Tasodifiy hikoya: эхтиросли лобар якуний
Эхтиросли Гавхар 4-кисм. Хомиладорлигим яхши утарди. Кайф кшни канда килмасдик. Бир куни эрим 2 кунг...davomi
Эхтиросли Гавхар 4-кисм. Хомиладорлигим яхши утарди. Кайф кшни канда килмасдик. Бир куни эрим 2 кунг...davomi
Библиотека | Boshqalar | Koronavirus (COVID-19) kasalligi — alomatlari, yuqish yo’llari, davolash, oldini olish
aloqalar to’g’risida xabar bering.Inkubatsiya davri
Inkubatsiya davri — bu infektsiyalanish va kasallikning klinik belgilarining boshlanishi o’rtasidagi vaqt. Ko’pgina hisob-kitoblarga ko’ra, COVID-19`ning inkubatsion davri 1 kundan 14 kungacha muddatni tashkil qiladi va ko’pincha besh kundan oshmaydi.
COVID-19 bilan kasallanish ehtimoli
Xavf darajasi mintaqa va kishi yaqinda tashrif buyurgan joylar geografiyasiga qarab belgilanadi. Infektsiya bilan zararlanish xavfi COVID-19 holatlari keng tarqalgan mintaqalarda yuqoridir. Xozirgi kunda kasallikning 95 foizi Xitoy, asosan Xubey shahri hissasiga to’g’ri kelmoqda. Boshqa ko’pgina mintaqalarda COVID-19 bilan kasallanish xavfi pastligicha qolmoqda.
COVID-19`dan qo’rqish kerakmi
Agar sizning mintaqangizda COVID — 19 ro’yxatga olinmagan bo’lsa, kasallik ro’yxatga olingan mintaqalarning birortasiga tashrif buyurmagan bo’lsangiz va alomatlari bo’lgan odam bilan aloqa qilmagan bo’lsangiz, infektsiya yuqishi xavfi past ko’rsatkichlarni tashkil etadi.
Biroq, vaziyat tushunarli sabablarga ko’ra tashvishlantirishi va xavotir uyg’otishi mumkin. Faktlarni bilish xavf-xatarni yaxshiroq baholashga va tegishli choralar ko’rishga yordam beradi. COVID-19 va uning yashash joyingizdagi tarqalishi to’g’risida aniq ma’lumotni markaziy sog’liqni saqlash boshqarmasi manbalaridan olish mumkin.
Agar siz COVID-19 tarqalish mintaqasida bo’lsangiz, zararlanish ehtimoliga nisbatan jiddiy munosabatda bo’lishingiz kerak. Sog’liqni saqlashning markaziy va mahalliy organlari ko’rsatmalariga rioya qiling. Ko’pgina hollarda, COVID-19 yengil kechish bilan ajralib turadi, ammo ba’zi odamlarda infektsiya juda og’ir kechadi. Kamdan-kam hollarda kasallik o’limga olib kelishi mumkin.
Kasallikning og’ir kechishi
COVID-2019 haqidagi ma’lumotlar hali to’liq emas, ammo kasallikning og’ir kechishi asosan keksa yoshdagi odamlar, shuningdek, boshqa somatik kasalliklari (masalan, arterial gipertenziya, yurak kasalligi yoki diabet) bo’lganlarda kuzatiladi.
COVID-2019`ga qarshi vaktsina va dorilar
Hozirda ushbu kasallikka qarshi maxsus ishlab chiqilgan davolash choralari mavjud emas. Profilaktika yoki davolash uchun hali biron bir vaktsina yoki virusga qarshi dori ishlab chiqilmagan. Ammo alomatlarni yengillashtirish uchun bemorlarga yordam berish mumkin. Kasallik og’ir kechayotgan bemorlar kasalxonaga yotqiziladi. Hayotiy funktsiyalarni qo’llab-quvvatlashga qaratilgan terapevtik tadbirlar tufayli bemorlarning aksariyatida kasallik to’liq tiklanish bilan yakun topadi.
Hozirgi vaqtda aniq ta’sirga ega bo’lgan dori vositalari va vaktsinalarni qidirish ishlari olib borilmoqda. Ular klinik sinovlarda o’rganilmoqda.
O’z sog’lig’ingizni va boshqalarning salomatligini asrashning eng samarali choralaridan biri qo’llarni tez-tez yuvish, yo’talganda burun va og’izni tirsak yoki ro’molcha bilan to’sish, yo’talayotgan va akrsa urayotgan odamlar bilan kamida 1 metr masofani saqlashdir.
Antibiotiklar
Antibiotiklar viruslarga ta’sir qilmaydi, ular faqat bakterial infektsiyalarga qarshi faol hisoblanadi. COVID — 19 bu virusli kasallik, shuning uchun unga qarshi antibiotiklar qo’llash samarasiz hisoblanadi. Antibiotiklar COVID-19 ni oldini olish yoki davolash uchun ishlatilmasligi kerak. Ulardan foydalanish faqat bakterial infektsiyani davolash uchun shifokor ko’rsatmasiga binoan ruxsat etiladi.
Tibbiy niqob taqish qoidalari
Respirator kasalliklari, masalan yo’tal kabi alomatlari bo’lmagan kishilarga tibbiy taqish shart emas. JSST niqoblarni faqat COVID-19 alomatlari bo’lgan yoki yo’talish yoki isitma kabi belgilar kuzatilayotgan odamlarga taqishni tavsiya qiladi. Niqoblardan foydalanish tibbiyot xodimlari va bemorlarni parvarish qilayotgan kishilar (uyda yoki tibbiy muassasada) uchun mutlaqo zarurdir.
Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti tibbiy niqoblardan oqilona foydalanishni, qimmatbaho resurslarni isrog qilmaslik va niqoblarni noto’g’ri ishlatish holatlarini oldini olish tarafdori bo’lib kelmoqda.
Niqobni taqish, ishlatish, yechish va yo’q qilish qoidalariNiqobdan faqat tibbiy mutaxassislar, bemorlarni parvarishlayotganlar va respirator kasalliklar, masalan, isitma va yo’tal kabi belgilar kuzatilayotgan bemorlar foydalanishlari kerak.Niqobni qo’lgan olishdan oldin uni spirt asosli mahsulot bilan tozalang yoki sovun bilan yuving.Teshiklar va shikastlanish yo’qligiga ishonch hosil qilish uchun niqobni tekshiring.Niqobda metall kiritma bor, uni yuqorida bo’ladigan qilib ushlang.Niqobni tashqi tomonini (yorqin rangli tomoni) yuzga qaramaydigan qilib ushlang.Niqobni yuzga qo’ying. Metall kiritma yoki fiksatsion qismini burun shaklida qilib buking.Niqobning pastki qismini og’iz va iyakni to’liq yopadigan qilib torting.Qo’llashdan keyin niqobni olib tashlang. Niqobni quloqqa taqiladigan elastik iplaridan ushlang va yuzingizga yoki kiyimingizga tegizmang, chunki ishlatilgan niqob mikroorganizmlar bilan ifloslangan bo’lishi mumkin.Ishlatib bo’lgandan keyin darhol niqobni og’zi yopiladigan idishga tashlang.Niqobga tekkach yoki uni yechgash qo’llarni tozalash kerak: spirtli vositalar yoki sovun bilan yuvish zarur.Virus hayvonlardan yuqadimi
Koronaviruslar oilasi keng qamrovli viruslarni o’z ichiga oladi va hayvonlarda keng tarqalgan sanaladi. Ushbu viruslar odamlarga yuqishi va ulardan boshqa odamlarga tarqalishi kamdan-kam hollarda uchraydi. Masalan, TORS-KoV odamlarga viverralar, MERS-CoV esa bir o’rkachli tuyalardan yuqishi aniqlangan. Hayvonlar orasida 2019-nCoV mumkin bo’lgan manba hali aniqlanmagan.
Shaxsiy himoya chorasi sifatida, masalan, chorva mollari bozoriga tashrif buyurganda, hayvonlar bilan to’g’ridan-to’g’ri aloqa qilmaslik, shuningdek hayvonlar aloqa qiladigan joylarga tegmaslik kerak. Oziq-ovqat xavfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilish, xom go’sht, sut iste’mol qilmaslik, ularning zararlanishiga yo’l qo’ymaslik kerak.
Hozirgi paytda 2019-nCoV infektsiyasi uy hayvonlari (mushuklar, itlar) tufayli kelib chiqishi holatlari to’g’risida ma’lumotlar yo’q.
Virus sirtlarda qancha vaqt yashaydi
2019-nCoV virusining sirtlarda omon qolish muddati hali to’liq aniq aniqlanmagan, ammo taxmin qilinishicha, ushbu ko’rsatkich bo’yicha u koronaviruslar oilasining boshqa vakillariga o’xshaydi. Tadqiqotlarga ko’ra (shu jumladan, COVID patogenida), virus sirtlarda bir necha soatdan bir necha kungacha yashovchan bo’lib qoladi. Aniq muddat bir qator shartlarga bog’liq (masalan, sirt turi, harorat va namlik).
Agar virus yuzada mavjudligiga shubha bo’lsa, uni nobud qilish va himoyalanish uchun unga standart dezinfektsiyalash vositasi bilan ishlov berish zarur. Shundan so’ng qo’llarni spirt asosli vositalar bilan artish mahsulotlar yoki sovun bilan yuvishni unutmang. Ko’zga, og’izga va burunga tegish tavsiya etilmaydi.
Kasal odamdan buyurtma qilingan tovarlar orqali infektsiyani yuqishi ehtimoli juda kam. Virus sirtlarda uzoq muddat yashovchanlikni saqlay olmaydi. Har
Inkubatsiya davri — bu infektsiyalanish va kasallikning klinik belgilarining boshlanishi o’rtasidagi vaqt. Ko’pgina hisob-kitoblarga ko’ra, COVID-19`ning inkubatsion davri 1 kundan 14 kungacha muddatni tashkil qiladi va ko’pincha besh kundan oshmaydi.
COVID-19 bilan kasallanish ehtimoli
Xavf darajasi mintaqa va kishi yaqinda tashrif buyurgan joylar geografiyasiga qarab belgilanadi. Infektsiya bilan zararlanish xavfi COVID-19 holatlari keng tarqalgan mintaqalarda yuqoridir. Xozirgi kunda kasallikning 95 foizi Xitoy, asosan Xubey shahri hissasiga to’g’ri kelmoqda. Boshqa ko’pgina mintaqalarda COVID-19 bilan kasallanish xavfi pastligicha qolmoqda.
COVID-19`dan qo’rqish kerakmi
Agar sizning mintaqangizda COVID — 19 ro’yxatga olinmagan bo’lsa, kasallik ro’yxatga olingan mintaqalarning birortasiga tashrif buyurmagan bo’lsangiz va alomatlari bo’lgan odam bilan aloqa qilmagan bo’lsangiz, infektsiya yuqishi xavfi past ko’rsatkichlarni tashkil etadi.
Biroq, vaziyat tushunarli sabablarga ko’ra tashvishlantirishi va xavotir uyg’otishi mumkin. Faktlarni bilish xavf-xatarni yaxshiroq baholashga va tegishli choralar ko’rishga yordam beradi. COVID-19 va uning yashash joyingizdagi tarqalishi to’g’risida aniq ma’lumotni markaziy sog’liqni saqlash boshqarmasi manbalaridan olish mumkin.
Agar siz COVID-19 tarqalish mintaqasida bo’lsangiz, zararlanish ehtimoliga nisbatan jiddiy munosabatda bo’lishingiz kerak. Sog’liqni saqlashning markaziy va mahalliy organlari ko’rsatmalariga rioya qiling. Ko’pgina hollarda, COVID-19 yengil kechish bilan ajralib turadi, ammo ba’zi odamlarda infektsiya juda og’ir kechadi. Kamdan-kam hollarda kasallik o’limga olib kelishi mumkin.
Kasallikning og’ir kechishi
COVID-2019 haqidagi ma’lumotlar hali to’liq emas, ammo kasallikning og’ir kechishi asosan keksa yoshdagi odamlar, shuningdek, boshqa somatik kasalliklari (masalan, arterial gipertenziya, yurak kasalligi yoki diabet) bo’lganlarda kuzatiladi.
COVID-2019`ga qarshi vaktsina va dorilar
Hozirda ushbu kasallikka qarshi maxsus ishlab chiqilgan davolash choralari mavjud emas. Profilaktika yoki davolash uchun hali biron bir vaktsina yoki virusga qarshi dori ishlab chiqilmagan. Ammo alomatlarni yengillashtirish uchun bemorlarga yordam berish mumkin. Kasallik og’ir kechayotgan bemorlar kasalxonaga yotqiziladi. Hayotiy funktsiyalarni qo’llab-quvvatlashga qaratilgan terapevtik tadbirlar tufayli bemorlarning aksariyatida kasallik to’liq tiklanish bilan yakun topadi.
Hozirgi vaqtda aniq ta’sirga ega bo’lgan dori vositalari va vaktsinalarni qidirish ishlari olib borilmoqda. Ular klinik sinovlarda o’rganilmoqda.
O’z sog’lig’ingizni va boshqalarning salomatligini asrashning eng samarali choralaridan biri qo’llarni tez-tez yuvish, yo’talganda burun va og’izni tirsak yoki ro’molcha bilan to’sish, yo’talayotgan va akrsa urayotgan odamlar bilan kamida 1 metr masofani saqlashdir.
Antibiotiklar
Antibiotiklar viruslarga ta’sir qilmaydi, ular faqat bakterial infektsiyalarga qarshi faol hisoblanadi. COVID — 19 bu virusli kasallik, shuning uchun unga qarshi antibiotiklar qo’llash samarasiz hisoblanadi. Antibiotiklar COVID-19 ni oldini olish yoki davolash uchun ishlatilmasligi kerak. Ulardan foydalanish faqat bakterial infektsiyani davolash uchun shifokor ko’rsatmasiga binoan ruxsat etiladi.
Tibbiy niqob taqish qoidalari
Respirator kasalliklari, masalan yo’tal kabi alomatlari bo’lmagan kishilarga tibbiy taqish shart emas. JSST niqoblarni faqat COVID-19 alomatlari bo’lgan yoki yo’talish yoki isitma kabi belgilar kuzatilayotgan odamlarga taqishni tavsiya qiladi. Niqoblardan foydalanish tibbiyot xodimlari va bemorlarni parvarish qilayotgan kishilar (uyda yoki tibbiy muassasada) uchun mutlaqo zarurdir.
Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti tibbiy niqoblardan oqilona foydalanishni, qimmatbaho resurslarni isrog qilmaslik va niqoblarni noto’g’ri ishlatish holatlarini oldini olish tarafdori bo’lib kelmoqda.
Niqobni taqish, ishlatish, yechish va yo’q qilish qoidalariNiqobdan faqat tibbiy mutaxassislar, bemorlarni parvarishlayotganlar va respirator kasalliklar, masalan, isitma va yo’tal kabi belgilar kuzatilayotgan bemorlar foydalanishlari kerak.Niqobni qo’lgan olishdan oldin uni spirt asosli mahsulot bilan tozalang yoki sovun bilan yuving.Teshiklar va shikastlanish yo’qligiga ishonch hosil qilish uchun niqobni tekshiring.Niqobda metall kiritma bor, uni yuqorida bo’ladigan qilib ushlang.Niqobni tashqi tomonini (yorqin rangli tomoni) yuzga qaramaydigan qilib ushlang.Niqobni yuzga qo’ying. Metall kiritma yoki fiksatsion qismini burun shaklida qilib buking.Niqobning pastki qismini og’iz va iyakni to’liq yopadigan qilib torting.Qo’llashdan keyin niqobni olib tashlang. Niqobni quloqqa taqiladigan elastik iplaridan ushlang va yuzingizga yoki kiyimingizga tegizmang, chunki ishlatilgan niqob mikroorganizmlar bilan ifloslangan bo’lishi mumkin.Ishlatib bo’lgandan keyin darhol niqobni og’zi yopiladigan idishga tashlang.Niqobga tekkach yoki uni yechgash qo’llarni tozalash kerak: spirtli vositalar yoki sovun bilan yuvish zarur.Virus hayvonlardan yuqadimi
Koronaviruslar oilasi keng qamrovli viruslarni o’z ichiga oladi va hayvonlarda keng tarqalgan sanaladi. Ushbu viruslar odamlarga yuqishi va ulardan boshqa odamlarga tarqalishi kamdan-kam hollarda uchraydi. Masalan, TORS-KoV odamlarga viverralar, MERS-CoV esa bir o’rkachli tuyalardan yuqishi aniqlangan. Hayvonlar orasida 2019-nCoV mumkin bo’lgan manba hali aniqlanmagan.
Shaxsiy himoya chorasi sifatida, masalan, chorva mollari bozoriga tashrif buyurganda, hayvonlar bilan to’g’ridan-to’g’ri aloqa qilmaslik, shuningdek hayvonlar aloqa qiladigan joylarga tegmaslik kerak. Oziq-ovqat xavfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilish, xom go’sht, sut iste’mol qilmaslik, ularning zararlanishiga yo’l qo’ymaslik kerak.
Hozirgi paytda 2019-nCoV infektsiyasi uy hayvonlari (mushuklar, itlar) tufayli kelib chiqishi holatlari to’g’risida ma’lumotlar yo’q.
Virus sirtlarda qancha vaqt yashaydi
2019-nCoV virusining sirtlarda omon qolish muddati hali to’liq aniq aniqlanmagan, ammo taxmin qilinishicha, ushbu ko’rsatkich bo’yicha u koronaviruslar oilasining boshqa vakillariga o’xshaydi. Tadqiqotlarga ko’ra (shu jumladan, COVID patogenida), virus sirtlarda bir necha soatdan bir necha kungacha yashovchan bo’lib qoladi. Aniq muddat bir qator shartlarga bog’liq (masalan, sirt turi, harorat va namlik).
Agar virus yuzada mavjudligiga shubha bo’lsa, uni nobud qilish va himoyalanish uchun unga standart dezinfektsiyalash vositasi bilan ishlov berish zarur. Shundan so’ng qo’llarni spirt asosli vositalar bilan artish mahsulotlar yoki sovun bilan yuvishni unutmang. Ko’zga, og’izga va burunga tegish tavsiya etilmaydi.
Kasal odamdan buyurtma qilingan tovarlar orqali infektsiyani yuqishi ehtimoli juda kam. Virus sirtlarda uzoq muddat yashovchanlikni saqlay olmaydi. Har