Tasodifiy hikoya: Birinchi hikoyam (Tanlov uchun)
meni ismim Dinara tuurmushga ciqqanman yoshim 23 da erga tegmasimdan oldin shaxarda turadigan xo...davomi

Murod. — Durdona baribir qamaladi. U ahmoqlik qilib qo'yibdi. Banditlarga qo'shilib olgan ekan. Mana, ahmoqligi uchun endi qamaladi. Sen bu xayollarni miyangdan chiqarib tashla! Shunday iste'dodni yakson qilmoqchimisan? Xo'sh, idish yuvib yurding, keyin-chi? Nima o'zgaradi? Xor bo'lib yashashni xohlayapsanmi?
— Nima qilay unda? Bugun Durdona, ertaga yana boshqasi… Men ko'tara olmayman bunday og'ir yukni.
— Xavotir olma, bugundan boshlab bizning guruhda faqat sen yurasan. Boshqa raqqosa chaqirilmaydi. Qolaversa, biz shu hafta oxirida Surxon vodiysiga jo'nab ketamiz.
— Surxon? Nega? Uyoqda nima qilamiz?
— To'y mavsumi endi boshlandi. Mavsumning fayzini Surxonda olamiz. Shuning uchun yaxshilab tayyorlan. Hovlingdan xavotir olma, maxsus odamlar qo'riqlashadi. Ammang kirmaydi bu uyga.
— Tushundim.
Murod jo'nab ketdi.
To'rt yigit esa Manzuraning hovlisini tashqaridan turib qo'riqlaydigan bo'ldi.
Murod ularga Manzurani kunduz kunlari ham yolg'iz qo'ymaslikni tayinladi.

* * *

Tong ham otdi. Ertalabdayoq Murod qo'ng'iroq qilib tayyorgarlik ko'rib turishni tayinlagandi. Kechqurun nikoh bor ekan. Manzura hali zamon Murod aytgan kun yetib kelishi, olisda uzoq vaqt yashab qolishi muqarrarligini sezib, qadrdon qishlog'i ko'chalarini aylanish, qishloq markazidagi do'konga bir mo'ralab olishni ixtiyor etgandi.
Qo'riqchi yigitlar uni yolg'iz yurishga qo'yishmadi. Ortidan soyadek ergashib katta ko'chaga chiqishdi.
Bekor qilgan ekan ko'chaga chiqib. Hatto, mahallaning narigi chetidagi uylarda yashovchi qiz-juvonlar ham do'kon ro'parasida hozir bo'lishibdi. Ular do'konga ul-bul xarid qilishga kelmagani ma'lum. Barchalari Manzurani ko'rish, uni masxaralash, iloj topishsa, haqoratlab xumordan chiqish uchungina shu yerga yig'ilishgandi. Erkaklar ham ulardan qolishmasdi. Qishloqchilik-da, ba'zilari Manzuraning ortidan ergashgan ko'yi beo'xshov qiliqlarni oshkora bir-birlariga ko'z-ko'z qilishar, xuddi shunday beo'xshov kulgi ko'tarishardi. Qishloqchilik-da, ularga tutayotgan ishlari oddiydek tuyilardi. Manzurani qo'riqlab kelayotgan yigitlargina ensalari qotib mushtlarini tugib olishardi. Ammo hech biri bu erkaklarga qarshi so'z aytmasdi.
Manzura do'konga yaqin keldi-yu, taqqa to'xtadi.
Sal naridagi bir guruh ayollar orasida Bozorgul ammasi ikki qo'lini beliga tiragancha turar, ikki ko'zi Manzurada edi. U hozir qandaydir ko'ngilsiz hodisa yuz berishini ko'ngli sezib ortga qaytmoqchi bo'ldi. Biroq endi bir qadam tashlagan ediki, Bozorgul bor ovozda qichqirdi:
— Ha, betingdan buzilgur! To'rtta xo'rozning orasiga kirvolib bizga maqtanish uchun keldingmi? Hozir ko'rsatib qo'yaman senga!
Manzura bu haqoratlarni hazm qila olmadi. Kechagi xo'rliklar, haqoratlar, xavotirlar, qo'rquvlar, alam-u anduhlar to'lib-toshib kelib naq bo'g'ziga tiqildi.
U ilkis ortga o'girildi-da, yugurib borib gezargancha turgan ammasining tomog'iga chang soldi.
Manzura shu tobda o'zini umuman idora eta olmasdi. Ammasining yulqinib, uning qo'llaridan xalos bo'lishga urinishi battar g'ashini keltirar, Bozorgulning tomog'ini tobora qattiqroq siquvga olardi. Atrofdagi ayollar, erkaklar tek qotib turishardi. Hech kim oraga tushishni, amma-jiyanlarni ayirib qo'yishni xohlamasdi. Ular tekin tomosha paydo bo'lganidan mamnun edilar.
Xayriyat, qo'riqchi yigitlar o'rtaga tushishdi. Biri Manzurani chetga olib ketdi, boshqasi Bozorgulni tinchlantirishga urina boshladi. Xotinlar esa bu manzarani ko'rgach, qaytadan g'imirlab qolishdi. Lablar beo'xshov burildi. Erkaklarning mushti tugildi.
— O'l-a, buzuqi, — jon achchig'ida sannardi Bozorgul. — Baravariga to'rtta erkakning o'rtasiga kirdingmi? Bitta erkak kam-da-a sen manjalaqiga?..
— Bu qizni toshbo'ron qip tashlash kerak, — luqma tashladi mahalla ayollaridan biri. — Hoy, erkaklar, nimaga qaqqayib turibsizlar? Anavilarni urib tashlamaysizlarmi? Yallachi yetimchani toshbo'ron qilmaysizlarmi?
— Og'zingizga qarab gapiring, — bir mahal erkaklar orasida turgan mallasoch, uzun bo'yli Botir ismli yigit qichqirgan ayol tomon yuzlandi.
U Manzuraning sinfdoshi edi. Maktabda o'qib yurgan chog'larida bir necha o'n martalab Manzuraga sevgi maktubi bitib ko'rgan. Javob ololmagach, sukut saqlashga majbur bo'lgan.
— Ko'rdingizmi buzuqlik qilganini? Yo sham ushlab turganmidingiz tepasida?
— Vay, — bo'sh kelmadi ayol ham. — Ana, ergashtirib olibdi-ku! O'ziga to'g'ri qiz to'rt erkakni orqasidan ergashtiradimi?
— Ularni Manzuraning ustozi qo'riqchi qilib qoldirgan. Anavi Bozorgul opadan himoya qilgisi kelgan. Nima bo'pti shunga?..
Shu gapni aytdi-yu, Manzura tomon bir qarab qo'ydi-da, uyi tomon jadalladi.
Manzura ham qo'riqchilar hamrohligida hovlisiga qarab yurdi. Ammo yarim yo'lga yetganda, birdan to'xtab, qo'l telefonini oldi va Murodga qo'ng'iroq qila boshladi.
— Iltimos, anavi qo'riqchilaringizni chaqirvoling, aka, — dedi Manzura yig'lamsirab. — Mahalladagi xotinlar malomat qilishyapti. Betim qolmadi! Ko'z ochirishmayapti. Meni it yemaydi. Jon aka, chaqirvoling!
— Bo'pti, — dedi Murod. — Telefonni ber, o'zim aytaman. Sen o'zingni ehtiyot qil! Bugun kechqurun tayyorlanib tur! To'y bor!

* * *

Taxminan bir daqiqa vaqt o'tdi yo o'tmadi. Qo'riqchi yigitlar Murodning ko'rsatmasiga ko'ra, Manzura bilan xayrlashishdi-yu, jo'nab ketishdi.
Manzura esa uyiga yetay deganda, ilkis ortga o'girildi. Hov narida Bozorgul ammasi shoshilmasdan o'zi tomon kelayotgan ekan.
— Kelma, yaqinlashma! — qichqirdi Manzura telbalarcha. — Qayt dedim orqangga, maraz, jodugar!
Bozorgul taqqa to'xtadi. Shu ko'yi birpas jiyaniga tikilib turdi.
— Bekor qilyapsan shu ishni, — dedi u turgan yerida. — O'zim opichlab katta qilgandim sen ko'rnamakni! Xudo ko'rib turibdi hammasini! Bir kun ajrini to'laysan!
— To'lasam, men to'layman, — yanada qattiqroq qichqirdi Manzura. — Senga nima? O'zing aybdorsan! Meni qishloqqa sharmanda qildingmi, endi o'zingdan ko'r! Yo'qol, seni ko'rishga ko'zim yo'q!..
— Hali shoshmay tur, — deya istar-istamas ortga o'girildi Bozorgul. — Hali mening sovunimga kir yuvmabsan. Shunday qilayki, onadan tug'ilganingga pushaymon bo'lgin! Qiynaliblar, to'lg'oniblar o'lgin iloyim!

* * *

Kechqurun to'ylari bor edi. Asrga yaqin Murod Xursandbek hofiz va Husan usilitelchi bilan birga yetib keldi. Manzura tayyor turgandi. Uzoq kutdirmadi. Mahzun qiyofada bo'lsa-da, orqa o'rindiqqa o'tirib barchalari bilan salomlashdi.
Qishloq ayollari, qiz-juvonlar baribir o'sha atrofda kezishdan, bir-birlariga bildirmaygina Manzurani, Murodni ko'rsatib pichir-pichir qilishdan tiyila olishmayotgandi. Manzura bularni sezdi. Nimalar deb valdirashayotganini taxminan tasavvur qildi. Shuning uchun ataylabdan qattiq-qattiq gapirib, qiziqarli hangomalar so'zlab yonidagilarni kuldirish harakatiga tushdi. O'zi ham qishloq ayollariga tik boqqancha miriqib kuldi. Murod bu holat sabablarini bilgani uchun bosh chayqay-chayqay, Husanga «ketdik» ishorasini qildi.
Mashina ortida talato'p changlar quyunini qoldirgancha yeldek uchib ketdi.

* * *

Bugungi to'yxonaga kirib kelgandan keyin Manzuraning