Tasodifiy hikoya: Parilar OROLI... [ 8 - Qism...]
Parilar oroliga tashrif......davomi

Mehmonali ham atayin ortiq so'z demadi. Buning o'rniga qadahlarni ichkilikka to'ldirib, birini qariyaga uzatdi. Soli ota bir ko'tarishda ichkilikni sipqordi-yu, qadahni zarda aralash xontaxtaga qo'ydi.
— Tag'in haddingdan osha boshladingmi sen bola? — dedi u oppoq soqoli bezovta uchib. — Boshida nima degandim? Mo''tabarni tergamaysan, surishtirmaysan, rashk qilmaysan demaganmidim?
— T-to'g'ri… Shunday degansiz. Lekin…
— Lekin-pekiningni qo'y, bola, — dedi qariya. — Indamasdan yashashingni bil! Shunda tinch bo'lasan.
Mehmonali ortiq so'z qaytarishni o'ziga ep ko'rmadi. Bu qariya osonlikcha jon beradiganlardan emasligini ilg'adi.
«Shoshilmaymin, — ko'nglidan o'tkazdi u qadahlarni yana ichkilikka to'latarkan. — Kayfi oshsin, o'zi to'tiday sayray boshlaydi. Ana shunda hammasi ravshan bo'ladi. Men xotinimning qaerda ishlashini bilib olaman. Agar aldagan bo'lsa…»
Mehmonali beixtiyor mushtlarini tugib yer ostidan Soli otaga yeb qo'ygudek boqdi.
Qariyaning parvoyi falak, berilib go'sht chaynardi.

* * *

Oradan taxminan besh daqiqacha vaqt o'tdi. Shisha idishdagi ichkilik yarimlab ulgurgandi. Soli ota navbatdagi qadahni sipqorgach, bir muddat boshini eggan ko'yi tek o'tirib qoldi. Mehmonali esa hamon kutardi. Ko'nglining bir chetda umid uchqunlar, qariya albatta «yorilish»iga ishonardi.
«Ana, — deya xitob qildi daf'atan qalbi. — Soli otang hozir yoriladi. Kayfi taranglashdi. Endi buyog'iga pishiq-puxta bo'l. Yolg'onlarga uchishdan tiyil. Bardam bo'l!..»
Haqiqatan, Soli ota ilkis boshini ko'tardi-da, kayfdan qizarib ketgan ko'zlarini lo'q qilgancha qarshisida indamay o'tirgan Mehmonaliga javdiradi. Kayfi shu qadar oshgandiki, hatto, oppoq soqoliga yopishgan go'sht parchalarini ham payqamas, og'zidan qur-qur so'lagi oqib tomog'igacha dumalab tushardi.
— Bolam, — dedi beixtiyor yig'lamsirab qariya. — M-menga o'g'limday bo'p qolding. M-mana… Mo''tabarimni baxtli qilding. Iltimos, menga yordam ber! Faqat yo'q dema! Yordam be-er!!!
Umrida keksa erkakning yig'laganini ko'rmagan Mehmonali biroz o'zini yo'qotgandek, dovdirab qolgandek edi. Ammo tezda o'zini qo'lga olib, ichki quvvatga suyandi-da, dadillashdi.
— Nega yig'layapsiz, ota? — so'radi qariyaga tik boqib. — Tinchlikmi? Yig'lamang-e, uyat bo'ladi!
— Menga yordam ber, bolam, — takrorladi yig'i aralash Soli ota. — Gapir, yordam berasanmi?
— Qanday yordam? Nima gap o'zi?
— Anavi Samat… Juda yomon odam u! — dedi qariya. — Qizimni baxtsiz qip qo'ydi… U… Undan qo'rqaman, ha, qo'rqaman! Samat mafiyachi! Kallamni opketadi g'ing desam! Sen… Uni bir yoqli qil, bolam! O'ldir uni! Qizimning o'chini ol Samatdan!
— O'zingiz-chi? O'zingiz tinchitolmaysizmi?
— Y-yo'-o'q, — dedi Soli ota ko'z yoshlarini yengiga artib. — Qo'rqaman… Yomon u bola, juda yomon!
— Oldin menga qizingiz qaerda ishlashini aytasiz, — dedi Mehmonali. — Ana undan keyin yordam so'rasangiz yarashadi.
— Qizim… Birovning uyida ishlaydi. Uni… Samat majburlaydi. Har kuni pulini olib qo'yadi. Begona erkaklarminan yotishga majburlaydi. Qizim… Mahallamda bosh ko'tarib yurolmas bo'lganman.
— Hayf-e sizga, — dedi Mehmonali jahdini tiya olmay. — Kap-katta odam, oppoq soqolingiz bilan uyalmaysizmi shunaqa ishlarni qilishga? Nega menga unda qizingizni berdingiz? Men fohishaga mosmanmi? Mening tengimmidi fohisha-a? Gapiring!..
— Q-qizimni haqorat qilma, — dedi qariya daf'atan yig'lashdan tiyilib. — Mening qizim fohisha emas, yovuzlik qurboni xolos. Men o'sha yovuzlikka nuqta qo'ymoqchiman.
— Unda qo'yavering edi nuqtangizni! Mening nima aloqam bor… Xullas, tilxatni qaytarib bering! Jonga tegdi hammasi…
Soli ota kayfdan qizarib ketgan ko'zlarini qisgancha Mehmonaliga qarab sovuq tirjaydi. Keyin esa unga yaqinroq surilib o'tirdi.
— Tilxatni hech kim topa olmaydigan joyga berkitib tashlaganman, — dedi u hamon Mehmonalining ko'ziga tik boqib. — Sen haliyam mening qulimligingcha qolyapsan. Qachon o'sha Samat xunasani tinchitib, o'ligini yonimga opkelasan, tilxatingni yirtib tashlaymiz. Aksi bo'lsa, tilxat joyidan jilmaydi. Xo'sh, shartim tushunarlimi, boyvachcha?
— Kesatmang, — dedi Mehmonali asabiy lab tishlab. — Undan ko'ra oxiratingizni o'ylang. Yoshingizam haligiday… Bir joyga borib qoldi.
— Nega kesatmay? Qizimni, yakka-yu yolg'iz gulimni qo'yningga solib qo'ygan bo'lsam. Ishga boray, oila boqay degan tashvishing bo'lmasa. Qizim uyoqdan pul opkelib turgan bo'lsa, men buyoqdan yordam beryapman. Xo'sh, boyvachcha demay nima dey?
bordi Mehmonali. — Qanaqa erkaksiz o'zi? Nuqul kesatasiz, minnat qilasiz, yerga urasiz! Nima, o'sha qizingizga men orzumanda bo'lganmidim? O'zingiz emasmidingiz meni mardikorlar orasidan tanlab olib, boshimga mag'zava ag'dargan? Siz…

* * *

— Bo'ldi, bolam, bo'ldi, — deya Mehmonalining yelkasiga qo'lini qo'ydi Soli ota. — Munday olib qaralsa, hozirgi vaziyatda ikkovimizam farishta emasmiz. Mayli, agar seni ranjitgan, yerga urgan bo'lsam, kechir! Kel, undan ko'ra, ikkovlashib Samatni qanday tinchitish yo'llarini qidiraylik! Ha-ya, to'xta…
Soli ota endi astoydil tizzalab o'tirib oldi-da, qo'yin cho'ntagidan oppoq chit ro'molcha chiqardi. Ro'molchani kaftiga o'ragan bo'ldi-da, boshqa bir cho'ntagidan to'pponcha chiqardi.
To'pponchani ko'rgach, Mehmonali ado bo'layozgandi. Ayniqsa, qariya chit ro'mol yordamida to'pponchani chiqarib olishi uni hayratga solgandi. Bilardi, armiyada bu taxlit qurollarni ko'p marotaba qo'liga olgan, otgan, mashq qilgan. Mato yordamida qurolni qo'lda tutish amali barmoq izlari tushib qolmasligi uchun sodir etilishini ham yodlab yuborgandi.
«Vey, qariya, ayyor, dog'uli-ey, — ko'nglidan o'tkazdi Mehmonali hanuz ko'zlari chaqchaygancha Soli otaga yer ostidan boqarkan. — Mast desam, ayyor ekan-ku tozza! Barmoq izlarini qoldirmaslik uchun ehtiyotini qilibdi! Ne niyatda qurol chiqardi? Meni otib o'ldirmoqchimi? O'ldirib bo'pti!..»
Hali xayollarini bir nuqtaga joylab ulgurmay, o'rtadagi sukutni qariyaning o'zi buzdi.
— Ushla bolam buni, — dedi Soli ota to'pponchani Mehmonaliga uzatib. — Bu senga Samatni yo'q qilishda asqotadi. Hamma o'qi joyida. Manavi trubacha to'pponchaning uchiga qotiriladi. Bilasanmi nega?
— Ahmoqmasman, — deya to'pponchani qo'liga oldi-da, boshqa qo'li bilan trubani to'pponchaning uch qismiga qotirib mahkamladi. — Bu truba ortiqcha shovqin chiqishiga yo'l qo'ymaydi.
— Barakalla, — dedi Soli ota mamnun jilmayib idishdagi ichkilikdan o'z qadahiga to'ldirib quyarkan. — Endi qo'rqmasangam bo'ladi. Borasan, uchrashasan, otasan, tamom! Indamay ortingga qaytaverasan!
— Nega menga bu qurolni tutqazib qo'ydingiz? — ehtiyotkorlik bilan so'radi Mehmonali. — Hozir o'zingizni o'ldirib ketishimdan qo'rqmaysizmi?
Unga javoban qariya og'zidan oqa boshlagan so'lakni yengiga artdi-da, silkinib kuldi.
— Jinnimisan, bolam? Meni o'ldirib nima baraka toparding. Harqalay, yuz-ko'zlaring nomard emasligingni aytib turibdi. Qolaversa… Men o'limdan qo'rqmayman. Yoshim bir joyga yetib bo'lgan. Gapni ko'paytirmagin-da, yo'lga tush, o'g'lim! Shu kecha yo'q qilmasang bo'lmaydi uni.

* * *

Qurol qo'liga