Pasportlar tayyor (Detektiv qissa)
Добавил: | Lewandowski (21.04.2017 / 19:47) |
Рейтинг: | (0) |
Прочтений: | 14691 |
Комментарии: | Комментарии закрыты |
Martsiya o‘rnidan turib esnadi-da, sigaretni shisha kuldonning tubiga bosib o‘chirdi.
—Vaqt ham allamahal bo‘lib qoldi. Uyga qaytishim kerak. Sening yoningdan sira ketgim kelmaydi.
—Bugun erim qartaxonada poker o‘ynaydi deganding-ku.
—Uyga telefon qilishi mumkin. Ba’zan u hash-pash deguncha bir dasta pul yutqazadi-yu xunob bo‘lib uyga erta qaytadi,—juvon xo‘rsinib o‘ynashiga tikildi.—Mehmonxonalarda yashirincha uchrashib yurish jonimga tegdi.
—Yaqinda bu muammoni hal qilamiz.
—Qanday qilib?
Bryus Farr Martsiyaning jingalak sochini siladi-da qutidan sigaret olib tutatdi.
—Keyingi oyda men ishlaydigan firmada mol-mulkni ro‘yxatga olish boshlanadi. Firmamiz katta bo‘lsayam seyflardan chorak million dollar turadigan qimmatbaho buyumlarni o‘marganim darrov bilinadi.
—Shuncha narsa o‘marganmisan?
Bryus ayyorona jilmaydi.
—Oz-ozdan o‘g‘irlardim. Yaqinda hisoblasam chorak millionlik narsani o‘zlashtiribman. Shu paytgacha hech kim sezgani yo‘q. Ammo ro‘yxatga olish boshlansa sirim fosh bo‘ladi. Hamma buyumlarni allaqachon sotib yuborganman. Ishonsang yuz ming dollardan ortiq pul tushdi.
—Yuz ming dollar…—hayratdan Martsiyaning lablari qiyshayib ketdi.
—Yuz mingdan ko‘proq,—dedi Bryus mamnun jilmayib.—Har bir buyumni nominal narxining yarmiga pulladim. Lekin endi bu boylikni uzoq vaqt yashirolmaymiz. Xorijga ketmasak qo‘lga tushishimiz aniq, Martsiya.
—Tushunarli…lekin men qo‘rqaman…
—Hech narsadan qo‘rqma. Amerikadan bir amallab chiqib olsak marra bizniki. Dunyoda uch-to‘rt ming dollarga fuqaroligini beradigan davlatlar ko‘p, o‘sha yoqlarda yallo qilib yashaymiz. Politsiya bizning izimizniyam topolmaydi.
Bu gaplar Martsiyani tinchlantirmagach, Bryus uni bag‘riga bosib ovutmoqchi bo‘ldi. Ayol avval teskari o‘girildi-da keyin uning ko‘ziga tik qaradi.
—Men politsiyadan qo‘rqayotganim yo‘q.
—Unda nmadan qo‘rqayapsan?
—Erim Reydan,—dedi Martsiya nigohini olib qochib.—U bizni dunyoning narigi chekkasidan bo‘lsayam topib oladi. Patagoniya yoki Kambodja fuqarosi bo‘lamizmi—unga baribir. Chunki u bizni Amerikaga qaytarish uchun hukumatga yalinmaydi. U…—hayajonlanganidan ayolning nafasi qaytib ketdi.—U ikkovimizniyam o‘ldiradi.
—Qo‘ysangchi jonginam. Ering bizlarni topolmaydi! Axir…
—Sen uni bilmaysan,—dedi Martsiya bosh chayqab.
—Bilmaganim ham yaxshi.
—Sen erimning qanaqa odamligini bilmaysan. Men esa bilaman. Rey meni shaxsiy mulki deb hisoblaydi, ketishimga yo‘l qo‘ymaydi. Uning tanishlari orasida hech nimadan qo‘rqmaydigan ashaddiy jinoyatchilar bor…—Martsiya alamdan labini tishlab bir on jimib qoldi.—Agar Reyning qanchalar yovuz odam ekanini bilmaganimda u bilan allaqachon ajrashgan bo‘lardim…U ikkimizni xorijdayam tinch qo‘ymaydi. Avval meni, keyin seni o‘ldiradi…
—Men bunga yo‘l qo‘ymayman,—Bryus sevgilisini quchib, ovuta boshladi.—Seni o‘zim himoya qilaman.
—Sen uni to‘xtatolmaysan. Rey hech narsadan tap tortmaydi.
—Ikkimiz eringni o‘ldirsak-chi, Martsiya?
Rey ularning kelgusi hayotiga tahdid solayotgan ekan, uni o‘ldirishdan boshqa iloj yo‘qligini tushungan Bryus Martsiyani ham shunga ko‘ndira boshladi. Ikkovlari Amerikadan ketmoqchi ekanlar, hamma muammolarni shu yerda hal qilib ketish kerak.
—Uchrashayotganimizdan beri nuqul eringdan noliysan. Senga shuncha yil azob bergan bu gazandani yo‘qotish vaqti keldi, azizam.
Uzoq qistovlardan keyin nihoyat Martsiya Bryusning taklifini o‘ylab ko‘rishga rozi bo‘ldi.
—Sen bu ishga aralashmaysan, azizam. Eringni menga qo‘yib ber.
Martsiya bosh irg‘ab o‘rnidan turdi.
—Shu paytgacha biror marta qotillik haqida o‘ylamagandim,—dedi u.—Hammasi shunaqa boshlanarkanda-a? Bizga o‘xshagan ikkita bechora muammoni hal qilishning boshqa yo‘lini topolmasa oxiri odam o‘ldirishga majbur bo‘larkanda?
—Biz bechora emasmiz, Martsiya. Bu ish aslida sen o‘ylaganchalik qo‘rqinchli emas. Bari izga tushib ketadi hali.
—Men taklifingni yana bir o‘ylab ko‘ray,—dedi ayol.—O’ylab ko‘rishim kerak.
Ikki kundan keyin Martsiya Bryusga qo‘ng‘iroq qildi.
—Kecha Rey Parijga ikkita aviachipta olibdi. O’n kundan keyin u meni olib Frantsiyaga sayohatga ketmoqchi. Pasportlar ham tayyor, ularni o‘tgan yili almashtirganmiz. U bilan sayohatga chiqishimni o‘ylasam ko‘z oldim qorong‘u bo‘lib ketayapti…
—Taklifimni o‘ylab ko‘rdingmi?
—Ha, lekin telefonda gapirolmayman. Bugun kechga yaqin uchrashaylik.
—Qaerda, soat nechada?
Martsiya uchrashuv joyi va vaqtini aytdi. Keyin trubkani qo‘yib qo‘llariga qaradi. Qo‘llari sira titramayotgandi.“Qiziq”, o‘yladi u.“Bir odamning umriga zomin bo‘lishga taraddudlanayapmanu, hadikdan asar ham yo‘q. Inson taqdirini hal qilish shunchalik oson deb o‘ylamagandim”.
O’sha kuni kechga yaqin Bryus Martsiyani Rendolf-avenyudagi mayxonada kutib oldi.
—Bu yerda gaplashaolmaymiz,—dedi u sevgilisining qo‘lidan ushlab.—Birga yurganimizni hech kim ko‘rmasligi kerak. Mashinam ko‘chaning narigi tomonida. Shahar bo‘ylab aylanamiz.
Kleyborn-drayvdan o‘tgach, ular sharqqa burilishdi. Martsiya sigaretini yoqdi va Bryus undan qanday qarorga kelganini so‘radi.
—Sen aytgan gapni esdan chiqarmoqchi bo‘lib yuruvdim,—dedi Martsiya xo‘rsinib.—Lekin kecha kechqurun Rey Yevropaga ketamiz, deb qoldi. Frantsiyada u bilan uch hafta yashashga bardoshim yetmaydi. Erimning gapidan keyin sening mudhish taklifing yodimga tushdi…Uni o‘ldiramiz deganding.
—Ha, shunday degandim,—Bryus mashinani yo‘lning chetiga chiqarib, tormozni bosdi.
Ayol tamaki tutunini ichga tortdi.
—Men roziman. Erimni o‘ldirishdan boshqa ilojimiz qolmadi. Xorijga ketsak ham uni o‘ylab emin-erkin yasholmayman. U baribir ortimizdan boradi.
Bryus sevgilisiga mehr bilan boqib, uning qo‘lini mahkam siqdi.
—Balki men vahimachidirman,—dedi Martsiya o‘zi bilan o‘zi gaplashayotgandek.—Reydan ham, politsiyadan ham qo‘rqaman. Lekin xorijda erimdan qochgandan ko‘ra, politsiyadan qochgan yaxshiroq.
—Xo‘sh, eringni qanday o‘ldiramiz?
Martsiya ikkinchi sigaretni yoqdi.
—Kecha kechqurun miyamga g‘alati fikr keldi. Ham erimdan qutulish, ham har qanday shubha-gumonlardan xalos bo‘lish yo‘lini topdim. Adashmasam Rey ikkovinglarning bo‘y-bastinglar deyarli teng. Sening bo‘ying olti futu bir dyuym, shundaymi?
—Taxminan shunday.
—Ana ko‘rdingmi. Sen undan yoshsan, kelishgansan. Lekin bo‘yu vazninglar bir xil. Shuni o‘ylab…e, bari xomxayol!
—Davom et.
—Bunaqa qotillik usulini televizorda ko‘rganman. Xullas, bitta xat yozasan. Xatingda snni vijdon azobi qiynayotganini, tunlari uxlolmayotganingni, firmangdan qimmatbaho buyumlarni o‘g‘irlab, allaqachon ularni pullaganingni yozasan. Pullarni qimorda yutqazdim, endi ularni qaytarish imkoni yo‘q, o‘z jonimga qasd qilishdan boshqa choram qolmadi, deysan.
—Maqsadingni tushungandayman.
Martsiya nigohini chetiga burdi.
—Axmoqona reja, to‘g‘rimi?
—Hech ham-da. Sen tulkiday ayyor ekansan, azizam. Demak, biz Reyni o‘ldiramiz-da, politsiyaga uning o‘ligini mening jasadimday qilib ko‘rsatamiz, shundaymi?
Martsiya bosh irg‘adi.
—Shunday qilsak politsiya ortimizdan tushmaydi. Erimni
—Vaqt ham allamahal bo‘lib qoldi. Uyga qaytishim kerak. Sening yoningdan sira ketgim kelmaydi.
—Bugun erim qartaxonada poker o‘ynaydi deganding-ku.
—Uyga telefon qilishi mumkin. Ba’zan u hash-pash deguncha bir dasta pul yutqazadi-yu xunob bo‘lib uyga erta qaytadi,—juvon xo‘rsinib o‘ynashiga tikildi.—Mehmonxonalarda yashirincha uchrashib yurish jonimga tegdi.
—Yaqinda bu muammoni hal qilamiz.
—Qanday qilib?
Bryus Farr Martsiyaning jingalak sochini siladi-da qutidan sigaret olib tutatdi.
—Keyingi oyda men ishlaydigan firmada mol-mulkni ro‘yxatga olish boshlanadi. Firmamiz katta bo‘lsayam seyflardan chorak million dollar turadigan qimmatbaho buyumlarni o‘marganim darrov bilinadi.
—Shuncha narsa o‘marganmisan?
Bryus ayyorona jilmaydi.
—Oz-ozdan o‘g‘irlardim. Yaqinda hisoblasam chorak millionlik narsani o‘zlashtiribman. Shu paytgacha hech kim sezgani yo‘q. Ammo ro‘yxatga olish boshlansa sirim fosh bo‘ladi. Hamma buyumlarni allaqachon sotib yuborganman. Ishonsang yuz ming dollardan ortiq pul tushdi.
—Yuz ming dollar…—hayratdan Martsiyaning lablari qiyshayib ketdi.
—Yuz mingdan ko‘proq,—dedi Bryus mamnun jilmayib.—Har bir buyumni nominal narxining yarmiga pulladim. Lekin endi bu boylikni uzoq vaqt yashirolmaymiz. Xorijga ketmasak qo‘lga tushishimiz aniq, Martsiya.
—Tushunarli…lekin men qo‘rqaman…
—Hech narsadan qo‘rqma. Amerikadan bir amallab chiqib olsak marra bizniki. Dunyoda uch-to‘rt ming dollarga fuqaroligini beradigan davlatlar ko‘p, o‘sha yoqlarda yallo qilib yashaymiz. Politsiya bizning izimizniyam topolmaydi.
Bu gaplar Martsiyani tinchlantirmagach, Bryus uni bag‘riga bosib ovutmoqchi bo‘ldi. Ayol avval teskari o‘girildi-da keyin uning ko‘ziga tik qaradi.
—Men politsiyadan qo‘rqayotganim yo‘q.
—Unda nmadan qo‘rqayapsan?
—Erim Reydan,—dedi Martsiya nigohini olib qochib.—U bizni dunyoning narigi chekkasidan bo‘lsayam topib oladi. Patagoniya yoki Kambodja fuqarosi bo‘lamizmi—unga baribir. Chunki u bizni Amerikaga qaytarish uchun hukumatga yalinmaydi. U…—hayajonlanganidan ayolning nafasi qaytib ketdi.—U ikkovimizniyam o‘ldiradi.
—Qo‘ysangchi jonginam. Ering bizlarni topolmaydi! Axir…
—Sen uni bilmaysan,—dedi Martsiya bosh chayqab.
—Bilmaganim ham yaxshi.
—Sen erimning qanaqa odamligini bilmaysan. Men esa bilaman. Rey meni shaxsiy mulki deb hisoblaydi, ketishimga yo‘l qo‘ymaydi. Uning tanishlari orasida hech nimadan qo‘rqmaydigan ashaddiy jinoyatchilar bor…—Martsiya alamdan labini tishlab bir on jimib qoldi.—Agar Reyning qanchalar yovuz odam ekanini bilmaganimda u bilan allaqachon ajrashgan bo‘lardim…U ikkimizni xorijdayam tinch qo‘ymaydi. Avval meni, keyin seni o‘ldiradi…
—Men bunga yo‘l qo‘ymayman,—Bryus sevgilisini quchib, ovuta boshladi.—Seni o‘zim himoya qilaman.
—Sen uni to‘xtatolmaysan. Rey hech narsadan tap tortmaydi.
—Ikkimiz eringni o‘ldirsak-chi, Martsiya?
Rey ularning kelgusi hayotiga tahdid solayotgan ekan, uni o‘ldirishdan boshqa iloj yo‘qligini tushungan Bryus Martsiyani ham shunga ko‘ndira boshladi. Ikkovlari Amerikadan ketmoqchi ekanlar, hamma muammolarni shu yerda hal qilib ketish kerak.
—Uchrashayotganimizdan beri nuqul eringdan noliysan. Senga shuncha yil azob bergan bu gazandani yo‘qotish vaqti keldi, azizam.
Uzoq qistovlardan keyin nihoyat Martsiya Bryusning taklifini o‘ylab ko‘rishga rozi bo‘ldi.
—Sen bu ishga aralashmaysan, azizam. Eringni menga qo‘yib ber.
Martsiya bosh irg‘ab o‘rnidan turdi.
—Shu paytgacha biror marta qotillik haqida o‘ylamagandim,—dedi u.—Hammasi shunaqa boshlanarkanda-a? Bizga o‘xshagan ikkita bechora muammoni hal qilishning boshqa yo‘lini topolmasa oxiri odam o‘ldirishga majbur bo‘larkanda?
—Biz bechora emasmiz, Martsiya. Bu ish aslida sen o‘ylaganchalik qo‘rqinchli emas. Bari izga tushib ketadi hali.
—Men taklifingni yana bir o‘ylab ko‘ray,—dedi ayol.—O’ylab ko‘rishim kerak.
Ikki kundan keyin Martsiya Bryusga qo‘ng‘iroq qildi.
—Kecha Rey Parijga ikkita aviachipta olibdi. O’n kundan keyin u meni olib Frantsiyaga sayohatga ketmoqchi. Pasportlar ham tayyor, ularni o‘tgan yili almashtirganmiz. U bilan sayohatga chiqishimni o‘ylasam ko‘z oldim qorong‘u bo‘lib ketayapti…
—Taklifimni o‘ylab ko‘rdingmi?
—Ha, lekin telefonda gapirolmayman. Bugun kechga yaqin uchrashaylik.
—Qaerda, soat nechada?
Martsiya uchrashuv joyi va vaqtini aytdi. Keyin trubkani qo‘yib qo‘llariga qaradi. Qo‘llari sira titramayotgandi.“Qiziq”, o‘yladi u.“Bir odamning umriga zomin bo‘lishga taraddudlanayapmanu, hadikdan asar ham yo‘q. Inson taqdirini hal qilish shunchalik oson deb o‘ylamagandim”.
O’sha kuni kechga yaqin Bryus Martsiyani Rendolf-avenyudagi mayxonada kutib oldi.
—Bu yerda gaplashaolmaymiz,—dedi u sevgilisining qo‘lidan ushlab.—Birga yurganimizni hech kim ko‘rmasligi kerak. Mashinam ko‘chaning narigi tomonida. Shahar bo‘ylab aylanamiz.
Kleyborn-drayvdan o‘tgach, ular sharqqa burilishdi. Martsiya sigaretini yoqdi va Bryus undan qanday qarorga kelganini so‘radi.
—Sen aytgan gapni esdan chiqarmoqchi bo‘lib yuruvdim,—dedi Martsiya xo‘rsinib.—Lekin kecha kechqurun Rey Yevropaga ketamiz, deb qoldi. Frantsiyada u bilan uch hafta yashashga bardoshim yetmaydi. Erimning gapidan keyin sening mudhish taklifing yodimga tushdi…Uni o‘ldiramiz deganding.
—Ha, shunday degandim,—Bryus mashinani yo‘lning chetiga chiqarib, tormozni bosdi.
Ayol tamaki tutunini ichga tortdi.
—Men roziman. Erimni o‘ldirishdan boshqa ilojimiz qolmadi. Xorijga ketsak ham uni o‘ylab emin-erkin yasholmayman. U baribir ortimizdan boradi.
Bryus sevgilisiga mehr bilan boqib, uning qo‘lini mahkam siqdi.
—Balki men vahimachidirman,—dedi Martsiya o‘zi bilan o‘zi gaplashayotgandek.—Reydan ham, politsiyadan ham qo‘rqaman. Lekin xorijda erimdan qochgandan ko‘ra, politsiyadan qochgan yaxshiroq.
—Xo‘sh, eringni qanday o‘ldiramiz?
Martsiya ikkinchi sigaretni yoqdi.
—Kecha kechqurun miyamga g‘alati fikr keldi. Ham erimdan qutulish, ham har qanday shubha-gumonlardan xalos bo‘lish yo‘lini topdim. Adashmasam Rey ikkovinglarning bo‘y-bastinglar deyarli teng. Sening bo‘ying olti futu bir dyuym, shundaymi?
—Taxminan shunday.
—Ana ko‘rdingmi. Sen undan yoshsan, kelishgansan. Lekin bo‘yu vazninglar bir xil. Shuni o‘ylab…e, bari xomxayol!
—Davom et.
—Bunaqa qotillik usulini televizorda ko‘rganman. Xullas, bitta xat yozasan. Xatingda snni vijdon azobi qiynayotganini, tunlari uxlolmayotganingni, firmangdan qimmatbaho buyumlarni o‘g‘irlab, allaqachon ularni pullaganingni yozasan. Pullarni qimorda yutqazdim, endi ularni qaytarish imkoni yo‘q, o‘z jonimga qasd qilishdan boshqa choram qolmadi, deysan.
—Maqsadingni tushungandayman.
Martsiya nigohini chetiga burdi.
—Axmoqona reja, to‘g‘rimi?
—Hech ham-da. Sen tulkiday ayyor ekansan, azizam. Demak, biz Reyni o‘ldiramiz-da, politsiyaga uning o‘ligini mening jasadimday qilib ko‘rsatamiz, shundaymi?
Martsiya bosh irg‘adi.
—Shunday qilsak politsiya ortimizdan tushmaydi. Erimni