Tasodifiy hikoya: suv < by paren >
Dam oliw kuni bölgan öwanda. Ota-onam akam, opam va meni olib tumanimizdagi suv omboriga dam oliwga ...davomi

lo'q qilib. — Men qaerdan bilaman? Balki sen qaysidir turmadan qochib berkinib yurgandirsan? Yo adashdimmi?
— Aka, ishoning, — dedi kuyinib Mehmonali. — Qishloqdan, hov Mehnatobod degan yerdan keldim. Turmadan qochmaganman.
— Qani, yur, bo'limga boraylik, o'sha yerda aniqlaymiz, — dedi militsioner aftini bujmaytirgancha goh o'ng, goh so'lga alanglab olarkan. — Yur tez!..
Mehmonalining buyruqqa bo'ysunishdan bo'lak iloji ham yo'q edi. Garchi shayton «orqa-ketingga qaramay qochvor, yetib bo'lishibdi bular», deya betinim uqtirayotgan bo'lsa-da, taqdir hukmiga bo'ysunishni ma'qul ko'rdi. «Balki shuyam yaxshilikkadir», degan o'yda bo'shashgancha militsionerning oldiga tushdi.

* * *

Vokzal militsiya bo'limida Mehmonalini olib kelgan xodimdan tashqari yana bir leytenant nimalarnidir yozar, qarshisidagi kursida esa Mehmonali kabi bir musofir yigit rangi bo'zargan ko'yi leytenantga umidvor boqardi.
— Mana, yana bir dezertirni opkeldim, — dedi militsioner xonaga kirishgach, qo'lidagi charm tayoqchani mixga ilib. — Na hujjati bor, na o'zining tayini borakan.
Leytenant yozishdan to'xtadi-da, boshini ko'tarib Mehmonaliga hayrat aralash qaradi. Shu taxlit chamasi o'ttiz-qirq soniya qarab turdi va daf'atan o'rnidan turdi-yu, kursida o'tirgan yigitga o'shqirdi.
— Yo'qol! Qaytib qorangni ko'rmay!..
Yigit shuni kutib turgan ekanmi, sapchib o'rnidan turdi va leytenantga yasama qulluq qila-qila tashqariga chopdi.
— Dezertir deysanmi? — so'radi leytenant Mehmonalini boshdan-oyoq kuzatib. — Jinni bo'lganmisan, serjant? Qanaqa dezertir? Qishloq yigitiga o'xshaydi-ku! Bo'shashganini qara! Shu dezertirlik qila oladimi-a?
— Men qaydan bilay? — zarda bilan naridagi oromkursiga o'tirib oldi serjant. — Qo'lida hujjatiyam yo'q ekan. Nimaymish, o'rindiqda uxlab qolganmish-u, kimdir hujjati-yu, puligacha shilib ketganmish.
— Qaerliksan? — so'radi Mehmonalidan leytenant. — O'tirvol, uka!.. Juda yaxshi! Qani, endi gapir!
— Qo'qonlikman, — dedi hazin tovushda Mehmonali. — Pasport, pullarni o'g'irlatganim rost.
— Poytaxtga nega kelding o'zi? Qo'qoningda ish qolmadimi qiladigan?
Mehmonali beixtiyor ma'yuslanib, bosh egdi. «Aytsammi, aytmasammi?», degan o'yda bir muddat bosh qashib turdi. Nihoyat, aytmaslikka, yolg'on to'qishga qaror qildi.
— Onam kasal, — dedi boshini devorga burgan holda lab tishlab. — Mendan bo'lak qaraydigani yo'q. Qarindosh-urug'lar ham o'z yo'liga. Ochig'i, dori-darmonga pul qolmagandi. Shunga… Mardikor ishlashga keluvdim.
— Shunaqa degin? — leytenant bu gapdan so'ng sal shashti pasaygan kabi qayta joyiga o'tirdi. — Qani, o'tir-chi bu yerga!.. Onang… Og'ir kasalmi? Shunchalik jiddiymi?
— Ha, jiddiy. Yo'qsa bu yerlarga kelib o'tirmasdim.
— Armiyada bo'lganmisan?
— Ha, chet elda xizmat qilganman.
— Qanaqa qismda?
— Desantchilar polkida.
— Zo'r, bu juda zo'r! Demak, hujjat, pullar ketdi qulog'ini ushlab, shundaymi?
Mehmonali javob o'rniga boshini silkitib qo'ya qoldi.
— Bironta kvartira topib… Ha-ya, birinchi kelishing bo'lsa, qaydanam kvartira toparding… Mayli, ism-familiyangni ayt! Biz harakat qilamiz hujjatingni topishga.
— Mehmonali Qo'qonov Saminovich.
— Yetadi. Hozir… — Leytenant bosh qashib turdi-da, oq qog'ozga nimalarnidir yozib, Mehmonaliga tutqazdi. — Mana shu manzilga borib Fozil aka degan odamga uchraysan. Meni aytdi desang, bir kechaga joy beradi. Hammasini yozib qo'ydim, uka. Kechasi vokzalda daydib yurmagin!..
Mehmonali qog'ozni olib kissasiga soldi-da, leytenantga minnatdorchilik bildirib tashqariga yo'l oldi. Ammo qog'ozda ko'rsatilgan manzilga bormadi. Mardikor bozor yonidagi ko'prik ostida tunashni ma'qul ko'rdi. So'ray-so'ray, o'sha tomonga boradigan avtobusni topdi-yu, tavakkal yo'lga tushdi.

* * *

Bahor havosi juda yoqimli edi. Biroq kimsasiz ko'prik ostida tunash oson kechmadi. Eski shahar yaqin bo'lgani sababmi, ko'prik ostidan goh yovvoyi mushuklar yugurib o'tib qolar, goh adashgan-netgan itlar iskalanib kelib, Mehmonalini bezovta bo'lishga majbur etardi. Mehmonali barchasiga chidadi. Militsionerlar yo'qligiga shukr qilib, ko'prik ostida kurtkasiga burkangancha mijja qoqmay tong ottirdi. Olam g'ira-shira yorisha boshlaganda, nihoyat mardikor bozorga asta-sekin odamlar oqib kela boshladi. Mehmonali umrida bunday ishga chiqib ko'rmagani bois, qay biri ishga oluvchi-yu, qay biri mardikor ekanini uncha idrok eta olmasdi. Shuning uchun kelgan har bir odamga yaqin borib, umidvor termilishdan tiyilmadi. Kimgadir ishchi kerak bo'lsa, albatta yuzlanib qolishiga umid bog'ladi. Shunday bo'ldi ham. Gavdali, soqol qo'ygan, yoshi oltmishdan oshgan sersavlat otaxon shoshilmasdan yurib keldi-da, yurishdan to'xtamay, turnaqator turganlarga bir-bir razm soldi. Shu taxlit borib Mehmonalining ro'parasida to'xtadi.
— Bolam, ishga borasanmi? — so'radi muloyim ohangda. — Sendan so'rayapman, ho'v bola!
Mehmonali rostakamiga hayajonlanib qolgandi. Ishi o'ngidan kelganigami, kalovlana boshlagandi. Qariyaning do'rillagan tovushi hushiga keltirdi.
— H-ha, boraman, — dedi u ikki qo'lini ko'ksiga qo'yib. — Nima ish, ota?
— Katta hovlida ishlaysan, — dedi otaxon uni boshdan-oyoq kuzatib. — To kech kuzgacha ishlaysan. Har ishlagan kuning uchun 25 000 so'mdan beraman.
Bu mardikor uchun haqiqiy baxt edi. Kunlik ishga borgan taqdirda ham shuncha haq berishadi. Qishloqdoshlari aytgan. Demak, juda ma'qul baho. Kech kuzgacha ishlasa, yotar joyi ham tayin bo'lishi aniq.
— Nima ish? — qayta so'radi Mehmonali ehtiyot shart. — Axir…
— Hovlida nima ish bo'lardi? Mayda-chuyda ishlar-da! Tomorqa bor picha, keyin… Buziladigan uy deganday… Qolgani yo'l-yo'lakay topilaveradi. Ko'p ikkilanaverma, yo'qsa boshqasini opketib qolaman, bola!..
— Yo'q, boraman, — dedi Mehmonali hovliqib. — Ketdik unda, ota!
— Faqat aytib qo'yay, dangasalik qilish yo'q! Men dangasa, quloqsizlarni yomon ko'raman!
— Tushundim!..
Qariya aytgan manzil shahardan ancha chetda ekan. Havo toza, tevarak keng dalalar bilan qoplangani Mehmonalini yanada mamnun etdi. Bobo uyidan quvilib ko'chada qolib ketmaganiga suyundi. Mashina chala bitgan hovli ro'parasiga kelib to'xtagach, pastga tushib qariyaning ortidan ergashdi. Hovlining narigi chetida to'rt nafar o'zidan uch-to'rt yosh katta, barvasta yigitlar qarta o'ynab o'tirishardi. Qariyani ko'riboq dast o'rinlaridan turishdi-da, ular tomon chopishdi.
— Yurlaring senlaram yerto'laga, — buyurdi qariya yigitlarga. — Bor, eshigini och!
Yigitlardan biri chopgancha borib yerto'la eshigini ochdi.
Ichkariga kirishgach, negadir eshikni tambalashdi. Mehmonali beixtiyor ko'ngli g'ashlangandek tuyilib, qariyaga, yigitlarga javdiradi.
— Pasportni ber, bola, — kutilmaganda qariya qovog'ini uyib Mehmonaliga o'dag'ayladi. — Nega qaqqayib turibsan? Pasportni ber dedim!
— Pasportim yo'g'idi, — dedi Mehmonali sergak tortib. — Yo'qotib qo'yganman.
— Nima?.. Mayli-i, bu juda yaxshi-i! Qani, Arslon, unda bu yigitning qo'l-oyog'ini zanjirlanglar!..
Ko'pchilik, baribir ko'pchilik-da! Bitta-bitta chiqsa, Mehmonali bu barzangilarni «eb» tashlardi. Ammo bunday