Tasodifiy hikoya: savol
kechirasilaru avvalambor adnimgaraxmat chunki bilmaganlarimi bilivoldim . Savolim shundan iboratki a...davomi

yopdi. Mirsoli hech narsani tushunmasdi. Vaqt tongga yaqinlab qolgan. Nahotki, podpolkovnik shu paytgacha turmada qolib ketgan bo'lsa? Demak, kutgan, poylagan ekan-da!.. Tamom, hozir boshlaydi diydiyosini. Hoynahoy, qo'rqitishga tushsa kerak. Bu aniq. Uni noshuddan olib noshudga soladi. Qotillik jinoyatini eslatadi. Neki alami bo'lsa, hozir to'kib soladi…
Mirsoli bir necha o'n soniyalar ichida xuddi shunday o'ylardan azoblanishga ulgurgan va yer ostidan podpolkovnikka boqardi.
— Xo'sh, qahramon, kayfiyatlar qalay? — podpolkovnik Mirsoliga yaqinlashib, ko'zlariga sirli boqdi. — O'g'riboshi bilan yaqindan tanishib oldingmi? Nega indamay qolding? Og'zingga tolqon solganmisan? Yo biror gap bo'ldimi?
— Yo'g'-e, tinchlik, — dedi Mirsoli gapni nimadan boshlashni bilmay. — Shunchaki…
— Boplading, — uning yelkasiga qoqdi podpolkovnik. — Ishni men o'ylagandanam yaxshi uddalading. Qoyillatding!
— Siz… Qaerdan eshitdingiz? — so'radi Mirsoli hayron bo'lib. — U yerdan hozirgina chiqdim-ku! Haligi…
Podpolkovnik unga javoban kulib qo'ydi.
— To'g'ri, sen bilmaysan, — dedi nihoyat bir muddat sukut saqlagach. — Biz o'g'riboshining kamerasiga maxsus eshitish moslamasini o'rnatganmiz. Buni oldindan bilishing shart emasdi. Umuman, menga ma'qul. «Bolshoy» laqqa tushdi. U qopqonda. Barakalla, juda ehtiyotkor va ustamon ekansan.
Mirsoli hanuz hayron edi. Podpolkovnikning gaplarini alam va nafrat hosilasi deya o'ylardi. Shu sababli o'ta ehtiyotkorlik bilan, past ovozda ehtiyot shart so'rashga jazm etdi.
— Endi meni… Turmada qoldirasizmi?
— Nima? — podpolkovnik hayrat aralash Mirsoliga tikildi. — Yoqib qoldimi turmada o'tirish?
— Y-yo'-o'q, — deya bosh qashishga tushdi Mirsoli. — Shunchaki… So'radim-da!
— Axir, sen ishni qoyillatding. Shunday ekan, nega turmada qoldirishim kerak. Senga aytganman, so'z berganman. Men o'z so'zida turadigan odamman.
— Unda… Men ketaveraymi?
— Shoshilma, — yer chizgan ko'yi o'ng qo'lini oldinga cho'zdi podpolkovnik. — Adashmasam, o'g'riboshi senga yangi buyurtma berdi, aniqrog'i, shart qo'ydi. Bundanam xabarim bor. Xo'sh, bajarasanmi shartni? Bor boyligini senga vasiyat qilmoqchi. Shunday imkoniyatni qo'ldan bermassan-a?
— Bilmadim, — deya yuzini daricha tarafga burdi Mirsoli. — Men unaqangi ertaklarga ishonavermayman.
— Bekor qilasan, aslida har zamonda bo'lsayam, ertaklarga ishonib turish lozim. Chunki ertaklarning zamirida haqiqat yashirin bo'ladi.
— U menga shart qo'ydi. Juda og'ir shart qo'ydi. Bu ish…
— O'zingni ja farishta ko'rsatishga urinma, — dedi podpolkovnik jiddiy tortib. — O'shanaqa nusxalar bilan osh-qatiq bo'lib yurgansan. Ozmi-ko'pmi tuzini totgansan.
— Men unday qilmadim, — soddalarcha javob qildi Mirsoli. — Tuhmat qilyapsiz.
— Mayli, hozir tortishishning mavridi emas. Xullas, o'g'riboshining aytganini qilasan. Men u marazning qancha boyligi borligini aniq bilmasam-da, taxmin qilaman. Katta boylik to'plagani aniq. Ha, senga va'da qilingan pul juda ko'p, yigit. Bunga shubham yo'q. U boyliklar katta bir bankdagi yacheykada saqlanarkan. Bundanam xabar topdim. Demak, o'g'riboshi ovora bo'lib vasiyatnoma yozib o'tirmaydi. Aytganini qilsang, insofi bo'lsa, qo'lingga bank kartochkasi bilan o'sha yacheyka kalitini tutqazadi. Ko'ribsanki, bankka borib hujjatingni va o'sha kalit-u kartochkani ko'rsatsang, bas, boyliklar seniki. Shunaqa narsalardanam xabardormisan yo bilmaysanmi?
— Sira bankka ishim tushmagan, — dedi Mirsoli o'ng'aysizlanib. — Bizning uyda… Pullar enamning qutisida turardi.
— Ha-a, tushunaman. Mayli, yigit kishiga bunday omad har doim ham kelavermaydi. Omading chopibdimi, otni qamchilab qol, chavandoz. Faqat aytib qo'yay, boylikni arra qilamiz.
— Nima? — kutilmagan gapni eshitib, Mirsoli sergaklandi. — Arra?..
— Ha, yigit, — ayyorona ko'z qisib qo'ydi podpolkovnik. — Sen nima deb o'ylovding? O'g'riboshining merosxo'ri yolg'iz o'zim deb o'ylovdingmi? Xato qilasan. Pullarni o'rtasidan bo'lamiz-u, ikki yoqqa tarqalamiz. Evaziga senga o'g'riboshi tayinlagan kimsani tinchitishing uchun imkon yaratib beraman. Yo'llaring ochiq bo'ladi. Xo'sh, rozimisan?
Mirsoli militsiya xodimi, yana kimsan podpolkovnik bunday taklif kiritishini yetti uxlab tushida ko'rmagandi. Sarosimalanib qoldi. «Meni sinab ko'rmoqchimi bu?» degan xayolda podpolkovnikka zimdan nazar soldi. Uning ko'zlari chaqnar, yuzlarida ham sinov alomatlari sezilmasdi.
«Ha-a, endi hayotni tushunganday bo'lyapman, — ko'nglidan o'tkazdi Mirsoli javob qaytarishga shoshilmay. — Shunday katta lavozimli odam men bilan hali qo'lga kirmagan pullarni bo'lishmoqchi. O'zi bu dunyoda toza odamning o'zi yo'q ekan-da! Podpolkovniklar shunday deb tursa, men nima qilay? Hoynahoy, o'sha kimdir o'ldirib ketgan polkovnik ham pul tufayli yer tishlagan bo'lsa kerak. Bular ham katta pul ketidan quvib yurarkan-da! Qiziq, hozir rozi bo'lsam, muomalasi o'zgararmikan? Menga xuddi aka-ukalarday munosabatda bo'la boshlarmikan? Osmondan kelishni bas qilarmikan? Keyinchalik-chi? Yo'q, o'g'riboshi aytgan kimsani o'ldirishim uchun imkon yaratib bermoqchi. Nahotki, bularning barini hech kim surishtirmasa? Bular qamalmasdan ozodlikda bemalol ishlab yuraveradimi? Nega? Basharti meni o'ldirib yuborsayam, hech narsa qilmas ekan-da bunga? Xudoyim, kimlarning orasiga tushib qoldim-a? Shunday ikkiyuzlamachilik, dahshatlarni orzu qilganmidim hali?..»
— Xo'sh, nega jim bo'p qolding? — oradagi sukutni buzib, podpolkovnik tilga kirdi. — O'ylayapsanmi? Yo qo'rqib ketdingmi? E, qo'rqma, o'sha boylikning yarmiyam butun umringga yetadi, qahramon. Bardam bo'l!
— Axir… Men odam o'ldirishim kerak-ku! Siz shunga tek qarab turasizmi? E, yo'-o'q, ishonmayman! Hoynahoy, meni tekshirib ko'rmoqchisiz.
— Vey, tirrancha, — podpolkovnik kutilmaganda jiddiy tortib, Mirsolining iyagiga chang soldi. — Tekshiradigan bo'lsam, sen bilan adi-badi aytishib o'tirmasdim. Turmada enangni uchqo'rg'ondan ko'ri-ib o'tiraverarding. Sening foydangni ko'zlab aytyapman.
— Baribir siz militsionersiz-ku! Men odam o'ldirsam…
— O'sha nusxani sen o'ldirmasang, o'zinikilar baribir tinchitvorishadi. Umuman, bir maraz o'lsa, osmon uzilib yerga tushmaydi. Kallakesarlar bittaga kamayadi, xolos. Sen, yigit, qo'rqma, men bor ekanman, senga jinam urmaydi. O'g'riboshi tayinlaganiday ishni bitirasan-u, pulni olasan.
— Keyin-chi? Siz-chi?..
— Ana undan keyin ikkalamiz pulni arra qilamiz. Sen bo'lsang, yangi ishga o'tasan.
— Yangi ish? Q-qanaqa ish? Tag'in odam o'ldirishmi?
— Yo'q, — dedi podpolkovnik sovuq tirjayib. — Bunisi doimiy va hiyla yengilroq bo'ladi. Qo'y, u xususda ishlarni bitirgandan keyin gaplashamiz. Qisqasi, sen ko'chada qolmaysan. Turmagayam tushmaysan. Bizga «agent»lik qilasan. Hov, bilib qo'y, prokuratura bilan yaqin bo'lsang, hech qachon dar qolmaysan. Shuni xom kallangga yaxshilab quyib ol!
— Mening kallam xom emas.
— Hazillashdim.
— Xo'p, ishni nimadan boshlay? Qachon kirishay?
— Shoshilma! Hovliqma! O'g'riboshi tayinladi-ku, erta tongda o'sha yuk mashinasidagi qutilar ichiga seni yashirib qo'yishadi. Shu taxlit go'yo