Tasodifiy hikoya: XATO NOMUS SEVGI QISSASI 2 DAVOMI
...Inson ba'zida... Shuncha azoblarni ko'tarib yurishga ketadigan kuchini qaydan olganini o'zi ham ...davomi

- Peshona ekanda! Peshonga yozgani bo`ladi... - birpas choyni puflab, ho`plagan bo`ldilar, - Qo`y o`g`lim, o`zini buncha g`am botg`og`iga botiraverma... O`sha gap uylanishing kerak.

- Mayli dada...

O`ylab ko`rsam bundan boshqa choram yo`q. Qancha kechiktirsam, keyin qizim katta bo`lib, o`zgaga ko`nikishi shuncha qiyin bo`ladi. Lekin meni boshqa narsa qiynaydi. Qizimga ham taqdir mendek rahim qilarmikin?

Bobom rahmatli aytishlaricha: Huddi qizimniki kabi, mening onam ham o`z hayotini menga baxshlagan ekanlar. Tug`riq jarayoni og`ir kechibdi, men dunyo yuzuni ko`ribman-u, onam ko`zlarini bir umurga yumibdilar. Dadamni qo`llarida qolib ketibman, yig`layverar ekanman, sut, kashami hech qaysini ichmabman. Ichsam ham sal o`tib qayt qilaverar ekanman. Tinmay yig`lar ekanman...
Shunda yaratgan onamni ko`ngliga solibdi. Onam qo`shnimiz ekanlar, u paytda oylalari buzulib qaytib kelgan, men tug`ulganimdan ikki kun o`tib ular ham qiz tug`gan ekanlar. O`sha kuni to`nggacha yig`lab chiqibman. Tongda onam chaqaloq yig`isini eshib, chidolmay biznikiga chiqibdilar va meni og`ushlariga olib ko`krak tutibdilar. Shundagina tinchlanib uxlab qolibman. Shu tariqa, to sutdan chiqgunimizgacha, onam o`z qizlarini haqqini ikkiga ayirib ikkimizni to`yg`azibdilar. Keyinchalik kattalarni gapi bilan dadam, onamga uylanibdilar. Yetti yil o`tib kichik singlim tug`ulgan.

Tug`uliboq onamdan ayribgan bo`lsam ham, yaratganni inoyati bilan ona mehridan yayrab ulg`aydim...
Onam tengi yo`q ayollar, bolaligimda rahmatli onamni suratlarini honamga qo`yib qo`yishgan. O`sha kezlarda a`qlimni endi tanigan kezlarim, hatto ``Odamni onasi ikkita bo`ladi.`` -deb o`ylardim.
Esimdan chiqmaydi, rosa sho`x edim. Ko`pchilikni joniga tegardim. Dadam tez-tez kamar bilan adabimni berib turar edilar. Onam esa meni o`rnimga yig`lab o`tirar, betob bo`lgan chog`larim, tepamda parvona mijja qoqmay chiqardilar...
Katta singlim bilan oramizdagi farq ikki kun. Hatto maktabda ham bir sinfda o`qiganmiz. Ammo hech qachon meni sen demagan, faqat aka derdi. Onam tarbiyamizda qattiq turar edilar. Hech birimizni bir-birimizdan ko`p yoki kam ko`rmay o`stirdilar. Yaratgan menga shunday onalarni bergan, birlari hayotini, birlari cheksiz mehrini berganlar...
Meni qizimchi?! Esini tanibdiki tilidan ``Dada!`` degan so`z chiqqan. Lekin nogoh ``Oyi, oyim`` deguday bo`lsa, ko`zlarida sog`inch miltiraydi. Buni ko`rishga toqat qilolmayman, yuragim og`ridi...

* * * * *

Kechga yaqin odatdagidan kechroq uyga qaytdim. Qizim mendan arazlab, kechki ovqatga ham tushmadi. Honasiga kirdim, onam tepasida o`tibdilar. Qizim meni ko`rib o`grilib oldi.

- Asal qizim o`zimni, -erkalab yuzidan o`pdim. - Menga qarang qizim!
U ko`zlarini yumib o`zini uhlaganga solib oldi.
Bosh tomoniga turib oldimda:
- Eeey Hudoyim qizimga ayt, men bilan gaplashsin! -dedim ovozimni chiqarib.
Doyim qizimni o`zi ham shunday deb kechrim so`rar edi. Erkalik qilib, dadam bilan arazlashib qolsa, dadamni yonlariga borar edida: ``Eeey Hudoyim bobomga aytgin, mendan hafa bo`lmasin!`` yoki, ammasidan shunday kechrim so`rardi, ``Olifta ammamga aytgin, menga quvog` uymasin, endi bo`yonchiqlariga tegmayman!``
Menam shunday deb qizimni ko`nglini olmoqchi, dil hiralikni bartaraf etmoqchi edim, bo`lmadi. U qaramadi.

Onamni tovushsiz kuyunib yig`layotganlarini ko`rib qoldim.
- Oyi!!!
- Kechir o`g`lim hamma ayib menda!
- Eee nimalar deyabsiz oyi? Sizda hech qanday ayb yo`q!
- Kechir o`g`lim, o`shanda hudbinlik qilgandim...
- Yo`q siz, haq ediz...

Onam rumollarini uchiga ko`zyoshlarini artgancha chiqib ketdilar...
Eeevooh qanday ota bo`ldim, bitta qizimni ko`nglini topolmasam! Qanday farzandman, o`z qilgan gunohlarim uchun, onam kuyunsalar. O`z o`zimga achinib o`pkam to`lib ketdi, ko`zimga quyulgan yoshni ketqazish uchun tez-tez kiprik qopib ko`zyoshimni ichimga yudim...
Deraza oldida turib qizimga qarab-qarab qo`yaman, har lahzada boshini ko`tarib ``Dada!`` deyishini intiq kutaman. Ammo qizim qimir etmadi. Asta qoshiga bordim, uxlab qolibdi. Yostig`ini to`g`irlab, ustini yopib qo`yish uchun enganshganimda, quchog`idagi onasini suratiga ko`zim tushdi. Mahkam ko`ksiga bosib olgan. ``Hayryat!`` -dedim ko`nglim ancha taskin topib...
Bu xona, kichik singlim Zebo va qizimga tegishli. Singlim qizimni juda yaxshi ko`radi. Ammo ishi sabab, bir necha kunga safarga ketgandi. Shu boyis qizimni honada yolg`iz qoldirishga ko`nglim bo`lamadi. Biroq singlimni bo`sh yotg`iga yotib olishni ham o`zimga ep ko`rmadim. Hona o`rtasiga, gilam ustiga shiftga qarab yotib, qo`llarimni boshimga yostiq qilib oldim. Hona qizlarniki bo`lgani uchun, shunga yarasha pardozlangan. Shiftga gullar, tasviri chizilgan. Lak surtish vaqtida, lakka mayda zar qo`shib yuborilgan. Kunduz kuni uncha bilinmas, ammo tunda tungi chiroq yog`dusida olisdagi mitti yulduzchalarga o`xshab ko`rinadi. Yulduzlarni eslashim hamoni, bolaligim bobam rahmatli yodimga tushadi. Yoz chog`lari, xovlidagi so`rida yulduzlarni tomosha qilib uxlardik. Judayam o`sha davrlarni qumsab ketdim. Beyg`am, o`ynab kulib yurgan kezlarim. Negadur dadamni kamarlari mazzasi sog`indim.
Honamda qishin-yozin badantarbiya qilishim uchun, har-xil anjomlar bor edi. Dadamni qistovi bilan sport bilan shug`ullanar edim. Ham burus, ham turnik vazifasini bajaruvchi bir anjom bor edi. Ayb ish qilganimda dadam 10 dan 25 gacha bo`lgan sonni aytar edilar. Men shunga qarab aybim qay darajada ekanligini bilib olishim mumkun edi. So`ng o`sha turnikka osilib turar edim, dadam kamar bilan o`sha aytilgan son hisobicha urar edilar. Mabodo hisob ohiriga yetmay tushib ketgudek bo`lsam, hammasi boshidan qaytarilar edi. To`g`ri dadam juda qattiqqo`l edilar, lekin menam shunga yarasha edim. Onam yonimni olsalar. Dadam: - Buningni boshqa yo`l bilan odam qilolmayman, -der edilar.
Onam kuyinib, achinib yig`lagudek bo`lib o`rnimga kechrim so`rar edilar. Dadam jahil ustida urgan bo`lsalar ham, bizni jonlaridan ortiq yaxshi ko`radilar. Shuni bilganim, har sonyada onam qulog`imizga quyib turganlari uchunam dadamdan hech qachon hafa bo`lmasdim. Onam esa, hecham menga qo`l ko`tarmas edilar. Faqat hayotiy misollar bilan tushuntirar. Soatlab tarbiyaviy maruzalar qilardilar. O`shadamda onamni maruzalari qulog`imga yoqmasada, ketimda qolgan kamar izi ketguncha tinch yurushimga sabab bo`lardi...
Bular uncha yoqimli xotiralar emasku, lekin dadamni kaltagidan keyin o`zimni gunohlardan poklangandek his qilardim. Onamni maruzalaridan keyin esa, ikki karra poklangandek...

Eee qiniedi, hozir ham dadam kamar bilan savalab, gunohlarimdan holos qilsalar. Mayliga ming, milyon marta ursalar ham rozi edim, shu bilan yurakni kemirayotgan azoblardan halos bo`la olsam edi...

Bu hotiralar qurshovida qancha yotdim bilmayman, ammo oynadan kirib devorda kivadirat shaklida ko`rinib turgan oy shulasi, yelkamga qadar yetib keldi va saligina derazadan mo`ralaganday turib qoldi. Hech qancha vaqt o`tmay bor bo`yini ko`rsatdi. Biroq osmondagi qora bulutlar