Tasodifiy hikoya: Dadamni yaxshi ko'raman 1-qism (Qiz bola nomidan)
Dadamni judayam yaxshi kuraman Meni ismim Dilnoza Yoshim 19 da. Aniqrog'i 7-oktabr kuni kirdim 19 ga. Men bundan 1 yarim yil oldin boshlangan bir voqeani aytib bermoqchiman. +15 kanaliga yozyapman. Bilmadim bu to'g'rimi xatomi ammo yozmasam bulmaydi. O'shanda 24-may edi. Man maktabga bir yil keyin borgandim. Shu sababli tengdoshlarimdan bir yosh katta edim. 24-may bitiruv kechasidan bir kun oldin judayam xursand va judayam xafa (Chunki maktabni tugatgandim) xafa xolda dushga kirib cho'mild...davomi

ёшлар чамасидаги дўкондор йигит мулойимлик билан кутиб олди.
– Келинг, тоғажон, ассалому алайкум!
Саидвафонинг аввалига тили айланмай, эшитилар-эшитилмас "С-Салом" деб қўйди.
– Бирор хизмат бормиди, тоғажон?
– Ҳм-м... Меня зовут Саидвафо, – деди томдан тараша тушгандай. – Приехал из России.– Э-э, меҳмонман, денг. Мен ҳозир, – деди дўкондор тўсиқ ортидан чиқиб келиб мўйсафиднинг қўлларидан олди ва тавозе билан яна саломлашди. Сўнгра уни бир стулга ўтқазди-да, чопиб бориб пиёлага чой қуйиб узатди. – Кимникига келдингиз, отахон?
– Ҳм-м..., Касыма знаете?
Дўкондор йигит ўйланиб қолди
– Маҳалламизда бир Қосим ака бўларди. Ўтган йили қазо қилувдилар. Яна Болтакўл маҳалласида бор, қассоб. Ёши нечада?
Саидвафо нохуш гапларни тушунган чоғи, кўзлари ола-кула бўлиб кетди. Наҳотки тўнғич ўғлим ўтган бўлса?
– Саттаров Касым, пятдесять лет.
– Ҳа-ҳа, бу ўша, сойнинг у юзида туради.
Саидвафонинг кўнгли хотиржам тортди. У аввалига катта ўғлини топишга қарор қилди. Бошқа фарзандлари ҳақида сўрамади.
Дўкончи бошини қашиди.
– Ҳм-м. Қосим аканинг Меҳри деган синглиси ҳам бор-а?
Ўрисмижоз мўйсафиднинг чеҳраси ёришди.
– Да – ҳа! – деб қўйди у қувониб.
– У менинг синфдошим.
– У, этот, ҳалиги, где?
– Уми? Қиргулида, домда туради. Шаҳарда катта дўкони бор, Туркияга қатнайди. Бир акаси, Жамол ака ўша ерда дўхтир. Э, тўхтанг, сиз уларга ким бўласиз ўзи?
– Отец.
– Нима дедингиз?
– Ата. Они мои дети. Помогите их найти.
– Ие... Ростданми? Ахир, уларнинг отаси бўлмаган дейишарди-ку!
Дўкончи йигитнинг исми Мўминжон экан. У меҳмоннинг ҳурматини жойига қўйишга ҳаракат қиларди. Ёдига дўкон ёнидаги уй Қосим қассобнинг укаси Камол аканики экани келиб қолди ва "суюнчи" олиш учун уларникига келди. Аммо қўшни аёл ҳозиргина ўша ўрисмижоз киши келиб кетгани, Меҳрихон ҳам тан олмаганини гапириб берди.
– Бўлмаса, у кишини Қосим аканинг олдига юборайинми?
– Ҳа, шундай қилинг. Қосим акам бизга ота ўрнидалар. Эҳтимол, танирлар.
Мўминжон узрини айтиб "Сиз, тоғажон, Қосим аканикига бора қолинг. Қабристон орқали борсангиз, жуда яқин" деб унинг уй манзили ва гўшт дўкони қаердалигини тушунтириб қўйди. Саидвафо тушунди.
Саидвафо болалиги ўтган кўчалар бўйлаб бораркан, йўл бўйи қатор қилиб экилган баланд мирза тераклар гўё худди Низомхўжага ўхшаб "Бай-бай" дегандай бош тебратиб туришарди. Сой бўйига бораверишда қабристон бўлиб, ундан сўқмоқ йўл ўтарди. Дўмпайиб турган қабрлару баъзиларининг тепасига қўйилган ёдгорлик тошларидаги суратлар унинг назарида гўё "Ҳа, келдингми, қаторимизга қўшилавер" дегандай ортидан қараб қолишарди. Саидвафонинг юраги орқага тортиб кетди. Тезроқ ўтиб кетиш учун қадамини тезлатди, лекин негадир йўли унмаётгандай, руҳлар оёқларидан тортаётгандай туюлаверди. Юраги тез ура бошлади. Яхшики, йўлидаги бир қабр олдига қўйилган тахта ўриндиққа дуч келди ва бир оз нафасини ростлаб олмоқчи бўлиб ўтирди. Ҳаяжондан чаккасидан тер оқди ва кепкасини олиб тепакалини артди. Сўнгра ўтирган жойидаги қабртошига разм солди ва ундаги суратни кўриб, бир сапчиб тушди. Тошда ўз акси мунғайиб турарди. Сурат тагига "Саидвафо Саттор ўғли. 1940 йилда туғилган" деб ёзилган ва ўлган санаси кўрсатилмаганди. "Наҳотки бу мен?!" деди у ва қўрқиб кетиб юрагини чангаллади-да, ён томонига йиқилди.

* * *

Саидвафо кўзини очганида ўзини касалхонада кўрди. Ҳамшира қиз севиниб кетди ва бу ҳақда шифокорга хабар бериш учун шошиб хонадан чиқди. Бемор ғаройиб туш кўрганди. Тушида болалиги, ота-онасини ҳам кўрди. Отаси билан боғларда айланиб юришди. Отам мени ўзига чорлаяпти, шекилли. Лекин ўлсам, мени ким кўмаркин? Наҳотки, мени ўлганга чиқариб, қабртош қўйган бўлишса...
Тепасида бир шифокор йигит жилмайиб пайдо бўлди.
– Ассалому алайкум, тузукмисиз, отахон?
Бемор кўзини очиб юмди. Шифокор унинг томир уришини текширди. "Қаерларидир раҳматли отамга ўхшаб кетаркан ё қариндошларданмикин?" деган ўйга борди.
– Исмингиз нима, тоға?
– Саид... – дея олди у.
– Қаерликсиз?
– Маргелан.
– Қабристонга зиёрат қилгани келганмидингиз?
Мўйсафид саволни англамадими, жавоб бермади. Аммо йигит яна сўровда давом этди.
– Юзингиз раҳматли отамни эслатаркан. Мабодо отамга қариндошлик ерингиз йўқми?
Саидвафонинг тили айланмай ётаверди. Тил қурғур на рус, на ўзбек тилига бўйсунишни хоҳларди.
– Майли, дамингизни олинг... Дилфузахон, – деди у ҳамширага мурожаат қилиб.
– Лаббай.
– Бу кишининг касаллик тарихини тўлғазинг. Яқинларини аниқлаб, хабар беринглар, хўпми? "Юрак хуружи" деб ёзинг. Қон босимини ўлчаб, кардиограмма қилинглар.
– Хўп бўлади, Жамол Саидвафоевич!
Саидвафо яна бир сапчиб тушди: Наҳотки, шу йигит ўғлим бўлса?..
Кардиограмма хулосалари қониқарсиз чиқди. Ҳамшира "Касаллик тарихи"ни тўлдириб ўтирарди.
– Фамилиянгиз?
– Сатторов.
– Исмингиз?
– Саидвафо.
– Қизиқ, шифокор акамизники ҳам Сатторов. Сатторов Жамол Саидвафоевич. Тавба, отдошга ўхшайсизлар.
– Туғилган йилингиз? Яшаш жойингиз?
– 1940 год. Новосибирская область Каменаобийский район.
– Нима?! Тушунмадим, сиз хорижликмисиз?
– Нет, я Маргеланский, улица Куштепа, дом 17.
– Ие, вой! Ахир бу Жамол аканинг укаси Камол аканики-ку!
Саидвафо "Ҳа" дегандай қовоқларини кўтариб бош ирғаб қўйди. Ҳамшира қиз ҳайрон бўлиб Жамол Саидвафоевичнинг ҳузурига қараб чопди.
– Ҳа, Дилфузахон, тинчликми?
Дилфуза "Касаллик тарихи"ни қўлига тутқазди. Уни ўқиб Жамолнинг эси оғиб юмшоқ ўриндиққа ўтириб қолди ва дарҳол Қосим акасининг телефон рақамини тера бошлади.
– Алло, ҳа, Жамол, тинчликми?
– Йўқ!.. Тинчликмас!
– Ие, нима гап?
– Сиз отамни ўлган дегандингиз-а? – сўради у ҳаяжон билан.
– Ҳа, нима эди?
– Бир беморни олиб келишувди. Худди отамга ўхшаркан.
– Нима бўпти? Одам одамга ўхшайди-да. Эсингда борми? Анави раҳматли қизиқчи бор эди-ку, Ҳожибой Тожибой деган. Ўша бир марта "Ўхшаш чеҳралар" деган танлов эълон қилиб, ўзига ўхшаганларнинг тўққизтасини йиққанди.
– Э, йўқ...
– Тўхтаб тур. Гапимни гапириб олай. Кейин саҳнада турган чеҳрадошларга қараб "Мана, кўринглар, менинг отам киракаш бўлган. Бошқа вилоятларда ойлаб қолиб кетарди" деган. Бизнинг отамиз ҳам ёшлигида шўхроқ бўлгандир-да, – деди у ва аскияга олиб хохолаб кулиб юборди.
– Майли, сизнингча бўла қолсин. Мен сизга унинг шахсий анкетасини ўқиб берайинми?
– Хўп, ўқи.
– Сатторов Саидвафо, 1940 йилда туғилган. Уй манзили: Марғилон шаҳар Қўштепа кўчаси, 17. Бу сизга бирор нимани эслатадими?
– Ҳа. Бу уй отамнинг, кейин Камолнинг уйи-ку. Ёпирай... Бўлиши мумкинмас. Наҳотки, у тирик!
– Энди бу ёғини эшитинг. Мен ҳам сизни бир аския қилайинми?
– Тавба-тавба. Бу жуда ғалати-ку, хўш-хўш?
– У сизникига қабристон орқали кетаётиб йўлда ўз қабрига дуч келган ва юраги хуруж қилиб ўзидан кетиб қолган. Уни болалар кўриб қолишибди.
– Ёпирай!..
– Сиз бўлса, бизни ишонтиргандингиз! Қабртош қўйдиргандингиз!
– Онамиз ўтганларида ҳам келмади-ку, у номард. Қабртош шунчаки бир рамзий тош эди, холос. Мен сизларни, фарзандларимизни тинчлантириш учун, хотира кунлари ота-онани ёдга олиб туришларинг учун шундай қилгандим, – деди Қосим йиғламсираб. – Қирқ йилдаям келадими, ахир! Сизларни боқаман, тарбиялайман, ўқитаман,