Tasodifiy hikoya: Бахтнинг олис манзили 6
Онажонимга айтдим. Кўндирдим. Уларни мени деб қийналшларини, сизни ҳам мени деб қийналшингизни истам...davomi

yashirib oʻtirmadi.
– Men shishani sotib olgani keldim, – dedi u.

Beritaniya-stritda yashovchi oq tanli oʻsmir bu gapni eshitib, kalovlanib qoldi va beixtiyor devorga suyandi.
– Shisha deysizmi? – shivirladi u. – Sotib olmoqchimisiz? – U boʻgʻilib ovozi chiqmay qoldi, keyin Keavening qoʻlidan mahkam changallaganicha ichkariga sudrab kirdi, soʻngra ikkita stakanni olib, sharobga toʻldirdi.

Oʻz vaqtida oq tanlilar bilan koʻp osh-qatiq boʻlib koʻnikib qolgan Keave tortinib oʻtirmadi.
– Salomat boʻlsinlar! – deb ichib yubordi va keyin qoʻshib qoʻydi: – Ha, men shishani sotib olgani keldim. Bahosi qancha hozir?

Oʻsmir bu gapni eshitib, qoʻlidagi stakanni tushirib yubordi, soʻngra Keavega xuddi arvohni koʻrayotgandek qarab qoldi.
– Bahosi? – arang xitob qildi u. – Qancha deysizmi? Nima, uning narxini bilmaysizmi hali?
– Bilganimda soʻrab oʻtirarmidim, – e’tiroz qildi Keave. – Lekin buning nimasi sizni xavotirga solayapti? Shishaning narxiga bir balo boʻlgani yoʻqmi, ishqilib?
– Uning narxi judayam tushib ketgan, mister Keave, – yigitga tutila-tutila arang soʻzlardi.
– Nima boʻpti, kamroq toʻlar ekanman-da, – dedi Keave. – Uni qanchaga olgandingiz oʻzi?

Oʻsmirning rangi dokadek oqarib ketgandi.
– Ikki tsentga, – pichirladi u.
– Nima? – dedi qichqirib yubordi Keave. – Ikki tsentga deysizmi? Shoshmang, bundan chiqdi, siz endi shishani faqat bir tsentga sota olasiz, toʻgʻrimi? Uni sotib olgan odam esa... – Keavening nafasi ichiga tushib ketdi. – Demakki, bu shishani sotib olgan odam uni hech qachon boshqa birovga sota olmaydi! Shisha ham, ichidagi shayton oʻsha badbaxtning qoʻlida oʻla-oʻlgunicha qoladi, boyaqish omonatini topshirishi bilanoq uni doʻzaxga sudrab ketishadi!

Beritaniya-stritda yashovchi oq tanli oʻsmir Keavening oldida tiz choʻkdi.
– Xudo haqi oʻtinaman, uni sotib oling! – deb yolvorardi u. – Uning yoniga qoʻshib bor boyligimni ham beray. Shishani shu narxda sotib olganimda telbaning oʻzi edim. Davlatning pulini oʻzlashtirib qoʻygandim oʻshanda, agar shu shishani sotib olmaganimda turmaga qamalishim tayin edi.
– Oh, bechora-ya! – dedi Keave. – Qingʻir ishing uchun qonuniy jazo olishdan qochib, shu dahshatli ishga qoʻl urgansan, iymoningni sotgansan! Shunday ekan, muhabbat kutib turgan paytda men ikkilanib oʻtiraymi? Qani, ol shishani, qaytimni ham ber – uni tayyor qilib qoʻyganingni bilaman. Mana senga besh tsentlik tanga!

Keave toʻgʻri topgan, oʻsmir stol tortmasida qaytimni tayyorlab qoʻygan ekan. Shisha qoʻldan-qoʻlga oʻtdi va barmoqlari uning ingichka boʻynidan tutgan zahotiyoq Keave shaytonga shipshib, dahshatli kasallikdan xalos boʻlish istagini bildirdi. U yogʻiga nima boʻldi, deb oʻylaysiz? U mehmonxonadagi xonasiga qaytishi bilanoq yechinib, badanini koʻzguga tutdi: terisi xuddi chaqaloqnikidek top-toza edi.

Biroq gʻalati hol yuz berdi, shu moʻ‘jiza amalga oshgan zahotiyoq Keavening qalbida hamma narsa ostin-ustun boʻlib ketdi. Endi uning nazarida moxovlik dardi ham arzimagandek tuyular, hatto Kokuani ham deyarli eslamay qoʻygandi. Endi yakkayu yagona bir fikr unga tinchlik bermas – iblis va shisha bilan umrining oxirigacha bogʻlanib qolganini, jahannamning abadiy alangasi hamda otash choʻgʻlaridan endi uni hech nima qutqara olmasligini oʻylagani-oʻylagan edi. Uning koʻz oʻngida doʻzax olovi lovullagani-lovullagan, qalbi karaxt holga kelib, butun yorugʻ dunyo zimziyo zulmat boʻlib koʻrinardi.

Keave birmuncha oʻziga kelganida kech kirgan, mehmonxonada orkestr kuy-qoʻshiq ijro etishni boshlagan edi. U musiqa ohanglari tomon yurdi, chunki oʻzining gʻam-tashvishlari bilan yolgʻiz qolishdan choʻchirdi. Oʻsha yerda, shodon chehrali odamlar orasida halovat bilmay daydib yurar ekan, musiqa sadolari goh balandlashib, goh pasayishini eshitar, dirijyor qoʻlidagi tayoqchasini sadolarga monand holda oʻynatishini koʻrardi. Ammo doimo quloqlariga doʻzax alangasining guvillashi eshitilar, koʻzlariga jahannamning qop-qora qa’ridan otilib chiqayotgan olov tillari koʻrinardi, xolos.

Shu payt orkestr «Ki-ki-ao-ao» qoʻshigʻini boshlab yubordi. Bu qoʻshiqni Keave Kokua bilan birgalikda koʻp bora kuylagandi, mana endi tanish ohanglar unga dalda berayotgandek boʻldi.

«Oʻtgan ishga salovat, – deb oʻyladi u, – shu ishga jazm etibmanmi, loaqal biron foydasi tegsin».

Keave birinchi poroxodda Gavayiga qaytdi va paysalga solib oʻtirmay Kokua bilan toʻyini oʻtkazdi, keyin uni togʻlar choʻqqisida qad koʻtargan «Yarqiroq Uy»iga olib keldi.

Xullasi kalom, Keave bilan Kokua birga yashay boshlashdi. Ikkovlari birgalik paytlarida Keavening dard-gʻamlari biroz pasaygandek boʻlar, ammo yolgʻiz oʻzi qoldi deguncha, yana dahshatli fikrlar uning butun borligʻini iskanjaga olib tilkalay boshlar, yana quloqlariga doʻzax alangasining guvillashi eshitilar, koʻzlariga jahannam qa’ridan otilib chiqayotgan alanga tillari koʻrinaverardi.

Qiz esa butun borligʻi bilan Keavega bogʻlanib qoldi, uni koʻrdi deguncha qalbi oʻz-oʻzidan kuylab ketar, qoʻllari uning qoʻllariga intilardi. Kokua boshdan-oyoq shu qadar ochilib-yashnab ketgan ediki, bu beqiyos goʻzallikka koʻzi tushgan odam shodon tabassum qilmay turolmasdi. Qiz nihoyatda muloyim, ochiqkoʻngil, har qanday odam uchun bir ogʻiz shirin soʻz topa olardi.

Kokua koʻplab qoʻshiqlarni bilar, «Yarqiroq Uy»ning uchchala qavati boʻylab qushchadek uchib-qoʻnib kuylar, shu yerdagi hamma narsadan ham oʻzi koʻproq yaraqlab koʻrinardi. Keave unga qarab, qoʻshiqlarini eshitib, baxtidan entikar, keyin esa biroq pastqam, koʻzdan pana joy topib, yana iztiroblarga berilar, bu baxt unga qanchalik qimmatga tushganini oʻylab, yurak-bagʻri pora-pora boʻlar, oh urib, faryod chekardi.

Keyin yana koʻz yoshlarini quritib, yuzlarini chayib, Kokuaning yoniga kelar, keng-moʻl ayvonda uning yonida oʻtirib, qoʻshigʻiga joʻr boʻlar, ichini it tirnab turgan boʻlsa ham uning tabassumiga tabassum bilan javob qaytarar edi.

Biroq asta-sekin vaqt oʻtib, shunday kunlar keldiki, Kokua uy boʻylab avvallari kabi kapalakdek parvoz qilmay qoʻydi. Qoʻshiq aytishlari ham ancha kamayib qoldi. Endilikda Keavening oʻzigina biron burchakda oh-voh qilmas, ikkovlari ham bir-birlaridan uzoqlashishga urinishar, shundoq mahobatli «Yarqiroq Uy»ning qarama-qarshi ikki chekkasidagi ayvonlarda oʻtirishar edi.

Keave oʻzining dardi dunyosiga shu qadar shoʻngʻib ketgandiki, bu oʻzgarishlarni deyarli sezmas, va aksincha, yolgʻiz oʻzi qolishiga va achchiq qismatini oʻylab ezilishiga imkon koʻproq qolayotganidan xursand ham edi. Negaki, yurak-bagʻri lov-lov yonayotgan paytda ham hadeganda oʻzini majburlab kulishiga hojat yoʻq-da, endi!

Biroq bir gal u uy boʻylab ohista kezinib yurganida xuddi bola yigʻlayotgandek boʻlib tuyuldi. Borib qarasaki – Kokua yuztuban tushib, ayvonning tosh sahniga bosh urib, zor-zor yigʻlab yotibdi.
– Toʻgʻri qilasan, Kokua, bu uy gʻurbatxonaning oʻzi, – dedi Keave. – Lekin har qalay, loaqal sen baxtli boʻlishing uchun umrimning yarmidan bajonidil voz kechgan boʻlardim.
– Baxt emish-a! – xitob qildi Kokua. – «Yarqiroq Uy»ingda