Tasodifiy hikoya: Savol
Tez bushanaman nima qisam buladi dorisi bormi aytilar...davomi

gaplarni
eshitgan Rustam bilan Tursunboy
hayron bo’lib qaraydi. -endi biz
nima qilamiz? Kampir bir oz
o’ylanib turib, bunday g’ayratabiiy
voqealarni eskichasiga o’qib forix
qiladigan bir chol borligini, u
qo’shni mahallada turishini, uning
yoniga o’qitib tashlash kerakligini
aytadi. Shundan keyin kampir
o’sha cholning uyiga bolalar bilan
birga borib bo’lgan voqeani aytib
berishadi. Chol bir kosa suvga
uzoq termulib turib ko’zini
yumadida tasbex sanaydi. So’ng
chol Rustamga qarab o’sha
xonadonda yosh qiz o’z joniga
qasd qilganini, yigitlarning qaysidir
harakatidan ruh bezovta
bo’lganligini, o’sha vafot etgan qiz
Rustamni sevib qolganligini aytadi.
Rustam bu gaplarni eshitib
daxshatga tushadi, u Tursunboyga
qarab, bu uydan ketib, boshqa joy
topishini aytadi. Chol unga uzoq
tikilib qarab buning foydasi yo’q
ekanligini, yigit qayerga bormasin
rug u bilan soyadek ergashishini
aytadi. Rustam ruhdan qutulish
uchun nima qilish kerakligini
so’raganida, chol buning uchun
birgina yo’l borligini, u ham bo’lsa
nikoh o’qitish kerakligini hamda
uch kundan so’ng, yigit o’sha
qizning ruhiga taloq berish
kerakligini aytadi. Rustam boshida
ko’nmaydi, xuddi o’zini jinni
bo’layotganday xis qiladi. Cholning
uzun va ma’noli gaplaridan keyin
bunga ham ko’nadi. Chol
Rustamga nikoh o’qishda, qizning
roziligini bilish uchun o’rtaga
sham qo’yishlarini va o’sha shamni
Rustamning o’zi yoqish kerakligini
aytadi. Agar qiz rozi bo’lsa sham
o’chishi kerak bo’ladi. Cholning
aytishicha Rustam shamni uch
marta yoqishini aytadi. Chol
tahorat olib kelgach, nikoh
o’qishga tushadi. Nikoh o’qib
bo’lgach u Rustamdan qizga
uylanishga roziligini so’raydi,
Rustam uch marta “ha” deb javob
beradi so’ng shamni yoqib qo’yadi.
Chol qizning ruhidan so’raganda
sham har safar o’chardi. Shunday
qilib nikoh o’qib bo’lgach, oradan
uch kun o’tgandan so’ng, Rustam
cholning yoniga kelib, qizning
ruhiga taloq berganini aytadi. Chol
Rustamga qarab o’sha nikohdan
so’ng nima bo’lganini so’raganda,
Rustam hammasi yaxshi meni
hechkim bezovta qilmadi, faqat
ko’p uxladim. Tushimda esa o’sha
suratdagi qiz bilan birga bo’ldik
deb javob beradi. Shundan keyin
Rustamni g’ayratabiiy narsalar
xechqachon bezovta qilmaydigan
bo’libdi.