Tasodifiy hikoya: silar nima qigan bolardilarin
Mani o'zimi bowimdan otgan voqea, gapdi nimadan bowlawgayam hayronman, bundan bir yilcha oldin qowni...davomi
Mani o'zimi bowimdan otgan voqea, gapdi nimadan bowlawgayam hayronman, bundan bir yilcha oldin qowni...davomi
Библиотека | Boshqalar | Adashgan avtobus 2 (kamolov)
ишлаяпти.
– Камчиликларни рўйхат қилиб берсин, хўпми?
– Хўп бўлади.
Хўжайин кетгач, Жамшид ўйланиб қолди: "Демак, бир ҳафта ичида аёлларни олиб қочиш режасини пухта ишлаб чиқиши керак. Шундай қилиш лозимки, дарё орқали кетганларини ҳеч ким билмасин".
Жамшид чиқинди ташиш ва чуқурни кўмиш ишига зўр берди. Аравалар тинимсиз ғириллай бошлади. Соқчилар қўриқчилигида бир гал Нилуфар, бир гал Кибриё хола чиқиб келишди. Жамшид Нилуфарга қочишга тайёргарлик кўришлари ҳақидаги мактубни етказди. Аммо Кибриё хола ҳовлиқиб келиб нақд бўлмаса соқчиларга уларнинг таниш эканликларини сездириб қўйди. У тинимсиз "Айланиб кетай, болам. Яхшиям сиз бор экансиз. Худойимга шукур, бизларни учраштирганини қаранг", дея жаврагани-жавраган эди.
– Хола, сиз гапирманг. Бу ердагилар ёмон одамлар, – деди Жамшид шивирлаб. – Сизларни ўзим олиб кетаман, хўпми?
Кибриё хола ҳам чўчиб, шивирлаб жавоб қайтарди:
– Йўқ, болам. Икковимиз бирдан кетиб қолсак сезиб қолишади, орқамиздан тушишади. Сиз аввал Нилуфарни олиб кетинг. Менга жин ҳам урмайди, қолаверай. Кейин мени ўзлари қўйворишади. Нима бўлсам, пешонамдан кўрдим, – деди аёл кўзларига ёш олиб.
– Бўпти, хола, жойингизга тез қайтинг. Ўйлаб кўраман, – деди Жамшид бўш аравасини тортиб кетаркан.
– Хўп, болам. Илоҳим умрингиздан барака топинг. Қизимни сизга топширдим, сизларни Оллоҳга!
Жамшид қурилиш чиқиндиларини курак билан бир жойга уяр экан, демак Кибриё хола ошхонада қизи учун ҳам ишлайверади. Нилуфарнинг ғойиб бўлганини ҳеч ким сезмайди. Сезишганда кеч бўлади. Лекин унинг ўзини қандай қутқараман, қайтиб келибми? Ҳа, шундай қиламан. Объектни топширган куни Нилуфар эркакча кийинади. Бемалол машинада кетамиз. Демак, хола тўғри ўйлабди.
Жамшид Нилуфар учун қурувчиларнинг махсус кийими, кирза этиги ва ёмғирпўшли ёпқич топиб қўйди. Орқалаб юрадиган сафар халтасига йўл учун егулик, гугурт, туз ва бир жуфт қўл фонарини ҳам жойлади. Икки дона иссиқ адёл, спорт кийимлари, пичоқ, чопқи ҳам олди.
Унинг бу режаси фақат Асроргагина маълум эди. Олиб қочиш операцияси иш ҳақини олган куни ёки унинг эртаси амалга оширилиши керак. Ўша куни чиқиндиларни кўплашиб олиб киришади ва араваларни чуқур қирғоғида ағдариб тўсиб туришади. Бу пайтда Нилуфар уларга ўхшаб ёмғирпўшни кияди-да, аравалардан бирига чиқиб ётиб олади. Бу ҳақда Жамшид Нилуфарга мактуб орқали маълум қилиб қўйди. Сўнгра кечки пайт Асрор билан дарё қирғоғига бориб сол ясашга киришишди. Тақиллатиб овоз чиқариш хатарли эди. Шунинг учун кўпроқ кичик дастаррадан фойдаланишди. Солга ёмғирдан сақланиш учун брезент ёпқич ёпиладиган кичикроқ чодир ҳам тикишди. Уни сувга тушириб боғлаб, устига шох-шаббалар ташлаб қўйгунларича тонг ота бошлади. Улар ой ёруғида тонгга қадар ишлашди. Қушлар чуғурлай бошлагач, икки дўст ишни битириб, объектлари томон чопишди.
* * *
Терини қайта ишлаш заводи ва қурувчилар учун керакли қурилиш материаллари ва озиқ-овқат юкланган пикап русумли енгил машина келиб-кетарди. Унинг кабинасига ҳайдовчидан бошқа бир йўловчигина сиғарди. Машина юз километрлар наридаги Вороново деган кичик посёлкага борар, ундан нарига бошқа машина ёки автобусга ўтириб поезд станциясига ёки каттароқ шаҳарларга етиб олиш мумкин эди. Жамшид унга чиқиб, Нилуфарни юкхонага яшириб олиб кетиш ҳақида ҳам ўйлади. Аммо ҳайдовчининг нотанишлигидан ҳайиқди.
Ҳайдовчининг исми Виталий экан. У Жамшиднинг олдига келиб "Тушликдан кейин тайёр бўлиб тур. Бошлиқ айтди, сени олиб кетар экан", деди. Жамшид қийин аҳволга тушиб қолди. Чунки бу пайтда Нилуфарни олиб чиқишлари керак. Кейин уни қандай ташлаб кета олади? Йигит Асрор билан маслаҳатлашди. Қизни Асрор олиб чиқадиган ва уни объект ичига яширадиган, Жамшид бўлса, Виталийни пойлайдиган, сўнгра унга "кетмаслигини" айтиб қўядиган бўлди.
Операция яхши ўтди. Ҳеч ким шубҳа қилмади. Фақат панжарали дераза ортида йиғлаб-сиқтаб Кибриё хола қолаверди, хандақда эса илк бор бир жуфт ахлат челаги эгасиз қолди.
Виталий Жамшиднинг қарорини эшитиб ҳайрон бўлди. У "Майли, ўзинг биласан" деди-да, машинасини ғизиллатганча кетди. Тўғри, мана шу машина йўлидан ҳам бемалол кетишлари мумкин эди. Аммо Жамшид сув йўлини танлади.
* * *
Жамшид, Нилуфар ва Асрор сол ёнига кечки оқшом етиб келишди. Асрор уларнинг жойлашиб олишлари ва солни оқимга солиб юборишга ёрдам берди. Сол устидаги брезент матоли мўъжазгина кулбача икки севишган ёш учун катта ошиён эди. Нилуфар устига адёлни ташлаб, кулбача ичига ўрнашиб олди. Жамшид эса эркакча кийинган севгилисига маҳлиё бўлиб солнинг орқадаги рулини ишга солди. Бир оз юришгач, сув оқимига чиқишди ва Жамшид ҳам энди ошиён ичига кириб борди.
Улар ниҳоятда бахтиёр эдилар.
– Наҳотки бу сен, Нилуфар? Кўзларимга ишонмайман.
– Мен ҳам... – деб қўйди Нилуфар ва йигитнинг пинжига тиқилди.
– Тангри бизларни учраштирганини қара.
– Ҳа. Аммо ойимни ҳам ола кетишимиз керак эди.
– У кишини албатта олиб кетамиз. Тўйимизга ўзлари бош бўладилар.
– Худо хоҳласа.
Жамшид қувончдан титраётган Нилуфарнинг нозик жуссасини бағрига босди. Қизнинг ҳаяжондан ураётган юрак товушлари ҳам бемалол эшитилиб турарди. Улар бир-бирларидан узоқ бўса олишди. Йигит ҳатто қизнинг бўксаси ва юзларига атайин суртиб олган сассиқларни ҳам сезмади. Аммо бу ҳол тўсатдан қизнинг ёдига тушиб, ўзини тез тортиб олди.
– Ҳа, тинчликми, Нилуфар?
– Жамшид ака, менга сув беринг, юз-кўзимни ювиб олай. Атир-упам ҳам йўқ.
– Уларга не ҳожат? Ўзинг табиий гўзалсан-ку. Сенга ҳеч нарсанинг кераги йўқ, – деди ва баклашкадаги сувни олиб ташқарига чиқди.
– Чиқавер, эҳтиёт бўл. Сув кўп, истаганча ювинавер. Хоҳласанг, чўмил.
– Вой, қанақа қилиб, сузишни билмайман-ку. Кейин сув совуққа ўхшайди. Қани энди иссиқ сув бўлсайди.
– Ҳай, майли, – деди йигит. Сўнгра баклашкага оқава сувдан тўлдириб, қуйиб турди.
Қиз юз-қўллари ва бўйинларини яхшилаб ювди.
– Қани энди сочимниям юва олсайдим.
– Совуқ демасанг. Кел, сувга энгашиб тур, мен қуйиб тураман.
– Йўқ, совуқ. Олов бўлганида, қуритиб олардим.
– Афсус, бунинг ҳозир ҳечам иложи йўқ-да. Қирғоққа чиқиб олайлик, бирортасиникида тунаб қоламиз. Бу ерликларда рус ҳаммоми бўлади, дейишади. Айтишларича, иссиқ буғда тоза терлагач, ўзларини совуқ сувга ташлашаркан. Қиш бўлса музни ёриб тушишаркан.
– Ростдан-а? Бу қизиқ-ку. Сиз ҳам шунақа ҳаммом қуриб берасиз-а, Жамшид ака?
Йигитнинг юраги ҳаприқиб кетди.
– Албатта, жоним. Биз ҳали зўр уйлар қурамиз, "Нексия"лар оламиз.
Жамшид бу гапни Россияга ишга келган муҳожир-гастарбайтерлар ҳақидаги бир қўшиқдан олганди. Шунинг учун кулиб қўйди.
– Ҳа, нега куласиз? Орзуга айб йўқ, дейдилар-ку.
– Йўқ, унга эмас. Бир янги қўшиқ чиқибди. Хоҳлайсанми, хиргойи қилиб бераман.
– Ҳа-ҳа, айтиб беринг, – деди қиз ёш боладай эркаланиб.
– Хўп, сен кулбага кир, бўлмаса. Мен сол рулини бошқариб қўяй, негадир яна қирғоққа яқинлашиб бораяпмиз.
Қиз яна елкасига адёл, бошига сочиқни ташлаб ўрнашиб ўтирди. Йигит рулини бир оз ишлатгач, гитарани қўлига олиб паст овозда ўзи тўқиган қўшиқни бошлади:
Россияга бордим бой бўламан деб,
Самода порлаган ой бўламан деб.
"Нексия"га ўхшаган той оламан деб,
Мен бой бўламан деб, бой бўламан.
– Камчиликларни рўйхат қилиб берсин, хўпми?
– Хўп бўлади.
Хўжайин кетгач, Жамшид ўйланиб қолди: "Демак, бир ҳафта ичида аёлларни олиб қочиш режасини пухта ишлаб чиқиши керак. Шундай қилиш лозимки, дарё орқали кетганларини ҳеч ким билмасин".
Жамшид чиқинди ташиш ва чуқурни кўмиш ишига зўр берди. Аравалар тинимсиз ғириллай бошлади. Соқчилар қўриқчилигида бир гал Нилуфар, бир гал Кибриё хола чиқиб келишди. Жамшид Нилуфарга қочишга тайёргарлик кўришлари ҳақидаги мактубни етказди. Аммо Кибриё хола ҳовлиқиб келиб нақд бўлмаса соқчиларга уларнинг таниш эканликларини сездириб қўйди. У тинимсиз "Айланиб кетай, болам. Яхшиям сиз бор экансиз. Худойимга шукур, бизларни учраштирганини қаранг", дея жаврагани-жавраган эди.
– Хола, сиз гапирманг. Бу ердагилар ёмон одамлар, – деди Жамшид шивирлаб. – Сизларни ўзим олиб кетаман, хўпми?
Кибриё хола ҳам чўчиб, шивирлаб жавоб қайтарди:
– Йўқ, болам. Икковимиз бирдан кетиб қолсак сезиб қолишади, орқамиздан тушишади. Сиз аввал Нилуфарни олиб кетинг. Менга жин ҳам урмайди, қолаверай. Кейин мени ўзлари қўйворишади. Нима бўлсам, пешонамдан кўрдим, – деди аёл кўзларига ёш олиб.
– Бўпти, хола, жойингизга тез қайтинг. Ўйлаб кўраман, – деди Жамшид бўш аравасини тортиб кетаркан.
– Хўп, болам. Илоҳим умрингиздан барака топинг. Қизимни сизга топширдим, сизларни Оллоҳга!
Жамшид қурилиш чиқиндиларини курак билан бир жойга уяр экан, демак Кибриё хола ошхонада қизи учун ҳам ишлайверади. Нилуфарнинг ғойиб бўлганини ҳеч ким сезмайди. Сезишганда кеч бўлади. Лекин унинг ўзини қандай қутқараман, қайтиб келибми? Ҳа, шундай қиламан. Объектни топширган куни Нилуфар эркакча кийинади. Бемалол машинада кетамиз. Демак, хола тўғри ўйлабди.
Жамшид Нилуфар учун қурувчиларнинг махсус кийими, кирза этиги ва ёмғирпўшли ёпқич топиб қўйди. Орқалаб юрадиган сафар халтасига йўл учун егулик, гугурт, туз ва бир жуфт қўл фонарини ҳам жойлади. Икки дона иссиқ адёл, спорт кийимлари, пичоқ, чопқи ҳам олди.
Унинг бу режаси фақат Асроргагина маълум эди. Олиб қочиш операцияси иш ҳақини олган куни ёки унинг эртаси амалга оширилиши керак. Ўша куни чиқиндиларни кўплашиб олиб киришади ва араваларни чуқур қирғоғида ағдариб тўсиб туришади. Бу пайтда Нилуфар уларга ўхшаб ёмғирпўшни кияди-да, аравалардан бирига чиқиб ётиб олади. Бу ҳақда Жамшид Нилуфарга мактуб орқали маълум қилиб қўйди. Сўнгра кечки пайт Асрор билан дарё қирғоғига бориб сол ясашга киришишди. Тақиллатиб овоз чиқариш хатарли эди. Шунинг учун кўпроқ кичик дастаррадан фойдаланишди. Солга ёмғирдан сақланиш учун брезент ёпқич ёпиладиган кичикроқ чодир ҳам тикишди. Уни сувга тушириб боғлаб, устига шох-шаббалар ташлаб қўйгунларича тонг ота бошлади. Улар ой ёруғида тонгга қадар ишлашди. Қушлар чуғурлай бошлагач, икки дўст ишни битириб, объектлари томон чопишди.
* * *
Терини қайта ишлаш заводи ва қурувчилар учун керакли қурилиш материаллари ва озиқ-овқат юкланган пикап русумли енгил машина келиб-кетарди. Унинг кабинасига ҳайдовчидан бошқа бир йўловчигина сиғарди. Машина юз километрлар наридаги Вороново деган кичик посёлкага борар, ундан нарига бошқа машина ёки автобусга ўтириб поезд станциясига ёки каттароқ шаҳарларга етиб олиш мумкин эди. Жамшид унга чиқиб, Нилуфарни юкхонага яшириб олиб кетиш ҳақида ҳам ўйлади. Аммо ҳайдовчининг нотанишлигидан ҳайиқди.
Ҳайдовчининг исми Виталий экан. У Жамшиднинг олдига келиб "Тушликдан кейин тайёр бўлиб тур. Бошлиқ айтди, сени олиб кетар экан", деди. Жамшид қийин аҳволга тушиб қолди. Чунки бу пайтда Нилуфарни олиб чиқишлари керак. Кейин уни қандай ташлаб кета олади? Йигит Асрор билан маслаҳатлашди. Қизни Асрор олиб чиқадиган ва уни объект ичига яширадиган, Жамшид бўлса, Виталийни пойлайдиган, сўнгра унга "кетмаслигини" айтиб қўядиган бўлди.
Операция яхши ўтди. Ҳеч ким шубҳа қилмади. Фақат панжарали дераза ортида йиғлаб-сиқтаб Кибриё хола қолаверди, хандақда эса илк бор бир жуфт ахлат челаги эгасиз қолди.
Виталий Жамшиднинг қарорини эшитиб ҳайрон бўлди. У "Майли, ўзинг биласан" деди-да, машинасини ғизиллатганча кетди. Тўғри, мана шу машина йўлидан ҳам бемалол кетишлари мумкин эди. Аммо Жамшид сув йўлини танлади.
* * *
Жамшид, Нилуфар ва Асрор сол ёнига кечки оқшом етиб келишди. Асрор уларнинг жойлашиб олишлари ва солни оқимга солиб юборишга ёрдам берди. Сол устидаги брезент матоли мўъжазгина кулбача икки севишган ёш учун катта ошиён эди. Нилуфар устига адёлни ташлаб, кулбача ичига ўрнашиб олди. Жамшид эса эркакча кийинган севгилисига маҳлиё бўлиб солнинг орқадаги рулини ишга солди. Бир оз юришгач, сув оқимига чиқишди ва Жамшид ҳам энди ошиён ичига кириб борди.
Улар ниҳоятда бахтиёр эдилар.
– Наҳотки бу сен, Нилуфар? Кўзларимга ишонмайман.
– Мен ҳам... – деб қўйди Нилуфар ва йигитнинг пинжига тиқилди.
– Тангри бизларни учраштирганини қара.
– Ҳа. Аммо ойимни ҳам ола кетишимиз керак эди.
– У кишини албатта олиб кетамиз. Тўйимизга ўзлари бош бўладилар.
– Худо хоҳласа.
Жамшид қувончдан титраётган Нилуфарнинг нозик жуссасини бағрига босди. Қизнинг ҳаяжондан ураётган юрак товушлари ҳам бемалол эшитилиб турарди. Улар бир-бирларидан узоқ бўса олишди. Йигит ҳатто қизнинг бўксаси ва юзларига атайин суртиб олган сассиқларни ҳам сезмади. Аммо бу ҳол тўсатдан қизнинг ёдига тушиб, ўзини тез тортиб олди.
– Ҳа, тинчликми, Нилуфар?
– Жамшид ака, менга сув беринг, юз-кўзимни ювиб олай. Атир-упам ҳам йўқ.
– Уларга не ҳожат? Ўзинг табиий гўзалсан-ку. Сенга ҳеч нарсанинг кераги йўқ, – деди ва баклашкадаги сувни олиб ташқарига чиқди.
– Чиқавер, эҳтиёт бўл. Сув кўп, истаганча ювинавер. Хоҳласанг, чўмил.
– Вой, қанақа қилиб, сузишни билмайман-ку. Кейин сув совуққа ўхшайди. Қани энди иссиқ сув бўлсайди.
– Ҳай, майли, – деди йигит. Сўнгра баклашкага оқава сувдан тўлдириб, қуйиб турди.
Қиз юз-қўллари ва бўйинларини яхшилаб ювди.
– Қани энди сочимниям юва олсайдим.
– Совуқ демасанг. Кел, сувга энгашиб тур, мен қуйиб тураман.
– Йўқ, совуқ. Олов бўлганида, қуритиб олардим.
– Афсус, бунинг ҳозир ҳечам иложи йўқ-да. Қирғоққа чиқиб олайлик, бирортасиникида тунаб қоламиз. Бу ерликларда рус ҳаммоми бўлади, дейишади. Айтишларича, иссиқ буғда тоза терлагач, ўзларини совуқ сувга ташлашаркан. Қиш бўлса музни ёриб тушишаркан.
– Ростдан-а? Бу қизиқ-ку. Сиз ҳам шунақа ҳаммом қуриб берасиз-а, Жамшид ака?
Йигитнинг юраги ҳаприқиб кетди.
– Албатта, жоним. Биз ҳали зўр уйлар қурамиз, "Нексия"лар оламиз.
Жамшид бу гапни Россияга ишга келган муҳожир-гастарбайтерлар ҳақидаги бир қўшиқдан олганди. Шунинг учун кулиб қўйди.
– Ҳа, нега куласиз? Орзуга айб йўқ, дейдилар-ку.
– Йўқ, унга эмас. Бир янги қўшиқ чиқибди. Хоҳлайсанми, хиргойи қилиб бераман.
– Ҳа-ҳа, айтиб беринг, – деди қиз ёш боладай эркаланиб.
– Хўп, сен кулбага кир, бўлмаса. Мен сол рулини бошқариб қўяй, негадир яна қирғоққа яқинлашиб бораяпмиз.
Қиз яна елкасига адёл, бошига сочиқни ташлаб ўрнашиб ўтирди. Йигит рулини бир оз ишлатгач, гитарани қўлига олиб паст овозда ўзи тўқиган қўшиқни бошлади:
Россияга бордим бой бўламан деб,
Самода порлаган ой бўламан деб.
"Нексия"га ўхшаган той оламан деб,
Мен бой бўламан деб, бой бўламан.