Tasodifiy hikoya: nazariya2
Turmushga chiqayotga qiz onasi bilan suhbatlashib ötiribdi: qiz-oyi tóydan keyin nima bóladi? oyisi-...davomi

o'ng eshigi oyog'imga urildi. Yiqildim…
Yiqilayotib ham bir narsa haqida bosh qotirardim. Nima o'zi bu? Ko'p narsa bilib yubordim-u, yo'qotmoqchi bo'lishdimi? Ha, agar shunday bo'lsa, himoyaga shay turishim zarur. Chunki, hozir mashina to'xtaydi-da, ichidan chiqib kelganlar mening oyoq-qo'limni boylab olib ketishadi…
Yo'q, bu gal ham adashibman. Ranglari oqarib ketgan yoshgina haydovchi tepamda paydo bo'lib yalina boshladi:
— Kechiring!.. Bilmay qoldim! Qattiq og'riyaptimi?..
Unga quloq solmadim. Sababi, notanish hamkasb bilan uchrashishimga bir necha soniyalar qolgandi. Sekin o'rnimdan turdim-u, olomon orasiga kirib uni qidira boshladim. Qani? Kim o'zi u? Ko'rinishi qanaqa? Hov anavi sportchilarga o'xshagan yigitmi? Yo sumka ko'targan manavi ayolmi?
— Qattiq og'rimayaptimi? — hamon atrofimda girdikapalak bo'lib aylanardi haydovchi.
— Og'rigani yo'q, rahmat! — javob qildim men.
— Balki, sizni kasalxonaga olib borishim kerakdir?
— Kerakmas.
— Yo'q, keling, yaxshisi kasalxonaga boraylik!.. Xudo biladi oyog'ingizga nima bo'lgan…
Men hammasini tushundim. U o'sha o'zim kutgan notanish hamkasb edi.
Oqsoqlangancha uning ortidan ergashib mashinaning orqa o'rindig'iga o'zimni tashladim.

* * *

— Travmpunktgacha to'rt, to'rt yarim daqiqa bor. — dedi u menga. — Hozircha meni eshit…
Hayratdan yoqa ushladim. Qarang, bu rezidentning o'zi!.. Men — kuryer bilan ochiqdan ochiq gaplashib olmoqchi. Bu tushga o'xshaydi! Men ahmoq bu odamni o'zimga dushman deb yursam, aslida rahbarim vazifasini o'tarkan. Dushman esa, Xudo biladi kim. Buni kelajak ko'rsatadi…
— Hadeb bosh qotiraverma! — xayolimni bo'ldi u. — Hali u senga ko'p kerak bo'ladi. Ana, eng yaqin yordamchim o'tgan haftada, boshqasi ikki hafta oldin o'ldi. Ishni eplay olishmagandan keyin shunaqa bo'ladi. Hozir bo'lsa, butun umid sendan. Qo'lingda xarita bor. Faqat senigina noma'lum dushmanimiz tanimaydi.
Tushunmadim. Nega endi o'zining boshqa xodimlarini ayaydi-yu, meni xuddi bir bo'lak go'sht kabi dushmanga qarshi qo'yadi?.. Nega yuzini ko'rsatdi? Dushman meni ham tanib qolishi va halok bo'lishim uchunmi?..
— Topshiriqni eshit. — tag'in xayolimni bo'ldi u qo'limga bir quti sigaret tutqazarkan. — Bu yerda qo'shimcha axborot bor. Manavi yerida manzil. Sen uni kuzatish davom etyaptimi-yo'qmi, aniqlaysan. Agar lozim bo'lib qolsa, uni himoya qilasan.
«Ha, — ko'nglimdan o'tkazdim men. — Aytishiga qaraganda, men boradigan yerda mushtlashuv ham bo'lishi muqarrar. Bundan chiqdi, meni ham allaqachon tiriklar ro'yxatidan o'chirishgan. E, hozircha tirikman-ku! Nimaga tushkunlikka tushib qoldim?..»
— Tushunarlimi? — so'radi u mendan.
— Tushunarli.
— O'sha o'zing ko'rgan tashlandiq bino ichidagi betonlar orasi bizning aloqa qiladigan joyimiz bo'ladi.
Mashina kasalxona ro'parasiga kelib to'xtadi. Rezident tashqariga chiqdi-yu, boyagi «niqob»ini kiydi. Ya'ni, o'zini xuddi meni tanimaydigandek, mashinada urib yuborgani uchun afsuslanayotgandek tutib qo'llarimdan ushlagancha avaylab mashinadan tushirdi.
— Eh, kechiring, og'ayni!.. Bilmay qoldim-da!.. Bunday bo'lishi kimning xayoliga kelibdi deysiz!..
Besh daqiqalar ichida oyog'imni boylab qo'yishdi.

* * *
Ertasi kuni men uchun o'zimga yoqadigan, «ob'yekt»ni kuzatish qulay bo'lgan joydan kvartira ajratib berishdi. Shundan keyin bildimki, meni faqatgina sirli silindrni olib kelish uchun emas, balki, boshqa muhim topshiriqni ado etish uchun ham jo'natishgan ekan.
Yo'q, men oyna oldida kun bo'yi tashqarini kuzatish bilan ovora bo'lmadim. Shunchaki, devorga ko'zgu o'rnatib qo'ydim. Bu ko'zgu orqali o'zimga kerakli odamni bemalol ichkaridan turib kuzata olaman. Bu ham mening xavfsizligimni ta'minlaydigan himoya vositalaridan biri edi.
Oradan ikki kun o'tib bu uyda yashaydigan barcha qo'shnilarni, shu jumladan, o'zim kuzatayotgan «ob'yekt»ni ham tanib oldim. U ko'rinishidan boshliqlarga o'xshab ketardi-yu, g'amgin edi. Har kuni bir vaqtda uydan ketar, bir vaqtda qaytardi. Har kuni kechqurun axlat to'kish niyatida tashqariga chiqardi. Soat roppa-rosa kechki o'n yarimda uyi chirog'ini o'chirardi.
Ba'zan hovliga chiqardim-da, o'rindiqlarda gap sotib o'tirgan kampirlar orasiga qo'shilgancha, atrofni kuzatardim. Bir necha marotaba «ob'yekt»ni xizmatga, yoki sayrga o'ziga bildirmagan holda kuzatib ham qo'ydim. Hech qanday gumon qilsa arziydigan vaziyat ko'zga tashlanmadi. Uning ortidan hech kim tushmagan!
Shu ko'yi bir hafta o'tdi. O'zimni xuddi qorong'ida qop-qora mushukni tutmoqchi bo'layotgan ahmoqqa o'xshata boshladim. Ishda natija yo'q. Balki, rezident kuzatmasa turolmaydigan kasalga uchragandir? Nega meni ahmoq qiladi unda? Yo o'zimda professionallik yetishmayaptimi?..

* * *

Qarangki, kunlarning birida o'zim kuzatayotgan kimsa kechki sayrga chiqmadi. Mendan boshqa hech kim bu holatni payqamasdi ham. Hayron bo'lib hovliga chiqdim. Kuzatilayotgan kvartira chiroqlari o'chirilgandi. Podyezdga qaytib kirib uning eshigi ro'parasiga bordim. Hech qanday tovush yo'q. Qulflar joyida.
Bir necha soatdan so'ng sanitarlar xuddi shu podyezddan uning jasadini olib chiqib ketishdi. Nima bo'lganini yuqori qavatda turadigan qo'shnilar o'zaro muhokama qilishardi.
— Eh, peshonasi sho'r ekan. — deyishardi kampirlar. — Vannaxonaga cho'milgani kirib kutilmaganda toyib ketibdi-yu, boshi bilan urilib, hushidan ketibdi. Suv yutibdi… Agar bir o'zi yashamaganda baqirganini birga yashaydigan odam eshitardi. O'lmasdi. Ha, qachon, qanday o'lishini bilmas ekan-da odam!..
Men bo'lsam bunga ishonmasdim. Chunki, sababini yaxshi bilardim.
Yaxshilab o'ylaylik. Bu haqiqatning tagiga yetishda yana bir usul. Masalan, jinoyatchi bu jinoyatni amalga oshirishi uchun qancha vaqt sarflashi mumkin? Olaylik, podyezdga qirq soniyada kirib oladi. Qulfni ochishi uchun ham shuncha vaqt ketadi. Haqiqiy ustamonlar uchun bu qulflarni ochish cho'tmas. Sekin ichkariga kiradi-da, uy egasini qandaydir tovush bilan chalg'itadi. U tovush kelgan tomonga o'girilib ulgurmay, kuchli zarba bilan polga qulatadi. So'ngra vannaxonadagi kranlarni ochadi. To suv to'lgunga qadar jabrlanuvchini yechintiradi…
Izlarni yo'qotish uchun ham ko'p vaqt ketmaydi. Jami 11-12 daqiqa ichida g'oyib bo'ladi.
Xo'sh, podyezdda o'sha vaqtda begona odam bormidi? Ha, navbatchi chilangar bor edi. Lekin u kiriboq yettinchi kvartiraga kirib ketgan va uzoq vaqt temir-tersaklarni kovlashtirish bilan band bo'lgan. Yana pensiya tarqatadigan pochtachi. Kampirlar u o'n yildan beri pensiya tarqatishini jo'rovozlikda aytishdi. Unga odam o'ldirishdan nima foyda?
To'xta, oq xalatlilar orasida bo'lmasin tag'in qotil. Ha, oq xalat har qanday qotilning basharasini berkita oladi.
To'g'ri, buni tekshirib ko'rmasa bo'lmaydi. Chunki, murda vannaxonada yotganini o'zlaricha qaerdan bila qolishadi?..
Bu fikrimni ham kampirlar tasdiqlab berishdi.
— Sen haqsan, bolam. — deyishdi menga. — Poliklinikadagilar ham odammas. Dori so'rab ko'rgin, shunaqangi baqirib berishadiki… O'sha «Tez yordam»da kelganni bir ko'rsayding. Xuddi mol do'xtiriga o'xshaydi basharasi.