Tasodifiy hikoya: Mehribonlik uyi bolalari! Yoxud Jurnalist o‘ylari 2!
- Endi nima qilmoqchisan! - Bilmasam boshim qotib qoldi. Lekin ajoyib bo‘lardi shu haqida yozsam - Yana bir bor o‘ylab ko‘r Bahrom. - Xo‘p. Mana darslar ham tugadi, bugun kechga nima qilasan Mahfuz dedim yana erkalab. - Meni ham boshim qotdi. - Kel unday bo‘lsa uyimizga chiqaqol maslahatlashamiz bafurja. Ham anchadan beri onam so‘rab yurgandi. - Mayli! Soat 19 :00 lardan keyin chiqaman! Keyin uyga qaytdik yana birga. Uyimizga yaqinlashib qoldik. Uy- uyimizga tarqlishdik! - Bo‘pti ...davomi

Axir, tanam tilkalanib o'lsam, sizlarga alam qilmaydimi?..»
Bu orada ayiq sira shoshmasdan Mirsoli tomon tobora yaqinlashib kelardi.

* * *

Bunday lahzalarda odam o'zidan o'tganini o'zi biladi. Ayiq o'ziga yaqinlashib kela boshlaganini ko'rgandayoq Mirsolining xayolidan yaqinlari, qadrdon qishlog'i, sinfdoshlari, marhuma muhabbati Zarinagacha marjondek tizilib o'tgandi. Bir necha o'n soniyalardan so'ng xuddi shu mahluq changalida jon berishi muqarrarligini tan olib bo'lgandi. Ammo shunda ham bo'sh kelishni xohlamadi. Atrofga alanglab yo'g'onroq xoda qidirdi. Qani izlagani topila qolsa…
Qidirganini topa olmagach, alami, xo'rligi kelib bor ovozda hayqirdi. Bu hayqirig'i chamasi butun o'rmonni tutdi. Allaqaerlardan qushlar, qandaydir jonivorlarning tovushlari quloqqa chalinib qoldi. Ayiq esa negadir taqqa to'xtadi. Mirsoliga sukut saqlagan holda tikilib turgach, boshini silkita-silkita ortga qaytib ketdi. Mirsoli esa hanuz xavfdan xalos bo'lganiga ishona olmas, qo'rquv azbaroyi zo'r kelganidan jonholatda qichqirardi.
Birpasdan so'ng hayqirishdan to'xtadi. Ayiq qaytib ketganiga yana bir karra amin bo'lish uchun tevarakka o'g'rincha qarab olgach, qorong'ilikda kesilgan daraxt to'ngagini topib ohista o'tirdi. O'ziga bo'lgan ishonch qaytadan qalbini chulg'ab og'ir xo'rsindi.
— «Tixiy» aldabdi meni, — dedi o'ziga o'zi. — Odamlar o'lishini o'ylamas ekan-da! Bir-birlarini aldashadi, o'ldirishadi, qiynashadi, sotishadi… Nega? Mana, men shunga guvoh bo'ldim. Xudo asramasa, mahluq changalida o'lib ketishimga bir bahya qoldi. Xayriyat, nima bo'lsayam, jonim omon qoldi. Yosh juvonmarg bo'lib ketmadim. Mayli, endi buyog'iga qanday yo'l tutish haqida bosh qotirishim kerak. Yo'l qani o'zi? Nimaga ko'rina qolmayapti? Umuman, yo'l bormikan? Yoki bu o'rmonning oxiri yo'qmikan?..
Mirsoli shu ko'yi bir soatcha to'ngak ustida o'tirib qoldi. Keyin esa juda-juda uyqusi kelayotganini his etdi. Qalban ko'z yumishga qo'rqayotgan bo'lsa-da, g'aflat zo'r keldi. Tavakkal uning hukmiga bo'ysunib, boshini eggancha ko'zlarini yumdi.

* * *

Tong ota boshlaganini qalin o'rmonda ham qushlar chug'ur-chug'uri olamga oshkor etadi. Mirsoli qushlarning shovqinidan uyg'onib ketdi va dast o'rnidan turdi. Atrofda hech bir xavf sezilmas, olmaxonlarning shoxdan-shoxga sakrab o'ynoqlashi o'rmonga go'yo fayz ulashardi.
Mirsoli uyoq-buyog'ini to'g'rilagan bo'lib, yo'lga otlandi. Albatta katta yo'lni topishini ko'ngli sezgan kabi ishonch bilan oldinga intildi.
Afsuski, ellik metr yurmay, shundoq tepasida vertolyotning gurillagan tovushi quloqni qomatga keltirayozdi. Mirsoli birdan sergak tortib o'zini shox-shabbalar panasiga oldi.
«Meni qidirishyapti mentlar, — ko'nglidan o'tkazdi u osmon-u falakdan ko'z uzmay. — Ana, vertolyotda aylana boshlashdi. Demak, qo'lga tushishim tayinga o'xshaydi. Bu yaramaslar uzoqdan turib ham qaerdaligimni bilib olgan ko'rinadi. Nima qilsam bo'ladi? Agar osongina qo'lga tushsam alam qiladi. «O'la, buzoqning yugurgani somonxonagacha ekan-da! Qalaysan?» deyishmaydimi ular? E, yo'-o'q, qo'lga tushadigan ahmog'i yo'q endi. O'lsam o'lamanki, mentlarga tutqich bermayman. Faqat o'ligimni qo'lga olishlari mumkin…»
Taqdir, vaziyat har qanday odamni ham o'ylashga, fikrlashga majbur etadi. Vertolyot hiyla uzoq ketgach, Mirsoli sarosima iskanjasida ta'qibga qanday chap berish yo'lini topdi. Butalarni paypaslay-paypaslay, nihoyat zang bosgan, sopi yarmigacha singan belkurak topdi va astoydil chuqur kovlashga tushdi.
— Men shunday berkinayki, hammang boshingni changallab qolgin, ifloslar, — so'zlana-so'zlana yer kovlardi Mirsoli. — O'zing tugul, iskovich iting ham meni topa olmaydigan bo'ladi, ha! Yana birpas ishlasam, qutulaman senlardan!..
Nihoyat chuqur ham tayyor bo'ldi. Mirsoli chamalab ko'rgandi, chuqurda cho'nqaygan holda o'tirsa bo'larkan. Faqat tepasiga yashil shox-shabbalardan tashlab olsa, bas. Yuqoridan turib hech kim bu yerda odam o'tirganini ko'rmaydi. U ko'z ochib yumguncha bu ishni ham uddaladi. Barglari shapaloqday shoxlar chuqur og'ziga qalin ko'rpa kabi yoyilib tushib, Mirsolini begona ko'zlardan pana qildi. Baxtga qarshi bu quvonchi ham uzoqqa bormadi. Garchi vertolyot
tovushi quloqqa chalinmasa-da, Mirsoli yaqin oradan odam ovozlari tobora yaqinlashib kelayotganini payqadi. Bular militsiya xodimlari yoki askarlar ekaniga zarracha shubhasi qolmadi.
«Ko'ramiz, — o'yladi o'zicha o'tirgan yerida. — Bular it bilan izg'iydi, albatta. Ammo meni o'sha iti ham topa olmasligi aniq. O'zim o'zimni oshkor etib qo'ymasam bo'ldi. Kelaverishsin! Qanday kelsa, shunday qaytib ketishadi…»
Ovozlar esa borgan sari yaqinlashib kelardi.
— Hammayoqni titkilab tashlalaring, — yo'g'on ovozda allakimlarga buyurdi kimdir. — Uzoqqa ketmasligi tayin. Shu atrofda biqinib o'tiribdi dayus. Har bir tiq etgan tovushni e'tiborga ollaring! Ey, Sasha Krutoy! Yaxshilikcha taslim bo'l-da, joningni saqlab qol! Bilamiz, shu yerdasan! Ovoz ber! Biz senga jabr yetkazmaymiz, ishon! G'o'rlik qilma, yigit!..
Ovoz egasi shundoq Mirsoli o'tirgan chuqur tepasida qichqirardi. Qolganlar esa butalar-u daraxtlar orasini titkilab, uni qidirish bilan ovora edi.
— Yo'q hech qaerda, — dedi Mirsoli o'tirgan chuqurga yana boshqasi yaqin kelib. — Yer yutib ketganga o'xshaydi.
— Qochib qaergacha borardi?!. — deya qichqirdi boshqasi. — Baribir qo'lga tushadi. Ketdik! Hamma ortga qaytsin! «Otboy!»
Shu chaqiriqdan so'ng oyoq tovushlari chuqurdan uzoqlasha bordi. Sal o'tib yana o'rmonni qushlarning sayrashi tutdi. Mirsoli esa yuqoriga chiqishga shoshilmadi. Xavfdan xalos bo'lganiga quvonib chuqur nafas oldi. Peshonasidagi marjon terlarni yengiga arta-arta nimalardir deya so'kindi. Oradan o'n besh daqiqa o'tgach, shox-shabbalarni chetga surdi-da, yuqoriga chiqdi. Haqiqatan tevarakda odam sharpasi sezilmas, qalin o'rmondagi yovvoyi hayot bir maromda davom etardi.
— Tutarmish-a, — deya uzoq-uzoqlarga termildi Mirsoli. — «Gijon»da tutasanlar! Senlarning qo'lingga tushishimga ko'zim yetsa, qochqin uyushtirarmidim? Qidiraver, hali turmangga borsang, boshliqlaring boplab ketingga tepadi. Shunda bilasan Krutoy kimligini…
Mirsoli xotirjamlikka picha yon bergan bo'lib bemalol maysalar ustiga yastandi. Xayol yana uni olis qishlog'iga, torayibroq, suvi quribroq qolgan ariq bo'yiga yetakladi. Sog'inch qalbini kemirib, og'ir-og'ir xo'rsindi. Beboshlarcha tutgan yo'lidan nadomat chekib norozi bosh chayqadi. Taxminan uch-to'rt daqiqa shunday o'tirgach, daf'atan nimadir yodiga tushgandek sakrab o'rnidan turishga tutindi. Lekin qandaydir qattiq buyum naq yelkasiga tiraldi. Shu ondayoq ikkinchi yelkasiga odam qo'li changal soldi va begona tovush egasi tahdidli shivirladi:
— Qo'lga tushdingmi, tirrancha? Bizni «lox» qilib, survormoqchimiding?
Mirsoli shoshmasdan, qo'rqmasdan ohista bosh ko'tardi. Tepasida to'rt nafar fuqaro kiyimidagi erkak turardi. Yelkasiga to'pponcha tiragani esa orqadan turib bir qo'li bilan Mirsolini bir yelkasidan mahkam bosib olgandi.
— Kimsizlar? — so'radi Mirsoli tepasidagilarga alamli boqib. — Meni