Tasodifiy hikoya: Онажон
Бу йилги киш жуда совук келди, кумуш чанглари бутун заминни, шу жумладан фаргонани хам келинчакдек г...davomi

zorlanishlariga e'tibor berishmadi. Qolagnlarning kulgisi ostida yigit Valini qaytadan ko'tarib olib derazadan katta ko'chaga tomon irg'itdi. Ketidan aravachasini ham…
***
Sho'rlik bola kayf-safo qurboni bo'ldi. Garchi chivindekkina joni omon qolgan bo'lsa-da, kesilgan oyoqlarining chimillab og'rishi joniga azob berdi. Shunda ham u ichkaridagilarning chiqib qolishlaridan, ko'tarib olib yana uyga olib kirib ketishlridan umid qildi. Ammo hech kim chiqmadi. Ahyon-ahyonda Mergan akaning beo'xshov kulgisi eshitilib turdi xolos…
Og'riq hiyla pasayib ingrashdan to'xtagandi. Ichkaridagilarning gaplari qulog'iga chalingandek bo'ldi.
— Bekor qilding-da urib!.. — bu Mergan akaning ovozi edi. — Kelib-kelib nogiron bolaniyam urasanmi? Shuncha gunohlaring kammidi?
— E, nimasiga achinasan, Mergan? Bunaqalar sotqin bo'lishadi. Qo'y, aroqdan quy yaxshisi!.. O'lmaydi. O'ziga kelsa o'rnidan turib aravasiga o'tirvoladi o'zi.
— Yo'q, oshna, hech bo'lmasa, ko'tarib ichkariga opkiraylik! Yarim kechasi bo'lsa… O'lib-netib qolsa, baloga qolib yurmaylik yana!
— Vey, qachondan beri qo'rqadigan bo'p qolding-a?.. Qayoqdagi bolani yetaklab kelgan sen ahmoq. Qo'y!..
Shu bilan ularning ovozi tindi. Vali aniq sezdi. Kimdir derazadan bir marta mo'ralab ham qo'ydi. Lekin qaytib ularning ovozlari eshitilmadi…
Shu lahzalarda ko'chadan bir qariya o'tib qoldi. Yerda eshitilar-eshitilmas ingrab yotgan Valini ko'rib yoqa ushladi. Qorong'ida timirskilanib uni aravachasiga o'tqazib qo'ydi.
— Bolajonim, sen kimning bolasisan?.. Nega bu ahvolda yotibsan?.. — asta shivirlab so'radi u.
Vali qariyaga javoban Mergan akaning uyini ko'rsatdi.
— Shunaqa degin?.. Yo'q, Merganning bolasi yo'g'idi… Sen uning o'g'limassan… Bu yaramaslar seniyam kaltaklashganga o'xshaydi… Go'ringda tik turgurlar! Kelib-kelib seniyam shu ahvolga solishadimi?.. Menga qara, tez bu yerlardan ket!.. Sen bu odamning kimligini bilmaysan. G'irt kallakesar, o'g'ri u. Joning o'zingga kerak bo'lsa, tezroq ket!.. Eh, bolajonim, jon deb seni uyimga opkirib ketardim-u, anavi yaramasdan qo'rqaman-da!.. Mayli, Xudo sabr bersin senga!..
Vali ko'z yoshlarini kafti bilan arta-arta, qariyaga rahmat aytib, mahalladan chiqib keta boshladi. Ancha yurib borgach, to'xtab orqasiga qaradi. Mergan akaning uyida hamon chiroq yonib turar, qariya esa, allaqachon g'oyib bo'lgandi…
***
Sargardonlik yosh tanlamas ekan. Vali Qo'yliq ko'chalarida ikki kungacha tentirab yurdi. Shahar-shahar-da, kimdir qo'liga non tutqazdi, kimdir pul berdi. Yana kimdir ko'nglini ko'tardi. Ammo hech kim uyiga olib ketmadi. Mergan akaning uyidan qay ahvolda chiqqan bo'lsa, shundayligicha qolib ketaverdi.
Yaxshiki, qo'lidan picha tilanchilik keladi. Shu yo'l bilan qornini to'yg'azdi.
Ammo qorong'i tushdi deguncha yuragi bezillardi. O'tkinchilarga mo'ltirab qarab qolish, sal qovog'ini uyib kelayotgan odamni ko'rsa, qo'rqa-pisa burchakka qisinish joniga tekkandi. Qo'llari sovqotib, oyog'ining kesilgan joylari simillab og'riy boshlaganda, o'zi bilmagan holda yig'lab nola qilardi.
— Ota-onam qani o'zi? — deya so'zlanardi u osmonga qarab. — Nega mening hech kimim yo'q bu dunyoda?.. Nega meni tashlab qo'yishdi?..
Bu nolalarni faqat uning o'zigina eshitar, har gal o'zi yig'lab, o'zi yupanishdan, yana tirikchilik tashvishini chekishdan bo'lak iloji yo'q edi…
Oxiri chiday olmadi. Beixtiyor esiga o'zi bir paytlar yashagan axlatxona tushib ketdi. Ha, uni axlatxonada hech kim turtkilamasdi. Birov nima qilayapsan deb ham so'ramasdi. Istagancha qichqirar, istagan yerida uxlab ketaverardi. Ayniqsa, daydi, piyonistalarning o'zaro urishishlarini ko'rish, ularni masxaralab qochish Valiga huzur bag'ishlardi. Eng asosiysi, axlatxonada qo'rqib yashamasdi.
Kunlarning birida tilanchilik qilib ancha-muncha pul yig'ib oldi-da, o'ziga yeguliklar oldi. Egniga yangi ko'ylak sotib oldi. Va tavakkal yo'lga tushdi.
Shu yaqin orada qator “dom”lar bor ekan. O'shalarni oralab axlatxona qidirishga tushdi. Yo'l-yo'lakay o'zi tengi bolalar Valini masxaralab qolishar, ota-onalari esa, bosh chayqab qo'yishardi…
— Mana men izlagan joy! — uzoqdan ko'ringan axlatxonaga ko'zi tushgan Vali o'ziga o'zi shivirladi. — Mana endi shu yerlarda yurib tilanchilikka boraveraman…
Ammo axlatxonaga yaqin borgach, turli badbo'y hidlarni dimog'ida tuyib ko'ngli ag'darilayozdi. Ancha chiqib qolgan ekan. Yarim soatlar chamasi og'zi-burnini berkitib axlatxona atroflarini aylanib yurdi.
— Yo'q, chidayman. — ko'nglidan o'tkazdi Vali. — Baribir chidayman. To'polon ko'chalardan shu yerlar ming marta yaxshi. Birov kimligingni so'ramaydi. Ko'nglingga yoqqan ishni qilib yuraverasan…
Shu tobda hov narida axlat titib nimalarnidir ajratib olayotgan baland bo'yli o'risga ko'zi tushdi. Nima olayotgani unga qiziq tuyulib, o'sha tomonga qarab yurdi.
Axlatlar har tarafga sochilib ketgandi. Ularni oralab aravacha bilan yurishning o'zi o'limdan qiyin.
Vali qiynala-siqtala o'ris erkakning yaqiniga bordi. Shu payt kutilmganda oldidan qora mushuk chopib o'tdi. E'tibor bermadi. O'risga sinchiklab tikildi. Yo'q, u axlat titmayotgan ekan. Qandaydir… Katta-katta qurollarni taxta qutidan olib qopga joylardi…
U orqada kimdir turganini sezdi shekilli, to'satdan orqasiga o'girilib, qo'lidagi avtomatni Valiga o'qtaldi.
Vali ham azbaroyi qo'rqib ketganidan shosha-pisha ikki qo'lini baland ko'tardi.
— Tы kto? — ruschalab so'radi erkak. Vali bu tilni umuman tushunmaydi. Qo'lini ko'targancha qotib turaverdi.
— Ya sprashivayu, tы kto? — qaytadan so'radi erkak.
— Men Valiman. — tavakkal dedi u hamon qo'lini tushirmay. — O'zing kimsan?..
Erkak ehtiyotkorlik bilan unga yaqin keldi. Ko'rdiki, oyoqsiz, aravachaga mixlangan…
Ohista qo'lidagi qurolni pastga tushirdi. Vali ham asta qo'lini tushirib, aravacha dastasini mahkam ushlab turdi.
— Chto zdes delaesh? — yana ruschalab so'radi u. Vali yelka qisdi.
— Ay, tы ne ponimaesh?.. Ayt, kimsan?
Vali uning o'zbekcha gapira boshlaganini ko'rib lol qoldi. Shoshilib o'zini qaytadan tanishtira ketdi.
— Men Valiman. O'zingiz kimsiz?
— Menmi?.. — erkak ohista aravacha yoniga cho'kkalab o'tirdi. — Hech kim. Ivan amaki deb chaqiraver. Xo'sh, nimaga kelding bu yerga?..
— O'zim… Tomosha qilib yuribman. Amaki, qo'lingizdagi avtomat-a?..
— Ha, — dedi Ivan o'siq soqolini kafti bilan silab qo'yarkan. — avtomat, bolakay! Bu bilan hazillashib bo'lmaydi.
— Uni qaerdan topdingiz?
— Tss!.. Indama. Menda ko'p. Agar birovga aytib qo'ysang…
— Aytmayman. Kichkina bolamidim?.. Mengayam bittasini bering!
— Hali yoshlik qilasan bunaqa narsalarga.
— Jon amaki!.. Bera qoling!.. Hov anavisini… Ha, o'shanisini bering!..
Vali ko'rsatayotgani haqiqiy snayper miltig'i edi. Ivan miltiqni qo'liga olib uzoq aylantirib turdi. Hayron bo'ldi. Shuncha qurolni kim bu axlatlar orasiga tashlab ketishi mumkin?.. Yo'q, bu yerda bir gap bor. Xudo ko'rsatmasin, hozir o'sha odam kelib qolsa, naq o'ldirib qo'ya qoladi. Chunki qurolni oddiy odam olib yurmaydi. Mafiyachilar… Ha, aniq o'shalar…
Biroq ular kim o'zi?.. Qaerda?..
— Bo'pti, ma, tez yashir!..