Tasodifiy hikoya: savol
man tushunmadimda juda kop hikoya yozdimu ozim yozganimi koromaybman ozi shunaqa boladimi...davomi

qaydan topaman?
— Ana, hov anavi darvozaning ichkarisida g'irt buzuqlar, suyuqoyoqlar, arzongarov marazlar okaxonlarining ko'nglini ovlashadi. Samad ham shu yerdaykan baxtingga. Hov o'sha yashil inomarka Samadniki.
— O'zi… Samad deganlari kim? — atayin ijikilab so'radi Mehmonali. — Qo'shmachimi? Yo shunchaki ko'ngil xushlashga kep turadimi bu yerga?
— Qo'shmachimas, — dedi asabiy lab tishlab Mo'ydin. — U ifloslarning iflosi. Qo'shmachi, uy egalari, har bir fohishadan alohida-alohida ulush oladi. O'zi bu yerga kam keladi. Bugun omadimiz keldi shekilli-da!
— Unda ketdik ichkariga, — mashinadan tushishga chog'lanib Mo'ydinni tezladi Mehmonali. — Nega o'tiribmiz? Bizam bir tatib ko'raylik-da fohishalarni!
— Yo'q, bratishka, — deya norozi bosh chayqadi Mo'ydin. — Bunisiga kelishmaganmiz. Men seni shu yerda qoldiraman-u, taksida orqaga qaytaman. Mashina sening ixtiyoringda bo'ladi!
— Hozirgina mujikman deb jar solayotganding-ku! Endi nega qisinasan?
— Haddingdan oshma, — dedi Mo'ydin labi uchib. — Quroling borligi uchun hurmatingni qip turibman. Chunki senam o'zimizga o'xshab telbaykansan. Telba bilan hazillashib bo'lmaydi. Chunki u telba! Sal jig'iga tegsang, otib qo'yishdanam toymaydi. To'g'ri topdimmi, bratishka?
Bu gapi Mehmonaliga juda yoqib tushgandi. Mo'ydinning topqirligiga tan berib yelkasiga shapatiladi.
— Gap yo'q senga, brat, — dedi jiddiy tortib. — Sen haqiqiy mujiksan! Nasib bo'lsa, bizam bir kun mujik bo'lamiz! Mana ko'rasan! Mayli, unda kalitni cho'z! Men ish bilan shug'ullanmasam bo'lmaydi.
— O'zingni ehtiyot qil, — dedi Mo'ydin mashina kalitini unga uzatarkan. — Senminan bizga xudodan boshqasi yordam bermaydi. Hammasi iflos. Juda ehtiyot bo'lib ish tut! Samad deganlari och bo'riga o'xshaydi.
— Ko'ramiz qanaqa bo'riligini, — dedi pastga tushishga hozirlanib Mehmonali. — Urg'ochi itga aylantirmaguncha tinchimayman unaqalarni!..

* * *

Mehmonali ichkariga kirib borardi-yu, vujudida qo'rquv alomatlarini his etmasdi. Ikki xayoli Mo''tabarda edi. Uning husnini, erkalanishlarini qayta-qayta yodga olar, qalban his etar, «qaniydi, bu yerda Mo''tabarni umuman tanishmasa, u qaysidir bir dugonasinikidami, qarindoshinikidami bo'lsa-yu, Mehmonali o'sha xonadonga yetib borsa. Ostona hatlab ichkariga kirgandayoq Mo''tabar boshiga oppoq ro'mol o'ragan, uzun atlas ko'ylak va lozimda namoz o'qiyotgan bo'lib chiqsa!» deya umid qilardi.
Boshqa bir ko'ngli hozir boshlanajak to'polonlar, mushtlashuvlar, baqir-chaqir, qarg'ish-u uv tortib yig'lashlarni oldindan sezib bu bo'y yigitni jahd otiga mindira boshlagandi. Har gal Mo''tabarni begona erkak bilan tasavvur etgani sayin beixtiyor tishlari g'ijirlab, mushtlari tugilib borardi…
Taqdir ekan.
Umidlari, xayollari oxiriga yetmay qoldi. Hovliga kirishi bilan ikki barvasta, o'zi tengi yigit yo'liga ko'ndalang bo'ldi.
— Ha, yigit, senga kim kerak? — so'radi ularning biri. — Qizlar kerakmidi, yo?..
Mehmonali ham anoyi emas. Bunday vaziyatlarda o'zini qanday tutishni, nima deyishni biladi.
— Oka, zo'ri kerak edi, — dedi deyarli shivirlab. — Bratanim bor, didi juda nozik. Qaysarlikniyam qiyib qo'yadi. Agar zo'ridan bo'lsa, opketsak devdik. Nima deysiz?
— Gap yo'q, — dedi ikkinchi yigit Mehmonaliga sinchiklab nazar tashlarkan. — Haqini bersangiz bo'ldi. Yest qilamiz!
— Haqiga gap yo'q, — dedi Mehmonali. — Faqat bir gap bor-da yana. Bratan shu yerda Samad degan og'aynisi bo'lishi mumkinligini aytuvdi. Aslida men orqali o'sha Samad akadan iltimos qilmoqchiydilar!..
Yigitlar Samadning ismini eshitiboq sergak tortishdi. Bir birlariga sirli qarab olgach, ularning biri Mehmonalining ko'zlariga sovuq boqdi.
— Kechirasiz-u, o'sha brataningiz melisada ishlamaydimi mabodo? — so'radi u past ovozda. — Tag'in «ablava» qilayotgan bo'lmasin!
— E, bu nima deganingiz, brat, — dedi Mehmonali kulib. — Qanaqa melisa? Bratanimning ippodromda do'konlari bor. Tadbirkor. Melisa bo'lsa meni jo'natarmidi? O'zi kelaverardi-da!
— Ishondik, — dedi yigitlarning boshqa biri. — Qani, ichkariga kiraylik! Samad akayam kayf qilib o'tiruvdilar. Qizlarniyam birato'la tanlab olasiz! Qani, yuring!..

* * *
Ana endi buyog'iga Mehmonali kallani ishlatgan holda harakatlar sodir etishi lozim edi. Xudo ko'rsatmasin, sal adashsa, tamom, hammasi barbod bo'ladi…
Ha, oldin Mo''tabar masalasini hal qila qoladi. Undan keyin Samadi bilan uchrashadi. Iloji boricha ikkoviniyam bu uydamas, chetroqqa oborib tinchitishi lozim. Shunday yo'l tutishi kerakki, vallomati ham xitlanmasin, Mehmonaliga zahrini sochib ko'nglini bulg'amasin.
— Avval qizlarni ko'ra qolsak nima deysiz, brat? — ichkariga kirib, uzun yo'lak orqali chetdagi xona tomon yura boshlashganda, Mehmonali to'xtab savol tashladi. — Asosiy ish ham shu-da aslida!
— Gap yo'q, — dedi yigitlarning biri sherigiga ma'noli qarab olib. — Unda manavi xonaga kiramiz.
Shunday deb yigit xona eshigini ochib yubordi.
Bu xona kattakon zalni eslatar, biroq ta'miri odmigina edi. Shiftdagi billursifat qandil, bir chetga qator terib chiqilgan servant, shkafni aytmasa, jozibasi deyarli yo'q edi. Lekin xona to'ridagi uzun divanda oyoqlarini chalishtirgancha o'tirgan fohishalar har qanday erkakning ko'zini o'ynatishi tayin edi.
Mehmonali hanuz xudodan tilardi. Shular orasida Mo''tabari, umrida ilk bor uni ishq sharobiga qondirgani, Ollohning guvohligida nikohiga olgan hasmi-haloli bo'lmasligini yolvorib, shundoq ham shikasta ko'ngli yig'lab-yig'lab so'rardi. Nadomatlar bo'lsinki, qismat zarbidan qochib qutulib bo'lmas ekan.
Mo''tabari o'n chog'li fohishaning o'rtasidan joy olgandi.
Eshik ochilgandayoq birinchi bo'lib u o'rnidan turdi.
Ko'zlar to'qnashdi.
Mehmonali umri bino bo'lib ko'p va xo'b xo'rliklarni boshidan kechirgan. Harbiy xizmatdaligida yakkakurash, karate sirlarini o'rganaman deb hazilakam kaltaklarni yemagan. Hech qachon qaddini bukmagan. Sulayib qolgan onlarda ham o'zini qo'lga olib qaddini ko'tara olgan. Biroq shu tobda alp qaddi bukchayib qolgandek, o'zi o'ta himoyasiz, ojiz bir bandaga aylanib qolgandek edi. O'zi sezmagan holda ko'zlaridan duv-duv yosh oqa boshlagandi. Ostonada qotib turardi-yu, uyog'iga bir qadam bosishga-da qo'rqardi. Xuddi mina ko'milgan hududda hozir bo'lib qolgan kabi tizzalari dag'-dag' titrar, titroqlarga lablar-u qovoqlari ham jo'r bo'lardi.
Nigohlari Mo''tabarning yarim yalang'och jussasi, to'zg'in sochlariga alamli tikilgancha go'yo toshga aylangandi. Jasurlikda tengsiz yuragi nuqul depsinib, ko'ksini teshib yuboray derdi. Qalbi esa ho'ng-ho'ng yig'lagancha tinim bilmay Mehmonalining ko'ksiga mushtlardi.

* * *

Ayol hayosi bor, ammo tasodifan yo'ldan adashgan bo'lsa, rangida darhol o'zgarish sodir bo'lishi, yig'lay boshlashi, tiz cho'kib uzr so'rashi, azbaroyi sharmandalikka chiday olmasa, joniga qasd qilishi tayin edi.
Mo''tabarning bir tuki qilt etmadi. Hatto, bir muddat Mehmonalining ko'zlariga tik boqib ham tura oldi. Keyin esa ortida turgan uzun-qisqa, oriq-semiz fohishalar tarafga bosh burib kulib qo'ydi-yu, Mehmonalini tirsagidan tutgan ko'yi tashqariga boshladi.