Tasodifiy hikoya: Ташкаридан зур екан...
KA7777777 дан KA0000002 макола: Мани ишмим Алишер. Ростдан хам ташкаридан зур екан. Нималигини укиб...davomi
KA7777777 дан KA0000002 макола: Мани ишмим Алишер. Ростдан хам ташкаридан зур екан. Нималигини укиб...davomi
Библиотека | Boshqalar | Adashgan avtobus 4 (kamolov )
– Чиптага пул тўлаганмисиз?
– Ҳа, албатта.
– Боринг, жўнанг. Аралашманг. Бу ёғи бизнинг ишимиз!
Ашурали нари кетди ва хаёлига ҳар хил нохуш фикрлар кела бошлади: "Тавба, намунча бу одам қўрс бўлмаса? Машина тузалди-ку. Ё бировни кутаяптимикин?"
Ашуралининг ҳайдовчиларга шубҳаси тобора ортиб борар, иложи борича уларнинг ҳар бир ҳаракатларидан кўз узмасликка ва ўзаро суҳбатларини тинглашга тиришарди. У ўриндиқда ўтириб ҳар икки ҳайдовчини ойна пардаси четидан кузатиб ўтирди. Шу пайт унинг хаёлларини мўйсафид бузди:
– Ўғлим, машина тузалдимикан?
– Тузалди шекилли. Тағин худо билади.
– Эрбек ака, қачон кетамиз? – деб сўради Фарида. Унинг оёқлари чиндан ҳам совқотганди. Тиззаларини ишқаб "Вув!" деб титраб олди.
– Ҳайронман, – деди Эрбек нима қиларини билмай ва курткасини ечиб қизнинг тиззасига ташлади.
– Вой, ўзингиз-чи? – сўради қиз.
Йигит ўрнига Ашурали "Унинг юрагида ўти бор", деб жавоб қайтарди ва Эрбекни ўзига имлаб, қўлидаги телефонга Айбикедан келган "СМС"ни кўрсатди. Эрбекнинг бирдан ранги оқариб кетди. Ашурали кўрсаткич бармоғини лабига босиб жим ишорасини қилди. Йигитнинг нигоҳида "Нима гап?" деган хавотирли савол намоён эди. Ашурали унинг қулоғига оҳиста шипшиди.
– Ҳозирча ҳеч кимга лом-мим деманг, хўпми? Юринг, ташқарида гаплашамиз.
Улар шошилиб пастга тушишди.
– Ҳой, сиз қаёққа?! – сўради Фарида нохушликни ҳис этиб.
– Ҳозир келаман.
Улар автобусдан четроққа ўтишди.
– Нима, сизнингча, нариги автобусдагилар бизни Шуманайкада кутишмаяптими?
– Ўртоқ, ахир "СМС"ни мен тўқиб чиқарганим йўқ-ку. Кейин қирғизчаниям билмайман. Ўша қизга йўлда телефон рақамимни бергандим, холос.
– Ҳа. Аҳвол жиддийга ўхшайди.
– Яна сизга бир нарсани айтайинми? Фақат ҳаяжонланмайсиз.
– Нима экан?
– Автобусимиз унчалик бузилмаган. Ҳозир бемалол жўнасак бўлади. Мен бу гапни мутахассис сифатида айтаяпман. Мен ҳам автобус ҳайдайман.
– Йўғ-е! – деди Эрбек ҳайрон бўлиб.
– Яна бир гап. Анави хонада келган икки йигитнинг паспортлари йўқ деб ўйлайсизми?
– Нима эди?
– Бор! Улар ўғри. Қолаверса, ҳайдовчилар билан тили бир.
– Ёнларидан ўғирланган моллар чиқмади-ку.
– Ўғирланган молларни тўхтаган ошхонада қолдиришган. Уларнинг орқа эшикдан чиқишаётганига кўзим тушувди. Қайтганларида сумкалари йўқ эди. Ҳозирги сумкалари бўлса ўзлариники. Уни автобусдан олиб тушишмаган.
– Оббо ифлослар-ей. Наҳотки ҳайдовчилар?..
– Улар ҳайдовчиларга тансоқчи, қуроллари ҳам бўлиши мумкин. Бу дегани биз ҳам ҳозир анавиларга ўхшаб гаровдамиз. Бу ерда кимнидир кутишаяпти. "Автобус тузалмайди" деб бошқасига ўтқазишади-да...
– Йўғ-е! Жа оширвормадингизми, ака?
– Айбике билан гаплашиб кўрамизми?
Ашурали телефон тугмаларини босиб қулоғига тутди. Аммо телефондан "Абонент хизмат доирасидан ташқарида" деган овоз келаверди.
– "СМС" юбора қолайлик.– Манг, ўзингиз жўнатинг, мен эплолмайман.
– Нима дей?
– "Айбике, аҳволингиз яхшими? Қаердасиз?" денг. Кейин жавоб келишига қараб иш тутамиз.
"СМС" жўнатилди.
– Бу ҳақда бошқаларгаям маълум қилсакмикин?
– Йўқ. Ҳозир эмас. Ҳа, айтмоқчи, бундай қиламиз. Мен ҳозир ҳайдовчилар ёнига ўтиб, уларни чалғитиб тураман. Сиз машина ва уларнинг ҳужжатларини олиб қўя оласизми?
– Уриниб кўраман. Кейин-чи?
– Улар билан яхшилаб танишиб чиқамиз. Паспорт нусхалари бўлса, ҳар эҳтимолга қарши олиб қўямиз.
– Яхши.
– Лекин эҳтиёт бўлинг. Ҳеч ким кўрмасин.
Шундай қилишди. Эрбек автобусга чиқа солиб мизғиб, совуқдан қунишиб ўтирган йўловчиларга бир бор эътибор берди-да, ҳайдовчиларнинг ҳужжатларини қидира бошлади.
– Ҳой Эрбек ака, нима қилаяпсиз?
– Қоғоз билан ручка керак бўлиб қолди, – деди у ва бир папкани қўлига олди.
Жамшид ҳам, Бекзод ҳам унинг бу ҳаракатларини зимдан бепарво кузатиб ўтиришарди. Орқароқдаги Баҳром билан Бадрлар бир-бирига маъноли қараб олишди.
– Фарида, юринг, бир ўрмонни айланиб келамиз.
– Вой, шу совуқда-я.
– Юринг деяпман, – деди у буйруқ оҳангида. – Жамшид, сиз ҳам, ҳалиги...
– Бекзод.
– Бекзод, юринглар, бир айланиб келамиз, гап бор, – деди Эрбек ва ташқарига жиддий ишора қилди.
Эрбек Айбикедан жавоб келган бўлса, тезроқ кескин чора кўришга ошиқмоқда эди.
Козим Ашуралининг ёнида яна ўралашаётганидан энсаси қотди, лекин лом-мим демади. Икки ҳайдовчининг қизғин суҳбатлари бўлиниб қолди. Аммо Жамшидни кўриб жаҳли чиқди. Эрбек уни Ашуралини чақириб келиш учун юборганди.
– Ҳой йигит, сизга бу ерда нима бор?
– Бирор ёрдамимиз керакми, дейман-да.
– Ўзимиз эплаймиз, ука.
– Қачон жўнаймиз?
– Кечаги уста тормоз мойи олиб келсаёқ жўнаймиз.
– Биз ўрмонни бир айланиб чиқсак майлими? Қорин ҳам очиб кетди.
– Майли. Бир соат етадими?
– Ҳа, албатта. Юринг, Ашур ака.
– Мен нима қиламан?
– Қизлар билан қўзиқорин терамиз, – деди Жамшид ва томоғини маъноли қириб олди.
Ашурали тушунди. "Демак, Эрбек айтган", деган ўйга борди ва "Кетдик" дея эргашди. Эрбек, Фарида, Бекзод ва Нилуфар уларни бир четда кутиб туришарди. Арчазор томон йўл олишди.
– Тезроқ юринглар, – деди Ашурали.
– Нега? – сўради Жамшид.
– Анави юкхонада келган ўғриваччалар изимиздан тушишлари мумкин, – деди у ваҳима билан.
– Нега унақа дейсиз? Мундоқ тушунтириброқ гапиринг, – деди Бекзод.
Улар анчагина ичкарилаб боришди. Лекин бу пайтда ўзларидан шубҳаланган Бадр билан Баҳром ҳам уларнинг ортидан пойлаб бормоқчи бўлдилар.
– Ана, қаранглар! – деб қолди тўсатдан Ашурали.
– Қаёққа?!
– Анави иккаласи, айтдим-ку, уларнинг тили бир деб.
– Чопдик. Яширинамиз! – деди Эрбек ва ҳаммаси қалин ўрмон ичига қараб чопиб кетишди.
Улар ағанаган улкан дарахт ортидаги чуқурга тушиб ғуж бўлиб ўтириб олишди. Икки йигит тепа томонларидан ўзаро гаплашиб ўтиб кетишди. "Қаёққа кетишди экан-а?" сўради бири ва тез орада кўздан ғойиб бўлишди.
– Эрбек, ҳужжатларни олдингизми? – сўради Ашурали.
Фарида сумкасини кўрсатди. Ашурали бир-бир текшириб кўра бошлади. Ҳайдовчилик гувоҳномаси ва паспортларидан нусхалар ҳам бор эди. Ашурали ён киссасидан ўз ҳайдовчилик гувоҳномасини чиқариб солиштирди.
– Ўхшайманми, йўқми?
– Козим Аҳмедов аввал сизга ўхшаб ориқроқ бўлган чоғи.
– Ҳа, кейин одам сотиб семириб кетибди.
– Нима, жиддий гапиряпсизларми? – сўради Жамшид ҳайрон бўлиб.
Ашурали телефонини чиқариб, Айбике юборган "СМС"ни кўрсатди. Фарида ҳам ўқиб "Вой!" деб юборди ва кўзлари ола-кула бўлиб кетди.
– Хуллас, уларни қутқаришимиз керак.
Жамшиднинг ранги оқарди.
– Нима, сизнингча, бизниям?..
– Ҳар нима бўлиши мумкин. Кўрасизлар, бир соатлар ичида олиб кетишади. Қуролланган одамлар келиши мумкин. Кейин кеч бўлади.
– Ҳа, тўғри, – деди Эрбек тасдиқлаб. – Ашур ака, қаранг-чи, "СМС"га жавоб келдимикин.
– Ўзингиз қаранг.
Эрбек телефонни тез текшириб кўрди ва "келмабди" деб қўйди
– Хўш, унда нима қиламиз? Қушхонага келган қўйдек ўтираверамизми?
– Шунинг учун нима қилиш кераклиги ҳақида яхшилаб ўйлайлик. Масалан, мен манави автобусни ҳайдаб кета оламан, – деди Ашурали.
– Эҳ-ҳе, ишлар жиддийга ўхшайди-ку, йигитлар, – деди Бекзод ҳайрон. Қизлар қўрқиб "Вой ўлмасам!" деб юборишди.
– Биз аввал анави икки ўғриваччадан қутилишимиз керак. Улар ишимизга халақит қилишади, – деди Эрбек.
– Нима таклиф қилмоқчисиз?
– Ҳа, албатта.
– Боринг, жўнанг. Аралашманг. Бу ёғи бизнинг ишимиз!
Ашурали нари кетди ва хаёлига ҳар хил нохуш фикрлар кела бошлади: "Тавба, намунча бу одам қўрс бўлмаса? Машина тузалди-ку. Ё бировни кутаяптимикин?"
Ашуралининг ҳайдовчиларга шубҳаси тобора ортиб борар, иложи борича уларнинг ҳар бир ҳаракатларидан кўз узмасликка ва ўзаро суҳбатларини тинглашга тиришарди. У ўриндиқда ўтириб ҳар икки ҳайдовчини ойна пардаси четидан кузатиб ўтирди. Шу пайт унинг хаёлларини мўйсафид бузди:
– Ўғлим, машина тузалдимикан?
– Тузалди шекилли. Тағин худо билади.
– Эрбек ака, қачон кетамиз? – деб сўради Фарида. Унинг оёқлари чиндан ҳам совқотганди. Тиззаларини ишқаб "Вув!" деб титраб олди.
– Ҳайронман, – деди Эрбек нима қиларини билмай ва курткасини ечиб қизнинг тиззасига ташлади.
– Вой, ўзингиз-чи? – сўради қиз.
Йигит ўрнига Ашурали "Унинг юрагида ўти бор", деб жавоб қайтарди ва Эрбекни ўзига имлаб, қўлидаги телефонга Айбикедан келган "СМС"ни кўрсатди. Эрбекнинг бирдан ранги оқариб кетди. Ашурали кўрсаткич бармоғини лабига босиб жим ишорасини қилди. Йигитнинг нигоҳида "Нима гап?" деган хавотирли савол намоён эди. Ашурали унинг қулоғига оҳиста шипшиди.
– Ҳозирча ҳеч кимга лом-мим деманг, хўпми? Юринг, ташқарида гаплашамиз.
Улар шошилиб пастга тушишди.
– Ҳой, сиз қаёққа?! – сўради Фарида нохушликни ҳис этиб.
– Ҳозир келаман.
Улар автобусдан четроққа ўтишди.
– Нима, сизнингча, нариги автобусдагилар бизни Шуманайкада кутишмаяптими?
– Ўртоқ, ахир "СМС"ни мен тўқиб чиқарганим йўқ-ку. Кейин қирғизчаниям билмайман. Ўша қизга йўлда телефон рақамимни бергандим, холос.
– Ҳа. Аҳвол жиддийга ўхшайди.
– Яна сизга бир нарсани айтайинми? Фақат ҳаяжонланмайсиз.
– Нима экан?
– Автобусимиз унчалик бузилмаган. Ҳозир бемалол жўнасак бўлади. Мен бу гапни мутахассис сифатида айтаяпман. Мен ҳам автобус ҳайдайман.
– Йўғ-е! – деди Эрбек ҳайрон бўлиб.
– Яна бир гап. Анави хонада келган икки йигитнинг паспортлари йўқ деб ўйлайсизми?
– Нима эди?
– Бор! Улар ўғри. Қолаверса, ҳайдовчилар билан тили бир.
– Ёнларидан ўғирланган моллар чиқмади-ку.
– Ўғирланган молларни тўхтаган ошхонада қолдиришган. Уларнинг орқа эшикдан чиқишаётганига кўзим тушувди. Қайтганларида сумкалари йўқ эди. Ҳозирги сумкалари бўлса ўзлариники. Уни автобусдан олиб тушишмаган.
– Оббо ифлослар-ей. Наҳотки ҳайдовчилар?..
– Улар ҳайдовчиларга тансоқчи, қуроллари ҳам бўлиши мумкин. Бу дегани биз ҳам ҳозир анавиларга ўхшаб гаровдамиз. Бу ерда кимнидир кутишаяпти. "Автобус тузалмайди" деб бошқасига ўтқазишади-да...
– Йўғ-е! Жа оширвормадингизми, ака?
– Айбике билан гаплашиб кўрамизми?
Ашурали телефон тугмаларини босиб қулоғига тутди. Аммо телефондан "Абонент хизмат доирасидан ташқарида" деган овоз келаверди.
– "СМС" юбора қолайлик.– Манг, ўзингиз жўнатинг, мен эплолмайман.
– Нима дей?
– "Айбике, аҳволингиз яхшими? Қаердасиз?" денг. Кейин жавоб келишига қараб иш тутамиз.
"СМС" жўнатилди.
– Бу ҳақда бошқаларгаям маълум қилсакмикин?
– Йўқ. Ҳозир эмас. Ҳа, айтмоқчи, бундай қиламиз. Мен ҳозир ҳайдовчилар ёнига ўтиб, уларни чалғитиб тураман. Сиз машина ва уларнинг ҳужжатларини олиб қўя оласизми?
– Уриниб кўраман. Кейин-чи?
– Улар билан яхшилаб танишиб чиқамиз. Паспорт нусхалари бўлса, ҳар эҳтимолга қарши олиб қўямиз.
– Яхши.
– Лекин эҳтиёт бўлинг. Ҳеч ким кўрмасин.
Шундай қилишди. Эрбек автобусга чиқа солиб мизғиб, совуқдан қунишиб ўтирган йўловчиларга бир бор эътибор берди-да, ҳайдовчиларнинг ҳужжатларини қидира бошлади.
– Ҳой Эрбек ака, нима қилаяпсиз?
– Қоғоз билан ручка керак бўлиб қолди, – деди у ва бир папкани қўлига олди.
Жамшид ҳам, Бекзод ҳам унинг бу ҳаракатларини зимдан бепарво кузатиб ўтиришарди. Орқароқдаги Баҳром билан Бадрлар бир-бирига маъноли қараб олишди.
– Фарида, юринг, бир ўрмонни айланиб келамиз.
– Вой, шу совуқда-я.
– Юринг деяпман, – деди у буйруқ оҳангида. – Жамшид, сиз ҳам, ҳалиги...
– Бекзод.
– Бекзод, юринглар, бир айланиб келамиз, гап бор, – деди Эрбек ва ташқарига жиддий ишора қилди.
Эрбек Айбикедан жавоб келган бўлса, тезроқ кескин чора кўришга ошиқмоқда эди.
Козим Ашуралининг ёнида яна ўралашаётганидан энсаси қотди, лекин лом-мим демади. Икки ҳайдовчининг қизғин суҳбатлари бўлиниб қолди. Аммо Жамшидни кўриб жаҳли чиқди. Эрбек уни Ашуралини чақириб келиш учун юборганди.
– Ҳой йигит, сизга бу ерда нима бор?
– Бирор ёрдамимиз керакми, дейман-да.
– Ўзимиз эплаймиз, ука.
– Қачон жўнаймиз?
– Кечаги уста тормоз мойи олиб келсаёқ жўнаймиз.
– Биз ўрмонни бир айланиб чиқсак майлими? Қорин ҳам очиб кетди.
– Майли. Бир соат етадими?
– Ҳа, албатта. Юринг, Ашур ака.
– Мен нима қиламан?
– Қизлар билан қўзиқорин терамиз, – деди Жамшид ва томоғини маъноли қириб олди.
Ашурали тушунди. "Демак, Эрбек айтган", деган ўйга борди ва "Кетдик" дея эргашди. Эрбек, Фарида, Бекзод ва Нилуфар уларни бир четда кутиб туришарди. Арчазор томон йўл олишди.
– Тезроқ юринглар, – деди Ашурали.
– Нега? – сўради Жамшид.
– Анави юкхонада келган ўғриваччалар изимиздан тушишлари мумкин, – деди у ваҳима билан.
– Нега унақа дейсиз? Мундоқ тушунтириброқ гапиринг, – деди Бекзод.
Улар анчагина ичкарилаб боришди. Лекин бу пайтда ўзларидан шубҳаланган Бадр билан Баҳром ҳам уларнинг ортидан пойлаб бормоқчи бўлдилар.
– Ана, қаранглар! – деб қолди тўсатдан Ашурали.
– Қаёққа?!
– Анави иккаласи, айтдим-ку, уларнинг тили бир деб.
– Чопдик. Яширинамиз! – деди Эрбек ва ҳаммаси қалин ўрмон ичига қараб чопиб кетишди.
Улар ағанаган улкан дарахт ортидаги чуқурга тушиб ғуж бўлиб ўтириб олишди. Икки йигит тепа томонларидан ўзаро гаплашиб ўтиб кетишди. "Қаёққа кетишди экан-а?" сўради бири ва тез орада кўздан ғойиб бўлишди.
– Эрбек, ҳужжатларни олдингизми? – сўради Ашурали.
Фарида сумкасини кўрсатди. Ашурали бир-бир текшириб кўра бошлади. Ҳайдовчилик гувоҳномаси ва паспортларидан нусхалар ҳам бор эди. Ашурали ён киссасидан ўз ҳайдовчилик гувоҳномасини чиқариб солиштирди.
– Ўхшайманми, йўқми?
– Козим Аҳмедов аввал сизга ўхшаб ориқроқ бўлган чоғи.
– Ҳа, кейин одам сотиб семириб кетибди.
– Нима, жиддий гапиряпсизларми? – сўради Жамшид ҳайрон бўлиб.
Ашурали телефонини чиқариб, Айбике юборган "СМС"ни кўрсатди. Фарида ҳам ўқиб "Вой!" деб юборди ва кўзлари ола-кула бўлиб кетди.
– Хуллас, уларни қутқаришимиз керак.
Жамшиднинг ранги оқарди.
– Нима, сизнингча, бизниям?..
– Ҳар нима бўлиши мумкин. Кўрасизлар, бир соатлар ичида олиб кетишади. Қуролланган одамлар келиши мумкин. Кейин кеч бўлади.
– Ҳа, тўғри, – деди Эрбек тасдиқлаб. – Ашур ака, қаранг-чи, "СМС"га жавоб келдимикин.
– Ўзингиз қаранг.
Эрбек телефонни тез текшириб кўрди ва "келмабди" деб қўйди
– Хўш, унда нима қиламиз? Қушхонага келган қўйдек ўтираверамизми?
– Шунинг учун нима қилиш кераклиги ҳақида яхшилаб ўйлайлик. Масалан, мен манави автобусни ҳайдаб кета оламан, – деди Ашурали.
– Эҳ-ҳе, ишлар жиддийга ўхшайди-ку, йигитлар, – деди Бекзод ҳайрон. Қизлар қўрқиб "Вой ўлмасам!" деб юборишди.
– Биз аввал анави икки ўғриваччадан қутилишимиз керак. Улар ишимизга халақит қилишади, – деди Эрбек.
– Нима таклиф қилмоқчисиз?