Tasodifiy hikoya: kenayimmi birinci marta
Salom mani ismim Timur yowim 20-da. hozir o'zimmi hayotimda bo'gan voqeani yozmoqciman.mani kenayim ...davomi

borib uy odamga to'ldi. Dasturxon ustiga avval ichkilik, turli gazaklar qo'yishdi. Albatta, hamma ishni Tolmas aka bajarar, Oqsoqol yonboshlab olgancha, yig'ilganlar bilan astoydil suhbat qurardi…
Hammasi tayyor bo'lgach, ichkilik boshlandi. Valini aravachasiga qaytadan o'tqazib qo'yishgandi. Bir chekkada o'tirgancha erkaklarning ichkilik ichishlarini tomosha qildi. Ba'zilari piyoladagi aroqni xuddi suvday simirar, gazak ham qilib o'tirmay, yana quyib berishini so'rab piyolani Tolmas akaning oldiga surib qo'yardi. Ba'zilar esa, ikki marta bo'lib ichardi. Ketidan pomidor chaynardi…
— Vey bola, —o'tirgan yeridan baqirdi Oqsoqol. — Ozgina olasanmi-a?..
Vali unga javoban kulib qo'ydi. To'g'risi, uning ham shu zormandadan tatib ko'rgisi kelib o'tirgandi. Anchadan beri qiziqardi. Shuning uchun yonidagi yigit uzatgan piyolani qaytarib o'tirmadi. Shartta qo'lidan oldi-da, ko'zlarini yumib ko'tardi…
Juda achchiq narsa bo'larkan. Yetib borgan yerini kuydirib o'tdi-yov!.. Hatto, bir muddat nafas ololmay hiqillab o'tirdi. Shunda kimdir qo'liga pomidor tutqazdi. Pomidorni chaynab yegandan keyin sal o'ziga kelib piyolani qaytadan Tolmas akaga uzatdi.
— Malades, erkak! — qichqirdi Oqsoqol. — Haqiqiy erkak mana munday bo'pti!.. Menga qaranglar, jo'ralar, bu yigitchani Tolmasvoy axlatxonadan topib olibdi. Endi bizminan yashaydi. Cho'talchi qilib qo'yaman!
Bu gapi kimlargadir yoqmadi shekilli, o'zlaricha g'udranib qo'yishdi. Oxiri Oqsoqol tinimsiz Qiyshiq deb murojaat qilayotgan ko'zlari g'ilayroq bir yigit gap tashladi.
— Endi ko'proq pul yig'ishning yo'lini topibsiz-da-a, Oqsoqol?!.
— Vey, senga kim qo'yibdi gapirishni? — kayfi oshib qolgan Oqsoqol dast o'rnidan turib Qiyshiqning yoqasidan bo'g'di. — O'zing kimsan-u, yana gapirasanmi? Hozir…
Tolmas aka epchillik bilan Oqsoqolni yelkasidan ushlab turg'azdi.
— Qo'ying, aka, shu mishiqiminan teng bo'lasizmi? Gapirsa gapirib o'lmaydimi?!. Hozir oshiq tepganda ko'ramiz tili burro bo'lishini. Bilasiz-ku!..
— Bo'pti, qani, ichkilikni yig'ishtir hammang! O'yinni boshlaymiz!..
Ko'z ochib yumguncha dasturxondagi narsalar yig'ishtirilib, xontaxta olib tashlandi. Tolmas aka yugurgancha narigi xonaga o'tib, to'rt dona oshiq keltirdi va gilam ustiga tashladi…
Birinchi bo'lib Tolmas aka tepdi. Omadi kelmadi shekilli, oshiqlarning birontasi ham tik turmadi. O' kayfi oshgani pand berdi. Ishqilib, jahli chiqqanidan “He onangni!” deya so'kindi-yu, bir chetga o'tdi. Navbat Qiyshiqniki edi. U bildirmay turganlarga ko'z tashladi. Hammasi kayfda. Ko'zlarini qisgancha oshiqni kuzatishardi…
Qiyshiq paytdan foydalanib qolmoqchi bo'ldi. Buning ustiga xona torligi sabab u boshidan bu boshigacha ikki-uch qadam keladi xolos. U devorga borib urilib yonginasiga yotiq holda kelib tushgan oshiqlarni oyog'i bilan tez tikka qildi. Buni deyarli hech kim payqamay qoldi. Faqat bir chetda qimorni qiziqib tomosha qilayotgan Vali bildi. Angladiki, Qiyshiq g'irromlik qilmoqchi. Birpas indamay turdi. Qarasa, Qiyshiq astoydil qichqirib tikilgan pullarni yig'ish bilan ovora.
— Ha-a!!! Yutdimmi?!. Yutdimmi?!. Ana shunaqa! Qiyshiqniyam omadi bor!..
— O'lg'on! — o'tirgan yerida baqirib yubordi Vali. — Tolmas amaki! U oyog'iminan tikka qildi oshiqlarni! O'zim ko'rdim!..
— Nima? — Tolmas aka o'ziga kelgandek Qiyshiqning tepasiga keldi. — Sen hali g'irromlik qilishniyam bilasanmi?..
— Qo'lingni tort, qariya!.. Bu mishiqi bolang nimaniyam tushunardi. O'lay agar, oyog'imni tekkizgan bo'lsam…
— O'sh bola yolg'on gapirmaydi!.. Qani, buyoqqa yur, kuningni ko'rsatib qo'yaman seni!..
Tolmas aka Qiyshiqni sudrab tashqariga olib chiqib ketdi. Oqsoqol gandiraklab kelgancha, Valining peshonasidan o'pib qo'ydi. Ammo Qiyshiqning tarafdorlari undan ko'z uzmay, nafrat aralash qarab turishardi…
Oradan yarim soatlar o'tib Tolmas aka Qiyshiqni ichkariga sudrab kirdi. Shu janjal bahona qimor ham to'xtab, o'tirganlar kayfi tarqagan ko'yi xomush tortib qolishgandi.
Tolmas aka Oqsoqolning imosi bilan basharasi qonga bo'yalgan Qiyshiqni o'rtaga olib o'tdi.
— Toshkanda qimor deganiga g'irromlik sig'maydi. Buni bilarding-a? — Oqsoqol Qiyshiqqa yaqin kelib yelkasiga qo'lini qo'ydi. — O'zing o'zingga tashvish orttirding, akasi! Endi bu aybingni qanday yuvmoqchisan?..
Qiyshiq bosh eggan ko'yi sheriklariga bir-bir qarab qo'ydi.
— Boshqatdan o'ynaymiz.
— Yaxshi. Biroq… Ha mayli, bunisini keyin gaplasharmiz… Qani, oshiqlarni qo'lingga ol!..
Qiyshiq itoatkorona yurib borib uy burchida sochilib yotgan oshiqlarni qo'liga oldi va hammasini tik holda xona o'rtasiga o'rnatdi.
— Qancha tikasan? Tikish sendan!.. — dedi Oqsoqol Tolmas akaga ko'z qisib. — Puling bormi o'zi?
— Xafa qilyapsiz, aka! — g'udrandi Qiyshiq. — Pulim bo'lmasa, qimorxonangizga qadam bosmayman. Meni o'zingiz yaxshi bilasiz.
— Ilgari bilardim seni. Juda halol o'ynarding. Bilmadim, bugun nima jin urdi senga!.. Xo'p, qancha tikasan?
Qiyshiq birpas o'ylanib turdi-da, hammaga eshittirib tikayotgan pulining miqdorini ma'lum qildi.
— Bir milyon!..
— Yo alhazar!.. — o'tirganlar birdan oh tortib yuborishdi.
— Gaping gapmi? — so'radi Oqsoqol kulimsirab. — Tag'in keyin… Gapingdan qaytib o'tirmaysanmi? O'zingga yomon bo'ladi, bola!
— Gapim gap!
— Tep oshiqni!
— Yo Jamshid!..
Afsuski, oshiqlar u aytganday tik turib qolmadi. Hech bo'lmasa, bittasi Qiyshiqning ishonchini oqlamadi…
Kelishilganidek, Oqsoqol navbat oldi. Uning tepishi masalani hal qiladi. Mabodo ishi o'ngidan kelmasa, Qiyshiq yana bir oshiq tepish imkonini oladi…
Yo'q, Qiyshiqning omadi chopmadi. Qimorda Oqsoqol deb nom chiqargan bu odamning tepgan oshiqlari baravar tik turdi…
Qiyshiq adoyi tamom bo'layozgandi… Boshini changallagan ko'yi ancha vaqt tek o'tirib qoldi…
Uni Oqsoqolning ovozi o'ziga keltirdi.
— Nimayam qilardik, uka? Buni o'yin deb qo'yibdi. Endi sheriklaringminan maslahatlashib pulning ilojini toparsan… Senga bir hafta muddat. Kelasi Shanba shu vaqtda pullar mening qo'limda bo'lishi lozim. Kechiksang, foizi oshib boraveradi.
— Bilaman, aka! — shivirladi Qiyshiq. Va sheriklarini tashqariga imladi…
Bularning hammasini Vali bir chetdan kuzatib o'tirar, qimorbozlarning tortishishlari, birovining yutqazib og'ir ahvolga tushishi yanada qiziqishini orttirar, “qaniydi yana o'yin bo'lsa,” degan xayol bilan hammalariga bir-bir umidvor tikilib qo'yardi…
Yo'q, o'yin juda sovuq nihoya topdi. Bunaqasi ba'zi-ba'zida sodir bo'lib turishiga qaramay, baribir qimorbozlar o'rtasiga sovuqchilik tushib, so'zsiz, bir-birlariga nafrat bilan tikilgan ko'yi tarqalishdi…
— Xo'sh, bolakay, o'yin senga yoqdimi? — Tolmas aka uyda yolg'iz qolishgach, Valiga yuzlanib so'radi.
— Zo'r ekan! — dedi hovliqib Vali. — Endi qachon o'ynaysizlar, amaki?
— Endimi?.. Shoshilma, bu yerda ertaga bugungisidanam zo'r o'yin bo'ladi. Qo'qonlik qimorbozlar kelishadi!
— Ular yaxshi o'ynaydimi?
Bu savolni eshitib Tolmas akaning rangi birdan o'zgardi.
— Bekorlarni aytibsan! — dedi Valiga qattiq tikilib. — Qimor o'ynashda toshkanlikka yetadigani yo'q. Ko'rasan, uyim pulga to'lmasa, otimni