Tasodifiy hikoya: Muhum savol
Hammaga salom men bir do'stimizni iltimosiga binoan shu savolni yozyamman. Kimda qoniqarli javob bo'...davomi

baribir gumonsirardim. Tutayotgan ishlari mening foydamga emas deya baholagim kelardi. Ammo yuz ko'rinishiga qaraganim sayin bu fikrimdan qaytishga va shoshilmaslikka intilardim.
Avtobusdan qaerdadir tushib elektrichkaga o'tirdik. Bir-ikki chaqirim yo'l bosganimizdan keiyn esa, kichkinagina uy oldida tushib qoldim.
— Bu tanishimning dala hovlisi. — tushuntirdi menga Rezident. — Bu yerni hech kim bilmaydi.
Ichkariga kirgach, Rezident shkafni ochib u yerdan non va konserva oldi. Lekin negadir to'pponchasini mening shundoq ro'paramga qo'ydi. Bundan payqadimki, u yana yangi o'yin boshlamoqchi.
Qiziq. Buyog'i qanday kecharkin? Rezident mening savollarimga javob berarmikan? O'zini qanday tutadi?
Qarangki, u hali savol bermasimdan turib barchasiga javob berib qo'ya qoldi.
— Men senga bu yerdan ketishingga yordam beraman. — dedi u. — Qolaversa, Tashkilotimizni, meni va nihoyat o'zingni taniydigan odamlarning ismi-shariflariniyam beraman.
Ana shunisi menga juda kerak edi. Chunki, prokuror deganlari menga ham eng shafqatsiz jazo tayinlanishini talab qilardi. Shunday ekan, men o'zimni o'sha jazodan qutqarish, hayotimni saqlab qolish uchun kurashishim zarur. Agar u odamlar tirik qolishsa, Tashkilot meni ham, Rezidentni ham yo'q qilishi aniq.
Kechqurun Rezidentning qo'lidan konteynerni oldim-u, dala hovlini tark etdim.

* * *
Ketayotib, ortimga o'girildim-u, deraza qarshisida o'tirgan Rezidentga nazar soldim. U shu o'tirishda xuddi keksarib, dunyodan charchagan kampirni eslatardi. Umrida ilk bor sira shoshilmayotgandi u. Hozir meni ham hayratda qoldirib qurshovda ham, poezd kupesida ham emas, aksincha oddiy kursida xotirjamgina o'tirardi. Agar yaqin kelajakda bo'lishi kerak ishlarni hisobga olmasa, buni haqiqiy dam deb aytish mumkin. Rezidentning hisob-kitobi bo'yicha dushman deb atalmish jinoyatchilar guruhi dala hovliga besh-olti soat ichida yetib kelishlari lozim. Lekin Rezident bu uchrashuvdan sira qo'rqmaydi. Bu taxlit uchrashuv, qarama-qarshiliklarning ko'pini ko'rgan.
Uni ham tushunsa bo'lardi. Negaki, katta bir mafiyachilar guruhini fosh etish maqsadida yollagan agenti ishonchini oqlamadi. Agent mafiyachilarning tuzog'iga ilindi. Katta pul, yaxshi ovqat, shohona uy-joylar uning ko'zini ko'r qilib qo'ydi. To'g'ri, agent ham tashkilotdagi boshqa xodimlar kabi halol, to'g'ri so'z yigit edi. Agar ish bir haftada yakun topganda balki o'z vazifasini a'lo darajada uddalagan bo'lardi. Afsuski, operatsiyaning oylarga cho'zilib ketishi Rezidentning zarariga hal bo'ldi. Agent sotilib qoldi. Endi esa, hammasini qaytadan boshlamasa bo'lmaydi. Buning uchun bugungi tashrif buyuradigan dushmanlar bilan kurashishi shart.
Banditlar kechqurun to'rtta mashinada dala hovli ro'parasida paydo bo'lishdi.
— Vey, gaplashib olishimiz kerak, eshitayapsanmi? — qichqirdi ulardan biri.
— Kerak bo'lsa, o'zing kiraver! — javob qildi Rezident ichkaridan turib.
— Hadeb o'zingni bozorga solavermasang-chi! Bizning ixtiyorimizda uch daqiqagina vaqt bor. Chiq!
— Kelaver, yaqinroq kel! — o'zicha shivirladi Rezident avtomatni o'qlab. — O'qlarim hammangga yetadi.
— Bo'pti, chiqmasa chiqmas! — dedi bandit sheriklariga qarab. — Boshlanglar!
Shu gapdan so'ng daraxtzor orasidan ikkita buldozer chiqib kelib dala hovli darvozasi yonida to'xtadi.
— Oxirgi marotaba ogohlantirayapman! — yana qichqirdi bandit. — Chiqmasang, yer bilan yakson bo'lasan!
— Shunaqami? — o'ziga o'zi dedi Rezident. — Meni traktorlar ostida yanchib tashlamoqchimisanlar? Yaxshi, kelishdik.
U shunday dedi-yu, cho'ntagidagi to'pponchani chiqarib o'qladi va peshonasiga tiradi.
Oradan ko'z ochib yumgunchalik vaqt o'tmay buldozerlar dala hovlining devorlarini buzgancha ichkariga qarab yurishdi. Shu bilan bir vaqtda esa, Rezident tepkini bosdi…
Xullas, bu jangda Rezident bironta ham dushmanni yo'q qila olmadi. Asir ham tushmadi. Asirlikdan ko'ra o'z joniga qasd qilishni afzal topdi.
— Murdani albatta topinglar! — sheriklariga buyurdi bandit yakson qilingan dala hovliga ma'noli boqarkan. — Yerning ostidan bo'lsayam topinglar!

* * *

Dala hovlini tark etganimda men Rezidentning qanday o'lishini bilmasdim. Faqat bir narsa menga ayon edi. Uning uchun bu yorug' dunyoning umuman qizig'i qolmagan. Na ittifoqdoshlari bor, na do'stlari. Hammasidan judo bo'lgan. Faqatgina dushmanlarigagina kerak. Ular ham Rezidentni behuda emas, o'ldirish uchungina qidirishadi. Men bo'lsam, baribir undan mamnunman. Chunki, menga barcha kerakli narsalarni, familiyalar, mafiya kattalarining manzili, shaxsiy konteynerigacha berdi. Hech narsani ayab o'tirmadi. Lekin men unga yordamga bora olmasdim. Hatto bor ovozda chaqirsa ham qayrilib qaramasdim. Sababi oddiy. Oldimda hali ko'p kurashlar, qiyinchiliklar turibdi. Men o'z burchimni to'liq bajarganim yo'q. Maqsadimga yetish uchun olg'a borishim lozim.
Rezident aytgan joydan konteynerni olgach, barcha narsalarni sport sumkamga joyladim-da, shaharga jo'nadim. Shaharning uchta tumanidan uchta kvartirani ijaraga oldim. Uchchala kvartira ham ikkinchi qavatdan. Zarur bo'lganda, tashqariga deraza orqali sakrab tushib keta olish uchun shunday qildim. Qolaversa, barcha podyezdlar ikki eshikli. Ham kirish joyi, ham uyning orqa tarafiga chiquvchi eshiklar. Bu navbatdagi operatsiya uchun muhim edi.
Asosiy yashash joyim sifatida shahar markazidagi to'rt xonali kvartirani tanladim. Negaki, bu kvartira oynalari shahar ichki ishlar boshqarmasi binosi bilan ro'parama-ro'para. Banditlar bu yerda ochiqchasiga otishma tashkil eta olishmaydi.
Uch kungacha xuddi mushuk go'sht atrofida aylangandek o'zim uchun muhim hichoblangan besh mafioz yashaydigan tumanlarda daydib yurdim. Topografik rejalar tuzdim, turli kirish-chiqish joylarini chamalab ko'rdim. Uchinchi kecha so'ngida esa, o'sha besh mafiozni o'ldirish usullari haqida bosh qotirdim.
Birinchi «mijoz»im ayni shu kunlarda kvartirasini ta'mirlatayotgan ekan. Mana shu fursatdan foydalanib qolishim shart. Xuddi o'zimni shu mahallada yashaydigan qo'shnilardek tutib ta'mir uchun javobgar brigadirga uchrashdim.
— Bilasizmi, bugun-erta men uylanishim kerak. — dedim unga. — Mehmonlar kelishadi. Manavinaqangi bo'yoqlar yerda yotsa, ta'mirlab tursalaring, xunuk ko'rinadi. Keling, ikki kunga ta'mirni to'xtatib, boshqa podyezdda ishlab turing. Men vaqt yo'qotganingiz uchun haqini to'layman.
— Bo'pti, — javob qildi brigadir. — tushunaman. O'zim ham bir paytlar uylanganman. Xavotir olmang, aytganingizdek bo'ladi.
Bu ishni qoyillatgach, ikkinchi «mijoz»ga o'tdim. U qadar kuchli tayyorgarlik shart emasligini aniqlaganimdan so'ng uchinchisi tomon yo'l oldim. Uchinchi «mijoz» mashina jinnisi ekan. O'zining yap-yangi chet el mashinasi borligini bildim. Katta tezlikda mashina haydashni xush ko'rarkan. Ayni muddao. «Baxtsiz tasodif» tufayli halok qilish mumkin.
Bu shaharda ham boshqa yerdagi kabi tunda yolg'iz yurish xavfli edi. Yolg'izliging har qanday o'tkinchining