Tasodifiy hikoya: | ТАНИШУВ САЙТИ кучирилган хикоя ажойиб
��вваллари таҳририятга мактуб йўллаганлар ҳақида ўқисам, ҳайрон бўлардим «Қандай ёзишаркин?» деб. Бу...davomi
��вваллари таҳририятга мактуб йўллаганлар ҳақида ўқисам, ҳайрон бўлардим «Қандай ёзишаркин?» деб. Бу...davomi
Josuslar (kamolov) copy
Добавил: | !!!!!kamolov!!! (09.04.2018 / 09:07) |
Рейтинг: | (0) |
Прочтений: | 32407 |
Комментарии: | Комментарии закрыты |
KIRISh
Men bugun vrachlarning so'nggi tashhisini aniqladim. Rak kasaliga uchrabman. E, yo'qotadigan hech narsam yo'q. Hech kimga ziyon ham yetkaza olmayman. Yaqin qarindoshlarim yo'q. Umrim bo'lsa, uzog'i bilan bir necha oy qolgan xolos. Shuning uchun butun hayotimni gapirib beraman.
Maxsus bo'linmada yigirma yildan ortiqroq xizmat qildim. O'shanda na harbiy biletim, na pasportim, na mehnat daftarcham, na diplomim bor edi. Aniqrog'i, unaqangi hujjatlarning bir necha o'nlab nusxalari yonimda edi. Lekin birontasiyam o'zimning familiyamda, nomimda emas. Meni ota-onamdan yagona meros qolgan familiyam, ismim, yaqinlarimdan, hayot yo'limdan mahrum etishdi.
Shu yigirma yil ichida o'zim xohlab-xohlamay odamlarga yomonliklar qildim. Endi ana o'sha gunohlarimdan forig' bo'lishni istayman. Faqat bir narsadan qo'rqqanim uchun ham asl ismimni, manzilimni, umuman kim ekanimni o'zgartirib yozmoqchiman. Toki, mening qo'lyozmamni sizlarga yetkazgan odam kulfatlar, ta'qiblar girdobida qolmasin. O'sha sirlarim o'zim bilan birga boqiy dunyoga ravona bo'la qolsin.
BIRINChI YoZUV.
O'QUV MAShG'ULOTLARI
Josuslar kursiga armiyada olti oygina xizmat qilganimdan so'ng tushib qoldim.
— Narsalaringni yig'ishtir, — dedi menga harbiy qism navbatchisi. — Ko'rpalarni starshinaga topshir. Tozaroq yoqa tikib ol. Qara, qorayib ketibdi yoqang. Undan keyin yigirma daqiqa ichida markaziy darvoza oldiga yetib bor!
Aytilganidek, men yigirma daqiqa o'tib-o'tmay darvoza ro'parasida hozir bo'ldim.
— Senmi ko'rikdan o'tishga boradigan? — so'radi xat tashuvchi mashina yonida turgan haydovchi. — Tez mashinaga o'tir.
Mashina o'rnidan qo'zg'aldi va unga qo'shilib hayotim ham noma'lum tomonga yo'l oldi.
— Chekishdan bormi? — yo'l-yo'lakay so'radi mendan haydovchi.
Men «yo'q» ishorasini qildim. Haydovchi og'ir xo'rsinib qutichadan o'zining sigaretini chiqarib tutatdi.
Biz ancha yo'l yurib kazarmani eslatuvchi bir bino qarshisida to'xtadik. Bu binoda tibbiy ko'rikdan o'tkazishlarini ichkariga kirgandan keyingina anglab yetdim.
Yo'lakda yosh yigitlar ko'p edi. Ular yechinib, o'z ismlarini aytib chaqirishganda baland ovoz bilan «Men!» deb javob qaytarishar, qolganlari nimalardir to'g'risida gaplashishar, ba'zilari sigaret tutatishardi. Men ham vrachlar qarshisiga bordim. Boshqalar singari yechindim, kiyindim…
— O'tiring. Turing. Engashing. — buyurardi vrachlar.
— Tatuirovka, hol, chandiqlaringiz bormi?
— Orqangizni o'giring. Yana. Qo'llaringizni ko'taring. Tushiring. Hammasi joyida.
— Balandlikdan, qorong'ilikdan qo'rqasizmi? Tor joyda qisilib o'tirishdan-chi? Divan ostida bolalikda ota-onangizdan qo'rqib uzoq vaqt o'tirib ko'rganmisiz?
— Uyqu orasida gapirasizmi, xurrak otasizmi?
— Bilmayman. Uyqu orasida faqat uxlayman xolos.
Bu komissiyasi xuddi xizmatga chaqirilgandagi holatni eslatardi. Biroq yigitlarga qarab turib bir narsani payqay boshlagandim. Hammasi o'rta bo'yli, hatto ko'rinishi ham bir xildek. Bular ham harbiy xizmatda olti oydan ko'p bo'lmagan. Xuddi menga o'xshab hech qanday ogohlantirishlarsiz bu yerga olib kelingan.
— Bizni qaerga olib ketisharkin? — o'zimizcha taxmin qilardik. — Suv ostigamikan?
— Ha, suvosti tankchiligiga. — kimlardir hazillashgan bo'lardi.
— Qanaqasiga?
— Shunaqasiga. Tanklarni yoqilg'i bilan to'ldirib dengizga tashlashadi. Ana undan keyin suzaver.
Bora-bora yo'lakdagi chaqiriluvchilar kamayib borardi. Kechga borib kursilarda faqat o'ttiz kishicha qoldik.
— Saflan! — buyurdi starshina. — Hamma kiyinib avtobusga chiqsin! Tez bo'l hammang!
— Qaerga boramiz? — so'radik biz.
— Karantinga.
— Axir, harbiy qismda karantindan o'tganmiz-ku!
— Bunisi boshqa karantin. Borganda bilasanlar. Boshqa savollar yo'qmi? Unda tez avtobusga!
Karantin borgan kunimizdanoq boshlandi. Kazarmada navbatchi askar yo'q edi. Karavotlar orasida bo'lgan fanerdan yasalgan bir yarim metrlik to'siqlar qo'yilgandi. Berilgan kiyimlarning pogoni yo'q. Hech kim erta tongda «Uyg'on!» deb baqir-chaqir qilmasdi. Har kim o'z xohishi bilan uyg'onar, bundan «biz haqimizda unutib yuborishdimi?», degan xayol ham qilib qo'yardik.
— Yo'q, armiyada bunaqangi tartibsizlik bo'lishini sira ko'rmagandik. — deyishdi bizdan bir-ikki oy ko'proq xizmat qilganlar.
Nihoyat starshina paydo bo'ldi.
— Turdilaringmi? — so'radi u. — Unda tez hammomga, keyin oshxonaga!
Keyingi kunlarda ham bizni harbiy xizmatda qiladigan yumushlarga umuman jalb etishmadi. Uzoq masofaga yugurmadik, quroldan o'q otmadik, jismoniy mashqlarni ham untib qo'yayozdik. Kun bo'yi oq xalatli, kamgap shaxslar bilan gaplashdik, ikki kunlab qorong'i, tovushsiz xonalarda berkinib o'tirdik. Oshxonadan tortib, hojatxonalargacha o'rnatib tashlangan yashirin kameralarga ham ko'nikdik. Har bir o'tgan kunimiz haqida hisob beradigan bo'ldik. Bir xillikdan shu qadar zerikkandikki, kelgusidagi sirli xizmatni ham umuman xohlamasdik. Ba'zan hech qanday ogohlantirishlarsiz, bahonalarsiz kursantlardan birini chaqirib ketishardi-yu, uni qaytib ko'rmasdik.
— Yana bir kishini ozodlikka chiqarishdi. — deya hazillashib qo'yardik bir-birimizga bo'sh qolgan karavotga qarab.
Nihoyat hammamizni bir kuni sinfxonaga yig'ishdi.
— Yigitlar, — dedi baland bo'yli, fuqaro kiyimidagi kishi. — Sizlar yetarlicha jiddiy saralash hamda ruhiy tayyorgarlikdan o'tdilaring. Demak, askarlik hayoti sizlar uchun tugadi. Sizlar bir martalik yeyishgagina mo'ljallangan yog'liq go'sht emas, aksincha, o'ta muhim, xavfli topshiriqlarni bajara oladigan haqiqiy askarsiz. Batafsil gapirib o'tirmayman. Vaqti kelganda o'zingiz bilib olaverasiz. Shuning uchun faqat o'qish-o'rganishni biling-u, ortiqcha savollar berib bu yerdagilarning boshini qotirmang. Baribir savolingizga hech kim javob bermaydi. Kim navbatdagi attestatsiya imtihonini muvaffaqiyatli topshira olsa, sheriklariga nisbatan oldinroq uyiga ketish imkoniga ega bo'ladi. Lekin buning uchun ko'p ter to'kish lozim.
U odam aytgan imtihon nima ekanini ertasi kundan boshlab anglagandek bo'ldik. Darslar erta tongdan to qorong'i tushgungacha davom etar, nonushta, tushlik, kechki ovqatimizga juda kam vaqt ajratishardi. Bora-bora biz ovqatlanadigan joyimizni, yeydigan taomimizni almashtiradigan bo'lishdi. Goh katta maydonda o'tirgancha choy ichsak, goh buldozerning ustiga chiqib ovqatlanishga majbur qilishardi. Hozirgina muzlatkichdan olingan muzqaymoqni bir marta og'zimizga butunligicha solib yutib yuborishimiz, bundan tashqari, qurbaqalarni, chuvalchanglarni tiriklay yutishimiz talab etilardi. Ovqatni ham goh qoshiqda, goh qo'limiz bilan, goh sanchqida yerdik. Lablarimizni, qo'llarimizni sochiqda to'g'ri artishga o'rgandik. Hatto, stol atrofida o'tirib kekirsak ham chiqayotgan tovush yoqimli va to'g'ri bo'lishi lozim edi. Biz qaysi ovqat qaysi geografik hudud uchun foydali ekanini ham yaxshi bilishimiz talab etilardi.
Yana grimm usullarini ham o'rgana bordik. Pariklar, yasama mo'ylovlar olib ularni to'g'ri yopishtirishni, badanimizga turli chandiqlar, tatuirovkalar chizishni, kiyimlar tikishni, ayollar kiyimida, poshnasi baland tuflida yurishni
Men bugun vrachlarning so'nggi tashhisini aniqladim. Rak kasaliga uchrabman. E, yo'qotadigan hech narsam yo'q. Hech kimga ziyon ham yetkaza olmayman. Yaqin qarindoshlarim yo'q. Umrim bo'lsa, uzog'i bilan bir necha oy qolgan xolos. Shuning uchun butun hayotimni gapirib beraman.
Maxsus bo'linmada yigirma yildan ortiqroq xizmat qildim. O'shanda na harbiy biletim, na pasportim, na mehnat daftarcham, na diplomim bor edi. Aniqrog'i, unaqangi hujjatlarning bir necha o'nlab nusxalari yonimda edi. Lekin birontasiyam o'zimning familiyamda, nomimda emas. Meni ota-onamdan yagona meros qolgan familiyam, ismim, yaqinlarimdan, hayot yo'limdan mahrum etishdi.
Shu yigirma yil ichida o'zim xohlab-xohlamay odamlarga yomonliklar qildim. Endi ana o'sha gunohlarimdan forig' bo'lishni istayman. Faqat bir narsadan qo'rqqanim uchun ham asl ismimni, manzilimni, umuman kim ekanimni o'zgartirib yozmoqchiman. Toki, mening qo'lyozmamni sizlarga yetkazgan odam kulfatlar, ta'qiblar girdobida qolmasin. O'sha sirlarim o'zim bilan birga boqiy dunyoga ravona bo'la qolsin.
BIRINChI YoZUV.
O'QUV MAShG'ULOTLARI
Josuslar kursiga armiyada olti oygina xizmat qilganimdan so'ng tushib qoldim.
— Narsalaringni yig'ishtir, — dedi menga harbiy qism navbatchisi. — Ko'rpalarni starshinaga topshir. Tozaroq yoqa tikib ol. Qara, qorayib ketibdi yoqang. Undan keyin yigirma daqiqa ichida markaziy darvoza oldiga yetib bor!
Aytilganidek, men yigirma daqiqa o'tib-o'tmay darvoza ro'parasida hozir bo'ldim.
— Senmi ko'rikdan o'tishga boradigan? — so'radi xat tashuvchi mashina yonida turgan haydovchi. — Tez mashinaga o'tir.
Mashina o'rnidan qo'zg'aldi va unga qo'shilib hayotim ham noma'lum tomonga yo'l oldi.
— Chekishdan bormi? — yo'l-yo'lakay so'radi mendan haydovchi.
Men «yo'q» ishorasini qildim. Haydovchi og'ir xo'rsinib qutichadan o'zining sigaretini chiqarib tutatdi.
Biz ancha yo'l yurib kazarmani eslatuvchi bir bino qarshisida to'xtadik. Bu binoda tibbiy ko'rikdan o'tkazishlarini ichkariga kirgandan keyingina anglab yetdim.
Yo'lakda yosh yigitlar ko'p edi. Ular yechinib, o'z ismlarini aytib chaqirishganda baland ovoz bilan «Men!» deb javob qaytarishar, qolganlari nimalardir to'g'risida gaplashishar, ba'zilari sigaret tutatishardi. Men ham vrachlar qarshisiga bordim. Boshqalar singari yechindim, kiyindim…
— O'tiring. Turing. Engashing. — buyurardi vrachlar.
— Tatuirovka, hol, chandiqlaringiz bormi?
— Orqangizni o'giring. Yana. Qo'llaringizni ko'taring. Tushiring. Hammasi joyida.
— Balandlikdan, qorong'ilikdan qo'rqasizmi? Tor joyda qisilib o'tirishdan-chi? Divan ostida bolalikda ota-onangizdan qo'rqib uzoq vaqt o'tirib ko'rganmisiz?
— Uyqu orasida gapirasizmi, xurrak otasizmi?
— Bilmayman. Uyqu orasida faqat uxlayman xolos.
Bu komissiyasi xuddi xizmatga chaqirilgandagi holatni eslatardi. Biroq yigitlarga qarab turib bir narsani payqay boshlagandim. Hammasi o'rta bo'yli, hatto ko'rinishi ham bir xildek. Bular ham harbiy xizmatda olti oydan ko'p bo'lmagan. Xuddi menga o'xshab hech qanday ogohlantirishlarsiz bu yerga olib kelingan.
— Bizni qaerga olib ketisharkin? — o'zimizcha taxmin qilardik. — Suv ostigamikan?
— Ha, suvosti tankchiligiga. — kimlardir hazillashgan bo'lardi.
— Qanaqasiga?
— Shunaqasiga. Tanklarni yoqilg'i bilan to'ldirib dengizga tashlashadi. Ana undan keyin suzaver.
Bora-bora yo'lakdagi chaqiriluvchilar kamayib borardi. Kechga borib kursilarda faqat o'ttiz kishicha qoldik.
— Saflan! — buyurdi starshina. — Hamma kiyinib avtobusga chiqsin! Tez bo'l hammang!
— Qaerga boramiz? — so'radik biz.
— Karantinga.
— Axir, harbiy qismda karantindan o'tganmiz-ku!
— Bunisi boshqa karantin. Borganda bilasanlar. Boshqa savollar yo'qmi? Unda tez avtobusga!
Karantin borgan kunimizdanoq boshlandi. Kazarmada navbatchi askar yo'q edi. Karavotlar orasida bo'lgan fanerdan yasalgan bir yarim metrlik to'siqlar qo'yilgandi. Berilgan kiyimlarning pogoni yo'q. Hech kim erta tongda «Uyg'on!» deb baqir-chaqir qilmasdi. Har kim o'z xohishi bilan uyg'onar, bundan «biz haqimizda unutib yuborishdimi?», degan xayol ham qilib qo'yardik.
— Yo'q, armiyada bunaqangi tartibsizlik bo'lishini sira ko'rmagandik. — deyishdi bizdan bir-ikki oy ko'proq xizmat qilganlar.
Nihoyat starshina paydo bo'ldi.
— Turdilaringmi? — so'radi u. — Unda tez hammomga, keyin oshxonaga!
Keyingi kunlarda ham bizni harbiy xizmatda qiladigan yumushlarga umuman jalb etishmadi. Uzoq masofaga yugurmadik, quroldan o'q otmadik, jismoniy mashqlarni ham untib qo'yayozdik. Kun bo'yi oq xalatli, kamgap shaxslar bilan gaplashdik, ikki kunlab qorong'i, tovushsiz xonalarda berkinib o'tirdik. Oshxonadan tortib, hojatxonalargacha o'rnatib tashlangan yashirin kameralarga ham ko'nikdik. Har bir o'tgan kunimiz haqida hisob beradigan bo'ldik. Bir xillikdan shu qadar zerikkandikki, kelgusidagi sirli xizmatni ham umuman xohlamasdik. Ba'zan hech qanday ogohlantirishlarsiz, bahonalarsiz kursantlardan birini chaqirib ketishardi-yu, uni qaytib ko'rmasdik.
— Yana bir kishini ozodlikka chiqarishdi. — deya hazillashib qo'yardik bir-birimizga bo'sh qolgan karavotga qarab.
Nihoyat hammamizni bir kuni sinfxonaga yig'ishdi.
— Yigitlar, — dedi baland bo'yli, fuqaro kiyimidagi kishi. — Sizlar yetarlicha jiddiy saralash hamda ruhiy tayyorgarlikdan o'tdilaring. Demak, askarlik hayoti sizlar uchun tugadi. Sizlar bir martalik yeyishgagina mo'ljallangan yog'liq go'sht emas, aksincha, o'ta muhim, xavfli topshiriqlarni bajara oladigan haqiqiy askarsiz. Batafsil gapirib o'tirmayman. Vaqti kelganda o'zingiz bilib olaverasiz. Shuning uchun faqat o'qish-o'rganishni biling-u, ortiqcha savollar berib bu yerdagilarning boshini qotirmang. Baribir savolingizga hech kim javob bermaydi. Kim navbatdagi attestatsiya imtihonini muvaffaqiyatli topshira olsa, sheriklariga nisbatan oldinroq uyiga ketish imkoniga ega bo'ladi. Lekin buning uchun ko'p ter to'kish lozim.
U odam aytgan imtihon nima ekanini ertasi kundan boshlab anglagandek bo'ldik. Darslar erta tongdan to qorong'i tushgungacha davom etar, nonushta, tushlik, kechki ovqatimizga juda kam vaqt ajratishardi. Bora-bora biz ovqatlanadigan joyimizni, yeydigan taomimizni almashtiradigan bo'lishdi. Goh katta maydonda o'tirgancha choy ichsak, goh buldozerning ustiga chiqib ovqatlanishga majbur qilishardi. Hozirgina muzlatkichdan olingan muzqaymoqni bir marta og'zimizga butunligicha solib yutib yuborishimiz, bundan tashqari, qurbaqalarni, chuvalchanglarni tiriklay yutishimiz talab etilardi. Ovqatni ham goh qoshiqda, goh qo'limiz bilan, goh sanchqida yerdik. Lablarimizni, qo'llarimizni sochiqda to'g'ri artishga o'rgandik. Hatto, stol atrofida o'tirib kekirsak ham chiqayotgan tovush yoqimli va to'g'ri bo'lishi lozim edi. Biz qaysi ovqat qaysi geografik hudud uchun foydali ekanini ham yaxshi bilishimiz talab etilardi.
Yana grimm usullarini ham o'rgana bordik. Pariklar, yasama mo'ylovlar olib ularni to'g'ri yopishtirishni, badanimizga turli chandiqlar, tatuirovkalar chizishni, kiyimlar tikishni, ayollar kiyimida, poshnasi baland tuflida yurishni