Tasodifiy hikoya: BAXTSIZLIK ORTIDAGI BAXT!!! by Rea1ist 2-qism!
Ertalabki nonushta chog'ida Javlon xotinidan kechagi bo'yinbog' haqida yana so'radi. -Ha... Esimd...davomi
Ertalabki nonushta chog'ida Javlon xotinidan kechagi bo'yinbog' haqida yana so'radi. -Ha... Esimd...davomi
Библиотека | Boshqalar | Adashgan avtobus 4 (kamolov )
бўлмайдими?
– Бешта йўловчининг паспорти йўқ. Текширишса уларни қамашади. Мени ҳам жаримага тортишади. Бизга шунақа топшириқ бўлган. У бечораларни қаёққа ташлаб кетамиз, тушун, ахир?
– Айтмоқчи, анави юкхонадаги болаларнинг аҳволи нима бўлди? Тепада, биз билан кетаверишса, бўлади-ку.
– Ҳа-я. Яхши эслатдингиз. Дўқир-дўқирда оналарини кўришгандир, – деди ҳайдовчи ва автобусни тўхтатди. Шериги уларни олиб чиқиш учун пастга тушди.
Кўп ўтмай йигитлар қўлларида қаппайган сумкалари билан совуқда қалтираб чиқиб келишди. Улар орқага ўтиб, йўлакка, тахтачага жойлашишди. Ниёзбек уларга биттадан адёл топиб берди.
Ҳаво совиб, муздек ёмғир майда қорга айланиб, эриб кетарди. Йўлнинг давоми лой, ботқоқ экан, автобус аранг юриб борарди. Ой ҳам, юлдуз ҳам кўринмас, баланд қарағайлар сафи сирли қараб қолишарди. Бир маҳал машинанинг орқа томонида қаттиқ қарсиллаган товуш эшитилди. Бир дарахт қулаб, улкан бутоғи автобус орқа қисмини пачоқлаган эди. Орқа ойна чил-чил синди. Аёллар қўрққанларидан чинқириб юборишди. Барнонинг гўдаги биғиллаб йиғлай бошлади. Ҳайдовчи билан бирга кўпчилик лой кечиб орқага ўтиб аҳволни кўриб танг қолишди.
– Бизни худо асрабди. Нақ бўлмаса дарахт устимизга тушаркан, – деди Низомхўжа.
– Моторига шикаст етмадимикин? – сўради Ашурали.
– Олдинроққа олайлик-чи, кўрамиз.
– Қўлимиздан келганча ёрдам қиламиз, шопир ака.
Машинани олдинроққа итариб, қўл фонари билан синчиклаб текшириб кўришди. Синган орқа ойнаси ўрнига адёл ёпишга қарор қилишди. Бу ишга Ниёзбек ва бир-икки йигит киришди. Бурилиш чироқлари синган, машина томининг орқа қисми букилиб, салон ичига ёмғир аралаш қор урарди. Йигитлар оёқлари билан томни бир-икки тепиб тўғрилаган бўлишди.
– Оббо, энди шу кам эди.
– Ҳалиям бўлса орқага, трассага қайтсак бўлмайдими?
Ҳайдовчининг чиндан жаҳли чиқди.
– Кўрмаяпсизми?! Орқага йўл энди йўқ. Дарахтни ололмаймиз. Қани чиқинглар, бирор устахонагача етиб олишимиз керак. Аста юраверамиз.
Машинанинг орқа ғилдираги кўлмакли чуқурчага қаттиқ урилди. Озгина юрилгач, кардан вали нохуш овоз чиқараверди. Овоз борган сари кучайиб борарди.
Автобус тўхтади.
– Синган шекилли. Уни ечиб пайвандлаш ёки янгисини топиб жойига қўйиш керак, – деди Ашурали билағонлик қилиб.
– Шунақами? Энди нима қиламиз? – хавотирланиб сўради Жамшид.
– Бирорта юк машинасининг ўтишини кутамиз ёки итариб олиб кетишимиз керак, – деди Ниёзбек.
– Вой, унақа машина ўтмаса-чи? – капалаги учиб сўради Барно.
У гўдаги шамоллаб қолишидан хавотирга тушганди.
– Бизга адёл топиб беринг, ака! – дея зорланиб Ниёзбекка мурожаат қилди.
– Ие, уларни ойна ўрнига илдик-ку.
Бир йигит сумкасини олиб ундан катта ҳаммом сочиғини чиқариб узатди. Барно гўдакни ўраб-чирмади. Эри шимининг қайишини ечиб сочиқ устидан боғлаб қўйди.
– Тагини қуруқлаб қўйиш керакмиди? – эслатди Бекзод.
– Бир оз турайлик-чи, қуруқ матоим ҳам қолмади.
– Нима, памперс олмаганмидингиз? – сўради Нилуфар.
– Ўн кунлик чақалоққа қанақа қилиб қўясиз.
– Э, чиллалик денг. Узоқ йўлга бекор олиб чиқибсизлар-да, бечора гўдакни қийнаб қўйибсизлар, – ачинди Кибриё хола.
– Борар жойимиз, пулимиз бўлмаганидан кейин... – деди Барно.
– Ҳа. Йўл кирага аранг пул топдик. Бу ёғини сўрасангиз, кечки овқатга икки тишлам нон едик, холос, – деди Бекзод маъюс.
Бу гапни эшитганлар бири сумкасидан конфет, нон чиқариб бера бошлашди. Низомхўжа бир бўлак колбаса узатди.
– Манг, қизим, еб олинг. Қувват бўлади.
Ниёзбекнинг ҳам одамгарчилиги тутиб кетдими, термосдан чой қуйиб узатди. Бошқа йўловчилар ҳам энди бор-будларини олиб тамадди қила кетишди.
– Эрбек ака, нималар бўлаяпти ўзи? – сўради Фарида.
– Машина бузилибди. Уни тортиб кетиш керак экан.
– Вой ўлмасам, музлаб ўламиз-ку, – деди ва олдинги ўриндиқда ўтирган Нилуфарнинг қулоғига пичирлади:
– Ўртоқжон, ташқарига чиқиб келмаймизми?
– Қоронғида-я? Қўрқаман!
– Нима қилдим, чидолмайман, – шивирлади яна Фарида.Эрбек уни эшитиб эшитмаганга олиб ўтирарди. Аммо қизнинг иложсиз қолганини кўриб, жимгина ишора қилди-да, ўрнидан турди. Қиз аввалига қандоқ бўларкин, деб иккиланиб қолди.
– Юринг, ҳой, исмингиз нимайди?
– Нилуфар.
Нилуфар Жамшидни туртиб ташқарига чиқишга ундади.
Жамшид билан Эрбек берироқда қолишди. Қизлар қоронғилик қўйнида ғойиб бўлишди.
– Айиқ бўлса, чақирарсизлар-а! – овозини баландлатди Эрбек.
– Унақа кўрқитманг-да, – деди Фарида.
– Тағин учуқ тошиб кетмасин.
– Хотинингизми? – сўради Жамшид.
– Бугун танишдик. Яхши қизга ўхшайди, – деди Эрбек.
Шу маҳал чинқирган овоз келди.
Йигитлар қизлар томон югуришди. Шохли буғу туёқларини лойда чапиллатиб чопиб кетди. Фарида дағ-дағ қалтираб Эрбекка, Нилуфар бўлса Жамшидга ёпишди.
– Ўзи ҳалиги шериклардан бекор айрилдик-да. Йўлдошидан айрилган йўлда қолар, деган гап бежиз айтилмаган, – деди Эрбек Жамшидга қараб.
– Тўғри айтасиз, жўра. Лекин "Йўл юрган хазинага йўлиқади", деган гап ҳам бор. Фақат у бизгамас, қизларга учради, холос.
Йигитлар кулишди. Ҳайдовчи автобус эшигини очиб қизлар ўзларини ичкарига уришди.
– Ҳа, нима гап? – сўради у.
– Олдимиздан катта ҳайвон чиқиб қолди.
– Шохли буғу, – деди Жамшид билағонлик қилиб.
– Шофёр ака, нима қиламиз, тураверамизми?
Ҳайдовчи елкасини қисди.
– Бўлмаса, бундай қилайлик, йигитлар, иссиқроқ кийиниб олиб, бошга ёпинчиқ тутиб, автобусни секин итариб бораверайлик. Сиз, шофёр ака, "аварийний" чироқларни ёқиб олинг, хўпми? – деди Ашурали.
Бир нечта йигит кийиниб, пастга тушишди. Салонда фақат аёллар қолишди. Ёмғир энди қорга айланиб юз-кўзларга аямай ёпишарди. Йигитларнинг оёқлари, шимлари лойга беланди.
Автобусни беш километрча итариб, ҳолдан тойдилар. Бир оз дам олишга тўхтаганларида қарши тарафда бир жуфт чироқ кўринди. Йигитлар хурсанд бўлиб қичқира кетишди. Трактор экан. Уни аранг тўхтатишди. Трактор автобусни бир чорва фермасига қадар судраб борди. Ҳайдовчилар фермердан бу ернинг аниқ манзилини билиб олишди.
Йўловчилар хашакхонага жойлашишди. Баъзи ёшлар, йигит ва қизлар ўртага олов ёқиб давра қуришди. Улар орасида Жамшид ва Нилуфар, Татьяна ва Алёна, Демир ва Эдик, Эрбек ва Фарида ҳам бор эди. Жамшид "Йигитчиликда" деб аталган янги қўшиқни ижро этди:
Боши тошдан бўлсин эркакни доим,
Боласи оч қолса қиёмат қоим.
Хотинни заҳридан асра, Худойим,
Кўчага чиқади тирикчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Кимгадир қучоғин очади бозор,
Кимдир ҳунар билар, кимдир мардикор.
Киракашлик қилар машинаси бор,
Кимдир меҳнат қилар шерикчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Қанча узоқларни яқин қиласан,
Тупроқни ҳам элаб олтин қиласан.
Ўзингдан ўтганин ўзинг биласан,
Тақдирга тан берма бу йўқчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Ҳалол ризқинг териб янги тонгни кут,
Умидни йўқотма этагидан тут.
Бесамар кетказган умрингни унут,
Јанимат бўлар бу кун тўқчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Қўшиқни қарсаклар билан олқишлашди. Русийзабон ёшлар қўшиқ матнига унчалик тушунишмаган бўлишса-да, унинг майин оҳанги, хонанданинг овози ёқимли эканлигини ҳис этишди. Жамшид ҳам бўш келмади, ўзининг Россияга ишга борганлар ҳақида ўйлаб юрган қўшиғини илк бор ижро этди:
– Бешта йўловчининг паспорти йўқ. Текширишса уларни қамашади. Мени ҳам жаримага тортишади. Бизга шунақа топшириқ бўлган. У бечораларни қаёққа ташлаб кетамиз, тушун, ахир?
– Айтмоқчи, анави юкхонадаги болаларнинг аҳволи нима бўлди? Тепада, биз билан кетаверишса, бўлади-ку.
– Ҳа-я. Яхши эслатдингиз. Дўқир-дўқирда оналарини кўришгандир, – деди ҳайдовчи ва автобусни тўхтатди. Шериги уларни олиб чиқиш учун пастга тушди.
Кўп ўтмай йигитлар қўлларида қаппайган сумкалари билан совуқда қалтираб чиқиб келишди. Улар орқага ўтиб, йўлакка, тахтачага жойлашишди. Ниёзбек уларга биттадан адёл топиб берди.
Ҳаво совиб, муздек ёмғир майда қорга айланиб, эриб кетарди. Йўлнинг давоми лой, ботқоқ экан, автобус аранг юриб борарди. Ой ҳам, юлдуз ҳам кўринмас, баланд қарағайлар сафи сирли қараб қолишарди. Бир маҳал машинанинг орқа томонида қаттиқ қарсиллаган товуш эшитилди. Бир дарахт қулаб, улкан бутоғи автобус орқа қисмини пачоқлаган эди. Орқа ойна чил-чил синди. Аёллар қўрққанларидан чинқириб юборишди. Барнонинг гўдаги биғиллаб йиғлай бошлади. Ҳайдовчи билан бирга кўпчилик лой кечиб орқага ўтиб аҳволни кўриб танг қолишди.
– Бизни худо асрабди. Нақ бўлмаса дарахт устимизга тушаркан, – деди Низомхўжа.
– Моторига шикаст етмадимикин? – сўради Ашурали.
– Олдинроққа олайлик-чи, кўрамиз.
– Қўлимиздан келганча ёрдам қиламиз, шопир ака.
Машинани олдинроққа итариб, қўл фонари билан синчиклаб текшириб кўришди. Синган орқа ойнаси ўрнига адёл ёпишга қарор қилишди. Бу ишга Ниёзбек ва бир-икки йигит киришди. Бурилиш чироқлари синган, машина томининг орқа қисми букилиб, салон ичига ёмғир аралаш қор урарди. Йигитлар оёқлари билан томни бир-икки тепиб тўғрилаган бўлишди.
– Оббо, энди шу кам эди.
– Ҳалиям бўлса орқага, трассага қайтсак бўлмайдими?
Ҳайдовчининг чиндан жаҳли чиқди.
– Кўрмаяпсизми?! Орқага йўл энди йўқ. Дарахтни ололмаймиз. Қани чиқинглар, бирор устахонагача етиб олишимиз керак. Аста юраверамиз.
Машинанинг орқа ғилдираги кўлмакли чуқурчага қаттиқ урилди. Озгина юрилгач, кардан вали нохуш овоз чиқараверди. Овоз борган сари кучайиб борарди.
Автобус тўхтади.
– Синган шекилли. Уни ечиб пайвандлаш ёки янгисини топиб жойига қўйиш керак, – деди Ашурали билағонлик қилиб.
– Шунақами? Энди нима қиламиз? – хавотирланиб сўради Жамшид.
– Бирорта юк машинасининг ўтишини кутамиз ёки итариб олиб кетишимиз керак, – деди Ниёзбек.
– Вой, унақа машина ўтмаса-чи? – капалаги учиб сўради Барно.
У гўдаги шамоллаб қолишидан хавотирга тушганди.
– Бизга адёл топиб беринг, ака! – дея зорланиб Ниёзбекка мурожаат қилди.
– Ие, уларни ойна ўрнига илдик-ку.
Бир йигит сумкасини олиб ундан катта ҳаммом сочиғини чиқариб узатди. Барно гўдакни ўраб-чирмади. Эри шимининг қайишини ечиб сочиқ устидан боғлаб қўйди.
– Тагини қуруқлаб қўйиш керакмиди? – эслатди Бекзод.
– Бир оз турайлик-чи, қуруқ матоим ҳам қолмади.
– Нима, памперс олмаганмидингиз? – сўради Нилуфар.
– Ўн кунлик чақалоққа қанақа қилиб қўясиз.
– Э, чиллалик денг. Узоқ йўлга бекор олиб чиқибсизлар-да, бечора гўдакни қийнаб қўйибсизлар, – ачинди Кибриё хола.
– Борар жойимиз, пулимиз бўлмаганидан кейин... – деди Барно.
– Ҳа. Йўл кирага аранг пул топдик. Бу ёғини сўрасангиз, кечки овқатга икки тишлам нон едик, холос, – деди Бекзод маъюс.
Бу гапни эшитганлар бири сумкасидан конфет, нон чиқариб бера бошлашди. Низомхўжа бир бўлак колбаса узатди.
– Манг, қизим, еб олинг. Қувват бўлади.
Ниёзбекнинг ҳам одамгарчилиги тутиб кетдими, термосдан чой қуйиб узатди. Бошқа йўловчилар ҳам энди бор-будларини олиб тамадди қила кетишди.
– Эрбек ака, нималар бўлаяпти ўзи? – сўради Фарида.
– Машина бузилибди. Уни тортиб кетиш керак экан.
– Вой ўлмасам, музлаб ўламиз-ку, – деди ва олдинги ўриндиқда ўтирган Нилуфарнинг қулоғига пичирлади:
– Ўртоқжон, ташқарига чиқиб келмаймизми?
– Қоронғида-я? Қўрқаман!
– Нима қилдим, чидолмайман, – шивирлади яна Фарида.Эрбек уни эшитиб эшитмаганга олиб ўтирарди. Аммо қизнинг иложсиз қолганини кўриб, жимгина ишора қилди-да, ўрнидан турди. Қиз аввалига қандоқ бўларкин, деб иккиланиб қолди.
– Юринг, ҳой, исмингиз нимайди?
– Нилуфар.
Нилуфар Жамшидни туртиб ташқарига чиқишга ундади.
Жамшид билан Эрбек берироқда қолишди. Қизлар қоронғилик қўйнида ғойиб бўлишди.
– Айиқ бўлса, чақирарсизлар-а! – овозини баландлатди Эрбек.
– Унақа кўрқитманг-да, – деди Фарида.
– Тағин учуқ тошиб кетмасин.
– Хотинингизми? – сўради Жамшид.
– Бугун танишдик. Яхши қизга ўхшайди, – деди Эрбек.
Шу маҳал чинқирган овоз келди.
Йигитлар қизлар томон югуришди. Шохли буғу туёқларини лойда чапиллатиб чопиб кетди. Фарида дағ-дағ қалтираб Эрбекка, Нилуфар бўлса Жамшидга ёпишди.
– Ўзи ҳалиги шериклардан бекор айрилдик-да. Йўлдошидан айрилган йўлда қолар, деган гап бежиз айтилмаган, – деди Эрбек Жамшидга қараб.
– Тўғри айтасиз, жўра. Лекин "Йўл юрган хазинага йўлиқади", деган гап ҳам бор. Фақат у бизгамас, қизларга учради, холос.
Йигитлар кулишди. Ҳайдовчи автобус эшигини очиб қизлар ўзларини ичкарига уришди.
– Ҳа, нима гап? – сўради у.
– Олдимиздан катта ҳайвон чиқиб қолди.
– Шохли буғу, – деди Жамшид билағонлик қилиб.
– Шофёр ака, нима қиламиз, тураверамизми?
Ҳайдовчи елкасини қисди.
– Бўлмаса, бундай қилайлик, йигитлар, иссиқроқ кийиниб олиб, бошга ёпинчиқ тутиб, автобусни секин итариб бораверайлик. Сиз, шофёр ака, "аварийний" чироқларни ёқиб олинг, хўпми? – деди Ашурали.
Бир нечта йигит кийиниб, пастга тушишди. Салонда фақат аёллар қолишди. Ёмғир энди қорга айланиб юз-кўзларга аямай ёпишарди. Йигитларнинг оёқлари, шимлари лойга беланди.
Автобусни беш километрча итариб, ҳолдан тойдилар. Бир оз дам олишга тўхтаганларида қарши тарафда бир жуфт чироқ кўринди. Йигитлар хурсанд бўлиб қичқира кетишди. Трактор экан. Уни аранг тўхтатишди. Трактор автобусни бир чорва фермасига қадар судраб борди. Ҳайдовчилар фермердан бу ернинг аниқ манзилини билиб олишди.
Йўловчилар хашакхонага жойлашишди. Баъзи ёшлар, йигит ва қизлар ўртага олов ёқиб давра қуришди. Улар орасида Жамшид ва Нилуфар, Татьяна ва Алёна, Демир ва Эдик, Эрбек ва Фарида ҳам бор эди. Жамшид "Йигитчиликда" деб аталган янги қўшиқни ижро этди:
Боши тошдан бўлсин эркакни доим,
Боласи оч қолса қиёмат қоим.
Хотинни заҳридан асра, Худойим,
Кўчага чиқади тирикчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Кимгадир қучоғин очади бозор,
Кимдир ҳунар билар, кимдир мардикор.
Киракашлик қилар машинаси бор,
Кимдир меҳнат қилар шерикчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Қанча узоқларни яқин қиласан,
Тупроқни ҳам элаб олтин қиласан.
Ўзингдан ўтганин ўзинг биласан,
Тақдирга тан берма бу йўқчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Ҳалол ризқинг териб янги тонгни кут,
Умидни йўқотма этагидан тут.
Бесамар кетказган умрингни унут,
Јанимат бўлар бу кун тўқчиликда,
Нималар бўлмайди йигитчиликда.
Қўшиқни қарсаклар билан олқишлашди. Русийзабон ёшлар қўшиқ матнига унчалик тушунишмаган бўлишса-да, унинг майин оҳанги, хонанданинг овози ёқимли эканлигини ҳис этишди. Жамшид ҳам бўш келмади, ўзининг Россияга ишга борганлар ҳақида ўйлаб юрган қўшиғини илк бор ижро этди: