Tasodifiy hikoya: TELEFON... 4-Qism (Tanlovga)
TELEFON... 4-Qism... Shuning uchun unga erim borligini aytib yolg`on gapirdim. Ammo yolg`onimni darov sezib qoldi. Endi tomom qo`lida qo`g`irchoqdek o`ynatadi, deb o`yldim. Biroq bu yigit men bilgan, tanigan erkaklardan anchayin farq qilar ekan. Chiroyli, husnim sabbabmi, hissiz sobiq erimdan boshqa, shu choqqacha uchragan har qanday erkak menga qo`pol gapirmagan, doyimo oldimda hushmomila bo`lishardi. Bunday hushmomila erkaklar yonidan o`zimni ustunligimni his etardim va ularga bos...davomi

amin bo'lgach, jadal yurib borib og'ilxonaga kirdi.
Og'ilxona bo'm-bo'sh. Qariya ko'zlari ojizlangan kuniyoq mol-qo'ylarni sottirib yuborgan…
«Ishim o'ngidan keldi, — o'yladi Mirsoli qorong'ilikda borib burchakka osib qo'yilgan ov miltig'ini qo'liga olib, o'rgimchak uyasidan tozalash asnosida. — Mana, miltiq! Xuddi o'zi! Menga shu kerak edi! O'qiyam ichidaykan. Zo'r bo'ldi. Endi o'zingdan ko'r Sodiq xomsemiz! Ilgari o'zimdan uch yosh kattaligingning hurmatini qilardim. Otang seni armiyadan olib qolganda hamma ustingdan kulsayam, men kulmagandim. Ota-onangning yolg'iz o'g'li bo'lganing uchun armiyaga olishmaganini tushungandim. Zarinamga ko'z olaytirib yaxshi ish qilmading. Bilib-ko'rib turib unga sovchi qo'yganingga chiday olmayman. Uzr, oshna, Mirsolini otasi bir so'zlilikka o'rgatgan, shunday tarbiyalagan. So'z berdimmi, qaytish yo'q! Sendaqa xotinchalish xunasalarga tupuraman!..»
Mirsoli qorong'ida paypaslana-paypaslana bir burchakdan eski qop topdi. Miltiqni o'sha qop ichiga joyladi-yu, shosha-pisha tashqariga chiqdi. Baxtiga hovli hamon jimjit ekan. Vujudiga hukmini o'tkaza boshlagan titroqlarga e'tibor qilmay, tomorqa orqali devor oshib keng dalaga o'tib oldi. Bu dala orqali ham Sodiqning do'koniga borsa bo'lardi. To'g'ri do'konning kichik omboridan chiqadi. Agar ombor yopiq bo'lsa, miltiqni o'sha yaqin oraga berkitib, do'kondan bemalol Sodiqni chaqirib chiqa oladi…
Shunday qildi ham. Miltiqni ombor yaqinidagi xarsangtosh panasiga qo'ydi-da, ustini shox-shabba bilan yopdi. Keyin omborni aylanib o'tib to'ppa-to'g'ri do'konga kirdi.
Ichkarida mijoz yo'q, Sodiq kerilgancha atlas rangli piyoladan choy ho'plardi.
Mirsolini ko'rdi-yu, piyolani bir chetga qo'yib o'rnidan qo'zg'aldi. Aftidan Mirsoli ne niyatda kelganini payqadi. Shu sabablimi, beixtiyor rangi oqarinqirab, ko'zlari olaydi.
— Kutmaganmiding, xunasa? — suhbatni so'kinishdan boshlab qo'ya qoldi Mirsoli. — Mening Zarinamni qo'yningga solvolmoqchimiding?..
— Senlama! — bo'sh kelmay unga yaqinlashdi Sodiq. — Kim bo'psan kekkayasan? O'zingni bosvol, bratishka!..
— Ie, o'rischalashniyam biladilarmi hali? — masxaraomuz sovuq tirjaydi Mirsoli. — Yur, unda o'rischasiga gaplashamiz, hezalak! Eshitdingmi? Xe-za-lak!..
— Maraz!..
Sodiq do'konchi Mirsolining haqoratiga bardosh qila olmay, o'ng qo'lini ko'tardi. Afsuski, hech bir harakat sodir etishga ulgurmadi. Mirsoli uning qo'lini mahkam siqib asta qayirdi.
— Suyakchalaringni bitta-bittalab sindirvolaman, — dedi tishlari g'ijirlab. — Yur dedim, o'rischasiga gaplashamiz! Sendaqalarga Zarinani osonlikcha berib qo'yadigan ahmoq yo'q!..
— X-xotinimga til tekkizma! — xirillab qo'lini nari tortishga urinardi Sodiq. — U…
— Nima?.. — borlig'i alam va nafrat iskanjasida to'lg'onayotgan Mirsoli «xotinim» degan jumlani hazm qila olmadi. Sodiqning qo'lini qattiqroq qayirgancha uni tashqariga sudradi.
— Erkak bo'lsang, birovga miq etmaysan, — Sodiqni ombor orqali miltiq berkitilgan joy tomon yetaklarkan eshitilar-eshitilmas po'pisa qildi Mirsoli. — Bu juda jiddiy masala. Erkakchasiga kelishvolishimiz kerak. Busiz bo'lmaydi. Xo'sh, aytasanmi birovga? Balki otajoningni yordamga chaqirmoqchidirsan?
— Sendan qo'rqadigan hali onasining qornida yotibdi, — dedi Sodiq. — Qo'lni qo'yvor! Senam erkak bo'lsang, erkakcha mushtlash! Baribir qo'lingdan hech narsa kelmaydi. Zarina meniki! Hademay to'y. Bekorga chiranyapsan!
— Shunaqami? — beo'xshov kulib qo'ydi Mirsoli. — Bratanimiz shunaqangi botir bo'p ketibdilar-ku, bilmabmiz-da! Unda ochsinlar ombor eshigini!..
Sodiq Mirsolining sal bo'shashganidan foydalanib qo'lini zarda aralash tortib oldi-da, kissasidagi kalitni olib eshikka osilgan qulfni ochdi.
Mirsoli oldin yon atrofni ko'zdan kechirib olgan bo'ldi-yu, fursatni qo'ldan bermaslik uchun chopa borib miltiqni shox-shabbalar ostidan chiqarib oldi va epchillik bilan ortga o'girildi.
Shubhasiz, Sodiq bunday manzaraga guvoh bo'lishni yetti uxlab tushida ko'rmagandi. O'ziga qaratilgan sovuq qurol esxonasini chiqarib yuborayozdi. Bir necha soniya ichida a'zoyi badanida titroq tuyib qo'rqa-pisa orqaga tislangancha omborga kirdi.

Mirsoli miltiqni hamon do'konchiga o'qtalib, ombor eshigini yopib qo'ydi.
— Xo'sh, gaplashamizmi? — so'radi Mirsoli ohista raqibiga yaqinlasharkan. — Qani, ko'rsat endi kimligingni! Bugun senga uyingdagilar aza ochishadi. Zarina esa menga qoladi. Alam qilyaptimi? Alam qilmasin! Zarina mening xasmim. U faqat meni sevadi! Kalimangni keltir, boyvachcha!..

* * *

Oradan besh daqiqa o'tdi yo o'tmadi. Mirsoli qo'lidagi miltiqni mahkam tutgan ko'yi dala yo'l bo'ylab yugurib borardi. Tez-tez qo'llariga, miltiqqa, ust-boshiga vahima aralash razm solib olar, biror yeriga qon tekkan-tegmaganini tekshirardi.
«Men… Uni o'ldirib qo'ydimmi? — deya fikrlardi yo'l-yo'lakay lablari titrab. — Endi nima bo'ladi?.. Meni… Qamashadimi?.. Yo'q, qamasholmaydi… Topisholmaydi… O'ldirdim… Otib tashladim… Ishqilib, hech kim bilmay qolgan bo'lsin!.. Hozir… Qochishim kerak, qochishim! Lekin qaerga? Qanday qilib? Miltiq-chi? Buni nima qilsa bo'ladi?.. Yo'q, bovanikiga qaytmayman. Bilib qolishadi. Tutib olib qamab qo'yishadi meni! Qaytib bo'pman! Buni…»
Shularni xayolidan kechirdi-yu, Mirsoli taqqa to'xtadi. Ikki qadam naridagi zovurga, boyagina Zarina ikkovlarining achchiq alamlari, zardali suhbatlariga guvoh bo'lgan eski zovurga umidvor termildi va o'ylab o'tirmay miltiqni suvga uloqtirdi. Zovurning tizzaga qadar yetib-etmaydigan bo'tanali suvi darrov miltiqni bag'riga yashirdi.
Mirsoli hiyla ko'ngli xotirjam tortgan kabi shosha-pisha kiyimlarini qayta qoqdi-da, yana jazavaga tusha boshladi. Unga kimlardir ortidan kelishi muqarrarligi, baribir tutib olishlari mumkinligi sira tinchlik bermasdi. Qochishi lozimligini bilardi-yu, qay manzilga borish, buyog'iga qanday yo'l tutish kerakligini idrok eta olmasdi.
«Topdim, — xayolan picha jonlanib mahallasi tomon bosh burdi u. — Uyga kirib kiyimimni almashtiraman-u, onamga xat qoldirib jo'nab qolaman. Shoshilish kerak, shoshilish! Tutib olishadi, qamab qo'yishadi!..»
Boyagina o'zini erkin qush kabi tutgan, tengqurlariga maqtanish, diplomni ko'z-ko'z qilishga oshiqqan Mirsoli ayni lahzalarda turmadan qochgan aristondek hushyor, ehtiyotkor, sovuqqon bir bandaga aylanib qolgandi. Ikki ko'zi nuqul olma terardi.
Omadi bor ekan. Onasi qaergadir ketibdimi, hovli darvozasi qulf edi. Bilardi, Ruzvon xola hamisha darvozani qulflab, kalitini o'zi bilgan burchakdagi tosh ostiga yashirib ketardi. Kalitni olib hovliga bemalol darvozadan kirsa ham bo'lardi. Ammo bu gal yuragi chopmadi. Odam tugul ko'chadagi itga ko'rinishni-da istamadi. Erinmay kesak devorni aylanib o'tib tomorqaga o'tdi. Hovliga o'sha tomorqa orqali kirib oldi va xonasini zuv aylanib kerakli kiyimlarni kiydi. Yechganini sandiqdagi eski-tuskilar orasiga berkitdi. So'ngra qo'liga qaerdandir ruchka, qog'oz olib Ruzvon xolaga xat yozib qoldirish ilinjida bo'ldi.

— Men otam rahmatliga tortdim shekilli, — deb boshlangandi xat. — U kishi ham hayot paytida juda qaysar