Tasodifiy hikoya: Chimildiq körmagan kelin!!!
SaLoMcHa dan...davomi

yolgʻiz oʻzing yashayotgan mahallaring hamma seni oroldagi eng baxtli odam deb bilardi. Chunki chehrangdan tabassum arimas, tilingdan qoʻshiq tushmas, qiyofang boshdan-oyoq tong shafagʻiday charogʻon edi. Keyin sen bechora Kokuaga uylanding-u – u senga nimasi bilan yoqmay qolgani yolgʻiz Xudoga ayon! – oʻshandan buyon shod-xurramlik seni tark etdi. O, Parvardigor! – deya qichqirib yubordi Kokua. – Nima yomon ish qildim, axir?! Men goʻzalman va oʻzimning Keavemni qattiq sevaman, deb oʻylardim. Xoʻsh, aybim nima? Erimning hayotiga qanday tashvish-anduh keltirdim?
– Kokua boyaqish, – dedi Keave. Keyin uning yoniga oʻtirib, qoʻlini olmoqchi boʻluvdi, qiz qoʻlini tortib oldi. – Kokua boyaqish, – deya takrorladi u yana. – Bechoraginam... Tengsiz goʻzalim. Holbuki, men seni gʻam-qaygʻudan asrab qolishni oʻylagandim. Nachora, mana endi hamma narsani bilasan-qoʻyasan. Balki oʻshanda shoʻrpeshana Keavega loaqal achinarsan; balki oʻshanda u seni qanchalik qattiq sevganini, senga yetishish uchun hatto doʻzaxdan ham qoʻrqmaganini tushunib yetarsan. Shu baxtsiz, abadiy azobga mahkum odam seni hali-hanuz qattiq sevishini, seni koʻrganida kulishga hamon holi kelishini balki oʻshanda anglay olarsan.

Keave shunday degach, bor gapning hammasini, hech narsani yashirmay aytib berdi.
– O Xudo, shu ishlarni sen hali men uchun qildingmi?! – deya oh urib yubordi Kokua. – U holda xavotirlanishga menda hech qanday asos yoʻq ekan! – U shunday deb erining boʻyniga osildi va quvonch-shodlik yoshlarini toʻka boshladi.
– O farishtaginam-a! – xitob qildi Keave. – Doʻzax alangasini oʻylaganimda xavotirlanish uchun menda asos bor-da!
– Bunday dema, – dedi qiz. – Aybing boʻlmay turib, sadoqatli Kokuangga muhabbatingning oʻzi uchungina oxirating kuyishi mumkin emas. Menga qara, Keave: seni mana shu qoʻllarim bilan qutqaraman yoki sen bilan birgalikda halok boʻlaman. O Keave! Sen meni shu qadar sevar ekansanmi, bu yoʻlda hatto iymoningni sotibsan, shunday ekan, seni xalos qilish uchun men oʻz hayotimni qurbon qilsam arzimaydimi?
– Eh, mening qushchaginam-a, sen oʻz hayotingni yuz marta qurbon qilishing mumkin, ammo bu biron nimani oʻzgartira olarmidi? – deya oh urdi Keave. – To hisob-kitob payti kelmaguncha men qolgan umrimni yolgʻizlikda oʻtkazishga mahkumman, axir!
– Sen hech baloni tushunmayapsan, – e’tiroz bildirdi Kokua. – Men oddiy, besavod qiz emasman – Gonoluludagi maktabda oʻqiganman. Senga aytayapman-ku, men sevimli erimni qutqarib qolaman. Sen bir tsent dedingmi? Biroq dunyoda muomalada boʻlgan pullar faqat Amerikaniki emas-ku! Angliyada, masalan, farting deb ataluvchi tanga bor, qiymatiga koʻra bir tsentning deyarli yarmiga teng keladi.
– Yoʻq, yoʻq, buyam toʻgʻri kelmasakan! – deya xitob qildi Kokua. – Bu bizga yordam berolmaydi: chunki shishani bir fartingga sotib olgan odam tamom boʻldi deyaver, sababi – mening Keaveimga oʻxshagan yana bir dovyurak odam topilishi dargumon!

Lekin yana Fransiya ham bor, u yerda santim deb ataluvchi chaqa tanga muomalada yuradi, bir tsentga ulardan besh-oltitasini beradi. Bundan yaxshiroq usulni oʻylab topolmaymiz. Safarga otlan, Keave, fransuz orollariga yoʻl olamiz. Kemaga chiqsak, tez orada Taitiga yetib boramiz. U yerda esa shishani toʻrt santimga, uch, ikki, bir santimga sotish ham mumkin. Bir oʻylab koʻrgin-a, shishani yana toʻrt marta sotish imkoniyati bor, bu ish bilan shugʻullanish uchun esa biz endi bir kishi emas, ikki kishimiz! Keaveginam, endi meni bir oʻpib qoʻygin-da, gʻam-gʻussalaringni yigʻishtir. Kokuang seni kulfatda tashlab qoʻymaydi.
– Seni menga Xudoning oʻzi yetkazdi! – deya xitob qildi Keave. – Sendek xazinaga yetishishni orzu qilganim uchungina Xudo meni jazolashi mumkinligiga ishonmayman! Hammasi sen aytgancha boʻla qolsin: qayerga desang ketaveraman, oʻz hayotimni ham, iymon-oxiratim taqdirini ham oʻzingga ishonib topshirdim.

Ertasiga ertalabdanoq Kokua safarga taraddud koʻra boshladi; Keave dengiz safarlarida oʻzi bilan olib yuradigan sandiqchani topib, avvalambor uning eng tubiga, bir burchagiga shishani tiqdi, ustidan esa eng qimmatbaho kiyimlarni, uyda boʻlgan eng gʻaroyib oʻyinchoqlarni joylashtirdi.
– Hamma bizni boy-badavlat deb hisoblashi kerak, – dedi u, – aks holda sirli shishaga kim ham ishonardi, axir!

Kokua yoʻlga otlanar ekan, hamisha qushdek shod-xandon edi, faqat ba’zida eriga kishi bilmas koʻz qirini tashlaganida beixtiyor koʻzlariga yosh quyilib kelar, keyin yugurgilab yoniga borib, uni mehr bilan oʻpib qoʻyardi.

Keavening esa yelkasidan togʻ agʻdarilgandek edi; endi, sirini Kokuaga ochganidan keyin uning oldida umid uchqunlari miltillagandek boʻldi; u goʻyo qayta tugʻilgandek yana shaxdam qadam tashlar, xoʻrsinishlari ham qolgan edi. Biroq baribir qoʻrquv uni butunlay tark etmagan; vaqti-vaqti bilan, shamning zaif alangasi shamol epkinida oʻtayotgandek, uning umidlari ham oʻcha boshlar, shunda yana koʻz oʻngida doʻzax alangasi guvillar, olov tillari lopillab turardi.

Ular shu zahotiyoq koʻngil yozish uchun Shtatlar boʻylab sayohatga yoʻl olayotganlari haqida ovoza tarqatishdi va hamma bundan judayam ajablandi, lekin kimdir asl haqiqatdan xabar topganida hayrati yanada ortishi turgan gap edi. Xullas, Keave bilan Kokua «Nuh kemasi»da Gonoluluga, u yerdan esa oq tanli yoʻlovchilar olomoni bilan birgalikda «Umatilla»da San-Fransiskoga yoʻl olishdi.

U yerdan «Tropiklar qushi» nomli pochta brigantinasiga chiqib, fransuzlarning Janubiy orollardagi bosh qarorgohi boʻlgan Papeetsga yetib kelishdi. Sayohat koʻngildagidek ketdi va ular yoʻlakay passat yordamida quyoshli bir kunda koʻzlagan manzillariga kelib tushishdi.

Bu yerda toʻlqinlar Marjon orollariga bosh urib yotar; Motputining yuksak palmalari; sohil yoqalab ohista suzayotgan shxuna; dengizning shundoqqina yoqasida, yam-yashil daraxtlar soyasida yastanib yotgan shaharning oppoq-oppoq uylari koʻzga tashlanar; ularning ortida esa Donishmandlar orollari – Taitining purviqor togʻlari koʻkka boʻy choʻzgan, bulutlar savlat toʻkib suzib yurishardi.

Ikkovlari maslahatlashib, bironta uyni ijaraga olgan ma’qulroq, degan toʻxtamga kelishdi. Ular shunday qilishdi va pullarini hammaga koʻz-koʻz qilish, otlari va ekipajlari bilan boshqalarning diqqatini tortish uchun Angliya konsulxonasining roʻparasidan bir uy olib joylashishdi.

Bularning bari oson kechdi, chunki ularda shisha bor, Kokua esa Keavedan ancha dadilroq boʻlib, hali u sabab, hali bu sabab shaytondan goh yigirma dollar, goh yuz dollar talab qilaverardi. Shu tariqa ular tez orada butun shaharga nom chiqarishdi, kelgindi gavayiliklar, ularning otlari va ekipajlari, Kokuaning anvoyi liboslari-yu qimmatbaho taqinchoqlari haqidagi gap-soʻzlar koʻpaygandan-koʻpa-yib boraverdi.

Ular tanti tilini ancha tez oʻrganib olishdi, chunki u mohiyatan gavayi tiliga bagʻoyat oʻxshab ketar, faqat ayrim tovushlari bilangina farqlanardi. Til oʻrganib olishgach esa shu zahotiyoq odamlarga oʻz shishalarini taklif eta boshlashdi. Lekin oʻzingiz, albatta, tushunib turgandirsiz, bunaqa ishga hatto