Tasodifiy hikoya: Kaminadan tanlov uchun(•Alamlarga yengilma•).
Avgust oylari Zarifa dugonasining to'yida ko'ngliga qil ham sig'may o'tirardi.Negaki uni akasi kecha...davomi

Gonoluluga qaytib, Keave hamda Lopaka bilan birga shishani ham keltirdi.

Doʻstlar sohilga tushib ulgurmagandilar hamki, bandargohda bir tanish odamni uchratib qolishdi, u esa salom-alik tugar-tugamas, Keavedan koʻngil soʻray boshladi.
– Hech baloni tushunolmayapman, – dedi Keave, – nima uchun menga bunchalik hamdardlik bildirayapsan?
– Iye, xabaring yoʻqmi hali? – ajablandi tanish odam. – Axir, amaking... muhtaram qariya... vafot etdi... Keyin esa... koʻrkamgina bir jiyaning boʻlardi-ku... ana oʻsha dengizda choʻkib ketdi.

Keave nogahonda boshiga tushgan musibatdan shu zahotiyoq gʻamga botdi, oh-voh qilishga tushib, shishani ham unutib yubordi. Biroq Lopaka unutmagandi, Keave biroz oʻziga kelganida undan soʻradi:
– Shu tobda xayolimga bir fikr keldi – Gavayida, Kayu hududida amakingning yer-mulki yoʻqmidi mabodo?
– Yoʻq, – dedi Keave, – Kayuda yoʻq. Xookenadan sal janubroqda, togʻlik sohilda yer maydoni bor edi.
– Endi bu yer senga meros qoladimi? – soʻradi Lopaka.
– Ha, menga, – dedi Keave va yana marhum qarindoshlarini eslab, yigʻi-sigʻiga tushdi.
– Shoshma, – dedi Lopaka. – Birpasga oh-voh qilmay tur, xayolimga bir fikr keldi. Balki bularning bari shishaning ishidir-a? Chunki sen istagan uy uchun joy tayyor boʻlib turibdi!
– Agar shunday boʻlsa, shishaning bunaqangi yordamini boshimga uramanmi?! – deya qizishib ketdi Keave. – Men undan qarindoshlarimni oʻldirishini soʻraganmidim, axir! Ammo-lekin bu taxminingda jon bor – uyim xuddi oʻsha yerda boʻlishini orzu qilgandim.
– Biroq uy hali qurilmagan-ku? – dedi Lopaka.
– E, nimasini aytasan! – uf tortdi Keave. – Biror kun kelib qurilishi ham dargumon hali. Toʻgʻri, amakimning biroz qahva, ava, banan daraxtlari bor edi, ammo ularning hosili tirikchiligimga uchma-uch yetadi, xolos. Yer maydonining qolgan qismi esa qop-qora lavadan iborat.
– Qani, yur-chi, sarkor yoniga borib koʻraylik, – dedi Lopaka. – Har qalay, bu fikr menga tinchlik bermayapti.

Ular Sarkor yoniga borishganda esa birdan ma’lum boʻldiki, Keavening amakisi oʻlimi oldidan banogoh juda boyib ketibdi va oʻzidan katta davlat qoldiribdi.
– Mana senga uy qurish uchun mablagʻ! – xitob qildi Lopaka.
– Agar uy qurmoqchi boʻlsangiz, – dedi sarkor, – menda yangi me’morning tashrifnomasi bor, uni rosa maqtashayapti.
– Juda soz! – dedi Lopaka. – Koʻrayapsanmi, hamma narsa oldindan tayyorlab qoʻyilgan ekan. Shishaning aytganini qilish kerak, xolos.

Ular me’morning uyiga yoʻl olishdi, u esa xilma-xil uylarning chizmalarini allaqachonoq stol ustiga yoyib qoʻygan ekan.
– Siz boshqalariga oʻxshamaydigan gʻaroyib bir uy boʻlishini xohlayapsiz-a? – deb soʻradi me’mor. – U holda mana buni bir koʻring-chi.

Keave u uzatgan chizmaga bir qarashdayoq oʻzini tutolmay baland ovozda oh urib yubordi, chunki chizmada tasvirlangan bino uning orzularida namoyon boʻlgan uyning aynan oʻzginasi edi.

«Shu uy meniki boʻlishi kerak, – deb oʻyladi u. – Bilaman, bu qiyin ish, oʻzimning ham koʻnglim chopmayapti. Lekin ne choraki, shaytoniy kuchga bogʻlanib qolgan ekanman, aqalli biron nafi tegsin».

Shunda Keave me’morga nimalarni istayotganini, uyni qay tarzda jihozlash kerakligini tushuntira boshladi, devorga osiladigan suratlarni, stol ustida yotishi kerak boʻlgan oʻyinchoqlarni ham unutmadi. Keyin esa undan bu ishlarning bari qanchaga tushadi, deb dangaliga soʻradi.

Me’mor Keavega koʻplab xilma-xil savollar berdi, soʻngra qoʻliga qalam olib, hisob-kitob qilishga tushdi. Hisoblab boʻlganidan ke-yin u Keavega meros qolgan mablagʻning aynan oʻzini aytdi.

Lopaka bilan Keave bir-birlariga qarab qoʻyib, bosh irgʻashdi.

«Hammasi ayon endi, – deb oʻyladi Keave. – Xohlaymanmi, yoʻqmi, shu uy endi meniki boʻladi. Uni menga Iblis sovgʻa qildi va bu ishning oxiri yaxshilikka olib bormasligi aniq. Biroq men ham qat’iy ahd qilaman: shu shisha qoʻlimda ekan, bundan bu yogʻiga undan boshqa hech narsa soʻramayman. Shu uy mening boʻynimga tushdi, uni hech narsa qilolmayman endi. Shaytoniy kuchga bogʻlanib qolgan ekanman, juda boʻlmaganda shunga foydasi tegsin, axir».

U me’mor bilan shartnoma tuzdi va uni ikkovlari imzolashdi. Shundan keyin Keave bilan Lopaka yana kemaga yollanib, Avstraliyaga yoʻl olishdi. Chunki qurilishga aralashmaslik, uyni qanday barpo qilish va bezatishni me’mor bilan shishadagi shaytonga qoʻyib berish toʻgʻrisida oʻzaro qaror qilishgandi.

Ularning safari osoyishta kechdi, faqatgina Keave beixtiyor biron tilak-istak bildirib qoʻymaslik uchun doimo sergak turishiga toʻgʻri keldi, zotan, u bundan buyon iblisning biron-bir marhamatini qabul qilmaslikka qasam ichgandi. Ikki doʻst uyga oʻz muddatida qaytishdi. Me’mor uy tayyor boʻlganini aytdi va Keave bilan Lopaka «Nuh kemasi»ga chiqib, Kon sohillari boʻylab suzib ketishdi. Qani, yangi uy qanday ekan, Keave orzularida tasavvur qilgan uyga oʻxsharmikan?

Uy baland sohilda qurilgan boʻlib, dengizdan oʻtuvchi kemalarga juda yaxshi koʻrinib turardi. Chor atrofda oʻrmonlar naq bulutlarga boʻy choʻzgan, pastda – gʻorlarda qadimgi hukmdorlarning xoki yotgan darada qora lava oqimlari qotgan edi. Uy tevaragi gulzor boʻlib, kamalakning barcha ranglarida jilolanib turibdi. Mevali daraxtlar ham bor – uyning bir tomoniga non daraxtlari, boshqa tomoniga papayya ekilgan. Bino oldida, dengiz sohilida esa kema machtasi oʻrnatilgan boʻlib, tepasida bayroq hilpirab turibdi.

Uy uch qavatli, xonalari va har bir qavatdagi ayvonlari keng-moʻlgina. Derazalardagi oynalar suvdek tiniq va charogʻon kundek yorugʻ. Xonalarga chiroyli jihozlar qoʻyilgan. Devorlarga oltin halli gardishlarda suratlar osilgan boʻlib, ularda kemalar, dengiz janglari, yer yuzining turli chekkalaridagi gʻaroyib manzaralar aks ettirilgan yoki dunyodagi eng sohibjamol ayollar tasvirlangan. Keavening yangi uyidagi devorlarga qilgan bu suratlar shunaqangi yorqin boʻyoqlar bilan ishlanganki, bunaqasi yetti iqlimda ham topilmaydi.

Behisob oʻyinchoqlaru gʻaroyib buyumlarning ta’rifiga esa umuman soʻz yoʻq. Ohangdor zang chaluvchi soatlar, musiqali qutichalar, bosh chayqatuvchi mitti odamchalar, nafis va ajoyib boshqotirmalar bir kishi vaqtini koʻngilchogʻlik bilan oʻtkazishi uchun yetarli edi.

Biroq qasr nechogʻli ulugʻvor va hashamatli boʻlmasin, unda yashovchi odam xonama-xona kezib, ajoyibot-gʻaroyibotlarni tomosha qilaverib zerikadi baribir. Ana shu bois ham uy hamma tomonidan butun boshli shaharning aholisi bemalol va qulaygina joylasha olishi mumkin boʻlgan nihoyatda keng-moʻl ayvon bilan oʻrab olingan va undan chor-atrofni yayrab tomosha qilish mumkin edi.

Keave qaysi tomondagi ayvonni afzal koʻrishni bilmasdi. Negaki, uyning orqasidagi ayvondan mevazor bogʻlar va gulzorlarni koʻrib koʻzi quvnasa, togʻdan esayotgan mayin shabadadan koʻngli yayraydi. Uyning old tomonini bezab turgan ayvonda turganida esa u dengizning toza shimolidan bahramand boʻlar, tepalikdan ummonga qaraganida taxminan haftada bir marta Xookenadan Pele adirlariga yoʻl oluvchi «Nuh kemasi»ni yoki yogʻoch, ava hamda banan tashuvchi shxunalar sohilboʻyi suvlarida