Tasodifiy hikoya: Ахмоқ Нигорахон 5
5. Ботир бу вақтда эр-хотиннинг гапларига эътибор бермай, асбобини зарб билан охиригача киргизар, "о...davomi

ишлаб, уч ойда бажаринглар. Кейин сизларга жавоб.
– Яхши. Бизга шароит яратиб беринглар, бўлмаса. Меҳнатдан қочмаймиз.
– Қанақа шароит? – ажабланиб сўради бошлиқ.
– Ётоқ, уч маҳал овқат, яхши ойлик маош ҳам берасизлар.
– Ётоқ, овқат бўлади. Лекин маош яхши ишлаб олти ойдан сўнг ихтиёрий қолганларга берилади. Хўш, розимисизлар?
– Розимиз! – дейишди йигитлар.
Бу кутилмаган ҳолатдан зўравонлар ажабланиб бир-бирларига маъноли қараб олишди.
Хумора қошларини сузиб нозланди:
– Бизлар ҳам тош йўнамизми, акажон? – деди у ноз билан маникюр қилинган бармоқларини атайин кўрсатиб.
Гога буни кутмаганди. Қизнинг ҳусни жамолини кўриб, тараддудланиб қолди. Умуман олганда, тутқунлар қаршиликсиз тез рози бўлиб қўя қолганлари уни ажаблантирганди. Чунки ҳар вақт норозилик, бақир-чақирлар, дод-войлар, калтаклашлар бўларди.
– Сизлар ошхонада, ҳм-м..., кир ювиш ишларига қарашасизлар.
– О, биз ўзи айнан шунақа иш қидириб юргандик, – деди Шамсия ҳам қошларини чимириб.
– Нима, ростданми?
– Ҳа. Яхшироқ иш тополмай уйимизга қайтаётгандик. Зўр бўлди. Раҳмат сизга, жаноб, – деди Шерқул атайин жилмайиб.
– Унда марҳамат. Сизларга ҳозир махсус кийим-бош беришади. Иш ўринлари билан танишасизлар.
– Мен электрикман. Бирор хизмат бўлса, айтаверасиз, – деди Жўшқин.
– Хўш-хўш, ким яна нима қила олади?
– Мен сантехникман, – деди Дамир.
– Мен дурадгор устаман. Эшик, ром, мебель дегандай...
– Мен автокранчиман, машина ҳам ҳайдайман.
– Ораларингизда газ созловчиси борми?
– Мен созлайман, нима эди? – сўради Зайни.
У бу гапни атайин айтдими, тушуниб бўлмади.
– Яхши. Сизлар ҳалол ишласангиз, қочиб кетмасангиз, бизнинг одамлар ҳам яхши муносабатда бўлишади.
– Жаноб, узр. Сизнинг мақсадингиз шу ерда яхши даромад олишми ўзи?
– Ҳа, албатта.
– Унда бизга қўйиб беринг, ётволиб ишлаймиз. Иш қидириб келганмиз, ахир. Яхши шароит қилиб берсангиз, ҳеч қаёққа кетмаймиз. Лекин уч-тўрт йил ишлаб, қуруқ кетмаслигимиз керак-да, тушунасиз-ку! Бизга пул керак. Бу пулни ҳалол йўл билан топамиз, меҳнатдан қочмаймиз.
– Хўп, тушунарли. Буни кўрамиз ҳали. Сенинг исминг нима?
– Шерқул.
– Сеники-чи?
– Жўшқин.
– Иккита бригадага бўлинасизлар. Кўрамиз, қайси бригада қандай ишларкин. Ҳар икковингни бригадир этиб тайинлайман. Нима масала бўлса, менга айтасизлар, тушунарлими?
– Сиздан битта илтимос бор, жаноб, – деб қолди шу пайт Зайни.
– Қанақа илтимос?
– Манави қизингизни бу ердан йўқотинг, илтимос, – деди у "қисиқ кўз"ни кўрсатиб.
Бошлиқ кулиб қўйди. Соқчилар ҳам жилмайди.
– Нега энди?

– Бўйдоқман. Севиб қолиш хавфим бор.
Ҳамма бирдан кулиб юборди. Ўртадаги кескинлик барҳам топгандай бўлди. Йигитлар ўзларини гўё қулдорларга сўзсиз итоат этадиган содиқ қуллардай тутишарди.
* * *
Эрталаб бир юк машинасини топиб, "Тошкент" автобусини йўловчилари билан бирга шатакка олиб, ўттиз километр нарида жойлашган посёлкадаги устахонага етиб олишди. У ерда овқатланиш учун ҳеч нима йўқ эди. Фақат сигарета ва ичимлик сотадиган кичик дўкон бор экан. Унда егуликка яроқли нима бўлса, ҳаммасини сотиб олиб шип-шийдон қилишди. Баъзиларнинг аллақачон пули тугаганди. Захирага озиқ-овқат ҳам олишмаганди. Шу туфайли юкхонадан сумкаларини олиб айрим товар ва буюмларини олиб, ёйиб бир-бирларига, ўтган-кетганларга сота бошлашди. Натижада устахона ёнида кичик бозорча ташкил бўлди. Кимлардир шундагина сумкаларидан нарсаларининг ғойиб бўлганини пайқаб қолишди. Ансора шериги Аслиянинг қулоғига шипшиди.
– Вой ўлай, менинг ўғлимга олган спортча комплектим йўқ-ку. Ким олди экан-а?
Аслия бир-бирига суяниб қотиб ухлаётган узоқ вақт юкхонада келган Бадр ва Баҳром исмли йигитларга ишора қилди:
– Анавилар олмадимикин?
– Сумкаларини секин очиб кўрайликми?
– Аввал нарсаларимизни яхшилаб текширайлик. Эҳтимол, жойидадир.
Икки аёл ўз юкларини очиб, нарсаларини бир-бир кўра бошлашди.
– Ие, манави ерда тилла тақинчоқларим бор эди, йўқ! Вой ўлмасам! – деди Аслия.
Аёлларнинг ҳаяжонли пичир-пичири, мизғиб ўтирган Ашуралини ўзига келтирди:
– Ҳа, тинчликми, опажонлар?
Аслия оҳиста келиб йигитнинг қулоғига шипшиди:
– Баъзи нарсаларимиз йўқ. Анави йигитлар олганга ўхшайди, деб ўйлаяпмиз. Одамларга секин айтиш керакмикин, ҳар ким сумкасини бирма-бир текширсин.
– Хўп. Мен секин айтиб чиқаман. Унгача овоза қилманглар, хўпми?
Ашурали ўрнидан турди ва ташқарида у ер-бу ерларда суҳбатлашиб турган ёки нарсаларини бозорча ёни ва дарахтларга илиб қўйиб кетаётган йўловчи ҳамроҳларга шипшиди.
Кутилмаганда "Ие, менинг у нарсам йўқ, бу нарсам йўқ!" деган ажабланишлар, асабийлашишлар бошланди. Нарсаси йўқолганлар негадир Ашурали теварагига тўпланишмоқда эди. Бадр билан Баҳромга шубҳа кучайди. Ниёзбек келиб қолмаганида улар ҳар икки йигитни жазога солишга тайёр эдилар.
– Ҳа, нима гап, тинчликми?
– Нарсаларимиз йўқ. Топиб берарсиз!
– Ие, мен қаёқдан билай, – деди ҳайдовчи гезариб.
– Анави икковини нега юкхонага олдингиз бўлмаса?
– Ҳужжатлари йўқ эканлигини кўрдинглар-ку. Тинчланинглар, бу ер бозор, жанжал қиладиган жой эмас. Усталарнинг аччиғи келади.
– Шошманглар! Бундай қилайлик. Кўпчилик гувоҳлигида ҳар икки йигитнинг буюмларини текшириб кўрайлик. Агар йўқолган буюмларимиздан бирортаси чиқиб қолса, ўшанга қараб иш тутамиз, – деди Ашурали босиқлик билан.
Йигитларнинг сумкалари кўпчилик гувоҳлигида текшириб кўрилди. Улар ўғирланган молларни аллақачон ошхонада "гумдон" қилишган, қолганини эса насияга қолдиришга улгуришган эди.
Йўловчилар ўша кеча устахонадаги автобус ичида ухлашди. Совуқдан дийдираб чиқишди. Ёшлар яна гулхан ёқмоқчи бўлишганида, устахона қоровули рухсат бермади. Туни билан қор аралаш ёмғир шивалади. Барнога қоровулхонадаги печка олдидан жой қилиб беришди. Эр-хотин гўдакни қўлдан қўймай бир-бирига суяниб тонг оттиришди. Кўпчилик оч эди. Бунинг устига этлари увишар, йўталишарди. Айниқса, Кибриё холанинг танаси қизиб, тез-тез йўтала бошлади.
– Вой болам, қачон кетамиз-а? Мен ўлиб қоламан-ку, – дерди у иҳраб.
Кимдир ҳароратни туширадиган дори топиб берди. Сўнгра уни ҳам қоровулхонага олиб киришди.
– Эрталабгача чиданг, ойи, кейин жўнаймиз, – деди Нилуфар.

Аммо тун узундан-узоқ чўзилиб кетди. Аранг тонг оқарди ҳамки, автобуснинг тузалишидан дарак йўқ эди. Ашурали синчковлик билан усталар ёнида ўралашиб юраверди. Синган детал пайвандланди. Машина юргизиб кўрилди. Мотор бир меъёрда ишларди. Козим усталарни рози қилди. Аммо Ашуралининг назарида ҳайдовчиларнинг ўзлари негадир яна каловланишар, бу ердан ҳечам кетгиси келмаётгандай ивирсиб юришарди.
– Ҳамма жойи яхши, юрсак бўлаверар, шофёр ака, – деди Ашурали тоқати тоқ бўлиб.
– Нимаси жойида экан? – дея кутилмаганда жеркиб берди Ниёзбек. – Тормоз суюқлиги оқиб кетган-ку. Кейин орқа мостга махсус мой зарур, пайвандланган жойни наждачка билан ишқаб силлиқлаш керак.
– Ишлов қоғози бўлса беринг, мен ёрдамлашай.
– Ҳой, сиз кимсиз ўзи?! – яна жеркиб берди ҳайдовчи.
– Бир йўловчингиз.
– Боринг жойингизга, бурнингизни суқманг!
– Тезроқ кетайлик, дейман-да.
– Ҳой инсон, агар бу автобусмас, самолёт бўлганида учувчиларнинг бошини шунақа қотирармидингиз?
– Энди бекор ўтиргандан кўра...