Tasodifiy hikoya: ERGA TEKKUNIMCHA QÖZGALGAN HISLAR
ÖQUCHILAR UZUR HIKOYANI NOMINI ÖZGARTIRISHIMNI SÖRADI /Bu bölgan voqeyani bir ayol nomidan yozaman özini iltimosi bilan...davomi

енгил қулаб тушди, муз ҳайкалчадек эриб кетди. Ундан қолган у-бу нарсалар — муз парчалари, қор учқунлари, дуд, — барини шамол учириб кетди. Кема тумшуғидаги ўриндиқ бўм-бўш бўлиб қолди.
— Сэм хотинига қарамасликка ҳаракат қилиб, тўппончани ғилофига солди. Ой нурига кўмилган қум денгизи бўйлаб кеманинг шитирлаб югуриши атиги бир дақиқагина қулоққа чалиниб турди.
— Сэм, — деди аёл охири, — кемани тўхтат.
Бўздек оқариб кетган Сэм хотинига юзланди.
— Йўқ, бундай қилолмайсан. Шунча йиллардан кейин сен мени ташлаб кетолмайсан.
Аёл тўппонча дастаси устида ётган эрининг қўлига қаради.
— Нимаям дердим. Сенинг қобилиятингга ишонаман, — деди аёл.
— Сендан бу нарсани кутса бўлади.
У бармоқлари билан рулни қисиб, бошини чайқади.
— Эльма, жинни бўлма. Ҳозир шаҳарга келамиз-да, хатардан қутуламиз!
— Ҳа, ҳа, — жавоб берди хотини лоқайд ўзини орқага ташлаб.
— Эльма, гапимга қулоқ сол.
— Сенга айтадиган гапим йўқ, Сэм.
— Эльма!
Улар оқ шахмат шаҳарчаси ёнидан кетишди ва заиф ғазаб ўтида ёнган Сэм бирин-кетин биллур минораларга қараб олти марта ўқ узди. Ўқ гумбуридан шаҳар майда шиша бўлакларига бўлиниб, тутдай тўкилди-қўйди. Гўё у совундан қирқиб ясалгандай ҳар томонга сочилиб, эриб кетди. Шаҳардан ном-нишон қолмади. Сэм қаҳ-қаҳ уриб кулди-да, яна ўқ узди. Сўнгги минора, сўнгги шахмат донаси ёниб кетди, учқунланиб чақнади-да, мовий пайраҳаларга айланиб, юлдузлар томон учиб кетди.
— Мен уларга кўрсатаман! Мен ҳаммасига кўрсатиб қўяман!
— Бўпти, бўпти, Сэм. Кўрсатавер. —Хира соя унинг юзини тўсиб олди. — Ие, яна битта шаҳар бор экан! — Сэм яна тўппончани ўқлади. — Ҳозир уни нима қилишимни бир кўриб қўй!
Орқадан эса мовий кема-арвоҳларнинг кўланкалари шиддат билан яқинлашиб, тобора катталашиб борарди. Аввалига у ҳатто уларни кўрмади ҳам, фақат гўё қум устида пўлат ғичирлагандек, ҳуштак ва чийилдоқ баланд оҳангни эшитди: У қум кемаларнинг ўткир тиғли бурунлари билан денгиз туби юзасини кесаётгандаги чиққан овоз эди. Қизил ва мовий нишонлар остидаги мовий кемаларда кўк қиёфалар, ниқоб кийган одамлар, кумуш юзли одамлар, кўз ўрнида мовий юлдузи бор одамлар, ёпиштирма олтин қулоқли одамлар, темир иякли ва ёқут лабли одамлар турар эди. Улар қўлларини кўкракларига қўйганча турар эдилар. Улар марсликлар бўлиб, уни таъқиб қилмоқда эдилар.
Бир, икки, уч... Сэм санарди. Марс кемалари унга жуда яқин келди.
— Эльма, Эльма, мен ҳаммасига бас келолмайман.
Эльма жавоб бермади, ҳатто қимир ҳам этмади.
Сэм саккиз марта ўқ узди. Бир қум кема майда-майда бўлакларга бўлиниб кетди, елканлар, зумрад кема танаси, унинг бронза қорни, ойсимон оппоқ рули ва бошқа қисмлари тўкилиб тушди. Ниқобдаги одамлар битта қолмасдан кемадан йиқилиб тушишди, қумга кўмилиб кетишди ва уларнинг ҳар бири устидан олов яллиғланди, аввал қизғиш тусда яллиғланди, сўнг қоп-қора қурум бўлиб, бурқсаб кетди.
Бироқ бошқа кемалар ҳамон яқинлашиб келар эди.
— Улар жуда ҳам кўп экан, Эльма! — қичқирди Сэм. — Улар мени ўлдирадилар!
У лангарни ирғитди. Фойдасиз. Елкан тахлам-тахлам бўлиб, ҳансираганча пастга учиб кетди. Кема, шамол, ҳаракат — ҳамма нарса тўхтади. Марснинг улуғвор кемалари Сэмни қуршаб олиб, унинг боши узра ғоз турганда бутун Марс қотиб қолгандек бўлди.
— Ерлик, — аллақаёқдан баланддан келган овоз қулоққа чалинди.
Кумуш ниқоблардан бири қимирлади, ёқут лаблар сўзларга монанд тарзда ялтиллади.
— Мен ҳеч нарса қилганим йўқ! — Сэм ўзини қуршаб олган башараларга қаради. — Улар юзтадан кам эмас эди.
Марсда жуда оз марслик қолган эди — нариси билан юз-юз элликта. Уларнинг барчаси шу ерда, ўлик денгиз тубида, ўзларининг қайта тирилган кемаларида, қирилиб кетган шахмат шаҳарлари ёнида эдилар, шаҳарлардан биттаси ҳозиргина тош теккан нозик гулдонга ўхшаб, майда-майда бўлиб кетди. Кумуш ниқоблар ярақлар эди.
— Булар барчаси англашилмовчилик, — деди у борт устига келиб туриб; унинг хотини ҳамон кема тубида мук тушиб, чала ўлик бўлиб ётарди; мен
Марсга хусусий ишбилармон, бизнесмен сифатида учиб келганман, бунақалари бу ерда кўп. Парчаланган ракета бўлакларидан ўзимга дўконча қуриб олдим, дўконча, ўзингиз кўрганингиздек, бинойидек, чорраҳанинг шундоқ ўзида. Бу жойни сиз биласиз. Қулинг ўргилсин қилиб ишланган-а, тўғрими? — Сэм нигоҳини битта башарадан бошқасига олганча, ҳиринглаб кулди. — Бу ерда бўлса, мана бу марслик пайдо бўлиб қолди, биламан — у сизнинг ошнангиз. Мен уни билмай ўлдирдим, ишонинг, бу бахтсиз ҳодиса. Менга ҳеч нарса керак эмас, мен фақат сосискахона очмоқчи эдим, бу Марсда ягона биринчи, марказий сосискахона бўларди, мен сизга айтсам. Тушунаяпсизми? Бутун сайёрада энг яхши қайноқ сосискаларни, падарига қусур, қалампирли ва пиёзли сосискаларни улашиш, яна пўртаҳол шарбатини манзират қилиш қандоқ зўр.
Кумуш ниқоблар ой нурида ҳаракатсиз ялтирар эди. Сэмга тикилган сариқ кўзлар ҳам чақнар эди. Унинг ошқозони қорни ичида қисилиб, бир думалоқ тошга айланиб қолди. У тўппончасини қумга ирғитди.
— Таслим бўлдим.
— Тўппончангизни олинг, — бир овоздан дейишди марсликлар.
— Нима?
— Тўппончангизни? — Мовий кема бурни узра жимжимадор қўл учиб чиқди. — Олинг уни, йўқотинг.
Ҳамон ишонмаганча у тўппончани олди.
— Энди эса, — давом этди овоз, — кемани ағдаринг-да, дўконингизга қараб туёғингизни шиқиллатинг.
— Ҳозироқми?
— Ҳозироқ! — деди овоз. — Биз сизга ҳеч қандай ёмонлик қилмаймиз. Сизга тушунтирамиз дегунча сиз қочиб қолдингиз. Қани, орқамиздан юринг.
Улкан кемалар оппоқ момиқлардек енгил ўнгланиб олишди. Қанотли елканлари аста ҳавода пирпирай бошлади, гўё биров кафти билан туртгандек. Ўнгланаётган ниқоблар чарақларди, соялар муздек олов бўлиб куйдирар эди.
— Эльма! — Сэм инқиллаб-синқиллаб кемага тирмашиб чиқди. — Чиқ, Эльма. Қайтамиз. — У ногаҳоний халоскорликдан шу қадар ўзини йўқотган эдики, ҳатто унинг оғзидан чиқаётган сўзларни ҳам англаб бўлмасди. — Улар мени ҳеч нарса қилмайдилар, мени ўлдирмайдилар, Эльма. Чиқ, мусичагинам, ўрнингдан тур.
— Нима... Нима? — Эльма саросималаниб атрофга жовдирарди ва уларнинг кемалари шамолда ўнглангунча аёл худди тушдагидек аста ўрнидан турди ва тош тўлдирилган қопдек, бошқа бир оғиз ҳам сўз айтмай, ўриндиққа оғир чўкди. Кема остидаги қум орқага қочарди. Ярим соатдан кейин улар яна чорраҳада пайдо бўлишди, кемалар лангар ташлаб, ҳамма пастга тушди.
Сэм ва Эльма рўпарасига марсликларнинг Бошлиғи келиб тўхтади:
Ниқоб жилвирланган бронзадан ясалган, кўзлари — тубсиз қоп-қоронғи жарлик, оғиз — сўзлар шамолдай учиб чиқаётган ғор.
— Дўконингизни шайланг, — деди овоз. Ҳавода олмос қўлқопли қўл йилт этди. — Ширинликлар тайёрланг, зиёфат тайёрланг, ўзга юрт шаробидан тайёрланг, зеро бугунги тун — ҳақиқатдан ҳам буюк тундир!
— Бундан чиқди, — сўз қотди Сэм, — сиз бу ерда қолишимга изн бераяпсизми?
— Ҳа.
— Мендан жаҳлингиз чиқмаяптими?
Ниқоб жиддий ва қаҳрли, совуққон ва сўқир эди.
— Ўзингизнинг емакхонангизни тайёрланг, — аста деди овоз. — Энди мана буни олинг.
— Бу нима? — Сэм сиртида илонсимон иероглифлар чуваланган юпқа кумуш варақ найчага тикилиб қолди.
— Бу кумуш тоғлардан мовий тепаликларгача, ўлик денгиздан ой тоши ва зумрадлари