinar, ammo uydan tiq etgan tovug eshitilmasdi. Keave binoni aylanib oʻtib, orqa eshikka biqinib bordi va uni ohista ochib, ichkariga nazar tashladi.
Xona oʻrtasida, yonib turgan lampa yonida Kokua oʻtirar, uning oldida esa sutrang-oqish tusli va uzun boʻyinli baqaloq shisha turar, ayol unga qarab yum-yum yigʻlar edi.
Keave bu manzarani koʻrib ostonada mixlangandek turib qoldi, uzoq vaqtgacha joyidan siljiy olmadi. Avvaliga u haykaldek tosh qotdi, hech narsani oʻylayolmay turaverdi, keyin esa uni qoʻrquv qamrab oldi. U nima uchundir bitim amalga oshmay qolgan-u, shisha xuddi San-Fransiskoda boʻlganidek yana yonimga qaytib kelgan, degan xayolga bordi. Shu lahzadayoq tizzalaridan mador ketib, kayfi ham baayni daryo tepasidagi tuman tong saharda erib ketganidek, bir zumda tarqadi qoldi. Lekin birdaniga xayoliga yangi, juda gʻalati bir fikr keldi-yu, uyat-nomusdan yuzlariga qon tepdi.
«Buni tekshirib koʻrish kerak», – deb oʻyladi u.
Keave eshikni ohista yopdi, uyni yana astagina aylanib oʻtdi, keyin esa goʻyo endigina qaytib kelayotgandek tapir-tupur qilib ortiga yurdi. Xoʻsh, nima boʻldi u yogʻiga? U katta eshikni ochib ichkari kirganida shishaning qorasi ham koʻrinmasdi, Kokua esa oromkursida oʻtirgan koʻyi uni koʻrganida bir seskandi va goʻyo uyqudan uygʻongandek boʻldi.
– Men butun kunni kayf-safo bilan oʻtkazdim, – dedi Keave. – Ajoyib doʻstlarim davrasida edim, hozir esa pul olgani keldim – ziyofatimizni yana davom ettirmoqchimiz.
Uning chehrasi ham, ovozi ham mudhish tusda edi, ammo oʻz yogʻiga qovurilib oʻtirgan Kokua hech nimani payqamadi.
– Toʻgʻri qilasan, erjonim, chunki bu yerdagi hamma narsa seniki, – dedi u siniq ovozda.
– Ha, men doimo toʻgʻri ish qilaman, – dedi Keave va toʻgʻri sandiqcha yoniga borib, ichidan pul oldi. Ayni paytda u sandiqchaning shisha turadigan burchagiga koʻz tashlashga ulgurdi, ammo u koʻrinmasdi.
Shu asnoda Keavening birdan koʻzi tinib, boshi aylanib ketdi, nazarida butun olam ostin-ustun boʻlayotgandek edi. Chunki u endi hamma narsa barbod boʻlganini, bu yogʻiga hech qanday najot yoʻqligini anglab yetgan edi.
«Aynan ana shundan qoʻrqqandim, – deb oʻyladi. – Demak, shishani xotinim sotib olgani shubhasiz».
Nihoyat, u oʻziga kelib, chiqib ketmoqchi boʻldi, ammo yomgʻirdek serob va buloq suvidek sovuq ter tomchilari yuzlaridan quyilib kelardi.
– Kokua, – dedi Keave. – Bugun sening koʻnglingni ogʻritib qoʻyganim chakki boʻldi. Hozir doʻstlarimning quvnoq-shodon davrasiga qaytaman va bazmi jamshidni yana davom ettiramiz. – Shu oʻrinda u sal kulgandek boʻlib, qoʻshimcha qildi. – Lekin agar sen meni kechirsang, koʻngilxushligim ham sal tatirmidi.
Kokua unga otilib, tizzalarini quchoqlab oldi, bosh urib, koʻz yoshlari toʻkdi.
– O! – deyoldi u ogʻriqli ohangda. – Menga sening shirin soʻzlaringdan boshqa hech narsa kerak emas!
– Bundan bu yogʻiga bir-birimiz haqimizda yomon xayolga bormaylik aslo, – dedi Keave va uydan chiqib ketdi.
Ana endi keyin nima boʻlganini eshiting. Aslida Keave ular bu yerga kelishgan zahotiyoq zaxira qilib qoʻyishgan puldan atigi bir necha santim olgandi, xolos. Kayf-safo qilish shu tobda uning xa-yoliga ham kelmasdi. Xotiniki uni deb oʻzini doʻzaxga tutib beribdimi, endi uni deb Keave oʻzini jahannamga otishi kerak. Shu lahzalarda u bundan boʻlak hech narsani oʻylay olmasdi.
Botsman uni muyulishda, qadimgi qoʻrgʻon yonida kutib turardi.
– Shishani xotinim egallab olibdi, – dedi unga Keave. – Agar uni qaytarib olishimga sen yordam bermasang, bugun ikkalamiz uchun pul ham, ichkilik ham yoʻq.
– Shisha haqidagi gaplaring rostmi, hazillashmayapsanmi mabodo?
– Qani, fonus ostiga yur-chi, – dedi Keave. – Endi menga bir qara: hazillashayotganga oʻxshaymanmi, yoʻqmi?
– Gaping rost, – dedi botsman. – Arvohning qiyofasi ham senikichalik jiddiy boʻlmasa kerak.
– Unaqada quloq sol, – dedi Keave. – Mana senga ikki santim. Hozir xotinimning yoniga borasan-da, shishani shu pulga sotib olaman deysan. Agar men toʻgʻri tushungan boʻlsam, u oʻsha zahotiyoq beradi. Shishani bu yerga olib kelasan va men uni sendan bir santimga sotib olaman. Chunki qonun-qoidasi shunaqa: bu shishani faqat zarariga sotish mumkin. Ha, endi bir gap: seni men yuborganimni xotinimga aytib qoʻymagin-a, yana!
– Meni laqillatmayapsanmi ishqilib, oshna? – deb soʻradi botsman.
– Mabodo aldagan taqdirimda ham sen nima yoʻqotarding? – e’tiroz bildirdi Keave.
– Bu gaping ham toʻgʻri, – ma’qulladi botsman.
– Agar menga ishonmayotgan boʻlsang, tekshirib koʻrishing juda oson, – dedi Keave. – Uydan chiqqan zahoting choʻntaging pulga toʻlishini yoki eng yaxshi bir shisha rom paydo boʻlib qolishini soʻra. Yoinki, oʻzingga ma’qul kelgan, koʻngling tusagan istalgan narsani tilayver. Bu shishada qanday kuch-qudrat borligini ana oʻshanda koʻrasan.
– Boʻpti, doʻstim, – dedi botsman. – Sinab koʻrsam koʻribman-da. Ammo-lekin bir narsani bilib qoʻy. Mabodo ustimdan kulishni oʻylagan boʻlsang, men ogʻzini ochib qarab turadigan anoyilardan emasman. Boplab adabingni berib
Ularning davrasida bir keksa xaole, nihoyatda pastkash va qoʻpol bir odam ham bor edi. Bir paytlari u kit ovlovchi kemada botsman boʻlib xizmat qilgan, keyin daydi-sayoqlik bilan kun kechirgan, soʻngra oltin konlarida omadini sinab koʻrgan, turmada ham oʻtirib chiqqan edi. Yuragi qora, ogʻzi shaloq bu kimsa ichkilikka mukkasidan ketgan, boshqalarni ham ichirishga urinar, Keaveni hadeb ichishga qistayverardi. Tez orada davradagilarning birontasida ham sariq chaqa qolmadi.
– Menga qara! – dedi u shunda Keavega. – Sen axir boy-badavlatsan-ku, oʻzing doim maqtanib yurasan. Har xil hunar koʻrsatadigan shishang bor, axir!
– Ha, – dedi Keave, – men boy-badavlatman. Hozir uyga borib xotinimdan pul olaman, negaki pul uning qoʻlida turadi.
– Gʻirt ahmoq ekansan-u, oshna, – dedi botsman. – Qaysi tentak pulni xotin kishiga ishonib berib qoʻyadi! Ularning bari xiyonatkor, makkor, oqar suvdek beqaror-ku, axir. Sen ham xotiningga doimo koʻz-quloq boʻlib yurishing kerak.
Bu soʻzlar Keavening yuragiga zaharli nishdek sanchildi, mastligida boshi gʻuvillab, hamma narsa ayqash-uyqash boʻlib ketdi.
«Balki u chindanam menga xiyonat qilar, qayerdan bilib oʻtiribman? – deb oʻyladi u. – Men najot topganimda suyunish oʻrniga ku-yunishiga balo bormi boʻlmasa? Biroq bunaqa qiliq-nayranglari menga oʻtmaydi, unga koʻrsatib qoʻyaman hali. Hozir toʻgʻri boraman-da, naq jinoyat ustida qoʻlga tushiraman!»
Keave mana shu gumon-shubhalarda shaharga qaytdi, botsmanga uni muyulishda, qadimgi qoʻrgʻon yonida kutib turishni buyurdi va oʻzi uyiga qarab yoʻl oldi. Bu orada kech kirgan, derazalarda chiroqlar koʻrinar, ammo uydan tiq etgan tovug eshitilmasdi. Keave binoni aylanib oʻtib, orqa eshikka biqinib bordi va uni ohista ochib, ichkariga nazar tashladi.
Xona oʻrtasida, yonib turgan lampa yonida Kokua oʻtirar, uning oldida esa sutrang-oqish tusli va uzun boʻyinli baqaloq shisha turar, ayol unga qarab yum-yum yigʻlar edi.
Keave bu manzarani koʻrib ostonada mixlangandek turib qoldi, uzoq vaqtgacha joyidan siljiy olmadi. Avvaliga u haykaldek tosh qotdi, hech narsani oʻylayolmay turaverdi, keyin esa uni qoʻrquv qamrab oldi. U nima uchundir bitim amalga oshmay qolgan-u, shisha xuddi San-Fransiskoda boʻlganidek yana yonimga qaytib kelgan, degan xayolga bordi. Shu lahzadayoq tizzalaridan mador ketib, kayfi ham baayni daryo tepasidagi tuman tong saharda erib ketganidek, bir zumda tarqadi qoldi. Lekin birdaniga xayoliga yangi, juda gʻalati bir fikr keldi-yu, uyat-nomusdan yuzlariga qon tepdi.
«Buni tekshirib koʻrish kerak», – deb oʻyladi u.
Keave eshikni ohista yopdi, uyni yana astagina aylanib oʻtdi, keyin esa goʻyo endigina qaytib kelayotgandek tapir-tupur qilib ortiga yurdi. Xoʻsh, nima boʻldi u yogʻiga? U katta eshikni ochib ichkari kirganida shishaning qorasi ham koʻrinmasdi, Kokua esa oromkursida oʻtirgan koʻyi uni koʻrganida bir seskandi va goʻyo uyqudan uygʻongandek boʻldi.
– Men butun kunni kayf-safo bilan oʻtkazdim, – dedi Keave. – Ajoyib doʻstlarim davrasida edim, hozir esa pul olgani keldim – ziyofatimizni yana davom ettirmoqchimiz.
Uning chehrasi ham, ovozi ham mudhish tusda edi, ammo oʻz yogʻiga qovurilib oʻtirgan Kokua hech nimani payqamadi.
– Toʻgʻri qilasan, erjonim, chunki bu yerdagi hamma narsa seniki, – dedi u siniq ovozda.
– Ha, men doimo toʻgʻri ish qilaman, – dedi Keave va toʻgʻri sandiqcha yoniga borib, ichidan pul oldi. Ayni paytda u sandiqchaning shisha turadigan burchagiga koʻz tashlashga ulgurdi, ammo u koʻrinmasdi.
Shu asnoda Keavening birdan koʻzi tinib, boshi aylanib ketdi, nazarida butun olam ostin-ustun boʻlayotgandek edi. Chunki u endi hamma narsa barbod boʻlganini, bu yogʻiga hech qanday najot yoʻqligini anglab yetgan edi.
«Aynan ana shundan qoʻrqqandim, – deb oʻyladi. – Demak, shishani xotinim sotib olgani shubhasiz».
Nihoyat, u oʻziga kelib, chiqib ketmoqchi boʻldi, ammo yomgʻirdek serob va buloq suvidek sovuq ter tomchilari yuzlaridan quyilib kelardi.
– Kokua, – dedi Keave. – Bugun sening koʻnglingni ogʻritib qoʻyganim chakki boʻldi. Hozir doʻstlarimning quvnoq-shodon davrasiga qaytaman va bazmi jamshidni yana davom ettiramiz. – Shu oʻrinda u sal kulgandek boʻlib, qoʻshimcha qildi. – Lekin agar sen meni kechirsang, koʻngilxushligim ham sal tatirmidi.
Kokua unga otilib, tizzalarini quchoqlab oldi, bosh urib, koʻz yoshlari toʻkdi.
– O! – deyoldi u ogʻriqli ohangda. – Menga sening shirin soʻzlaringdan boshqa hech narsa kerak emas!
– Bundan bu yogʻiga bir-birimiz haqimizda yomon xayolga bormaylik aslo, – dedi Keave va uydan chiqib ketdi.
Ana endi keyin nima boʻlganini eshiting. Aslida Keave ular bu yerga kelishgan zahotiyoq zaxira qilib qoʻyishgan puldan atigi bir necha santim olgandi, xolos. Kayf-safo qilish shu tobda uning xa-yoliga ham kelmasdi. Xotiniki uni deb oʻzini doʻzaxga tutib beribdimi, endi uni deb Keave oʻzini jahannamga otishi kerak. Shu lahzalarda u bundan boʻlak hech narsani oʻylay olmasdi.
Botsman uni muyulishda, qadimgi qoʻrgʻon yonida kutib turardi.
– Shishani xotinim egallab olibdi, – dedi unga Keave. – Agar uni qaytarib olishimga sen yordam bermasang, bugun ikkalamiz uchun pul ham, ichkilik ham yoʻq.
– Shisha haqidagi gaplaring rostmi, hazillashmayapsanmi mabodo?
– Qani, fonus ostiga yur-chi, – dedi Keave. – Endi menga bir qara: hazillashayotganga oʻxshaymanmi, yoʻqmi?
– Gaping rost, – dedi botsman. – Arvohning qiyofasi ham senikichalik jiddiy boʻlmasa kerak.
– Unaqada quloq sol, – dedi Keave. – Mana senga ikki santim. Hozir xotinimning yoniga borasan-da, shishani shu pulga sotib olaman deysan. Agar men toʻgʻri tushungan boʻlsam, u oʻsha zahotiyoq beradi. Shishani bu yerga olib kelasan va men uni sendan bir santimga sotib olaman. Chunki qonun-qoidasi shunaqa: bu shishani faqat zarariga sotish mumkin. Ha, endi bir gap: seni men yuborganimni xotinimga aytib qoʻymagin-a, yana!
– Meni laqillatmayapsanmi ishqilib, oshna? – deb soʻradi botsman.
– Mabodo aldagan taqdirimda ham sen nima yoʻqotarding? – e’tiroz bildirdi Keave.
– Bu gaping ham toʻgʻri, – ma’qulladi botsman.
– Agar menga ishonmayotgan boʻlsang, tekshirib koʻrishing juda oson, – dedi Keave. – Uydan chiqqan zahoting choʻntaging pulga toʻlishini yoki eng yaxshi bir shisha rom paydo boʻlib qolishini soʻra. Yoinki, oʻzingga ma’qul kelgan, koʻngling tusagan istalgan narsani tilayver. Bu shishada qanday kuch-qudrat borligini ana oʻshanda koʻrasan.
– Boʻpti, doʻstim, – dedi botsman. – Sinab koʻrsam koʻribman-da. Ammo-lekin bir narsani bilib qoʻy. Mabodo ustimdan kulishni oʻylagan boʻlsang, men ogʻzini ochib qarab turadigan anoyilardan emasman. Boplab adabingni berib