Tasodifiy hikoya: Yarim xazil,yarim chin:)
АЕ"ЛЛАРНИНГ РАШКИ Е"МОН БУ'ЛАРКАН Уйланишнинг ку'пдир яхши томони, Ярим ку'нглинг баг'ир билан ...davomi
АЕ"ЛЛАРНИНГ РАШКИ Е"МОН БУ'ЛАРКАН Уйланишнинг ку'пдир яхши томони, Ярим ку'нглинг баг'ир билан ...davomi
Библиотека | Er xotin munosabatlari | MUHABBAT JILG`ALARI: Kuzda uchub Bahor qaytgan TURNALAR... [ IV-QISM ]
qaddimni ko`tardim. Ko`zimni uqalab, kerishdim. O`rnimdan turib, sakrab, yelkalarni qimirlandim, mushakni uch, to`rt bor tappillatib urdim, turnukka tortilgan bo`ldim. Hullas to`rt, besh daqiqa chala-chulpa har xil mashiqlar bilan qonimni qizitib oldim...
Yuvinib, kiyinib, taranib nonushtaga tushdim.
Odatda dadam va onam bobdondan keyin nonushtaga tayorgarlik boshlashadi. Singillarim ham juda erta turishardi. Faqatgina men kechroq turar edim. Onam: ``Qo`ying damini olaversin, og`ilbola uyquga to`ymasa bo`maydi!`` der edilar...
Nonushta dasturxoniga kelganimda, allaqachon hammalari nonushta qilib bo`lishibdi.
- Yodgor yur olib ketay!
- Choy ichib olay dada... -dedim norozi ohangda.
- Senga birov, allamahalgacha o`tir devdimi? Ertaroq yotib, uhlash kerakedi!
- Qo`ying dadasi bolam choyini ichib olaqolsing! -dedilar onam iltijoli ohangda.
- Mayli-mayli ichaqolsin, -dadam lablarini juftlab, yelkalarini qisdilar. - Birinchi kundan ishinga kech qolib. Yana boshlig`indan dakki eshitib qolmagin!
- Boshlig`i o`ziz-ku dadasi, bir safar indamay qo`yaqoling? -dedilar onam.
Onamning bu, meni yonimni olishlari dadamga yoqmadi. Jahillari chiqib, bir nima demoqchi bo`ldilar, ammo bizni oldimizda onamga qattiq gapirgilari kelmadi.
- Tezda borgin! -degancha chiqib ketdilar...
Choyimni ichib iloji boricha tezroq borishga harakat qildim. Ammo baribir o`n daqiqa kech qolibman. Birinchi kundan yo`g` obro`ni to`kib, dadamdan rosa dakki eshtdim...
* * * * *
Mana sinov muddatimning bir oyi ham o`tdi. Lekin bir kun ham yo`qki, dadamdan tanbeh eshitmagan. Meni nima uchun buncha qiynayabdilar tushunmayman! Uyda mehribon, quvnoq kezi kelganda hazilkash otaga aylanadilar. Biroq ishxonada qattqqo`l, zolim rahbar. U ham mayli, lekin faqat meni koyidilar. Barchani oldida izza qilaverib, yo`q obro`ni ham g`alvirdan o`tqazib tashladilar. Devonnimga o`tirgancha, bosh qashlayman, ensam qotadi.
Ahir dadamni hamma talablarini, bajaryabman-u!
Erta hammdan burun ishga borishni odat qildim. O`z vazifamdan tashqari, oddiy ishchilarday dasgoh oldida turib ishlayotgan bo`lsam. Yani nima istayabdilar ekan. O`ylab o`yimga yetolmayman...
Dadam xonamga kirib keldilar. Kayfiyatlari a`lo.
- O`g`lim, xonangdan chiqmaysan! Tinchlikmi?
Uyga kilib, qattiqqo`l rahbar niqobidan halos bo`lib mehribon, hazilkash otaga aylanadilar. Yana ustimdan kulganday, ishimni, xol-ahvolimni so`raydilar.
- Ishlaring yaxshimi o`zi?
Dadamdan juda hafa bo`lib ketdim.
- Uncha yaxshi mas!
- Nima gap!
- Eee... Dada, boshlig`im ezvordi, qachon qarama menga gapiradi! -ichim to`lib, hursundim. - O`ylab qoldim dada boshlig`im meni yomon ko`radiyo? -dedim. Huddi dadamga o`xshab ularni uslublarida, o`zlarini ustilaridan o`zlariga shikoyat qildim.
Dadam kulub yubordilar. Yonimga o`tirib, qo`llarini yelkamga tashlab ohista qoqdilar. Ancha vaqt jilmaygancha, bosh chayqab kulib o`tirdilar.
- O`g`lim balki boshlig`ing talab qilayotgan ishni qilmayotgandursan?
- Qayoqda oshig`i bilan qilyabman!
- Unda nega seni tergayabdi?!
- Bilmadim...
- Nega bilmaysan? Miyya nima uchun berilgan, o`ylab ko`rchi?
- O`yladim...
- Yo`q, o`g`lim o`ylagan bo`lganingda bunday o`tirmasding! - Dadam o`rnilaridan turib eshik oldiga bordilar. - Yana bir bor yaxshilab o`ylab ko`r. Sen hamma ishni qilayotgan bo`lsang ham boshliq dashnom berayotgan bo`lsa! Demak sendan boshqa narsa talab qilyabdi. O`yla, o`yla boshlig`ing nimalarni yomon ko`radi nimalardan nafratlanadi... -dadam jilmaydilar. - Boshlig`ingni bilma-u, ammo men o`g`limni, bolalarimni juda yaxshi ko`raman.
Dadam xonani tark etdilar...
Dadamni so`ngi so`zlari yuragimda akssado berib turardi.
G`irt to`nka ekanman!!!
Oz bo`lsada muohaza qilib ko`rmabman-a! O`yladim. Qilgan xatolarimdan biri bu birinchi kundanoq o`zimni ho`jayinday tutibman, vaholanki men ham ishchi edim. Ikkinchi xatoyim ishchanlik qilaman debman-u, ammo isrobgarchilikka yo`l qo`yibman...
Shu ikki xatoyimni tushunganing o`ziyoq, ishlarim joyiga tushib ketishiga sabab bo`ldi. Asta kunlar-kunlarni quvib o`taverdi. Keyingi xatolarimni dadamni qo`l ostilarida ishlash davomida, anglab bordim. Dadam Korxonani ishonch asosiga qurgan ekanlar. Ishchilar yaxlit bir oyladay ishlashar edi. Bir ko`rishda sezilmas, ammo chuquroq nazar tashlansa bu ishchilarning har biri dadamga judayam qadirli ekan. Mana nima uchun, dadam meni hammani yonida kamsitgan ekan. O`g`lim kibirlanib ketmasin, ishchilarni ko`ngliga ozor bermasin deyishgan ekan...
Tushundimki, men shu yoshga kirib dadamni hayot qoydalariga zid hayot kechiribman, umuman dadamga noloyiq farzand bo`libman. Shular haqida o`ylab o`z-o`zimdan uyalib ketdim. Shunday fikrga keldimki, o`zimni qayta tarbiya qilishim, ko`pgina qusurlarimni yaxshilashim kerak ekan. Bu uchun harakat qilaman. Shunchalik qusurlarim ko`p ekan-ki. Hayronman Oydin meni qanday sevib qoldi!!!
* * * * *
Astoydil harakat qildim. Dadamga munosib o`g`il bo`lish uchun. Meni sevib qolgan Oydinga munosib yigit bo`lish uchun. Nazarimda men uddalardim, ohirgi paytlarda dadam katta ishonch bildira boshladilar. Dadamni ishonchlaridan esa, g`ayratim jo`shardi. Sinov muddati ham tugay deb qolgada uyda to`y harakatlari boshlanib qoldi. Meniki emas albatta, katta singlimning to`yi. To`y yaxshi, xursandchilik, ammo Oydinni yonida yana uyalib qoladigan bo`ldim. Har qalay bizning birga bo`lishimiz yana ortga surilishi anig`...
To`y ham o`tdi. Qarangki bu to`y, bizni foydamizga bo`ldi. Singlimni oppoq libosda ko`rgan onam, qudalarga havas qildilarmi hech qancha kun o`tmay meni uylantirish haqiga gap ochib qoldilar. Biroq ko`nglim g`ash, onam nuqul Barno haqida gapirar edilar. Deyarli o`n yildirki Barnoni o`zlariga kelin sifatida ko`rar edilar. Qo`rqardim yo`limga urf-odatlar to`siq bo`lishidan qo`rqardim...
Ishdan qaytsam, ona so`rida choy ho`plab o`tiribdilar, og`izlari qulog`larida.
- Assalom alaykum oyi, yaxshi o`tiribsizmi?
- Va`alaykum assalom, keldingmi bolam. Mashinani sen haydab keldingmi? Dadang qanilar? -dedilar havotirlanib davozaxonadagi mashinaga ko`z tashlab.
- Yo`l bo`yida Toshtemir ota o`tirgan ekanlar. Dadam: Biroz suhbatlashib boraman! deya o`sha yerda qoldilar.
- Unday bo`lsa yaxshi! -onam jilmaygancha ko`z ishoralari bilan oshxona derazasi tomon imladilar. - Qara Barno...
Ortimga o`grildim. Oshxona derazasidan Barno uyalibgina boqib turardi.
- Barno nima qilyabdi?
- Osh damlayabdi... -dedilar.
Sal o`tib, Barno bir idishda meva-chevalar ko`tarib chiqdi.
- Assalommm a`laykummm!
Hayajondanmi ovozi titrardi.
- Yaxshimisan? Uydagilar yaxshimi?
- Shukur...
Qo`lidagi idishni dasturxonga qo`yar ekan. Onam masrur, unga, uning husnidan ko`z olmasdilar. Goh-goh menga qarab, ``Qaragin!`` deganday imlab qo`yardilar...
- Hola oshni damlab qo`ydim, endi uyga ketaqolay! -dedi mendan uyalib onamga qararkan.
- Vooy qizim qayoqqa ketasan, osh yeb keyin ketarsan?
- Ruhsat bering hola, halizamon tog`am
Yuvinib, kiyinib, taranib nonushtaga tushdim.
Odatda dadam va onam bobdondan keyin nonushtaga tayorgarlik boshlashadi. Singillarim ham juda erta turishardi. Faqatgina men kechroq turar edim. Onam: ``Qo`ying damini olaversin, og`ilbola uyquga to`ymasa bo`maydi!`` der edilar...
Nonushta dasturxoniga kelganimda, allaqachon hammalari nonushta qilib bo`lishibdi.
- Yodgor yur olib ketay!
- Choy ichib olay dada... -dedim norozi ohangda.
- Senga birov, allamahalgacha o`tir devdimi? Ertaroq yotib, uhlash kerakedi!
- Qo`ying dadasi bolam choyini ichib olaqolsing! -dedilar onam iltijoli ohangda.
- Mayli-mayli ichaqolsin, -dadam lablarini juftlab, yelkalarini qisdilar. - Birinchi kundan ishinga kech qolib. Yana boshlig`indan dakki eshitib qolmagin!
- Boshlig`i o`ziz-ku dadasi, bir safar indamay qo`yaqoling? -dedilar onam.
Onamning bu, meni yonimni olishlari dadamga yoqmadi. Jahillari chiqib, bir nima demoqchi bo`ldilar, ammo bizni oldimizda onamga qattiq gapirgilari kelmadi.
- Tezda borgin! -degancha chiqib ketdilar...
Choyimni ichib iloji boricha tezroq borishga harakat qildim. Ammo baribir o`n daqiqa kech qolibman. Birinchi kundan yo`g` obro`ni to`kib, dadamdan rosa dakki eshtdim...
* * * * *
Mana sinov muddatimning bir oyi ham o`tdi. Lekin bir kun ham yo`qki, dadamdan tanbeh eshitmagan. Meni nima uchun buncha qiynayabdilar tushunmayman! Uyda mehribon, quvnoq kezi kelganda hazilkash otaga aylanadilar. Biroq ishxonada qattqqo`l, zolim rahbar. U ham mayli, lekin faqat meni koyidilar. Barchani oldida izza qilaverib, yo`q obro`ni ham g`alvirdan o`tqazib tashladilar. Devonnimga o`tirgancha, bosh qashlayman, ensam qotadi.
Ahir dadamni hamma talablarini, bajaryabman-u!
Erta hammdan burun ishga borishni odat qildim. O`z vazifamdan tashqari, oddiy ishchilarday dasgoh oldida turib ishlayotgan bo`lsam. Yani nima istayabdilar ekan. O`ylab o`yimga yetolmayman...
Dadam xonamga kirib keldilar. Kayfiyatlari a`lo.
- O`g`lim, xonangdan chiqmaysan! Tinchlikmi?
Uyga kilib, qattiqqo`l rahbar niqobidan halos bo`lib mehribon, hazilkash otaga aylanadilar. Yana ustimdan kulganday, ishimni, xol-ahvolimni so`raydilar.
- Ishlaring yaxshimi o`zi?
Dadamdan juda hafa bo`lib ketdim.
- Uncha yaxshi mas!
- Nima gap!
- Eee... Dada, boshlig`im ezvordi, qachon qarama menga gapiradi! -ichim to`lib, hursundim. - O`ylab qoldim dada boshlig`im meni yomon ko`radiyo? -dedim. Huddi dadamga o`xshab ularni uslublarida, o`zlarini ustilaridan o`zlariga shikoyat qildim.
Dadam kulub yubordilar. Yonimga o`tirib, qo`llarini yelkamga tashlab ohista qoqdilar. Ancha vaqt jilmaygancha, bosh chayqab kulib o`tirdilar.
- O`g`lim balki boshlig`ing talab qilayotgan ishni qilmayotgandursan?
- Qayoqda oshig`i bilan qilyabman!
- Unda nega seni tergayabdi?!
- Bilmadim...
- Nega bilmaysan? Miyya nima uchun berilgan, o`ylab ko`rchi?
- O`yladim...
- Yo`q, o`g`lim o`ylagan bo`lganingda bunday o`tirmasding! - Dadam o`rnilaridan turib eshik oldiga bordilar. - Yana bir bor yaxshilab o`ylab ko`r. Sen hamma ishni qilayotgan bo`lsang ham boshliq dashnom berayotgan bo`lsa! Demak sendan boshqa narsa talab qilyabdi. O`yla, o`yla boshlig`ing nimalarni yomon ko`radi nimalardan nafratlanadi... -dadam jilmaydilar. - Boshlig`ingni bilma-u, ammo men o`g`limni, bolalarimni juda yaxshi ko`raman.
Dadam xonani tark etdilar...
Dadamni so`ngi so`zlari yuragimda akssado berib turardi.
G`irt to`nka ekanman!!!
Oz bo`lsada muohaza qilib ko`rmabman-a! O`yladim. Qilgan xatolarimdan biri bu birinchi kundanoq o`zimni ho`jayinday tutibman, vaholanki men ham ishchi edim. Ikkinchi xatoyim ishchanlik qilaman debman-u, ammo isrobgarchilikka yo`l qo`yibman...
Shu ikki xatoyimni tushunganing o`ziyoq, ishlarim joyiga tushib ketishiga sabab bo`ldi. Asta kunlar-kunlarni quvib o`taverdi. Keyingi xatolarimni dadamni qo`l ostilarida ishlash davomida, anglab bordim. Dadam Korxonani ishonch asosiga qurgan ekanlar. Ishchilar yaxlit bir oyladay ishlashar edi. Bir ko`rishda sezilmas, ammo chuquroq nazar tashlansa bu ishchilarning har biri dadamga judayam qadirli ekan. Mana nima uchun, dadam meni hammani yonida kamsitgan ekan. O`g`lim kibirlanib ketmasin, ishchilarni ko`ngliga ozor bermasin deyishgan ekan...
Tushundimki, men shu yoshga kirib dadamni hayot qoydalariga zid hayot kechiribman, umuman dadamga noloyiq farzand bo`libman. Shular haqida o`ylab o`z-o`zimdan uyalib ketdim. Shunday fikrga keldimki, o`zimni qayta tarbiya qilishim, ko`pgina qusurlarimni yaxshilashim kerak ekan. Bu uchun harakat qilaman. Shunchalik qusurlarim ko`p ekan-ki. Hayronman Oydin meni qanday sevib qoldi!!!
* * * * *
Astoydil harakat qildim. Dadamga munosib o`g`il bo`lish uchun. Meni sevib qolgan Oydinga munosib yigit bo`lish uchun. Nazarimda men uddalardim, ohirgi paytlarda dadam katta ishonch bildira boshladilar. Dadamni ishonchlaridan esa, g`ayratim jo`shardi. Sinov muddati ham tugay deb qolgada uyda to`y harakatlari boshlanib qoldi. Meniki emas albatta, katta singlimning to`yi. To`y yaxshi, xursandchilik, ammo Oydinni yonida yana uyalib qoladigan bo`ldim. Har qalay bizning birga bo`lishimiz yana ortga surilishi anig`...
To`y ham o`tdi. Qarangki bu to`y, bizni foydamizga bo`ldi. Singlimni oppoq libosda ko`rgan onam, qudalarga havas qildilarmi hech qancha kun o`tmay meni uylantirish haqiga gap ochib qoldilar. Biroq ko`nglim g`ash, onam nuqul Barno haqida gapirar edilar. Deyarli o`n yildirki Barnoni o`zlariga kelin sifatida ko`rar edilar. Qo`rqardim yo`limga urf-odatlar to`siq bo`lishidan qo`rqardim...
Ishdan qaytsam, ona so`rida choy ho`plab o`tiribdilar, og`izlari qulog`larida.
- Assalom alaykum oyi, yaxshi o`tiribsizmi?
- Va`alaykum assalom, keldingmi bolam. Mashinani sen haydab keldingmi? Dadang qanilar? -dedilar havotirlanib davozaxonadagi mashinaga ko`z tashlab.
- Yo`l bo`yida Toshtemir ota o`tirgan ekanlar. Dadam: Biroz suhbatlashib boraman! deya o`sha yerda qoldilar.
- Unday bo`lsa yaxshi! -onam jilmaygancha ko`z ishoralari bilan oshxona derazasi tomon imladilar. - Qara Barno...
Ortimga o`grildim. Oshxona derazasidan Barno uyalibgina boqib turardi.
- Barno nima qilyabdi?
- Osh damlayabdi... -dedilar.
Sal o`tib, Barno bir idishda meva-chevalar ko`tarib chiqdi.
- Assalommm a`laykummm!
Hayajondanmi ovozi titrardi.
- Yaxshimisan? Uydagilar yaxshimi?
- Shukur...
Qo`lidagi idishni dasturxonga qo`yar ekan. Onam masrur, unga, uning husnidan ko`z olmasdilar. Goh-goh menga qarab, ``Qaragin!`` deganday imlab qo`yardilar...
- Hola oshni damlab qo`ydim, endi uyga ketaqolay! -dedi mendan uyalib onamga qararkan.
- Vooy qizim qayoqqa ketasan, osh yeb keyin ketarsan?
- Ruhsat bering hola, halizamon tog`am