Tasodifiy hikoya: ҚИЗИЛ ҚИРЛАР ОРТИДА 2
Дадам шунақа одам. Гилосхўр чумчуқларга, бутун томорқани пайҳон қилиб ташлайдиган қуёнларга ҳам оз...davomi
Дадам шунақа одам. Гилосхўр чумчуқларга, бутун томорқани пайҳон қилиб ташлайдиган қуёнларга ҳам оз...davomi
Библиотека | Boshqalar | Josuslar yakun (kamolov) copy
o'zimning kimligimni bildirmagan holda qo'ng'iroq qildim va dengiz bo'yidagi yonib ketgan kema haqida xabar berdim. Ana endi ilgari o'zim yuz tuzilishimni o'zgartirgan hojatxonaga kirishim hamda qaytadan grimm qilishim zarur. Busiz bo'lmaydi. Yana xato qilishni istamayman. Rezident bu gal ancha ehtiyotkorlik bilan tanish podyezd atrofida kutadi. Nima qilib bo'lmasin, jasadimni ko'rishni istaydi. Shubhasiz, kimlardir unga kemadagi ko'ngilsizliklarni aytib ulgurgan.
Hojatxonadan men emas, balki Rezidentga qo'shni bo'lib yashayotganlarning o'ttiz yoshli o'g'li chiqadi…
Tashqi ko'rinishimdagi o'zgarishni yana bir karra ko'zdan o'tkazib olish ilinjida ko'zguga boqdim.
O'zgarish ko'ngildagidek tuyulardi.
* * *
Uyga yaqinlashib kelganimda yana o'sha eski manzaraga ko'zim tushdi. O'tkinchilar orasida qo'riqchi yigitlar allaqachon atrofni aylanib kuzatuv ishlarini boshlab yuborishgandi. Qanday abjir odamlar! To men yetib kelgunimcha hamma ishni o'rniga qo'yib bo'lishibdi. Mayli, endi o'z «ota-onam»ning huzuriga kiraman. Ko'rinishimdan ular hech qachon shubha-gumonga borishmaydi. Negaki, ularning qarshisida o'z o'g'illari turgan bo'ladi.
Sekin tanish kvartira eshigi ro'parasiga kelib qo'ng'iroq tugmachasini bosdim. Uzoq kutdirishmadi. Eshikni o'rta yashar ayol, ya'ni, mening «onam» ochdi. U juda ko'hlik edi. Shu sababli ham ayolga musht tushirish gunoh. Ichkariga kirib olgach, ming bor uzr so'ragancha uni kursiga mahkam boylab qo'ydim. Og'zini ham yelim qog'oz yordamida yopdim.
— Jim o'tiring, — dedim muloyim ohangda. — asabiylashmang! Menga sizning o'limingiz ham, buyumlaringiz ham kerak emas. Faqat ba'zi qimmatbaho narsalarni uyingizdan qidirib ko'raman. U narsalarni sizgacha yashagan odamlar berkitib ketgan bo'lishlari kerak. Topsam, shu zahoti chiqib ketaman. Kelishdikmi?
Uy bekasi ma'qul ishorasini qildi. Uning o'rnida bo'lsam, men ham rozi bo'lardim.
Har ehtimolga qarshi deraza pardalarini tushirib, magnitofonni yoqdim. O'zim kirish eshigi teshikchasidan ro'paradagi Rezident yashaydigan kvartira eshigini kuzatishga tushdim. Ha, uning eshigi boshqalarnikidan deyarli farq qilmasa-da, qulflari xuddi banklarniki kabi mustahkam. Uni lom tugul, buldozer bilan ham ocholmaysiz. Mayli, kutishdan bo'lak choram yo'q. Bizning ishda vaqtning to'qson to'qqiz foizi kutishga ketadi. Kutish jarayonimda o'n yetti marotaba har xil odamlar uyoqdan-buyoqqa o'tishdi. Bir-ikkitasi eshik ro'parasida to'xtagan bo'ldi. Ammo qo'ng'iroq tugmachasini bosmasdan jo'nab qolishdi. Oradan bir qancha vaqt o'tib nihoyat eshik ochildi va tashqariga devday bir qo'riqchi hamrohligida kelishgan, go'zal bir ayol chiqdi. Buni qarang-a! Rezident qanday yashashni biladi. Shunday ayolni albatta qo'riqchisiz qoldirib bo'larmidi. Yo'q. Eh, Rezident!.. Men mabodo qo'limga bir it tutqazishsa, qanday boqishni bilmay garang bo'laman. U bo'lsa, butun boshli banditlar to'dasini ish bilan, pul bilan ta'minlayapti, ularning qornini to'ydirayapti. To'g'ri-da, mafiyalarga sotilgandan keyin qurbi yetadi!.. Mafiyachilar sotqinligi uchun yaxshi pul to'lashadi.
Sekin deraza qarshisiga bordim. Ayol mashinaga o'tirib qayoqqadir jo'nab ketdi. To'xta, balki, men adashayotgandirman? Balki, bu Rezident emasdir? Meni ahmoq qilishayotgan bo'lmasin tashkilotdagilar? Nima bo'lganda ham endi orqaga yo'l yo'q. Hammasini kuzatib, tagiga yetishim shart…
Ayol qo'riqchisi bilan bir soatlardan so'ng qaytib keldi va maxsus kalit yordamida eshikni ochishga tutindi. Ana endi payti yetdi. Men darrov tashqari eshikni ochdim-u, ovozimning boricha qichqirdim:
— Salom bekajon!..
Qo'riqchi orqasiga o'girildi. Va shu ondayoq bo'shashdi. Ha, u meni tanigandi. Yo videotasma, yo suratim orqali tanidi. Tanimasdan iloji ham yo'q. Bu uning ishi. Shu uydagilarning barchasini tanishi lozim.
— Qaerlarda yuribsiz? — hech narsa bo'lmaganday qichqirishda davom etdim men o'zimni xuddi mast odamdek tutib. — Bu yigit kim?
Qo'riqchiga bu savolim yoqmadi shekilli birdan rangi o'zgarib men tomon bir qadam tashladi. Essiz! Shu ishni noto'g'ri qildi. Yo'qsa, hozir bir zarba yeb oyoqlarim ostida dumalab yotmagan bo'lardi.
— Eshikni tezroq och! — buyurdim ayolga. — Qo'riqching sovimasdan ichkariga olaylik. — Va shu asnoda yerda hushsiz yotgan qo'riqchi yigitning cho'ntagidan to'pponchasini sug'urib oldim-u, ayol eshikni ochishi bilan tansoqchini ichkariga sudrab kirdim.
* * *
Tansoqchi hushsiz yotgan mahalda ayol bilan suhbatlashib olishim lozim edi. Lekin qanday qilib? Qo'rqitaymi? Yo'q, aksar ayollarga qo'rqitish bilan ta'sir o'tkazib bo'lmaydi. Yaxshisi, bosiqlik bilan gap boshlayman.
— Seni o'ldirish niyatidan uzoqman. — deya gap boshladim. — Shunday go'zal ayolni o'ldirish gunoh.
Shundan keyingina ayol sal bo'shashdi.
— Lekin, — davom etdim men qo'limga piska olib. — manavi narsa bilan sal tirmalayman manavi do'mboq yuzlaringni… Qo'rqma, og'ritmayman. U yer-bu yeringda chandiqchalar qolishi mumkin.
Shu gapdan keyin bir muddat unga ma'noli tikilib turdim-da, sekin siynasiga qo'l yubordim.
— Bunchayam go'zal bo'lmasa siynalaring? — dedim kulimsirab. — Xudo senga berib qo'ygan ekan-da!
Ayol bilinar-bilinmas titrayotgan bo'lsa-da, qo'llarim badaniga yoqayotganini sezib turardim.
— Xo'jayining qachon keladi? — so'radim birdan jiddiy tortib.
— Tez orada qaytib qoladi.
— Unda uy kiyimlaringni kiygin-da, choy damla! Harqalay, uyingga mehmon kelgan.
— Sizning oldingizda kiyinaveraymi?
— Albatta. Bu men uchun yoqimli kechadi.
Rezident yarim soatdan so'ng qo'ng'iroq qildi.
— Uydamisan? — so'radi u.
Bu paytda men qip-yalang'och ayolning tirnoqlarini shoshilmasdan kesar, bu garchi unga yoqmayotgan bo'lsa-da, majburan tabassum qilardi.
— Ha, — javob qildi ayol.
— Tinchlikmi hammayoq.
— Ha.
— Men o'n daqiqadan so'ng yetib boraman.
Ayol javob qilayotganda men unga oq qog'oz olib «Men bir daqiqada qaytaman» deb yozdirdim-da, stol ustiga qo'ydirdim. Shundan so'ng endi-endi hushiga kela boshlagan tansoqchi bilan ayolni qo'shni kvartiraga olib kirib, alohida-alohida kursiga o'tqazdim-da, qo'l-oyoqlarini boyladim va ichkari uyga olib kirib bir-birlariga qarama-qarshi holatda o'tqazdim. O'zim ortga qaytib kvartirani yaxshilab yig'ishtirdim. Va kuta boshladim. Aytgan vaqtida Rezident kirib keldi-yu, oshxona tarafga o'tdi. Shubhasiz, stol ustidagi qog'ozga yozilgan so'zlarni o'qidi. Ammo kiyimlarini yechib ulgurmasdan eshik qo'ng'irog'i jiringladi. Baxtga qarshi kvartiraga sheriklaridan uch nafari kirib kelishdi. Bunisi endi yomon bo'ldi. Men to'rt kishiga qarshi kurashishim kerakka o'xshaydi. Nimayam qilardim? Bu yerdan ovozsiz, izlarsiz chiqib ketishning aniq iloji bo'lmaydi.
— To'satdan kirib kelganimiz uchun uzr. — dedi ulardan biri. — Ayol qani?
— Qo'shninikida. — javob qildi Rezident. — Yarim soat laqqillashib o'tirsa kerak.
— Vaziyat o'zgarib ketdi. — dedi kelganlarning boshqasi. — Kema g'oyib bo'lgan, garovdagilar ozod qilingan.
— Yana o'shaning ishimi?
— Aniq bir narsa deyolmaymiz. Militsiyadagi o'zimizning odamlardan ma'lumot oldik.
Hojatxonadan men emas, balki Rezidentga qo'shni bo'lib yashayotganlarning o'ttiz yoshli o'g'li chiqadi…
Tashqi ko'rinishimdagi o'zgarishni yana bir karra ko'zdan o'tkazib olish ilinjida ko'zguga boqdim.
O'zgarish ko'ngildagidek tuyulardi.
* * *
Uyga yaqinlashib kelganimda yana o'sha eski manzaraga ko'zim tushdi. O'tkinchilar orasida qo'riqchi yigitlar allaqachon atrofni aylanib kuzatuv ishlarini boshlab yuborishgandi. Qanday abjir odamlar! To men yetib kelgunimcha hamma ishni o'rniga qo'yib bo'lishibdi. Mayli, endi o'z «ota-onam»ning huzuriga kiraman. Ko'rinishimdan ular hech qachon shubha-gumonga borishmaydi. Negaki, ularning qarshisida o'z o'g'illari turgan bo'ladi.
Sekin tanish kvartira eshigi ro'parasiga kelib qo'ng'iroq tugmachasini bosdim. Uzoq kutdirishmadi. Eshikni o'rta yashar ayol, ya'ni, mening «onam» ochdi. U juda ko'hlik edi. Shu sababli ham ayolga musht tushirish gunoh. Ichkariga kirib olgach, ming bor uzr so'ragancha uni kursiga mahkam boylab qo'ydim. Og'zini ham yelim qog'oz yordamida yopdim.
— Jim o'tiring, — dedim muloyim ohangda. — asabiylashmang! Menga sizning o'limingiz ham, buyumlaringiz ham kerak emas. Faqat ba'zi qimmatbaho narsalarni uyingizdan qidirib ko'raman. U narsalarni sizgacha yashagan odamlar berkitib ketgan bo'lishlari kerak. Topsam, shu zahoti chiqib ketaman. Kelishdikmi?
Uy bekasi ma'qul ishorasini qildi. Uning o'rnida bo'lsam, men ham rozi bo'lardim.
Har ehtimolga qarshi deraza pardalarini tushirib, magnitofonni yoqdim. O'zim kirish eshigi teshikchasidan ro'paradagi Rezident yashaydigan kvartira eshigini kuzatishga tushdim. Ha, uning eshigi boshqalarnikidan deyarli farq qilmasa-da, qulflari xuddi banklarniki kabi mustahkam. Uni lom tugul, buldozer bilan ham ocholmaysiz. Mayli, kutishdan bo'lak choram yo'q. Bizning ishda vaqtning to'qson to'qqiz foizi kutishga ketadi. Kutish jarayonimda o'n yetti marotaba har xil odamlar uyoqdan-buyoqqa o'tishdi. Bir-ikkitasi eshik ro'parasida to'xtagan bo'ldi. Ammo qo'ng'iroq tugmachasini bosmasdan jo'nab qolishdi. Oradan bir qancha vaqt o'tib nihoyat eshik ochildi va tashqariga devday bir qo'riqchi hamrohligida kelishgan, go'zal bir ayol chiqdi. Buni qarang-a! Rezident qanday yashashni biladi. Shunday ayolni albatta qo'riqchisiz qoldirib bo'larmidi. Yo'q. Eh, Rezident!.. Men mabodo qo'limga bir it tutqazishsa, qanday boqishni bilmay garang bo'laman. U bo'lsa, butun boshli banditlar to'dasini ish bilan, pul bilan ta'minlayapti, ularning qornini to'ydirayapti. To'g'ri-da, mafiyalarga sotilgandan keyin qurbi yetadi!.. Mafiyachilar sotqinligi uchun yaxshi pul to'lashadi.
Sekin deraza qarshisiga bordim. Ayol mashinaga o'tirib qayoqqadir jo'nab ketdi. To'xta, balki, men adashayotgandirman? Balki, bu Rezident emasdir? Meni ahmoq qilishayotgan bo'lmasin tashkilotdagilar? Nima bo'lganda ham endi orqaga yo'l yo'q. Hammasini kuzatib, tagiga yetishim shart…
Ayol qo'riqchisi bilan bir soatlardan so'ng qaytib keldi va maxsus kalit yordamida eshikni ochishga tutindi. Ana endi payti yetdi. Men darrov tashqari eshikni ochdim-u, ovozimning boricha qichqirdim:
— Salom bekajon!..
Qo'riqchi orqasiga o'girildi. Va shu ondayoq bo'shashdi. Ha, u meni tanigandi. Yo videotasma, yo suratim orqali tanidi. Tanimasdan iloji ham yo'q. Bu uning ishi. Shu uydagilarning barchasini tanishi lozim.
— Qaerlarda yuribsiz? — hech narsa bo'lmaganday qichqirishda davom etdim men o'zimni xuddi mast odamdek tutib. — Bu yigit kim?
Qo'riqchiga bu savolim yoqmadi shekilli birdan rangi o'zgarib men tomon bir qadam tashladi. Essiz! Shu ishni noto'g'ri qildi. Yo'qsa, hozir bir zarba yeb oyoqlarim ostida dumalab yotmagan bo'lardi.
— Eshikni tezroq och! — buyurdim ayolga. — Qo'riqching sovimasdan ichkariga olaylik. — Va shu asnoda yerda hushsiz yotgan qo'riqchi yigitning cho'ntagidan to'pponchasini sug'urib oldim-u, ayol eshikni ochishi bilan tansoqchini ichkariga sudrab kirdim.
* * *
Tansoqchi hushsiz yotgan mahalda ayol bilan suhbatlashib olishim lozim edi. Lekin qanday qilib? Qo'rqitaymi? Yo'q, aksar ayollarga qo'rqitish bilan ta'sir o'tkazib bo'lmaydi. Yaxshisi, bosiqlik bilan gap boshlayman.
— Seni o'ldirish niyatidan uzoqman. — deya gap boshladim. — Shunday go'zal ayolni o'ldirish gunoh.
Shundan keyingina ayol sal bo'shashdi.
— Lekin, — davom etdim men qo'limga piska olib. — manavi narsa bilan sal tirmalayman manavi do'mboq yuzlaringni… Qo'rqma, og'ritmayman. U yer-bu yeringda chandiqchalar qolishi mumkin.
Shu gapdan keyin bir muddat unga ma'noli tikilib turdim-da, sekin siynasiga qo'l yubordim.
— Bunchayam go'zal bo'lmasa siynalaring? — dedim kulimsirab. — Xudo senga berib qo'ygan ekan-da!
Ayol bilinar-bilinmas titrayotgan bo'lsa-da, qo'llarim badaniga yoqayotganini sezib turardim.
— Xo'jayining qachon keladi? — so'radim birdan jiddiy tortib.
— Tez orada qaytib qoladi.
— Unda uy kiyimlaringni kiygin-da, choy damla! Harqalay, uyingga mehmon kelgan.
— Sizning oldingizda kiyinaveraymi?
— Albatta. Bu men uchun yoqimli kechadi.
Rezident yarim soatdan so'ng qo'ng'iroq qildi.
— Uydamisan? — so'radi u.
Bu paytda men qip-yalang'och ayolning tirnoqlarini shoshilmasdan kesar, bu garchi unga yoqmayotgan bo'lsa-da, majburan tabassum qilardi.
— Ha, — javob qildi ayol.
— Tinchlikmi hammayoq.
— Ha.
— Men o'n daqiqadan so'ng yetib boraman.
Ayol javob qilayotganda men unga oq qog'oz olib «Men bir daqiqada qaytaman» deb yozdirdim-da, stol ustiga qo'ydirdim. Shundan so'ng endi-endi hushiga kela boshlagan tansoqchi bilan ayolni qo'shni kvartiraga olib kirib, alohida-alohida kursiga o'tqazdim-da, qo'l-oyoqlarini boyladim va ichkari uyga olib kirib bir-birlariga qarama-qarshi holatda o'tqazdim. O'zim ortga qaytib kvartirani yaxshilab yig'ishtirdim. Va kuta boshladim. Aytgan vaqtida Rezident kirib keldi-yu, oshxona tarafga o'tdi. Shubhasiz, stol ustidagi qog'ozga yozilgan so'zlarni o'qidi. Ammo kiyimlarini yechib ulgurmasdan eshik qo'ng'irog'i jiringladi. Baxtga qarshi kvartiraga sheriklaridan uch nafari kirib kelishdi. Bunisi endi yomon bo'ldi. Men to'rt kishiga qarshi kurashishim kerakka o'xshaydi. Nimayam qilardim? Bu yerdan ovozsiz, izlarsiz chiqib ketishning aniq iloji bo'lmaydi.
— To'satdan kirib kelganimiz uchun uzr. — dedi ulardan biri. — Ayol qani?
— Qo'shninikida. — javob qildi Rezident. — Yarim soat laqqillashib o'tirsa kerak.
— Vaziyat o'zgarib ketdi. — dedi kelganlarning boshqasi. — Kema g'oyib bo'lgan, garovdagilar ozod qilingan.
— Yana o'shaning ishimi?
— Aniq bir narsa deyolmaymiz. Militsiyadagi o'zimizning odamlardan ma'lumot oldik.