Tasodifiy hikoya: sherxondan 1qisim
mani ismin sherxon 3 kurda 6qiman bir kuni kolejda darsdan s6ng ketayotgandim bir qizni k6rdim u jud...davomi
mani ismin sherxon 3 kurda 6qiman bir kuni kolejda darsdan s6ng ketayotgandim bir qizni k6rdim u jud...davomi
Библиотека | Boshqalar | Kanizak Niginabonu (qayta nashr)
qo'rs javobi Niginaning qo'rquvini ikki karra oshirdi. Hayoliga yarq etib kechagi nohush voqea keldi va lablari titragancha:
- Men sizni xursand qilmoq uchun kelganmen, - dedi yana bir bor. Temur Malik hayratomuz ohanda:
- Nima, sen gapimga tushunmadingmi, bor, tezda hobgohimdan chiq deyman, - dedi ovozini balandlatib. Qizning ko'zida yoshlari miltillay boshladi. Yuragi shug' etib ketdi. Temur Malik o'qraygancha "qani nima qilar ekan" degan ma'noda qarab turdi. Nigina chiday olmadi. Birdan hokimning oyog'iga o'zini tashlab yig'lay boshladi:
- Iltimos xojam, meni haydamang! Sizdan buni o'tinib so'rayman. Bu yerdan meni chiqib ketishim o'limim bilan tengdir, - dedi ho'ngrab. Temur Malik dong qotdi, qizning bunday qilishini kutmagan edi shekilli, shoshilib qoldi. Nigina o'ksinib yig'lardi.
- Yolvoraman, rahm qiling, haydamang, xojam! - dedi ko'z yoshi daryo bo'lib. Temur Malik tushunmagan ohangda:
- Nega bunday qilyapsan? Nima sababdan ko'z yoshi qilasan? - dedi qizni o'rnidan turg'izib. Nigina ham yig'ini biroz pasaytirib:
- Kechiring meni, men baxtiqaro ojizani kechiring, - dedi ko'ksini ushlagancha.
- Xo'sh, nima sababdan haydamang deysan? Bir boshidan gapirchi tag'in! - dedi Temur
Malik. Nigina kolovlanib-kolovlanib gapira boshladi:
- Xojam, kecha bir kanizakni yoningizga yuborishganda chiqarib yuborgan ekansiz. Vazifasini uddalay olmagani uchun haram begi unga "sen muhtaram mehmonimizni ko'nglini ololmading, vazifang tuni bilan hokim Temur Malikni oldida qolish edi" deb ellik darra urg'izdi va saroydan haydadilar. Bu ham yetmaganidek bechora kanizakni qal'a sarbozlariga sazoyi qildirishibdi. Bir jon emasmi, xo'rlikdan, azoblardan joni uzilibdi. Meni ham haydasangiz bu ko'rguliklar boshimga tushishini sezib turibman, xojam. Bu gapni eshitgan Temur Malik Inolxonga nisbatan nafrati junbushga keldi. "Bu ne xunrezlik?! Butun boshli shaharni parokanda qilayotgani yetmaganidek, ayol qizlarni tahqirlanishiga yo'l qo'yayotgan bu to'ng'iz Inolxon odam emas, iblisning o'ziku!" - dedi ichida. Ayni paytda bu kanizak qizning qo'rqmay dadil bu gaplarni aytishi uni qoyil qoldiryotgan edi. G'azabini sezdirmagan holatda so'radi:
- Bu gaplarni menga aytgani qo'rqmaysanmi? Hokimga bunday murojat qilishingdan kallang ketishi mumkin, bilasanmi?
- Ha bilaman. Lekin boshqa ilojim yo'q.
- Bu yerdan chiqarib yubormasligimni istaysanmi?
- Ha!
Temur Malik bir oz o'ylanib qoldi. Qo'llari titrab, yig'i aralash gapiryotgan bu qizga achindi.
- Mayli, ilhaq gaplaring rost ekan, bugun hobgohimda qolishing mumkin. Faqat hech qanday zinolikka ruxsat yo'q. Mendan alohida yotishing kerak!
Qiz bunday javobni kutmagan edi. Xursandligidan yana hokimni oyog'iga o'zini tashlab, "rahmat, ming bor rahmat" dedi. Temur Malik sekin uni ikki bilagidan ushlab turg'izdi.
- Ha deb oyog'imga o'zingni tashlayverma, sen ham odamsan. Isming nima?
- Niginabonu
Temur Malikning yuragi shig' etdi. Bu ismni eshitishi bilanoq o'smirlik chog'idagi sevgilisi esiga tushdi. Ha, u bir paytlar Nigina ismli raqqosa qizga oshiqu beqaror bo'lgan edi. Sekinlik bilan oldida turgan kanizakni yuzini ochdi. "Yo xudo, bu qanday husn-malohat!? Nigina... Niginaga... Sevgilimga o'xsharkan, Naxotki? Bu qanday tasodif?!" Temur Malik qizning oppoq g'uncha kabi yuziga termulgancha hayolga cho'mib qoldi. Nigina esa hokimning o'tli nigohlaridan yuzi qizarib, hijolatomuz yerga qaradi. Temur Malik bir oz hayolini yig'ib olib:
- Sen qayerliksan?
- Shu yerlikmen
- Gaping rostmu?
- Shunday, xojam
Yo'q, bu yoshlikdagi sevgilisi emas edi. Lekin uzun kipriklar ostidagi qora ko'zlar, sutga chayilgandek oppoq yuzlar, ehtirosni qitiqlaydigan lablar o'sha raqqosa qizni eslatayotgandi. "Bo'lishi mumkinmas" dedi hokim ichida.
- Hali yoshsan, haramga qachon kelding?
- Ikki kun bo'ldi
- Majburlikdanmi?
- Hh, haa.., - dedi Nigina kolovlanib.
Temur Malik qizga bir nechta to'shakni berib, burchakdagi joyni ko'rsatdi.
- Shu yerda yotaqol
- Rahmat!
Nigina bu hokimning oxirgi "majburlikdanmi?" degan gapni rosa topib aytganiga hayron qoldi. Ayni paytda hayoti qil ustida turganda obro'li mansabdorning bunday marhamat ko'rsatishi qizning yetti uxlab tushiga kirmagan edi. Temur Malik to'g'risida o'ylagan barcha fikrlari xato ekanligiga amin bo'ldi. "Bu umuman boshqa hokimlarga o'xshamas ekan. Ko'zlari qandaydir ma'yus va jiddiy". Nigina shu hayollar og'ushida boshini yostiqqa qo'yar ekan, nomusi toptalib, kanizaklik ishini amalda qilmaganidan xursand bo'ldi. Shu kecha ikkalasining ham ko'ziga uyqu kelmadi. Ertasiga Xo'jand hokimi Temur Malik jo'nab ketishi oldidan kecha yoniga kirgan kanizak yoqib qolgani va uni o'ziga sovg'a tariqasida hadya etilishini Inolxonga bildirdi. Obro'li mehmonning bu istagi , albatta rad etilmadi. Lekin Inolxon haramining ba'zi qoidalariga ko'ra, kanizak to'rt oydan keyin Temur Malikka cho'ri sifatida yetkazilishga kelishib olindi. Bu xabar, albatta Niginani juda quvontirdi. Temur Malikka nisbatan ixlosi yanada oshdi. Chunki, endi birinchidan, Xo'jand hokiming bo'lajak cho'risiga to'rt oy davomida hech kim qo'lini ham tekkizmaydi. Ikkinchidan esa, Niginaning shu yo'l bilan ozod qushga aylanishi ayni haqiqatga yaqin hodisa edi. Bu paytga kelib mashriq tomondan yangi xavf yaqinlashar edi.
1220-yil, mart. O'tror shahri...
O'trorni uch oy qamaldan so'ng bosib olgan mo'g'ullar madrasayu ko'priklar, kutubxonayu hammomlarni buzib, vayron etishdi. Marifat o'choqlari ularni g'azabini qo'zg'atardi. Shuvqin-suronlar, mo'g'ulcha "g'u-g'u, iyn!" tovushlari, chigirtkadek yopirilib shahar ko'chalariga kirgan to'da-to'da mo'g'ul suvoriylari ro'para kelgan bolani ham, keksani ham chopib yerga qulatar, hovlilarga kirib yosh qiz juvonlar ko'rinsa, ularni ham ham bulg'ar yoki ko'cha ko'yga olib chiqib ochiqchasiga zo'rlar edilar. Shahar o'rab olingan, birorta ham odam chiqib ketmasligi uchun darvoza oldilariga qorovullar qo'yilgandi. O'trorning katta qismi yong'in ostida, hamma yoqdan qiy chuv ovozlar kelardi. Shaharning bosib olingan qismda joylashgan bolaxonaga o'xshash uncha katta bo'lmagan g'ishtin bino hovlisiga o'n besh-yigirma chog'liq mo'g'ul sarbozi bostirib kirdi. Bu binoda O'tror hokimining harami joylashgani ma'lum bo'lgach, ikki qavatli bino ichidagi barcha kanizaklar majburan sudrab chiqildi. Bular orasida hali nimalar sodir bo'lyotganini tushunmayotgan Nigina ham bor edi. Ot ustida turgan bir mo'g'ul sarbozi ishorasi bilan hamma kanizaklarni ko'cha tomonga sudrab ketishdi. Niginani bilagidan qattiq ushlab olgan mo'g'ul jangchisi tishlarini g'ichirlatib, xunuk qarash bilan "yur" degan ishorasini qilib borardi. Ba'zi kanizaklar yig'lab, surinib yiqilib qolsa, sochidan tortib, tuproqqa bulg'ab sudrab ketishardi. Shaharning kunchiqar tomonidagi bozor maydoniga yigirmatacha kanizakni va yaqin atrofdagi qiz-juvonlarni sudrab kelgan 100 ga yaqin mo'g'ul jangchilari hammasini o'rtaga to'plab atrofini o'rab olishdi. Qilich yalang'ochlaganlar orqasida doira yasab otliqlar ham turardi. Ojiz qiz-juvonlar bir birlariga
- Men sizni xursand qilmoq uchun kelganmen, - dedi yana bir bor. Temur Malik hayratomuz ohanda:
- Nima, sen gapimga tushunmadingmi, bor, tezda hobgohimdan chiq deyman, - dedi ovozini balandlatib. Qizning ko'zida yoshlari miltillay boshladi. Yuragi shug' etib ketdi. Temur Malik o'qraygancha "qani nima qilar ekan" degan ma'noda qarab turdi. Nigina chiday olmadi. Birdan hokimning oyog'iga o'zini tashlab yig'lay boshladi:
- Iltimos xojam, meni haydamang! Sizdan buni o'tinib so'rayman. Bu yerdan meni chiqib ketishim o'limim bilan tengdir, - dedi ho'ngrab. Temur Malik dong qotdi, qizning bunday qilishini kutmagan edi shekilli, shoshilib qoldi. Nigina o'ksinib yig'lardi.
- Yolvoraman, rahm qiling, haydamang, xojam! - dedi ko'z yoshi daryo bo'lib. Temur Malik tushunmagan ohangda:
- Nega bunday qilyapsan? Nima sababdan ko'z yoshi qilasan? - dedi qizni o'rnidan turg'izib. Nigina ham yig'ini biroz pasaytirib:
- Kechiring meni, men baxtiqaro ojizani kechiring, - dedi ko'ksini ushlagancha.
- Xo'sh, nima sababdan haydamang deysan? Bir boshidan gapirchi tag'in! - dedi Temur
Malik. Nigina kolovlanib-kolovlanib gapira boshladi:
- Xojam, kecha bir kanizakni yoningizga yuborishganda chiqarib yuborgan ekansiz. Vazifasini uddalay olmagani uchun haram begi unga "sen muhtaram mehmonimizni ko'nglini ololmading, vazifang tuni bilan hokim Temur Malikni oldida qolish edi" deb ellik darra urg'izdi va saroydan haydadilar. Bu ham yetmaganidek bechora kanizakni qal'a sarbozlariga sazoyi qildirishibdi. Bir jon emasmi, xo'rlikdan, azoblardan joni uzilibdi. Meni ham haydasangiz bu ko'rguliklar boshimga tushishini sezib turibman, xojam. Bu gapni eshitgan Temur Malik Inolxonga nisbatan nafrati junbushga keldi. "Bu ne xunrezlik?! Butun boshli shaharni parokanda qilayotgani yetmaganidek, ayol qizlarni tahqirlanishiga yo'l qo'yayotgan bu to'ng'iz Inolxon odam emas, iblisning o'ziku!" - dedi ichida. Ayni paytda bu kanizak qizning qo'rqmay dadil bu gaplarni aytishi uni qoyil qoldiryotgan edi. G'azabini sezdirmagan holatda so'radi:
- Bu gaplarni menga aytgani qo'rqmaysanmi? Hokimga bunday murojat qilishingdan kallang ketishi mumkin, bilasanmi?
- Ha bilaman. Lekin boshqa ilojim yo'q.
- Bu yerdan chiqarib yubormasligimni istaysanmi?
- Ha!
Temur Malik bir oz o'ylanib qoldi. Qo'llari titrab, yig'i aralash gapiryotgan bu qizga achindi.
- Mayli, ilhaq gaplaring rost ekan, bugun hobgohimda qolishing mumkin. Faqat hech qanday zinolikka ruxsat yo'q. Mendan alohida yotishing kerak!
Qiz bunday javobni kutmagan edi. Xursandligidan yana hokimni oyog'iga o'zini tashlab, "rahmat, ming bor rahmat" dedi. Temur Malik sekin uni ikki bilagidan ushlab turg'izdi.
- Ha deb oyog'imga o'zingni tashlayverma, sen ham odamsan. Isming nima?
- Niginabonu
Temur Malikning yuragi shig' etdi. Bu ismni eshitishi bilanoq o'smirlik chog'idagi sevgilisi esiga tushdi. Ha, u bir paytlar Nigina ismli raqqosa qizga oshiqu beqaror bo'lgan edi. Sekinlik bilan oldida turgan kanizakni yuzini ochdi. "Yo xudo, bu qanday husn-malohat!? Nigina... Niginaga... Sevgilimga o'xsharkan, Naxotki? Bu qanday tasodif?!" Temur Malik qizning oppoq g'uncha kabi yuziga termulgancha hayolga cho'mib qoldi. Nigina esa hokimning o'tli nigohlaridan yuzi qizarib, hijolatomuz yerga qaradi. Temur Malik bir oz hayolini yig'ib olib:
- Sen qayerliksan?
- Shu yerlikmen
- Gaping rostmu?
- Shunday, xojam
Yo'q, bu yoshlikdagi sevgilisi emas edi. Lekin uzun kipriklar ostidagi qora ko'zlar, sutga chayilgandek oppoq yuzlar, ehtirosni qitiqlaydigan lablar o'sha raqqosa qizni eslatayotgandi. "Bo'lishi mumkinmas" dedi hokim ichida.
- Hali yoshsan, haramga qachon kelding?
- Ikki kun bo'ldi
- Majburlikdanmi?
- Hh, haa.., - dedi Nigina kolovlanib.
Temur Malik qizga bir nechta to'shakni berib, burchakdagi joyni ko'rsatdi.
- Shu yerda yotaqol
- Rahmat!
Nigina bu hokimning oxirgi "majburlikdanmi?" degan gapni rosa topib aytganiga hayron qoldi. Ayni paytda hayoti qil ustida turganda obro'li mansabdorning bunday marhamat ko'rsatishi qizning yetti uxlab tushiga kirmagan edi. Temur Malik to'g'risida o'ylagan barcha fikrlari xato ekanligiga amin bo'ldi. "Bu umuman boshqa hokimlarga o'xshamas ekan. Ko'zlari qandaydir ma'yus va jiddiy". Nigina shu hayollar og'ushida boshini yostiqqa qo'yar ekan, nomusi toptalib, kanizaklik ishini amalda qilmaganidan xursand bo'ldi. Shu kecha ikkalasining ham ko'ziga uyqu kelmadi. Ertasiga Xo'jand hokimi Temur Malik jo'nab ketishi oldidan kecha yoniga kirgan kanizak yoqib qolgani va uni o'ziga sovg'a tariqasida hadya etilishini Inolxonga bildirdi. Obro'li mehmonning bu istagi , albatta rad etilmadi. Lekin Inolxon haramining ba'zi qoidalariga ko'ra, kanizak to'rt oydan keyin Temur Malikka cho'ri sifatida yetkazilishga kelishib olindi. Bu xabar, albatta Niginani juda quvontirdi. Temur Malikka nisbatan ixlosi yanada oshdi. Chunki, endi birinchidan, Xo'jand hokiming bo'lajak cho'risiga to'rt oy davomida hech kim qo'lini ham tekkizmaydi. Ikkinchidan esa, Niginaning shu yo'l bilan ozod qushga aylanishi ayni haqiqatga yaqin hodisa edi. Bu paytga kelib mashriq tomondan yangi xavf yaqinlashar edi.
1220-yil, mart. O'tror shahri...
O'trorni uch oy qamaldan so'ng bosib olgan mo'g'ullar madrasayu ko'priklar, kutubxonayu hammomlarni buzib, vayron etishdi. Marifat o'choqlari ularni g'azabini qo'zg'atardi. Shuvqin-suronlar, mo'g'ulcha "g'u-g'u, iyn!" tovushlari, chigirtkadek yopirilib shahar ko'chalariga kirgan to'da-to'da mo'g'ul suvoriylari ro'para kelgan bolani ham, keksani ham chopib yerga qulatar, hovlilarga kirib yosh qiz juvonlar ko'rinsa, ularni ham ham bulg'ar yoki ko'cha ko'yga olib chiqib ochiqchasiga zo'rlar edilar. Shahar o'rab olingan, birorta ham odam chiqib ketmasligi uchun darvoza oldilariga qorovullar qo'yilgandi. O'trorning katta qismi yong'in ostida, hamma yoqdan qiy chuv ovozlar kelardi. Shaharning bosib olingan qismda joylashgan bolaxonaga o'xshash uncha katta bo'lmagan g'ishtin bino hovlisiga o'n besh-yigirma chog'liq mo'g'ul sarbozi bostirib kirdi. Bu binoda O'tror hokimining harami joylashgani ma'lum bo'lgach, ikki qavatli bino ichidagi barcha kanizaklar majburan sudrab chiqildi. Bular orasida hali nimalar sodir bo'lyotganini tushunmayotgan Nigina ham bor edi. Ot ustida turgan bir mo'g'ul sarbozi ishorasi bilan hamma kanizaklarni ko'cha tomonga sudrab ketishdi. Niginani bilagidan qattiq ushlab olgan mo'g'ul jangchisi tishlarini g'ichirlatib, xunuk qarash bilan "yur" degan ishorasini qilib borardi. Ba'zi kanizaklar yig'lab, surinib yiqilib qolsa, sochidan tortib, tuproqqa bulg'ab sudrab ketishardi. Shaharning kunchiqar tomonidagi bozor maydoniga yigirmatacha kanizakni va yaqin atrofdagi qiz-juvonlarni sudrab kelgan 100 ga yaqin mo'g'ul jangchilari hammasini o'rtaga to'plab atrofini o'rab olishdi. Qilich yalang'ochlaganlar orqasida doira yasab otliqlar ham turardi. Ojiz qiz-juvonlar bir birlariga